Wijkvoorzieningencentrum Kei 13
3 januari 2012
Wijkvoorzieningencentrum Kei 13 is een belangrijk onderdeel van de stedelijke vernieuwing die de wijk Keizerslanden momenteel ondergaat. Daarnaast zal het gebouw ook een brugfunctie voor de sociale integratie van Keizerslanden met de toekomstige wijk Steenbrugge vervullen. Kei 13 brengt sociale duurzaamheid, flexibel gebruik, gezond binnenklimaat en energie efficiëntie bij elkaar.
Kei 13 fungeert als brede school met twee basisscholen, een peuterspeelzaal, kinderdagopvang, buitenschoolse opvang. Ook zijn er een afdeling van GGD IJsselland, een sportvereniging en fitness ruimten gevestigd. Dit multifunctionele gebouw biedt één centrale voorziening voor en onderwijs, kinderopvang, jeugdzorg en sport. Dit wordt aan gevuld met een centrum voor kunst- en muziekeducatie voor jong en oud.
Sociale duurzaamheid stond centraal tijdens het ontwerpproces – en niet alleen op stedenbouwkundige schaal. Hoe kan de open samenwerking tussen verschillende gebruikers bevordert worden? En hoe kan het gebouw zodanig ontworpen worden dat het zonder structurele aanpassingen met veranderende gebruikerswensen en gebruikers kan meegaan?
Kei 13 is een maatschappelijke spil, die de buurt, de kinderen en hun ouders met elkaar in contact brengt. Het gebouw is bereikbaar vanaf alle zijden en elke gebruiker heeft een eigen ingang, naast dat er een centrale hoofd entree is. Onderlinge samenwerking en relaties tussen de verschillende instanties die het centrum zal huisvesten, speelt een belangrijke factor in het ontwerp.
Het samenbrengen van verschillende organisaties binnen een gebouw brengt een tendens tot schaalvergroting. Dat staat op gespannen voet met de wens om kinderen een overzichtelijke leefwereld te bieden. Hiervoor is bij dit project de oplossing gezocht in een grove twee-deling, waar verschil is gemaakt zowel in gebruik, en in volume opbouw. De functies voor kinderen zijn aan de rustige oostzijde geplaatst nabij de ruime buiten-speelplekken.
Meer publieke sportfaciliteiten liggen aan de westzijde, naast de doorgaande weg. Een ruime, centrale hal koppelt deze twee delen aan elkaar. Het is de plek voor ontmoeting, waar optredens kunnen plaatsvinden en waar omwonenden terecht kunnen voor activiteiten.
Om de eenheid van het centrum te benadrukken is gekozen voor een uniforme bakstenen gevelbekleding, waar aluminium kozijnen in wisselende dieptes uitsteken. De diepte van het kozijn benadrukt de relatie van het interieur met de buitenwereld. Bijzonder kleurgebruik in de ramen geeft een speels element, als aanvulling op de meer zakelijke baksteen.
Flexibiliteit is een sleutelbegrip bij dit project. De diversiteit aan ruimten in het complex biedt iedere gebruiker de keuzemogelijkheid voor zijn activiteiten een geschikte plek te zoeken, uiteraard in onderling overleg. Daarnaast zijn de klaslokalen zo opgezet, dat ze eenvoudig en snel te koppelen zijn aan een gemeenschappelijke ruime voorruimte, waar het onderwijs kan ‘uitbreiden’, en kinderen in groepjes of individueel kunnen werken. Een systeem met open puien en grote schuifdeuren, maakt het toch ook mogelijk om klassikaal les te geven wanneer het nodig is.
Een belangrijk aspect van de draagconstructie is de Bubbledeck vloer (ook bollenplaatvloersysteem genoemd). Door kunststof bollen op te nemen in de vloer wordt niet alleen minder beton gebruikt, maar kan de vloer ook dunner uitgevoerd worden wat tot een aanzienlijke gewichtsreductie (30-35%) leidt. Dankzij de dunnere en lichtere vloeren kunnen ook ondersteunende onderdelen, zoals wanden, kolommen en de fundering van het gebouw lichter en met minder materiaal uitgevoerd worden. Dunnere vloeren besparen ook ruimte. In het geval van WVC Keizerslanden zijn ook de installaties in de vloeren opgenomen en wordt daarmee in de netto verdiepingshoogte lager dan wanneer deze onder de vloer lopen.
Naast materiaalbesparing is ook goed gekeken naar energiebesparing en een gezond binnenklimaat. Efficiënte installaties zijn hierin van groot belang, maar maximale besparing wordt pas bereikt als het gebouw integraal ontworpen wordt: gebouw en installaties werken nauw samen en ook de gebruikers spelen hierbij een rol.
Zij kunnen veel invloed kunnen uitoefenen op hun eigen binnenklimaat. Ramen kunnen naar wens geopend worden en de vloerverwarming/-koeling kan per ruimte geregeld worden. Warmteterugwinning vangt de lichaamswarmte van de gebruikers op en hergebruikt deze elders in het gebouw. De vloerverwarming wordt ook voor de koeling van het gebouw ingezet. Daarom is het systeem gekoppeld aan warmte- en koudeopslag in de grond. De ventilatie is CO2 gestuurd.
Dankzij de vloerverwarming/-koeling zijn radiatoren en airco overbodig. In radiator- en airco-vrije gebouwen zijn er minder luchtverwervelingen en er zitten minder allergenen en stof in de lucht. De verspreiding van warme en koude lucht is zeer homogeen en tochtvrij. Gebruikers hebben minder last van hoofdpijn en ademhalingsklachten. Het binnenklimaat wordt niet alleen als prettiger ervaren, maar is ook gezonder. Dit is bijzonder belangrijk voor de ontwikkeling van de vele kinderen die elke dag in het gebouw aanwezig zijn.
Het streven is een prettige leefomgeving, eenvoudige bediening van installaties, lage exploitatiekosten en lage milieubelasting. Bij een multifunctioneel gebouw met meerdere gebruikers moet iedereen iets van zichzelf terug kunnen vinden terwijl het gebouw als één centrum ervaren wordt. Kei 13 biedt de buurt meer dan onderwijs alleen. Het levert ook essentiële culturele en sociale bijdrage aan de plaatselijke samenleving.