Brouwerijsite, Meer - AIDarchitecten

Buurschap De Blokskens, Zandhoven - HCVA

Uit het boek Toolbox Dorpse Architectuur: tekening Buurschap De Blokskens

Uit het boek Toolbox Dorpse Architectuur: Dorpse figuren voor meervoudig wonen

Uit het boek Toolbox Dorpse Architectuur: projectverhaal Buurschap de Blokskens

Erfwonen Leupegem - ectv architecten

Midden Boechout - BULK architecten e.a.

Sociale woningen Schaerdeke - Architectenbureau Bart Dehaene

Omslag Toolbox Dorpse Architectuur

Boek: Toolbox Dorpse Architectuur

14 oktober 2021, 14:59

Dorpen in Vlaanderen veranderen sinds een aantal jaren razendsnel, zo heeft het platform voor architectuur en ruimte AR-TUR geconstateerd. Met die veranderingen dreigt de verblijfskwaliteit in de dorpen te verdwijnen. Als inspiratie en handvatten voor een weloverwogen benadering van woningbouw in dorpen publiceert het platform de Toolbox Dorpse Architectuur.

We moeten zuiniger omgaan met ruimte, ook in onze dorpen, stelt het in Turnhout gevestigde AR-TUR. Dat is in Vlaanderen en Nederland niet anders. Zowel de vraag naar woonruimte als de behoefte aan groen legt een claim op ruimte, terwijl ook de huidige klimaatproblematiek noopt tot nadenken over de ruimtelijke ordening en de aanpak van de gebouwde omgeving.

Generiek gaat niet goed
Daarbij ziet AR-TUR dat de dorpskernen “van de Kempen tot de kust” al te vaak worden verdicht met generieke appartementsgebouwen, die de verblijfs- en leefkwaliteit noch de klimaatbestendigheid van het dorp ten goede komen. Volgens het platform is het wel degelijk mogelijk om “het wonen te bundelen” op een manier die kwaliteit toevoegt.

AR-TUR organiseerde met diverse partners werksessies en een studiedag over dorpsarchitectuur en de mogelijkheden voor kwalitatief goede, toekomstbestendige dorpen. De volgende stap is de publicatie van de Toolbox Dorpse Architectuur.

Figuren en tactieken
Het boek probeert reikt voorbeelden van en handvatten voor kwaliteitsvol ‘meervoudig wonen’ aan, dat wil zeggen ensembles van woningen in verschillende vormen. Dat kan in de vorm van koppelen stapelen en schikken, waarbinnen het boek dan weer variaties onderscheidt die het presenteert met speelse aanduidingen als Meerlingwonen, Rijmaskerade, Tetriswonen, Erfwonen of Dwarsligger.

Vervolgens gaat het boek in op tactieken voor de dorpse architectuur. Dit zijn bijvoorbeeld ruimtelijke ingrepen die kwaliteit toevoegen of behouden. Denk aan het vrijlaten van zichtassen (op de dorpskerk!), het voorzien van rustplekken en deelplekken, het creëren of juist verzachten van drempels tussen het publiek en privaat, het herprogrammeren van dorpse bakens en het verder bouwen aan het dorpse weefsel en straatbeeld.

Concreet
Hoe dat in de praktijk kan uitpakken laat het boek zien door middel van negen voorbeeldprojecten, die uitgebreid worden beschreven en middels foto’s en tekeningen in beeld gebracht. Ook schetst de Toolbox de randvoorwaarden voor een geslaagd proces.

“Individuele architectuurprojecten kunnen wel degelijk een verschil maken in de verblijfskwaliteit van een dorp”, aldus de makers van de Toolbox. “Elke ingreep biedt kansen om de dorpskern te versterken en de levenskwaliteit in het dorp te verbeteren.”

Presentatie
Op vrijdag 22 oktober uur presenteren AR-TUR en andere betrokkenen de Toolbox Dorpse Architectuur in het ontmoetingscentrum van Kasterlee. Meer over het programma en inschrijven is te vinden op de site van het architectuurplatform.

Na die datum is het boek verkrijgbaar in de boekhandel of via de site van AR-TUR voor het bedrag van 29,50 euro.

