Vernieuwd station Antwerpen Centraal ingewijd

21 september 2009, 11:13

In navolging van station Luik-Guillemins wordt aanstaande vrijdag ook het vernieuwde Antwerpen Centraal officieel geopend. Onder leiding van architect Jacques Voncke (Eurostation) is het gebouw de afgelopen jaren omgetoverd van kopstation tot onderdeel van het HSL-netwerk. Een lastige opgave, gezien de beperkte uitbreidingsmogelijkheden.

door Ronnie Weessies

Het station wordt namelijk omsloten door enerzijds de Antwerpse Zoo en aan de andere kant het stadscentrum. Daar komt bij dat de stad tegenover het historische hoofdgebouw ‘dicht’ zit met bebouwing, waardoor daar geen sporen konden worden aangelegd. Er zat dus niets anders op dan ondergronds te gaan.

Van de tien sporen voor stoptreinen zijn er vier naar beneden verplaatst, op niveau -1 (negen meter onder de grond). De doorgaande rails voor de internationale treinen liggen nog dieper, op twintig meter onder het maaiveld.

Toch ontbreekt het karakter van een tunnel. Wie met de Thalys aankomt, zal vanuit de diepte nog het uit 1905 stammende hoofdgebouw van architect Louis de la Censerie zien. Het hele complex staat namelijk in het teken van het perspectief op dit bouwwerk.

Onder de eveneens monumentale perronoverkapping bevindt zich een gigantisch atrium, dat bijna overal zicht biedt op het hoofdgebouw. Daarbij zorgt het voor toetreding van daglicht in grote delen van de tunnels, op de meest ver weg gelegen stukken na (daar is kunstlicht).

De wanden van het atrium volgen de ritmiek van het hoofdstation, doordat er van beneden naar boven kolommen, zuilen en balustrades zijn geplaatst. De kolommen en de bovengelegen wanden zijn bekleed met het traditionele bouwmateriaal baksteen.

Toegankelijk
Het station is ook toegankelijker gemaakt. De bogen aan de kant van de Diamantbuurt zijn opengewerkt, evenals die van het spoorviaduct aan de achterzijde. Op de omgeving is een masterplan van het Nederlands MVRDV losgelaten, waarin het begrip ‘doorwaadbaarheid’ een centrale rol speelt.

Het station is dankzij de nieuwe ingangen ook ‘doorwaadbaar’ te noemen. De belangrijkste nieuwe toegang bevindt zich aan het achtergelegen Kievitsplein, waar een transparante nieuwbouw is verrezen. Deze legt door zijn vormgeving een relatie met de eveneens nieuwe hoogbouw aan diens zijkant.

Daarnaast vormt het atriumgebouw voor de bezoeker een ‘etalage’, doordat de treinen op alle lagen hier zichtbaar zijn. Dit gedeelte is duidelijk op de toekomst gebouwd, zoals het projectteam benadrukte. Het is er momenteel nog opvallend rustig, wat een tamelijk droeve aanblik biedt.

Investering
De vernieuwing van Antwerpen Centraal begon in 1998 en heeft 404 miljoen euro gekost. Met de verbetering van de spoorinfrastructuur kwam de totale investering uit op 775 miljoen euro.

Eind december, als het HSL-traject tussen Antwerpen en de Nederlandse grens is afgerond, heeft België als eerste Europese land zijn infrastructuur voor de HSL klaar. Dit heeft onze zuiderburen in totaal 1,57 miljard euro gekost, inclusief de vernieuwing van het spoornetwerk en verschillende stations.

