Oudenoord 6 na renovatie

RINO-café met zicht op Oudenoord

Onderwijsverdieping met op de voorgrond een huiskamer

Onderwijsgang

Nieuwe onderwijszaal

Kantoorvloer rond een binnentuin

hoofdentree met RINO-café

Nieuwe entree aan de Oudenoord

Gerenoveerde Oudenoord 6 rechts; links het TIO-gabouw nog in originele architectuur

Oudenoord 6 voor de renovatie van reA architectuur

Overzicht hergebruik in gevelrenovatie

Hergebruik leidraad bij renovatie onderwijsgebouw

20 december 2017, 14:28

Een bestaand pand aan de Oudenoord in Utrecht is gerenoveerd om als nieuwe huisvesting voor de onderwijsinstelling RINO Groep te kunnen dienen. Het Amsterdamse bureau reA architectuur greep terug op de architectuur van voor een eerdere verbouwing; daarnaast heeft het bureau gestreefd naar optimaal hergebruik, maar daar bleek de praktijk weerbarstig.

De RINO Groep, een regionale onderwijsinstelling voor mensen in de geestelijke gezondheidszorg, is sinds decennia gevestigd in het centrum van Utrecht. De instelling was echter op zoek naar nieuwe huisvesting en liet haar oog vallen op een bestaand pand aan de Oudenoord, met een totaal oppervlak van 3.000 m².

Het pand Oudenoord 6 is in 1969 gebouwd voor de Hogeschool van Utrecht en het constructief stramien bleek nog altijd geschikt voor een onderwijsgebouw. Echter, door een verbouwing in 1995 en het recente gebruik als kantoor was de rationele architectuur verwaterd, aldus reA architectuur.

Verduurzaming en hergebruik
De opgave voor reA was om het gebouw door renovatie geschikt te maken als onderkomen voor de onderwijsinstelling, met een nieuwe en eigentijdse inrichting waarbij de oorspronkelijke architectuur richtinggevend was. Het gebouw diende te worden verduurzaamd tot energielabel A en met een nieuwe klimaatinstallatie wilde de opdrachtgever voldoen aan Frisse Scholen Klasse B.

De ambitie omvatte ook een optimaal hergebruik van alle onderdelen en materialen in het gebouw. De circulaire benadering werd ingegeven door verschillende overwegingen: duurzaamheid, de combinatie van oud en nieuw om het gebouw karakter te geven, maar ook kostenbesparing.

Gevel
Het resultaat is goed zichtbaar in de gevel, zo geeft reA aan. De blauwe aluminium kozijnen uit 1995 zijn behouden, evenals het grootste deel van de aluminium traanplaten voor de borstweringen. Aan de uiteinden van de voorgevel is een travee verwijderd om plaats te maken voor nieuwe verticale kanaalschachten. Die zijn afgewerkt met een metalen kader dat de hele gevel omvat.

Een andere belangrijke ingreep was het opnieuw open maken van de begane grond, zodat het RINO-café zichtbaar is achter de glazen pui. Het café van de instelling fungeert als centrale entree, als lunchrestaurant en als visitekaartje van RINO voor de voorbijgangers op straat.

Interieur
Het bestaande gebouw vormde een sterke basis voor het nieuwe interieur, aldus het architectenbureau. reA heeft de betonconstructie zichtbaar gemaakt en de trappenhuizen met leistenen trappen in oude luister hersteld.

Voor de ruimtelijke indeling heeft het architectenbureau openheid als een belangrijke leidraad genomen. Het aantal binnenwanden is geminimaliseerd; de noodzakelijke binnenwanden zijn zoveel mogelijk in glas uitgevoerd. Naast glas zijn in het interieur vooral andere natuurlijke materialen, zoals linoleum, keramische tegels en bamboe toegepast.

Openheid in gebruik was zeker zo belangrijk als leidraad, legt reA uit. Daartoe heeft bijvoorbeeld elke verdieping een zogenoemde huiskamer. Dit is een plek waar de cursisten pauzeren en waar medewerkers en gasten kunnen werken en overleggen. Het RINO-café op de begane grond is een open plek bij uitstek, aldus het bureau.

