'Kleine ingrepen in de stad beïnvloeden gedrag'

21 januari 2014, 16:53

Kleine ingrepen in de stedelijke ruimte kunnen het gedrag van mensen beïnvloeden. Psycholoog en fotograaf Marina Meeuwisse is maandag gepromoveerd op een onderzoek naar de wijze waarop het idee van een stad zich in de hoofden van de mensen vormt. Ze laat zien dat mensen ongemerkt betekenissen toekennen aan plekken die zij schijnbaar achteloos passeren, die op hun beurt het gedrag beïnvloeden.

Dat heeft de Vrije Universiteit Brussel bekendgemaakt, alwaar Meeuwisse is gepromoveerd. “De resultaten bieden inzicht in hoe het imago en de identiteit van wijken ingrijpend veranderd kunnen worden. Bescheiden ingrepen in de textuur, kleur, materiaalgebruik van de stad op ‘ooghoogte’ veranderen de betekenis van een plek, aldus Meeuwisse.”

Kwetsbare wijken
Grote steden kennen kwetsbare wijken met een hardnekkige problematiek, waar leefbaarheid en veiligheid onder druk staan. Vaak zijn het ingewikkelde vraagstukken waarbij een soms explosieve combinatie van fysieke, sociale en economische factoren tot grote problemen kan leiden.

"Oplossingen voor deze vraagstukken vragen om inzicht in de factoren die de samenhang tussen de gebouwde stad en stedelijke cultuur verklaren", aldus de universiteit.

“Er is weinig fundamenteel interdisciplinair onderzoek gedaan naar de relatie tussen de stedelijke inrichting in de stad en stedelijke cultuur, de sociale texturen in een stad”, zegt Meeuwisse zelf.

“Bovendien is er spraakverwarring tussen makers en denkers: de ontwerp- en sociale disciplines hanteren begrippen en concepten die voor meerdere uitleg vatbaar zijn en vanuit een wetenschappelijk oogpunt onderling niet uitwisselbaar zijn.”

“De resultaten van het onderzoek bieden politici, bestuurders, ontwerpers en sociaal wetenschappers een handelingskader en concrete richtlijnen voor een geïntegreerde, agogische aanpak van stedelijke vraagstukken.”

Leerprocessen
Volgens het onderzoek liggen ‘non-formele en informele’ leerprocessen ten grondslag aan de vorming van het denkbeeld van een stad in de hoofden van mensen. “Dat zijn vormen van leren waarbij geen expliciete aandacht is voor kennisoverdracht”, meldt de Vrije Universiteit Brussel.

“De termen verwijzen naar alle vormen van leren die in het dagelijks leven plaatsvinden, elke ontmoeting, elke ervaring kan daarvan deel uitmaken. De hersenstructuren die zulke toevallig geleerde kennis opslaan zijn niet ‘on speaking terms’ met de hersenstructuren waarin we formele aangeleerde kennis opslaan.”

“Ook blijkt dat ons geheugen geen onderscheid kan maken tussen feit en fictie en dat de media impliciet bijdragen aan ‘de stad als denkbeeld’. Daarom is een nieuw concept aan het onderzoeksdomein toegevoegd: 'de intrinsieke stad'. Dat is een gedroomde stad die geen fysieke bodem heeft en bestaat uit werkelijk ervaren gebeurtenissen en niet werkelijk ervaren gebeurtenissen: verhalen van anderen, verhalen uit de media.”

Boek
Volgens de Rotterdamse wethouder Marco Florijn wordt de stad dankzij het onderzoek ‘grijpbaarder’. Hij heeft Meeuwisse uitgenodigd haar onderzoek op het stadhuis van zijn gemeente te komen presenteren. Binnenkort verschijnt het boek ‘De intrinsieke stad’, dat onder meer te koop zal zijn bij Het Nieuwe Instituut.

Trefwoorden

marina meeuwisse

1	Nominaties Kantoorgebouw van het Jaar 2024 bekend woensdag, 11 september
2	Buurt van 27 stalen woningen in De Krijgsman Muiden opgeleverd woensdag, 11 september
3	Re:Born en UNStudio presenteren plan voor herontwikkeling Scheveningse Pier woensdag, 11 september
4	Hoekjes, trapjes, hekjes woensdag, 11 september
5	Muziekwerf in voormalige Rotterdamse kerk opent officieel de deuren vrijdag, 13 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Kamer stemt in met uitgebreide Rotterdamwet

7 maart 2014

OESO: Nederland moet meer halen uit steden

25 april 2014

Steeds meer jonge vrouwen naar grote stad

6 februari 2015

Andere nieuwsberichten

Hoogste punt voor woongebouw Sawa

Vandaag, 16:25

Deze mijlpaal werd symbolisch gemarkeerd door de plaatsing van een nestkast op vijftig meter hoogte, die door de betrokken partijen als ‘penthouse voor de slechtvalk’ wordt aangemerkt.

Heren 5 ontwerpt gebouwen met huurwoningen in Bussumse villawijk

Vandaag, 14:28

Heren 5 architecten heeft samen met enkele andere partijen de aanbesteding gewonnen voor twee appartementengebouwen in de Bussumse villawijk Het Spiegel. De gebouwen bieden plek aan in totaal 24 appartementen in de sociale en middeldure huursector.

Grootste openbaar laadpunt voor elektrisch vrachtvervoer geopend in Antwerpen

Vandaag, 11:25

De snellaadlocatie is gerealiseerd volgens een concept dat Proof of the Sum heeft ontworpen voor een Europees netwerk van laadlocaties voor vrachtwagens.

AFFR 2024 maakt volledig programma bekend

Vandaag, 10:51

Dit jaar is er onder meer een vraaggesprek met de production designer van de bekroonde film The Zone of Interest en worden films getoond over onder meer Robert Venturi en Denise Scott-Brown.