Ontwerp voor het Nationaal Holocaust Namenmonument

Eerste paal Nationaal Holocaust Namenmonument geslagen

19 juni 2020, 16:13

Vrijdag heeft de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema de eerste paal geslagen voor het Nationaal Holocaust Namenmonument in de hoofdstad. Op het monument komen de 102.000 namen van de Joden, Roma en Sinti die tijdens de Tweede Wereldoorlog weggevoerd zijn. Architect Daniel Libeskind heeft het bouwwerk ontworpen.

Het Holocaust Namenmonument komt midden in het Joods Kwartier te staan, aan de Weesperstraat ter hoogte van de achterzijde van de Hermitage. Het monument is ontworpen als een labyrint, tussen metershoge wanden die tezamen (van bovenaf gezien) vier Hebreeuwse letters vormen. Deze letters vormen op hun beurt een woord dat ‘in herinnering aan’ betekent. De wanden bestaan uit bakstenen muren met daarboven spiegelende objecten van roestvrij staal.

De muren zijn opgetrokken uit 102.000 stenen, waarop de naam, geboortedatum en de leeftijd bij overlijden van de Holocaust-slachtoffers vermeld staan. De spiegelende objecten die zweven boven de muren hebben scherpe geometrische vormen en zijn gemiddeld vijf meter hoog, met uitschieters naar zeven meter.

De smalle leegte tussen de muren en de zwevende objecten erboven staat symbool voor de onderbreking in de geschiedenis en cultuur van het Nederlandse volk, meldt het Nederlands Auschwitz Comité, dat het initiatiefnemer van het monument is.

Rijnboutt fungeert als coördinerend en uitvoerend architect van het monument.

79 palen
De symbolische eerste paal is een van de in totaal 79 palen die het monument gaan ondersteunen. Er worden ook acht palen in de grond geschroefd als fundering voor de hijskraan die later de stalen elementen op het monument moet tillen.

“Het is een hele operatie,” zegt Jacques Grishaver, voorzitter van het Nederlands Auschwitz Comité. “Ook het metselwerk is heel complex. Want je begint onderaan te metselen, maar de alfabetische volgorde begint wel links bovenaan. Dit stelt hele hoge eisen aan de manier waarop de stenen met de namen moeten worden aangeleverd.”

Juridische strijd
Aan de bouw ging een lange juridische strijd vooraf (en deels loopt die nog), omdat omwonenden van de groenstrook tussen de Weesperstraat en de Hoftuin de komst van het monument in hun buurt wilden tegenhouden. Zij vinden dat er geschiktere locaties in de buurt zijn dan de plek waar het monument nu gerealiseerd wordt.

Volgens de omwonenden worden de cultuurhistorische waarden van de locatie aangetast door het monument. Het gaat hierbij om de zichtlijnen tussen de Weesperstraat en de Hoftuin en de historische bebouwing daaromheen. Ook vinden ze het ontwerp van het monument niet passend; ze zijn bang dat het monument tot sociale onveiligheid leidt.

Het plantsoen wordt getransformeerd tot een onoverzichtelijk, besloten en beklemmend gebied dat criminaliteit kan en zal uitlokken, voerden ze aan bij de Raad van State, in een bodemprocedure die nog steeds loopt. Tenslotte zouden er onvoldoende voorzieningen zijn voor het parkeren van fietsen.

De voorzieningen rechter heeft eind vorig jaar akkoord gegeven voor de bouw van het monument, ondanks de lopende bodemprocedure bij de RvS. Eind mei heeft er in deze bodemprocedure een zitting plaatsgevonden. Nu is het wachten op de uitspraak, meldt een woordvoerster namens de omwonenden aan Architectenweb.

Het Namenmonument moet medio volgend jaar klaar zijn.
https://youtu.be/hNG5MtoGfqY

Trefwoorden

tweede wereldoorlog holocaust nederlands auschwitz comité amsterdam nationaal holocaust namenmonument holocaust namenmonument daniel libeskind namenmonument

1	2025 in acht podcasts door Michiel van Raaij maandag, 29 december
2	2025 in tien columns door Joost Ector maandag, 29 december
3	2025 in tien columns door Marjolein van Eig dinsdag, 30 december
4	2025 in tien columns door Jarrik Ouburg over Japan / Nederland dinsdag, 30 december
5	Architectenweb Awards 2025 – een terugblik woensdag, 31 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Namenmonument mag op geplande locatie komen

9 juli 2019

Daniel Libeskind: 'Bomen niet met mensenlevens vergelijken'

5 april 2019

Bomen mogen nog niet om voor Namenmonument

1 maart 2019

Bezwaren bouw Namenmonument afgewezen

27 november 2018

Architect van het Jaar Alkemade doneert aan Namenmonument

16 november 2018

Holocaust Namenmonument

9 februari 2018

Holocaustmonument: nieuw ontwerp, nieuwe locatie

19 december 2016

Libeskind toont ontwerp Holocaust-monument

10 juni 2014

Daniel Libeskind geeft lezing over voltooid Namenmonument

25 augustus 2021

Verbouwing historische panden tot Nationaal Holocaust Museum van start

27 augustus 2021

Koning opent Nationaal Holocaust Namenmonument

15 september 2021

Gouden Piramide 2022 toegekend aan Nederlands Auschwitz Comité

17 oktober 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Kraaijvanger Architects aan de slag met renovatie Station Zuidplein

24 december, 9:00

Kraaijvanger Architects gaat van Rotterdams wederopbouwstation een toekomstbestendig, hoogwaardig stedelijk knooppunt maken.

Concrete ontwerpt woongebouw in Philadelphia met gevelkunst door tattoo-artist Henk Schiffmacher

23 december, 12:00

Concrete heeft in een Philadelphia (VS) met Fishtown Urby een volgende bijdrage aan het Amerikaanse woonconcept Urby opgeleverd.

Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt twee curatoren aan om thematische lijnen te ontwikkelen

22 december, 11:20

De Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt Margit van Schaik aan als curator Architectuur en Jutta Hinterleitner als curator Stedenbouw.

Den Haag ziet ruimte voor meer woningen in gebied Laakhavens-Hollands Spoor

19 december, 3:15

De gemeente Den Haag ziet ruimte voor 11.000 nieuwe woningen in het gebied aan de Laakhavenzijde van station Hollands Spoor. Dat zijn er 2.400 meer dan de gemeente bij het begin van de planvorming dacht.

Fijne feestdagen en een gelukkig, gezond en succesvol 2026!

24 december, 1:00

Op maandag 5 januari is de redactie van Architectenweb terug met het dagelijkse architectuurnieuws.

Provincie Zuid-Holland: stroom van zee via Hoek van Holland naar Rotterdamse haven

23 december, 5:00

"Zo kunnen de Rotterdamse haven en regio uitgroeien tot de stekkerdoos van Nederland", stelt gedeputeerde Arne Weverling.

DNR geactualiseerd naar hedendaagse praktijk

19 december, 4:03

DNR2025 is compacter en beter op de hedendaagse praktijk afgestemd dan haar voorganger, met onder meer aandacht voor AI, privacy en kwaliteitsborging.