Dakserre Agrotopia, META architectuurbureau, van Bergen Kolpa

Dakserre Agrotopia Roeselare

9 februari 2022

Met Dakserre Agrotopia leveren META architectuurbureau (BE) en van Bergen Kolpa Architecten (NL) in opdracht van Vlaams onderzoekinstituut voor land- en tuinbouw Inagro en REO Veiling het grootste publieke gebouw voor onderzoek naar stedelijke voedselproductie van Europa op.
Met zijn gefacetteerde glazen gevels, monumentale entreetrap en stapeling van functies geeft Agrotopia een markant, architecturaal gezicht aan tuinbouw op de daken van de stad. Met innovatieve waterrecuperatie en hergebruik van stedelijke restwarmte gaat Agrotopia een circulaire symbiose aan met de stad.

Agrotopia is gebouwd op het bestaande dak van de groente- en fruitveiling REO; het logistieke hart van West-Vlaanderen voor groenten en fruit. Met een spectaculair zicht op de wijde omgeving en de stad krijgt de stedelijke tuinbouw op industriële daken een prominente plaats in de skyline van Roeselare.

Samen met opdrachtgevers Inagro en REO veiling hebben META en VBK een ambitieus gebouw met tal van innovaties gerealiseerd. Verschillende klimaatzones in 1 gebouw, duurzaam en economisch ruimtegebruik, onderzoek naar bladgroenten en vruchtgroenten in de stad, het ontsluiten van het dak voor een publieksfunctie, circulair ruimte- en energiegebruik om er maar enkele te noemen.
Jago Van Bergen, Van Bergen Kolpa architecten

Gebouw voor onderzoek en educatie
In het 9.500m2 grote gebouw bevinden zich hoogtechnologische onderzoeksfaciliteiten voor de teelt van vrucht- en bladgroente omringd door een educatieve looproute voor het brede publiek. In vier verschillende klimaatzones kan de teelt van tomaat en sla, maar ook peper en aardbei, gevolgd worden.

"Testcase Agrotopia: het bouwen van een serre bovenop een bestaand gebouw is op deze schaal nog niet eerder gedaan en bood dan ook veel kansen en uitdagingen. De integratie van de stalen serre met de betonnen onderbouw en complexe installaties heeft geresulteerd in een echt publiek gebouw met een bijzondere architectuur voor de stad Roeselare."
Niklaas Deboutte, META architectuurbureau

Een van de uitdagingen was de noden voor onderzoeksfaciliteiten in een serre - en dus warme en vochtige omgeving - te verenigen met de vereisten voor bezoekersfaciliteiten. In het serreklimaat van Agrotopia moeten namelijk niet alleen planten gedijen, ook mensen moeten er leren en werken.

"Om dit mogelijk te maken zijn er box-in-boxruimtes gecreëerd voor onderzoek en educatie met een klimaat dat aangepast is aan de mens. Voor de publieke ruimtes wordt er met luchtbevochtiging gewerkt - ook fogging genoemd - zodat de gevoelstemperatuur op warme dagen kan getemperd worden."
Frederik Ghyssaert, Tractebel Engineering

Transparante sculptuur
Agrotopia is een trotse, transparante sculptuur van staal en glas, die zowel zijn agrarische als zijn publieke functie onderstreept. Daarvoor is de architectuur opgebouwd uit een ranke serreconstructie die zich aftekent tegen de hemel en rust op de betonnen sokkel van de kistenloods.

De ingang met brede, opgaande trap leidt naar het stadstuinbouwplein met bezoekersfaciliteiten in het hart van het gebouw. In de gevelserre aan de ringweg bevindt zich een dubbelhoge serre voor innovatieve verticale teelt. De voet van de dubbelhoge gevelserre dient voor de opslag van hemelwater van het dak, dat wordt gebruikt als irrigatie voor de gewassen.

Het hele gebouw bestaat uit één standaardserre met diffuus glas. De serre op de twee uitkragende gebouwkoppen oogt bijzonder door de expressieve, gefacetteerde gevels in transparant glas. Aan de ingangzijde vormt de facetgevel verticale glazen erkers die de mogelijkheid bieden gerichte zonwering toe te passen met behoud van zichten naar binnen en buiten. Aan de westzijde van de gevelserre langs de ring garandeert de horizontale opbouw in facetten een goede inval van de zonnestralen voor het gewas en een reflectieloze inkijk vanaf het maaiveld.

