Erasmusbrug krijgt 'copyright'

21 juli 2004, 9:44

Fotografen en filmers stellen er dagelijks de lens op scherp. Kalendermakers zetten de afbeelding prominent op de kaft en bedrijven verwerken de zwaan in hun logo. Bijna tien jaar na de oplevering kan de Erasmusbrug worden gezien als een soort Eiffeltoren van Rotterdam. 'Iedereen' gebruikt de beeltenis, maar daar zou binnenkort weleens verandering in kunnen komen.

Ontwerper Ben van Berkel vindt dat er einde moet komen aan het 'misbruik' dat derden van zijn ontwerp maken. Velen zullen het zich niet realiseren, maar ook op een brug berust een soort copyright. Wie in brede kring een foto van de brug verspreidt of een schaalmodel verkoopt, moet toestemming hebben van de rechthebbende en een vergoeding betalen. Ontwerpers van bruggen genieten in theorie dezelfde auteursrechtelijke bescherming als schilders, schrijvers en componisten.

Van Berkel maakte de afgelopen jaren weinig werk van de exploitatie van zijn geesteskind, maar sinds kort is daar verandering in gekomen. Zijn in Amsterdam gevestigde bedrijf UN Studio is onlangs lid geworden van Beeldrecht. Deze organisatie helpt kunstenaars bij het uitbaten en de bescherming van dat auteursrecht. Bij schending van het auteursrecht biedt Beeldrecht juridische hulp. Volgens woordvoerder E. Otten van UN Studio komt het aantrekken van de touwtjes niet voort uit geldzucht. ,,De Erasmusbrug is een herkenningspunt van Rotterdam. In dat opzicht is de brug van iedereen. Maar juist om die reden vinden wij het niet goed als mensen de beeltenis van de brug ten eigen bate gaan aanwenden.

Er zijn voorbeelden van bedrijven die de brug zonder onze toestemming in hun logo hebben verwerkt. Daar zijn wij niet gelukkig mee.'' Tot voor kort waakte UN Studio zelf over haar geestelijk eigendom. De exploitatie van die rechten lukte prima zolang er zaken werd gedaan met bonafide bedrijven. ,,De meeste reclamebureaus melden zich keurig met een verzoek de Erasmusbrug in een campagne te mogen gebruiken,'' zegt Otten. ,,Dat leidt doorgaans tot prima afspraken.'' Het beter beschermen van de Erasmusbrug vindt mede plaats op verzoek van de gemeente Rotterdam, die de brug in de jaren negentig voor een slordige 365 miljoen gulden liet bouwen. De gemeente ziet het liefst dat derden de beeltenis slechts in een 'positieve context' gebruiken.

Bij afbeeldingen van objecten in de openbare ruimte ligt de grens overigens subtiel. Zonder toestemming mag je bijvoorbeeld geen fotós verkopen van de Erasmusbrug. Dat geldt niet in het geval er naast 'De Zwaan' ook andere gebouwen op de afbeelding staan. In dat is er sprake van een 'citaat', legt een woordvoerder van Beeldmerk uit. De grens tussen citaat en plagiaat ligt echter subtiel. ,,In de praktijk moet de rechter er nog weleens aan te pas komen.''

tekst: Carel van der Velden

Trefwoorden

studio kort un studio grens

1	Realisatie omvangrijk houten gebouw van Nudus voor Havenbedrijf Rotterdam stap dichterbij woensdag, 20 november
2	Een houten villa genesteld in het bos donderdag, 21 november
3	Museum Kruithuis ’s-Hertogenbosch officieel geopend na zorgvuldige transformatie dinsdag, 19 november
4	Sereen toevluchtsoord hoog boven de stedelijke drukte woensdag, 20 november
5	Happel Cornelisse Verhoeven presenteert ontwerp renovatie Algemene Rekenkamer donderdag, 21 november

Gerelateerde nieuwsberichten

Calatrava krijgt alsnog geld van Bilbao

17 maart 2009

Steenwijk krijgt brug met poorten

8 april 2009

Erasmusbrug gehackt: iedereen kon kleur van de brug aanpassen

11 november 2020

Andere nieuwsberichten

Documentaire: architect Lyongo Juliana op zoek naar hedendaagse Caribische architectuur

Gisteren, 17:17

De documentaire Kombiná volgt architect Lyongo Juliana, die al 25 jaar werkt in het Caribische deel van Nederland. Op donderdag 23 januari 2025 wordt de film vertoond in Pathé de Munt, Amsterdam.

Bouw EDGE Coolsingel in Rotterdam officieel gestart

Gisteren, 16:32

Het ontwerp van Nudus verwijst naar een kleiner kantoorgebouw dat oorspronkelijk op die plek stond; dat was ontworpen door J.J.P Oud en later door Wim Quist vernieuwd.

Charlotte Dahmen en Marlene Kossmann winnen Euregionale Prijs voor Architectuur

Gisteren, 16:00

Charlotte Dahmen en Marlene Kossmann (RWTH Aachen) hebben de 34e editie van de Euregionale Prijs voor Architectuur gewonnen. Ze krijgen de eerste prijs uitgereikt voor hun afstudeerproject 'Wo Wir Alt Werden'.

Team V maakt ontwerp voor renovatie en uitbreiding Hout- en Meubileringscollege Amsterdam

Gisteren, 15:03

Het bestaande gebouw aan de Arlandaweg in Sloterdijk wordt uitgebreid met een grotendeels uit hout opgetrokken nieuwbouw. Een nieuw atrium in het huidige gebouw gaat beide bouwdelen met elkaar verbinden.

Coalitiepartijen willen nieuw onderzoek naar Lelylijn

Gisteren, 14:31

Coalitiepartijen VVD, NSC en BBB willen een nieuw onderzoek dat de Lelylijn koppelt aan de inrichting van Nederland op de lange termijn en de bouw van nieuwe woningen.

Onderzoek: overwaarde koopwoning klimt tot gemiddeld 220.000 euro

Gisteren, 09:35

De gemiddelde overwaarde op een koopwoning in Nederland is verder gestegen door de aanhoudende stijging van de huizenprijzen. Dit zou blijken uit berekeningen van marktonderzoeker Calcasa.