Trefwoorden

vlaanderen dorpse stedenbouw ar-tur boek dorpskern dorpse architectuur belgië

1	Het Binnenhof – Gebouw C krijgt onder houten dakspanten extra werkplekken woensdag, 18 juni
2	Rijksmonumentale Schiedamse branderij krijgt herbestemming als boetiekhotel woensdag, 18 juni
3	Archiprix 2025 kent vier winnaars en twee eervolle vermeldingen dinsdag, 17 juni
4	Het Binnenhof – voormalig Ministerie van Koloniën krijgt extra werkplekken op zolder maandag, 16 juni
5	Arons en Gelauff en Civic Architects presenteren ontwerp The Emerald in Bajeskwartier dinsdag, 17 juni

Gerelateerde nieuwsberichten

Nieuwe kas biedt onderdak aan educatief plattelandscentrum

1 april 2021

Brouwerij Eylenbosch krijgt herbestemming naar ontwerp OSK-AR

9 april 2020

Ouderenwoningen in landelijke omgeving van Heist-op-den-Berg

3 december 2020

Definitief ontwerp van NOAHH voor nieuw dorpsgebouw van Zwartewaal

25 mei 2021

Zwanenburg heeft nieuw huis met de contouren van een dorp

21 oktober 2020

Ruimtelijk en flexibel schoolgebouw voor dorpse omgeving

30 maart 2021

Vlaamse regering zoekt toekomstperspectief voor Doel

27 augustus 2019

Oude houtopslag wordt houten dorpshuis

1 augustus 2019

School annex dorpshuis ontworpen op de krimp

22 mei 2019

Heijplaat rijksbeschermd stadsgezicht

25 mei 2018

VAi viert jubileum Open Oproep met dubbelexpositie Vlaamse prijsvraagcultuur

10 november 2021

Ontwerpers gezocht voor toekomstvisie en masterplan Zwalm

13 januari 2022

Vlaanderen zet groot pijplijnproject stop om impact op landschap

23 januari 2023

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Team aan de Schie geselecteerd voor volgende fase binnenstadscampus Erasmus MC

20 juni, 9:34

De aanbesteding voor de volgende fase van de binnenstadscampus van Erasmus MC in Rotterdam is gewonnen door Team aan de Schie, een combinatie van Vakwerk Architecten en Cepezed.

Transformatie kantoor naar woongebouw Het Veem in Hengelo voltooid

19 juni, 3:54

Het voormalige UWV-kantoor, gelegen in de spoorzone van Hengelo, onderging een transformatie naar ontwerp van Bloot Architecture. Het nieuwe woongebouw Het Veem biedt plaats aan 93 appartementen en commerciële ruimte op de begane grond.

Definitief ontwerp voor raadzaal gemeente Amsterdam door De Twee Snoeken

19 juni, 10:45

De Twee Snoeken heeft vorige week zijn definitief ontwerp voor de raadzaal in het stadhuis van de gemeente Amsterdam gepresenteerd. Toegankelijkheid, het duale stelsel, duurzaamheid en de Amsterdamse identiteit staan centraal in het ontwerp.

Voormalige telefooncentrale herbestemd tot woon-werkgebouw met optopping

18 juni, 4:15

Een oude telefooncentrale aan de Kamerlingh Onneslaan in Amsterdam is naar ontwerp van Ronald Janssen Architecten herbestemd tot woon-werkcomplex. Het project betreft transformatie, optopping en functiemenging, met behoud van het bestaande casco.

Prominente ontwikkelaars committeren zich aan bouw biobased woningen

19 juni, 9:42

Acht ontwikkelaars hebben afgesproken dat in 2028 minstens dertig procent van hun nieuwbouwwoningen tot vijf bouwlagen biobased zal zijn.

BoogieWood winnaar van de eerste Gouden Hijskraan

18 juni, 5:31

Op de vastgoedbeurs Provada heeft de gemeente Den Haag de Gouden Hijskraan 2025 uitgereikt aan het woningbouwproject BoogieWood.

Den Haag wil eigen warmtebedrijf oprichten

18 juni, 10:09

Het warmtebedrijf moet inwoners van de Hofstad helpen om te stoppen met het gebruik van aardgas.

OVV: ontwerpfout en gebrek aan controle bij ingestorte parkeergarage

17 juni, 11:43

Dat concludeert de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV), die heeft onderzocht hoe het kon gebeuren dat alle hellingen op 26 mei 2024 inzakten.

Nieuwegein wist niet van veranderingen in bouw ingestorte parkeergarage

17 juni, 10:59

De gemeente wist niet dat de bouw van de vorig jaar ingestorte parkeergarage op sommige punten anders was uitgevoerd en deed daarom geen extra controles.