Duurzaam en economisch ruimtegebruik
Door de almaar groter wordende urgentie van duurzaam, maar ook efficiënt en economisch ruimtegebruik kent het activeren van de restruimte in de stad voor stadslandbouw een opmars. In Agrotopia komen 2 werelden - architectuur en landbouw - die eerder volledig van elkaar gescheiden waren, samen tot één gebouw voor stadslandbouw.

Circulair water- en energiegebruik
In dit gebouw gaat geen druppel water verloren. Bij het irrigeren van de planten wordt het restwater gerecycleerd en hergebruikt. En ook warmte wordt hergebruikt: de restwarmte van de afvalverbrandingsoven Mirom zal de serre namelijk verwarmen.
Kortom Agrotopia leeft in een circulaire symbiose met de stad.

Multidisciplinair en internationaal team voor een veelzijdig project - Samenwerking tussen verschillende expertises
Specialisten op het gebied van architectuur, tuinbouw, serrebouw (kassenbouw), klimaat en constructie. META architectuurbureau, van Bergen Kolpa Architecten, Wageningen UR Glastuinbouw, Tractebel Engineering en Smiemans werkten samen aan dit project.

Agrotopia is een Pilootproject Productief Landschap van de Vlaams Bouwmeester - PPPL
Met deze projecten zet de Vlaams Bouwmeester in op maatschappelijke uitdagingen die moeten resulteren in vernieuwende bouwprojecten. Het doel van een pilootproject is het stand brengen van een samenwerking boven de verschillende sectoren heen zodat architectonische en maatschappelijke innovatie mogelijk wordt. De kracht van deze pilootprojecten is dat de theorieën direct aan de realiteit getoetst worden. Zo kon Agrotopia tot stand gebracht worden

Locatie

Trefwoorden

tractebel wageningen ur glastuinbouw smiemans projecten van bergen kolpa stadstuinbouw circulair energiegebruik dakserre circulair watergebruik onderzoeksinstituut agrotopia pilootproject vlaams bouwmeester

META architectuurbureau

Neem contact op

Start ontwerpproces 2015

Start bouw 2018

Oplevering 2021

Ingebruikname 2021

Plaats Roeselare

m³ 9500

Meewerkende partijen

Architectvan Bergen Kolpa ArchitectenOpdrachtgeverInagro, reo veilingAdviseurs installaties E & WTractebel EngineeringFotograafFilip DujardinAdviseurWageningen UR Glastuinbouw, Smiemans Projecten

Stel jezelf kort voor! Dan weet het betreffende bedrijf wie hun brochure gedownload heeft.

Wil je niet bij elke download jouw gegevens in hoeven voeren?
Klik dan hier om in te loggen. Heb je nog geen account? Maak dan hier een gratis account aan.

Voornaam

Achternaam

E-mailadres

Downloaden

Wanneer je brochures downloadt op Architectenweb.nl worden relevante gegevens van jou – zoals jouw naam en e-mailadres – met het betreffende bedrijf gedeeld. Meer hierover lees je in ons privacybeleid.

Frank Allart Schuifdeurtrekringen

Brochure

Stel jezelf kort voor! Dan weet het betreffende bedrijf wie hun model gedownload heeft.

Wil je niet bij elke download jouw gegevens in hoeven voeren?
Klik dan hier om in te loggen. Heb je nog geen account? Maak dan hier een gratis account aan.

Voornaam

Achternaam

E-mailadres

Downloaden

Wanneer je modellen downloadt op Architectenweb.nl worden relevante gegevens van jou – zoals jouw naam en e-mailadres – met het betreffende bedrijf gedeeld. Meer hierover lees je in ons privacybeleid.

Neem contact op met META architectuurbureau

Je bent momenteel niet ingelogd. Hierdoor is het alleen mogelijk om meer informatie per e-mail op te vragen. Wil je liever gebeld worden of documentatie per post ontvangen? Klik dan hier om in te loggen.
Heb je nog geen account? Maak dan hier een gratis account aan.

Voornaam

Achternaam

E-mailadres

Opmerkingen