Kleuren verzachten de ziekenhuisfunctie

12 november 2013, 17:50

Advertorial

Bij de bouw van het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch was het streven het patientvriendelijkste en veiligste ziekenhuis van Nederland te realiseren. In het interieur heeft EGM architecten dat vertaald in onder meer de plattegrond, daglichttoetreding en een uitgebalanceerd kleurgebruik, dat zelfs is doorgezet tot de kopse zijden van de deuren. Jan Paul de Ridder en Nelleke Lagerwerf, destijds beide betrokken bij het interieurontwerp, geven toelichting.
De nieuwbouw voor het Jeroen Bosch Ziekenhuis beslaat 120.000 vierkante meter. Om daarbij de menselijke maat te behouden heeft EGM architecten het complex opgedeeld in vier langgerekte gebouwdelen, waartussen toegankelijke groene buitenruimten zijn gecreëerd. De gebouwdelen worden verbonden door een smalle boulevard. Als de mensen eenmaal in het bouwdeel van hun bestemming zijn, ervaren ze dat volgens EGM als ‘het gebouw’.

De opdeling van het complex en de boulevard dragen tevens bij aan ‘wayfinding’. Veelal worden kleuren en materialen gebruikt om de oriëntatie in een gebouw te vergemakkelijken. In het Jeroen Bosch Ziekenhuis heeft het architectenbureau ook bewust daglichttoetreding en ruimtebeleving ingezet. De boulevard doorsnijdt een aantal atria en geeft een gevarieerd beeld doordat ze slingert en vernauwt. Ook de verschillende functies die er aan liggen, zoals het restaurant en het stiltecentrum, fungeren als herkenningspunten.

Patiëntvriendelijk en professioneel
De ontwerpopdracht vroeg, met het oog op de gewenste patiëntvriendelijkheid, om een ‘Bourgondisch ziekenhuis’. Dat betekent niet dat er met kleuren is gestrooid als confetti, geven de architecten aan. Met wayfinding, materialisering en kleurgebruik is een balans gezocht tussen een prettig aanvoelend gebouw dat tevens vertrouwen uitstraalt. Het gebouw moet zijn functie als ziekenhuis niet ontkennen, maar we kunnen die wel verzachten”, aldus Jan Paul de Ridder.

Een voorbeeld is de overgang van de boulevard en de wachtruimten naar de poliklinieken In de boulevard heeft EGM architecten natuurstenen tegels en houten kolommen toegepast. In wachtruimten zijn er houten wanden, is er zicht op de binnentuinen en valt daglicht ruim naar binnen. Zodra je in de poli’s komt zorgt de toepassing van andere materialen en minder daglichttoetreding voor een meer klinische en professionele sfeer.

Terwijl de ruimtes hier dan ook overwegend wit zijn, ervaren de gebruikers en bezoekers het ziekenhuis toch als kleurrijk. In het interieurconcept van EGM architecten zijn er in totaal slechts twaalf kleuren gebruikt. Op de verpleegafdeling zijn er drie kleuren verdeeld over de nissen, die de ingang naar de kamers vormen. “De kleur is dan helemaal doorgevoerd: voor de vloer, de wanden, het plafond, de kozijnen en de deuren. De kleur vergroot de individualiteit en herkenbaarheid van de kamers”, benadrukt Nelleke Lagerwerf.

Naadloze deuren
Aangezien de toegepaste producten uit verschillende materialen bestaan, moesten die wel in de juiste kleur geleverd kunnen worden. De deur van de patiëntenkamer staat vaak open, dus zelfs de kopse zijden van de deur moesten in een specifieke kleur worden uitgevoerd. Limburgia kon dat met haar Vulcan-deuren verzorgen.

De aangegoten kantafwerking van de Vulcan-deuren heeft als extra voordeel dat micro-organismen geen kans hebben zich tussen de naden te nestelen. “Infectiepreventie speelt uiteraard een belangrijke rol bij alle productkeuzes die we in een ziekenhuis moeten maken”, zegt De Ridder.

Naast de bescherming tegen bacteriën en vocht, kan de naadloze randafwerking tegen een stootje. De stoot- en slagvastheid dragen bij aan een lange en onderhoudsarme levensduur van de deuren, waar nogal eens rolstoelen en ziekenhuisbedden tegenaan botsen.

Ontwerpvrijheid
Verder zijn de deuren dertig of zestig minuten brandwerend en bestand tegen chemicaliën. Limburgia kan de deuren bovendien bieden in verschillende typen en uitvoeringen: draai-, schuif- en dubbele deuren, geluid- en/of brandwerend, met of zonder glasinzet, en dergelijke. In verschillende uitvoeringen zijn ze op diverse plaatsen in het Jeroen Bosch Ziekenhuis toegepast. Voor de architecten bieden ze met de functionele eigenschappen en uitvoeringsmogelijkheden grote ontwerpvrijheid.

Trefwoorden

ziekenhuis limburgia den bosch egm architecten jeroen bosch ziekenhuis zorg

1	Kraaijvanger Architects aan de slag met renovatie Station Zuidplein woensdag, 24 december
2	2025 in veertien interviews met architecten over hun sport woensdag, 24 december
3	Fijne feestdagen en een gelukkig, gezond en succesvol 2026! woensdag, 24 december
4	2025 in acht podcasts door Michiel van Raaij maandag, 29 december
5	2025 in tien columns door Joost Ector maandag, 29 december

Gerelateerde nieuwsberichten

EGM wint aanbesteding 'eigen' CMH

22 december 2014

KAAN en EGM in race voor ziekenhuis Nantes

13 februari 2014

Nieuwe partners voor EGM architecten

12 september 2012

Andere nieuwsberichten

Kraaijvanger Architects aan de slag met renovatie Station Zuidplein

24 december, 9:00

Kraaijvanger Architects gaat van Rotterdams wederopbouwstation een toekomstbestendig, hoogwaardig stedelijk knooppunt maken.

Concrete ontwerpt woongebouw in Philadelphia met gevelkunst door tattoo-artist Henk Schiffmacher

23 december, 12:00

Concrete heeft in een Philadelphia (VS) met Fishtown Urby een volgende bijdrage aan het Amerikaanse woonconcept Urby opgeleverd.

Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt twee curatoren aan om thematische lijnen te ontwikkelen

22 december, 11:20

De Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt Margit van Schaik aan als curator Architectuur en Jutta Hinterleitner als curator Stedenbouw.

Den Haag ziet ruimte voor meer woningen in gebied Laakhavens-Hollands Spoor

19 december, 3:15

De gemeente Den Haag ziet ruimte voor 11.000 nieuwe woningen in het gebied aan de Laakhavenzijde van station Hollands Spoor. Dat zijn er 2.400 meer dan de gemeente bij het begin van de planvorming dacht.

Fijne feestdagen en een gelukkig, gezond en succesvol 2026!

24 december, 1:00

Op maandag 5 januari is de redactie van Architectenweb terug met het dagelijkse architectuurnieuws.

Provincie Zuid-Holland: stroom van zee via Hoek van Holland naar Rotterdamse haven

23 december, 5:00

"Zo kunnen de Rotterdamse haven en regio uitgroeien tot de stekkerdoos van Nederland", stelt gedeputeerde Arne Weverling.

DNR geactualiseerd naar hedendaagse praktijk

19 december, 4:03

DNR2025 is compacter en beter op de hedendaagse praktijk afgestemd dan haar voorganger, met onder meer aandacht voor AI, privacy en kwaliteitsborging.