Team 10 - Een utopie van het heden
4 oktober 2005, 20:07
Ze bedachten projecten als de Rotterdamse Lijnbaan, een van de eerste autovrije winkelgebieden ter wereld, en werden ook wel de 'Angry Young Men' van de architectuur genoemd: Team 10; een internationale groep jonge architecten die zich van 1953 tot 1981 inzette voor de terugkeer van de menselijke maat in de architectuur. Zij ontwikkelden een diversiteit aan antwoorden op architectonische en stedenbouwkundige vraagstukken die nog steeds actueel zijn. Het Nederlands Architectuurinstituut (NAi) en de TU Delft presenteren de eerste overzichtstentoonstelling over Team 10 waarvoor zij archiefmateriaal uit de hele wereld haalden. Van 25 september 2005 tot en met 8 januari 2006 is de tentoonstelling 'Team 10, een utopie van het heden' te zien in het NAi. Daarna zal hij gaan reizen door Europa en de Verenigde Staten. Team 10 was een groep kritische, jonge architecten uit verschillende Europese landen, die elkaar ontmoetten binnen de CIAM, de befaamde organisatie van moderne architecten die werd geleid door de architecten die de toon bepaalden voor de 20ste-eeuwse architectuur: Le Corbusier, Sigfried Giedion en Walter Gropius. Na de opheffing van de CIAM in 1959 vormde Team 10 een voorhoede die het internationale debat over moderne architectuur en stedenbouw van nieuwe impulsen voorzag. Team 10 - ontstaan als voorbereidingsgroep voor het 10e CIAM congres, vandaar de naam - verzette zich tegen de eenzijdig functionalistische benadering die binnen de CIAM dominant was.
Kernleden
De tentoonstelling concentreert zich op de 'kernleden' van Team 10: Jaap Bakema en Aldo van Eyck (Nederland), Giancarlo De Carlo (Italië), Georges Candilis en Shadrach Woods (Frankrijk), en Alison en Peter Smithson (Engeland). Deze kerngroep was het meest actief in het organiseren van bijeenkomsten en het uitdragen van de ideeën via publicaties en via het onderwijs. Andere Team 10 architecten die aan bod komen zijn: Ralph Erskine (Zweden), José Antonio Coderch (Spanje), Herman Hertzberger (Nederland) en Oswald Mathias Ungers (Duitsland). De tentoonstelling begint in 1953, toen de jongeren zich voor het eerst manifesteerden in het CIAM en eindigt in 1981, het jaar dat Jaap Bakema overleed en de groep stopte met het organiseren van meetings.
Geen manifest
Team 10 heeft geen eenduidig manifest of programma achtergelaten. Ook wisselde de groep voortdurend van samenstelling. Het enige houvast zijn de zogenaamde 'Team 10 meetings' die de groep tussen 1959 en 1981 organiseerde, en waarin de deelnemers discussieerden over actuele thema's, elkaars werk en over hun rol als architect in de maatschappij. De expositie toont het werk en gedachtegoed van Team 10 aan de hand van tijdens deze meetings besproken onderwerpen en projecten.
Lezingen en rondleidingen
Het NAi geeft op afspraak rondleidingen door de tentoonstelling. Deze kunnen bovendien worden uitgebreid met een bezoek aan winkelpromenade De Lijnbaan, een typisch voorbeeld van Team 10-architectuur ontworpen door Van den Broek en Bakema, het bureau van Team 10 deelnemer Jaap Bakema.
Gedurende de tentoonstelling vinden de volgende lezingen plaats in het auditorium van het NAi:
9 oktober, Tom Avermaete - Another Modern: Team 10
13 oktober, Herman Hertzberger
17 november, Young European Architects on Team 10.
Bij de tentoonstelling verschijnt een Engelstalige publicatie: 'Team 10, 1953-81, In Search of a Utopia of the Present', uitgegeven door NAi Uitgevers (368 pagina's, €59,50), onder redactie van Max Risselada en Dirk van den Heuvel.