Lessen in hergebruik
Het beoogde hergebruiken van onderdelen uit de bestaande afbouw bleek in de praktijk moeilijk. Zo bleek het akoestisch vermogen van de oude plafondplaten onvoldoende om ze te gebruiken als vulling in nieuwe plafondeilanden. Het hergebruiken van de massief houten binnendeuren voor vaste meubels als pantryblokken en de receptiebalie bleek te kostbaar en te tijdrovend.

Een van de lessen van het project is dan ook dat hergebruik tijd kost, stelt reA. “Tijd om goed te inventariseren van te voren, zodat men weet welk materiaal er is en welke kwaliteit dat heeft”, legt het bureau uit. “En eveneens tijd voor de arbeidsintensievere bewerking van het materiaal.”

Trefwoorden

duurzaamheid hergebruik rea architectuur utrecht onderwijsgebouw renovatie oudenoord circulair bouwen

1	Eerste grootschalige houten woongebouw van Rotterdam opgeleverd dinsdag, 13 mei
2	Office Winhov en Office Haratori herinterpreteren wederopbouw in ontwerp woontoren Opportuna woensdag, 14 mei
3	Fenix, kunstmuseum over migratie, opent zijn deuren donderdag, 15 mei
4	Nudus en Sweco Architects presenteren stedenbouwkundig ontwerp voor mogelijke nieuwe campus ASML vrijdag, 16 mei
5	Parametrisch ontworpen lattengevel golft rond Wolder Huus voor Sport en Cultuur maandag, 12 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

Stadhuistoren Eindhoven ‘circulair gerenoveerd’

27 juni 2018

Odette Ex over Circl: “Je moet het experiment aan”

2 oktober 2017

Betonstructuur als blikvanger bij renovatie Maaskants Technikon

28 september 2017

Van koekjesfabriek naar hogeschoolcampus

24 november 2016

Circl – ‘Zo circulair kunnen we nu bouwen’

8 september 2017

Circulair bouwen komt langzaam uit experimentele fase

28 april 2016

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Nudus en Sweco Architects presenteren stedenbouwkundig ontwerp voor mogelijke nieuwe campus ASML

16 mei, 2:00

ASML, gemeente Eindhoven, Nudus en Sweco Architects hebben het Voorlopig Ontwerp Stedenbouwkundig Plan gepresenteerd voor een mogelijke uitbreiding van ASML aan de noordzijde van de Brainport Industries Campus.

Antonia Schreiber wint Kazerne Design Award 2025 met circulair pleistermateriaal

15 mei, 12:15

Wat als koeienmest geen probleem is, maar een waardevolle grondstof? Ontwerper Antonia Vincenza Schreiber zette die gedachte om in een concreet project en is nu met ‘Local Shit’ aangewezen als winnaar van de Kazerne Design Award 2025.

Nai010 presenteert architectuurgids Gebouwen door Vrouwen in Rotterdam

15 mei, 11:31

Op zaterdag 7 juni wordt de architectuurgids Gebouwen door Vrouwen: Rotterdam gepresenteerd. In het boek zijn vijftig Rotterdamse gebouwen te zien die door vrouwen zijn ontworpen, of waar ze een flinke bijdrage aan hebben geleverd.

AFFR biedt voorpremière van film Universal Language tijdens Rotterdam Architectuur Maand

15 mei, 10:15

In de film staat de Canadese stad Winnepeg centraal, maar dan in een setting dat Perzisch naast Frans de dominante taal van Canada is.

Ministerie onderzoekt oorzaak van daling nieuwbouwvergunningen

15 mei, 1:29

Het CBS meldde donderdag dat het aantal nieuwbouwvergunningen begin dit jaar met 3500 is gedaald tot 12.500 ten opzichte van het eerste kwartaal van 2024.

PBL: klimaatplannen Hermans onvoldoende voor klimaatneutraal 2050

15 mei, 10:04

Dat constateert het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in een zogenoemd position paper over het klimaatbeleid dat eind april is aangekondigd.

MOB erkent noodzaak Binnenhofrenovatie, maar hekelt geitenpaadjes

14 mei, 5:51

De milieuorganisatie is echter klaar met “geitenpaadjes” die de overheid volgens haar gebruikt om onder de eigen stikstofregels uit te komen.

Aantal vergunningen voor tijdelijke woningen weer fors gestegen

14 mei, 9:39

Om het woningtekort tegen te gaan komen er in Nederland steeds meer tijdelijke huizen bij. Vorig jaar is voor 6.166 van deze woningen een vergunning verstrekt, meldt het CBS.