Ingenieurs ontwikkelen sluis zonder deuren

22 november 2011, 10:30

Een sluis met gel in plaats van water en zonder deuren. Dit ‘onmogelijke alternatief’ voor een gangbare sluis blijkt mogelijk, zo meldt Gemeentewerken Rotterdam. De ingenieursdienst voerde samen met studenten van de Hogeschool een succesvolle laboratoriumproef uit.

Sluizen, die nodig zijn om niveauverschillen in waterwegen te overbruggen, vormen een enorme kostenpost voor de beroepsvaart. De gebruikelijke wachttijd bedraagt namelijk vier tot vijf uur. In een zogenoemde pudding- of gelsluis hoeft de schipper niet langer dan 53 minuten door te brengen, zegt Gemeentewerken.

Het schip wordt met behulp van een installatie op de wal voortgetrokken, met een snelheid van vier kilometer per uur. “De energie die nodig is om de schepen voort te trekken, wordt opgewekt door gebruik te maken van het hoogteverschil van het water. Dat stroomt langs een turbine en wekt zo energie op. Er wordt evenveel schone energie opgewekt als er nodig is voor het voorttrekken”, meldt de gemeentelijke dienst.

“De gel is stevig genoeg om water aan weerszijden tegen te houden, maar dun genoeg om schepen door te laten”, zegt Jarit de Gijt, ingenieur bij Gemeentewerken die de sluisvariant met drie afstudeerders van de Hogeschool Rotterdam ontwikkelde. “Achter een schip ‘sluit’ de gel zich weer.”

Flauwe hoek
Van de circa 3,5 kilometer lange gelmassa steekt alleen het middelste deel van 1220 meter lengte boven water uit. Ervoor en erachter ligt de ‘op- en afrit’ onder een flauwe hoek.

“De druk op een schip als het tegen de gel vaart is vergelijkbaar met een watergolf bij windkracht vijf en ligt dus ruim binnen de veiligheidsnormen. Schepen komen in de gel hoger te liggen dan in het water door de grotere opwaartse kracht van de gel. Ook die hoogte valt binnen de wettelijke eisen”, vertelt Gemeentewerken.

De sluis is volgens de dienst overal ter wereld toepasbaar, mits er voldoende ruimte beschikbaar is. De lengte is afhankelijk van de hoogte van het te keren water.

“Als de gelsluis op de overgang van zoet naar zout water wordt toegepast, zoals in de Nieuwe Waterweg, is er nog een groot bijkomend voordeel: zout water blijft volledig gescheiden van zoet water. Zo wordt een bekend probleem, namelijk verzilting van weilanden, voorkomen. Zout grondwater heeft nu desastreuze gevolgen voor landbouwgewassen.”

Bariet
Er is twee maanden gewerkt aan het samenstellen van de gel, zegt De Gijt. “In totaal hebben we zo’n 1000 liter gemaakt, in tientallen verschillende samenstellingen. Uiteindelijk bleek gelatine met bariet de juiste ‘tegenstrijdige’ eigenschappen te bezitten. Bariet wordt onder meer gebruikt bij het boren naar olie.”

Nu de laboratoriumproef geslaagd is, wordt gewerkt aan de volgende stap: een kleinschalige praktijkproef. Met de gegevens die daarbij worden verzameld zal het ontwerp verder worden verfijnd en uitgewerkt.

Trefwoorden

sluis gemeentewerken rotterdam

1	Voormalig V&D-pand in Maastricht wordt woon- en winkelcomplex maandag, 9 december
2	Bouw hoogbouwcomplex The Modernist tegenover Rotterdam Centraal gestart maandag, 9 december
3	Team met diederendirrix ontwerpt grootschalig nieuwbouwproject bij Amsterdam Sloterdijk maandag, 9 december
4	Ontwikkeling gebouwencomplex Amstel Vista bij Berlagebrug gestart vrijdag, 13 december
5	Achterblijvers op de bank dinsdag, 10 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Eerste betonnen sluisdeuren ter wereld

15 juni 2010

Andere nieuwsberichten

Woongebouw Civic Architects vormt herkenningspunt langs Tolhuiskanaal

13 december, 2:34

In de Amsterdamse wijk Buiksloterham is woongebouw Tolhuiskade opgeleverd. Het gebouw, dat is ontworpen door Civic Architects en uit tien woningen bestaat, vormt een herkenningspunt aan het Tolhuiskanaal.

Vernieuwd interieur voor gemeente Heemskerk

13 december, 1:33

Naar ontwerp van Proof of the sum is het interieur van de gemeente Heemskerk vernieuwd.

Ontwikkeling gebouwencomplex Amstel Vista bij Berlagebrug gestart

13 december, 11:06

Eind november is de bouwovereenkomst getekend voor het multifunctionele project Amstel Vista in Amsterdam. Het complex bij de Berlagebrug bestaat uit drie gebouwen, die zijn ontworpen door Dam & Partners Architecten, MVSA Architects en SOM.

TALKS about architecture organiseert twee lezingen in januari

12 december, 4:26

De Italiaanse architect Francesca Torzo bijt op donderdag 16 januari het spits af, een week later op 23 januari gevolgd door het Zweedse Fabel Arkitektur.

PBL: duurzaam energiedoel haalbaar, maar meer nodig voor klimaat

13 december, 3:40

Nederland lijkt het zelf opgestelde doel voor het opwekken van duurzame energie te gaan halen in 2030, maar regio's kijken nog steeds te weinig naar de langere termijn.

DNB verwacht dat huizenprijzen komende jaren verder oplopen

13 december, 12:25

Gemiddeld is volgend jaar ongeveer 520.000 euro nodig voor een nieuw huis, voorspelt De Nederlandsche Bank.

Nieuwe eigenaren voor designlocatie Kazerne

13 december, 10:00

Dick Spierenburg en Bram Bijnen zijn de nieuwe eigenaren van Kazerne BV in Eindhoven. Het tweetal geeft aan de identiteit van Kazerne als dynamische ontmoetingsplek te willen versterken.