Nieuwe ruimte op oude fundamenten
19 juni
Na een verwoestende brand in 2021 stond aluminiumproducent Aluned voor een uitdaging: hoe herbouw je een kantooromgeving die niet alleen functioneel is, maar ook duurzaam, inspirerend en verbonden met zijn omgeving? HA-HA Design & Development, een jong Rotterdams architectenbureau, zag in de ramp een kans. Met behoud van de bestaande fundering en staalconstructie ontwierpen zij een hedendaagse werkomgeving die het industriële karakter eert én het landschap omarmt.
“We hebben het verlies van het oude gebouw aangegrepen als een kans om te laten zien wat circulair en adaptief bouwen echt kan betekenen.” – Nima Morkoç, Architect at HA-HA
Aanleiding & context
In 2021 werd het hoofdkantoor van Aluned verwoest door brand. In plaats van volledig nieuw te bouwen, werd gekozen voor een radicale vorm van hergebruik: de oorspronkelijke fundering en staalconstructie bleven behouden. De locatie in Zwijndrecht bestaat uit drie industriële loodsen rond een centraal grasveld met vijver – een zeldzame groene oase op een verder versteend bedrijventerrein.
Ontwerpvisie
HA-HA benaderde het project met een integrale ontwerpvisie, waarbij landschap, stedenbouw, architectuur en interieur als één geheel zijn beschouwd. Door plantvakken van binnen naar buiten te laten doorlopen, organische vormen te introduceren en met transparante gevels te werken, vervaagt de grens tussen binnen en buiten. De bestaande staalconstructie werd op subtiele wijze opgenomen in het ontwerp en maakt open, flexibele plattegronden mogelijk.
Constructie & materiaalgebruik
De bestaande staalconstructie werd volledig behouden en benut als plan libre. Nieuwe toevoegingen, zoals een aluminium luifelconstructie, zijn zorgvuldig gedetailleerd met koudebrugonderbreking en passieve zonwering. Hierdoor is de energieprestatie verbeterd zonder in te boeten op ruimtelijke kwaliteit.
Het materiaalgebruik is een combinatie van aluminium, hout, glas, stucwerk en biobased prefab HSB-panelen met cellulose-isolatie. De gevel – deels door Aluned zelf vervaardigd – fungeert als visitekaartje van het bedrijf en benadrukt hun expertise in aluminiumverwerking.
Duurzaamheid & uitvoering
Dankzij het hergebruik van de fundering en hoofddraagconstructie is de CO2-impact van de bouw drastisch verlaagd. De toepassing van prefab, biobased materialen, passieve zonwering en PV-panelen draagt bij aan een energie-efficiënte exploitatie. De bouwtijd bedroeg slechts 1 jaar en 7 maanden dankzij een hecht bouwteam van lokale partijen en een efficiënte fasering.
Innovatie
Het resultaat is een toekomstbestendige en flexibele kantooromgeving die zich aanpast aan veranderende opvattingen over gezond werken. De ruimtelijkheid, het gebruik van lichtgewicht materialen en de verweving van interieur en landschap maken dit project tot een voorbeeld van circulaire herontwikkeling in de maakindustrie.
“Het is bijzonder om te zien hoe een technische beperking – een bestaande staalconstructie – een vertrekpunt werd voor een licht en open ontwerp.” – Aluned , opdrachtgever
Over HA-HA Design & Development
HA-HA Design & Development is een jong Rotterdams bureau opgericht in 2022. Het richt zich op innovatieve woningontwerpen, herbestemming van monumenten en duurzame bouwtransformaties. Het bureau gelooft in een multidisciplinaire aanpak waarin architectuur, landschap en stedenbouw onlosmakelijk zijn verbonden. Ontwikkeling, financiering en haalbaarheid zijn geen beperkingen, maar integraal onderdeel van het ontwerpproces.
Nima Morkoç werkte eerder bij West 8 en Mei architects, en doceert momenteel aan de TU Delft. Hij is bestuurslid van de Rotterdamse Dakendagen. De naam “HA-HA” verwijst naar een speels landschappelijk element uit Engelse tuinen – een onverwachte overgang, onzichtbaar maar functioneel – net als hun werk.