Trefwoorden

station antwerpen centraal jacques voncke hsl

1	Spectaculaire overkapping voor vernieuwd Arnhems busstation Kronenburg maandag, 3 november
2	Vakwerk Architecten uitgeroepen tot Architect van het Jaar 2025 woensdag, 5 november
3	Groot Egyptisch Museum naar ontwerp van Heneghan Peng en West 8 officieel geopend maandag, 3 november
4	Fenix, kunstmuseum over migratie, is Publiek gebouw van het Jaar 2025 woensdag, 5 november
5	NOAHH ontwerpt nieuw zwembad in Noordersportpark Haarlem dinsdag, 4 november

Gerelateerde nieuwsberichten

België investeert 5,3 miljard euro in spoor

2 februari 2018

Mechelen presenteert ontwerp nieuw station

23 april 2010

Nederlandse kanshebbers ontwerp Kievitsplein

18 juni 2012

Antwerpenaren stemmen tegen Lange Wapper

19 oktober 2009

Antwerpen vraagt Solà-Morales voor Keyserlei

11 januari 2010

Station Roeselare ingrijpend verbouwd

30 september 2010

Uitbreiding deSingel Antwerpen geopend

30 september 2010

Britten verbouwen Elisabethzaal Antwerpen

5 januari 2010

Jean Nouvel ontwerpt omgeving Brussel-Zuid

6 januari 2010

Stations - Intro

23 september 2008

Station Luik-Guillemins officieel geopend

18 september 2009

Station Antwerpen opent nieuwe Thalys-perrons

7 december 2007

Verbouwd station Antwerpen Centraal geopend

26 maart 2007

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Campus met onderwijs en woningen in 's Hertogenbosch officieel geopend

7 november, 2:56

Op de laatste twee bouwkavels van het Paleiskwartier aan de Onderwijsboulevard 300 ontwikkelden Avans Hogeschool en BrabantWonen 20.000 vierkante onderwijsgebouw en 124 studentenwoningen op een parkeergarage.

Voorlopig ontwerp renovatie en verduurzaming provinciehuis Utrecht gepresenteerd

7 november, 11:44

Behalve dat het energielabel van het dertig jaar oude gebouw fors wordt opgekrikt, krijgen de werkplekken, vergaderruimtes en openbare ruimtes een eigentijdse en volgens de provincie uitnodigende inrichting. INBO is verantwoordelijk voor het ontwerp.

Mix van oude en nieuwe werken plus wereldrecordpoging tijdens GLOW 2025

7 november, 9:29

Zaterdag opent de Eindhovense burgemeester Jeroen Dijsselbloem de twintigste editie van GLOW. Tijdens deze jubileumeditie van het lichtkunstfestival zijn nieuwe creaties te zien en worden bekende werken uit het verleden nogmaals getoond.

Foto's uitreiking Architectenweb Awards 2025

6 november, 8:45

Op woensdagavond 5 november 2025 zijn in het Keilepand in Rotterdam de Architectenweb Awards 2025 uitgereikt. Architectuurfotograaf Jan Paul Mioulet / DAPh maakte een beeldverslag van deze feestelijke avond.

Limburgse politiek ondanks zorgen akkoord met energiemaatschappij

7 november, 1:39

De provincie Limburg krijgt een eigen energiemaatschappij.

Provincie Zuid-Holland steekt ‘geen cent extra’ in warmtenetwerk

7 november, 10:28

Het ministerie vroeg om een extra bijdrage voor een ondergronds leidingnetwerk waarmee tienduizenden woningen worden verwarmd met restwarmte uit de Rotterdamse haven.

Provincies focussen op agrarisch natuurbeheer tegen stikstof

6 november, 3:11

De betrokken partijen hebben daarover afspraken gemaakt, maar benadrukken dat steun van de rijksoverheid nodig blijft.

Corporatiewoning harder geraakt door klimaatverandering

6 november, 10:46

Bewoners van de onderzochte woningen hebben bijvoorbeeld vaker last van hittestress door warme nachten en krijgen vaker te maken met wateroverlast bij hevige buien.

Arons en Gelauff benoemt drie associates

4 november, 12:05

Eva Heldeweg, Gijs Beckman en Thom Zijlstra zijn benoemd tot associate partner bij Arons en Gelauff architecten.

DigiBouw 2025 – enkele tips

4 november, 11:14

Op 19 en 20 november 2025 vindt in het Beatrixgebouw van de Jaarbeurs in Utrecht de tweede editie van DigiBouw plaats. Enkele tips voor sessies die voor architecten van toegevoegde waarde zijn.

Ga naar het nieuws-archief