Ontwerpers Flageyplein Brussel bekend
26 juli 2005, 19:17
De Belgische Minister van Openbare Werken Pascal Smet (sp.a) heeft, in overleg met staatssecretaris voor Stedebouw Françoise Dupuis, een ontwerper aangeduid voor het nieuwe Flageyplein in Elsene. Het gaat om het Duits/Belgisch team van Latz&Partner en D+A International. Smet volgde bij zijn keuze het advies van een externe selectiecommissie.
Het ontwerp van Latz&Partner en D+A International is een voorlopig concept, maar is reeds goed uitgewerkt en benadert reeds dicht een eventueel definitief ontwerp. Latz&Partner is bekend voor heel wat internationale projecten. Zo zijn zij verantwoordelijk voor de herinrichting van de Oude Haven in Hamburg, het omvormen van de oude mijnsite van Duisburg tot een landschapspark, het wetenschapspark in Manchester, de congressite van Lyon, ... Het Brusselse D+A International is onder meer bekend van de herinrichting van het Lehonplein van Schaarbeek.
Het ontwerp voor het Flageyplein creëert een samenhangend geheel tussen de drie zones (Heilig Kruisplein, Flageyplein en de oevers van de vijvers) die door tram en straten sterk van elkaar gescheiden lagen. Vroeger, voor de vijver dicht gelegd werd, kwamen de grenzen van de vijver tot de rand van het huidige Flageyplein. Deze evolutie is thematisch opgenomen in het ontwerp en vindt men terug in de beweging van de verharding en de positie van bomen en springfonteinen. De fonteinen bereiken een hoogte van 8 meter en zijn ongevaarlijk. De vegetatie en het water van de vijver wordt symbolisch doorgetrokken in de wijk.
Door het nieuwe concept ontstaan er tussenruimten, die toelaten verschillende bezettingen en activiteiten te organiseren. Dit wordt versterkt door het gebruik van discreet meubilair. Grote afgeronde banken in hout zijn toegankelijk lang beide zijden en hebben een zeer breed zitvlak, andere banken met hoge rugleuningen zijn zeer comfortabel. Tijdelijke gebeurtenissen als markten, tentoonstellingen, vergaderingen en andere sportieve evenementen die regelmatig plaatsvinden, wijzigen de sfeer van het plein dat anders onbeweeglijk is.
Het plein wordt aangekleed met blauwe hardsteen. De plaatsing gebeurt volgens een curve gevormd door bomen die samen met het water het plein een dynamisch karakter bezorgt. De andere architecturale elementen zoals de ingang van de parking en de tramhalte worden opgetrokken uit ijzer en glas. Het dak boven de tramhalte biedt de gebruikers bescherming tegen weer en wind. Het platte, glazen dak is op bepaalde plaatsen lichtdoorlatend op andere plaatsen transparant. Een licht- en schaduwspel is zichtbaar op de grond.
Het ontwerp bevat ook een lichtconcept. Multifunctionele masten verlichten de gevels en de randen van het plein. Deze masten zijn 10 meter hoog en verlichten de gevels vanaf 6,50 meter boven het grondniveau.
De oproep van Pascal Smet voor de heraanleg van het Flageyplein en het Heilig Kruisplein te Elsene heeft een kwalitatief uitzonderlijk hoog peil opgeleverd van binnenlandse en internationale ontwerpteams. Dit heeft het werk van de onafhankelijke selectiecommissie er niet gemakkelijker, maar des te boeiender op gemaakt. De selectiecommissie was samengesteld uit:
Jan Bruggemans, voorzitter, Maurizio Cohen, Philip De Roo, Marie-Laure Roggemans, Ana Torfs,
Pierre Van der Straeten.
In maart 2005 koos de selectiecommissie zeven teams die garant staan voor een authentieke aanpak en een sterke persoonlijke benadering:
Escaut Baumans Deffet 51N4E MDA West 8 Landscape Architects, BOB, 361 architecten Studie Secchi Vigano – LBL Architectes – SwK Latz&Partner en D+A International
V+, Vice Versa, BAS, Bouwtechniek voor ruimtelijk advies, Jaspar Xaveer De Geyter Architecten en Michel Desvigne.
Nu heeft de selectiecommissie in een tweede selectieronde de zeven offertes beoordeeld op grond van vijf gelijkwaardige gunningscriteria:
1.Stedenbouwkundige en architecturale kwaliteit 2.Functionaliteit 3.Ecologie en duurzame ontwikkeling 4.Bekwaamheid tot communiceren en methodologie voor inspraak 5.Planning van de studie
De selectiecommissie is van oordeel dat Peter Latz en D+A een bijzonder evenwichtig en relevant voorstel formuleren. Dit bureau houdt ten volle rekening met het landschappellijk geheel van de openbare ruimte en maakt gebruik van de bestaande kwaliteiten. Zo onderstreept de vormgeving van de beplanting, de ruimtelijke eenheid van het park met de vijvers van Elsene en het Flageyplein. Bovendien krijgt het project van Latz en Partner/D+A International als enige een zeer gunstige beoordeling voor ecologie en duurzaamheid.
De selectiecommissie adviseerde dan ook bij consensus om deze ontwerpers als laureaat aan te wijzen. Na overleg met staatssecretaris voor Stedenbouw Françoise Dupuis (PS) heeft Pascal Smet maandag beslist het advies van het comité van experten te volgen.
Voor Pascal Smet is het Flageyplein een plaats van ontmoeting en beweging. Hij is vooral enthousiast over het feit dat het winnende ontwerp toelaat dat het plein mee evolueert in de tijd en zich aanpast aan de veranderende functies van de bruisende Flageywijk. Bovendien is dit pleinconcept reeds vrij goed uitgewerkt, wat toelaat de strakke uitvoeringstermijn te halen. Voorts stelt Latz en Partner/D+A International een duidelijk participatie- en communicatiemodel voor.