‘Veiligheidsmaatregelen leiden tot angst’

22 april 2011, 19:34

Om de publieke ruimte veilig te houden, kan er beter naar Jane Jacobs worden geluisterd dan overal bewakingscamera’s opgehangen. Dat vindt de Britse publiciste Anna Minton, die deze week in Nederland was. “Externe veiligheidsmaatregelen ondermijnen het natuurlijke toezicht”, zei Minton tegen Architectenweb.

Veiligheid is een van de grootste maatschappelijke thema’s van dit moment. Er worden steeds meer bewakingscamera’s opgehangen en andere methoden bedacht om eventueel gevaar in de publieke ruimte te voorkomen of in te dammen. Zo worden sinds kort lastige jongeren weggejaagd met mosquito’s en winkels extra beveiligd met DNA-spray.

Minton komt uit naar eigen zeggen het meest beveiligde land ter wereld. In Groot-Brittannië hangen bijvoorbeeld meer bewakingscamera’s dan in alle andere Europese landen samen. Daarnaast groeien de beveiligde (onoverdekte) winkelcentra en ‘gated communities’ er als kool.

Enkele van de nieuwste maatregelen overtreffen het voorstellingsvermogen. Zo wordt in Liverpool geëxperimenteerd met vliegende ‘drones’, bekend van de klopjacht tegen vijandelijke strijders in Afghanistan en Irak. Tijdens de Olympische Spelen van volgend jaar in Londen zullen ze ook worden ingezet.

Angst
Minton, die woensdag ter promotie van haar boek Ground Control een lezing gaf in architectuurcentrum Stroom, gelooft niet dat al deze maatregelen voor meer veiligheid zullen zorgen. Integendeel, zelfs. “Het leidt alleen maar tot meer angst. Als je bent omringd door veiligheidsmaatregelen, ga je er in geloven dat er iets is om bang voor te zijn.”

De Britse focust zich in haar boek vooral op het gevoel van veiligheid in gebieden in privaat bezit, zoals de genoemde winkelcentra en gated communities. Toch gelden haar bevindingen ook voor de publieke ruimte, al is het maar wegens de schijn van openbaarheid die volledig beveiligde winkelcentra als Liverpool One wekken.

‘Natural surveillance’
Toegangspoorten, bewakers en de onvermijdelijke camera’s vloeken volgens Minton met het idee van ‘natural surveillance’, gemunt door de invloedrijke stadsdeskundige Jane Jacobs.

“Volgens Jacobs worden straten veilig gehouden door onbewuste interactie tussen passanten op straat. Ze merken elkaar niet echt op, maar weten van elkaars aanwezigheid. Externe veiligheidsmaatregelen ondermijnen dit proces. De omgeving raakt verdacht, wat gevoelens van angst oproept. En angst leidt uiteindelijk weer tot persoonlijk en maatschappelijk ongeluk”, zegt Minton.

Om het natuurlijke toezicht terug te brengen in de straten, kan een ‘Nederlands’ model uitkomst bieden, zegt Minton. “Jullie eigen verkeerskundige Hans Monderman heeft bedacht dat het verkeer veiliger wordt als alle verkeerstekens en –borden worden verwijderd. Weggebruikers worden daardoor gedwongen meer naar elkaar te kijken. Waarom zouden we zo’n model niet kunnen toepassen op de publieke ruimte?”

Een uitgebreid interview met Anna Minton wordt gepubliceerd in AWM 42, dat in juni verschijnt.

Trefwoorden

anna minton veiligheid

1	Gebouwen niet slopen, maar langzaam laten rijpen donderdag, 11 december
2	Architecten tonen voorstellen voor woningbouw in tussenruimtes Wallengebied donderdag, 11 december
3	Nieuwe gebouwen zorgen voor 1.100 woningen in Pompenburg Rotterdam donderdag, 11 december
4	Rijksmuseum krijgt vestiging in nieuw gebouw in Eindhoven donderdag, 11 december
5	Powerhouse Company en SO-IL delen ontwerp voor toren naast Whitney Museum dinsdag, 16 december

Gerelateerde nieuwsberichten

'Bevoorrading winkelcentra in de knel'

18 januari 2013

Dieren houden ons in de gaten

12 mei 2014

Video: Amsterdam door de 'ogen' van een drone

22 maart 2013

Andere nieuwsberichten

Architecten verzorgen weer masterclasses in Haarlem

Vandaag, 15:26

In PHIL Haarlem treden achtereenvolgens Jeroen de Willigen (Zwarte Hond), Kees Kaan (KAAN architecten) en Ninke Happel (HCVA) op.

Groningen kiest plan Harthof voor herontwikkeling parkeergarage Haddingestraat

Vandaag, 13:33

Het samenwerkingsverband onder leiding van ontwikkelaar MWPO heeft de prijsvraag voor de herontwikkeling van de te slopen Haddingestraatgarage in Groningen gewonnen.

Voormalige jeugdgevangenis in Amsterdam getransformeerd en uitgebreid tot woongebouw

Vandaag, 12:20

In ontwikkelgebied Amstel III in Amsterdam-Zuidoost is afgelopen jaar woongebouw De Tafelberg opgeleverd. Naar ontwerp van NL Architects werd een voormalige jeugdgevangenis omgebouwd en uitgebreid met nieuwbouw.

Amsterdamse Prijzen naar woongebouw Cornelis en renovatie De Nederlandsche Bank

Vandaag, 11:07

Woongebouw Cornelis in Amsterdam Nieuw-West is onderscheiden met de Zuiderkerkprijs 2025. De Geurt Brinkgreve Bokaal ging naar de renovatie van heeft De Nederlandsche Bank.