Bouw Berlijnse Muur begon 50 jaar geleden

8 augustus 2011, 11:43

Het was een grote schok voor de hele wereld toen Oost-Duitse bouwvakkers op 13 augustus 1961 de eerste betonplaten neerzetten op de grens met West-Duitsland. De betonnen muur deelde de wereldstad Berlijn in een westelijk en een oostelijk deel. Families, vrienden en buren waren tot hun schrik plots gescheiden. De meesten zouden elkaar 28 jaar niet meer zien.

In het voorjaar van 1961 waren nog tienduizenden Oost-Duitsers naar het Westen gevlucht, onder het prikkeldraad en andere afzettingen door. Vooral goedopgeleide jonge werknemers en academici weken uit van de socialistische republiek DDR naar het kapitalistische West-Duitsland. In het voorjaar was de economische situatie in de DDR verslechterd. Door de massale verhuizing liep het land langzaam leeg.

In juni had de Oost-Duitse leider Walter Ulbricht nog verzekerd dat ,,niemand het plan heeft om een muur te bouwen'' op de grens. Maar toen waren de voorbereidingen al in volle gang.

De betonnen kolos werd 4 meter hoog en 43 kilometer lang. Het onderbrak 193 straten en vele tramlijnen. Circa 11.500 militairen begonnen de grenzen te controleren. Vanuit 302 wachttorens speuren militairen naar grensovertreders.

Voor veel Duitsers is de herinnering aan de muur nog levendig. Heel sterk is dat bijvoorbeeld bij Jürgen Litfin. Hij vernam in augustus 1961 op de televisie dat zijn broer Günter had geprobeerd om vanuit Oost-Berlijn via de haven naar het Westen te zwemmen. De vluchter was ontdekt door de bewakers en doodgeschoten. Hij was het eerste slachtoffer van de grenspolitie.

Zijn broer heeft een DDR-wachttoren in Berlijn gekocht en ingericht als museum voor zijn broer. Jürgen heeft er vele toeristen en schoolklassen rondgeleid en verteld over het leven in de DDR. ,,En dat was geen arbeiders- en boerenparadijs’’, zei hij nadrukkelijk in een recent interview.

In totaal probeerden ruim 100.000 mensen te vluchten van Oost- naar West-Duitsland tussen 1961 en 1989. Ruim 600 van hen stierven, minstens 136 bij de Berlijnse muur. Bij de strenge controle bij de grens kwamen 251 mensen om, de meesten door hartaanvallen.

De Oost-Duitse regering beweerde zelf dat de muur nodig was om de eigen bevolking te beschermen tegen het ‘fascistische Westen’. In 1989 bleek de animo van de bevolking voor het westen echter te groot. Na massale protesten beloofde de DDR-regering de grens open te stellen. De eenwording van Duitsland was begonnen.
Bron: ANP

Trefwoorden

berlijnse muur

1	Woontorens The Grace worden lager dan gepland vrijdag, 26 april
2	NOAHH presenteert opgeleverde Villa Vaartjes in Almere Oosterwold dinsdag, 23 april
3	Rijksmonumentaal Jachtslot Mookerheide heropend na restauratie door 1meter98 maandag, 22 april
4	Den Haag deelt ontwikkelvisie voor gebied rond centraal station dinsdag, 23 april
5	Studio Modijefsky ontwerpt koekmakerij als wonderwinkel woensdag, 24 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Satire over gebruik groene gevels

12 juli 2011

Groen licht voor herbouw Berlijns paleis

2 december 2009

Prominenten willen museum over Koude Oorlog

17 juni 2008

Kunstenaar wil deel Berlijnse Muur opnieuw laten verrijzen

24 augustus 2018

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Woontoren voor jongeren op Oostenburg vormt roestbruin accent langs het spoor

26 april, 3:50

In de Amsterdamse wijk Oostenburg is een ensemble van vier gebouwen opgeleverd. Blikvanger van het geheel is een door NEXT architects ontworpen woontoren voor jongeren.

EU Mies Award 2024 voor studiepaviljoen Technische Universiteit Braunschweig

26 april, 1:57

Het gebouw naar een ontwerp van de architecten Gustav Düsing en Max Hacke werd gekozen uit zeven finalisten. Een van de andere genomineerde projecten, de Gabriel García Márquez-bibliotheek in Barcelona, kreeg de Emerging Architecture Prize.

Sofie De Caigny nieuwe voorzitter Commissie Omgevingskwaliteit en Cultureel Erfgoed Rotterdam

26 april, 12:15

Vanaf 23 juni zal De Caigny deze functie voor een periode van drie jaar gaan vervullen. Ze volgt Esther Agricola op, die eveneens drie jaar lang voorzitter van de commissie is geweest.

Podcasts en publicatie over realiseren ruimtelijke kwaliteit bij stedelijke ontwikkeling

26 april, 10:47

Deze week hebben architect Willem Hein Schenk en publicist JaapJan Berg de podcastserie De Haarlems Sessies en de bijbehorende publicatie Sturen op Stadsarrangementen gelanceerd.