Conservatorium
22 september 2008
Op 12 september opent het Conservatorium van Amsterdam officieel zijn deuren. Samen met de naastgelegen Openbare Bibliotheek Amsterdam vormt dit gebouw het belangrijkste aanzicht van het ervoor gelegen cultuurplein.
Het Conservatorium van Amsterdam kan het beste worden omschreven als een school en een concertgebouw ineen. Circa duizend studenten uit binnen- en buitenland volgen hier een opleiding in klassieke muziek, jazz, oude muziek, opera, latin en popmuziek. Er ligt veel nadruk op de relatie tussen theorie en praktijk. Het Conservatorium van Amsterdam geniet wereldwijd aanzien, want het uitstekende docentencorps wil de studenten opleiden tot musici van het hoogste niveau.
Om die ambitie waar te maken was een passende accommodatie nodig. De prioriteit in de opdracht voor de architect lag bij de akoestische kwaliteit van het nieuwe gebouw; die zou steeds voorrang krijgen op esthetische aspiraties. Ook streefde de opdrachtgever ernaar het gebouw tot een ontmoetingsplaats te maken en de functie van het gebouw meer dan voorheen aan de stad te tonen.
Programma
Het Conservatorium van Amsterdam is onderdeel van kavel 5, dat onder leiding van architect Frits van Dongen in zijn geheel wordt ontworpen door de Architekten Cie. Als onderdeel van het Oosterdokseiland is het gunstig gesitueerd ten opzichte van het Centraal Station. Het masterplan voor het eiland omvat 200.000 m2 aan divers programma, zoals de nieuwe bibliotheek, een hotel, kantoren, woningen en ontspanning. Voor kavel 5 bestaat het programma uit 16.000 m2 conservatorium, 18.000 m2 kantoren en 1.000 m2 horeca. Frits van Dongen organiseerde het programma in een U-vorm rond een collectief hof, dat zich aan de zuidzijde opent naar het cultuurplein. Aan dit plein voorziet het stedenbouwkundig plan in een clustering van cultuur en horeca activiteiten. Van hieruit is er een prachtig zicht op het oude Amsterdam.
Akoestiek
Vanwege de hoge eisen die gesteld werden aan de akoestiek, werd de akoestisch adviseur vroeg betrokken bij het ontwerpproces. Keuzes over de zaaltypes en lesruimtes, hun volume, verhoudingen en positionering kwamen zo direct aan de orde. Met deze kennis ontstond al snel in het proces het idee om een ‘spelend hart’ te maken van ruimtes met een verschillende akoestiek, elk voor een specifieke muziekgroep.
Uitstraling
De aan de gevel gelegde gangen maken de verschillende ruimtes van het conservatorium praktisch onzichtbaar. De functionele driedeling van het interieur komt in de gevel tot uitdrukking in de wisseling van de richting van de zaagtandgevel. De zaagtandvorm heeft ook effect op de beleving van de gang. Waar doorgaans het zicht naar buiten verderop in de gang afneemt, is hier helemaal geen sprake van een visuele barrière. De smalle glasstroken bieden juist maximaal zicht op de omgeving. Het bewegen door het gebouw voelt zogezegd aan als het bewegen door de stad. Zelfs het klimaat in de glazen gangen is vergelijkbaar met de situatie buiten. In het gebouw zijn sensoren opgenomen die de temperatuur meten. Als het te warm wordt, gaan de smalle raamstroken automatisch open en krijgt de gang een luchttemperatuur die gelijk is aan de situatie buiten.
Projectdata:
Opdrachtgever:
Stichting Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten, Amsterdam
Ontwikkelaar:
Oosterdokseiland Ontwikkeling Amsterdam cv, Den Haag
Ontwerp:
de Architekten .Cie [meer]
Architect:
Frits van Dongen, R. van Houten, E. Thijssen, C. Hayman, S. Lippert, K. Bichler, B. Arab, R. Konijn, K. R. Sluijs, F. Verwij.
Adviseur draagconstructie:
Aronsohn Constructies, Rotterdam
Adviseur akoestiek:
Peutz & Associés bv, Zoetermeer
Adviseur installaties:
HE Adviseurs, Rotterdam
Aannemer:
Bouwcombinatie Hillen & Roosen - de Nijs vof, Amsterdam
Tekst:
Eric Frijters
Fotografie:
Daria Scagliola
Realisatie:
2008