Projecten
Producten
Bedrijven
Vacatures
Agenda
Awards
Podcasts
more_horiz
Videos
Magazine
Thema's
Favorieten
Profiel
Uitloggen
'Cijfers te belangrijk bij aanpak probleemwijken'
23 augustus 2010, 14:51
De transformatie van naoorlogse modernistische woonwijken mislukt vanwege een gebrek aan verbeelding bij specialisten. Dat stelt hoogleraar ontwerp en politiek Wouter Vanstiphout in het jongste nummer van het vakblad
Justitiële Verkenningen
, dat is gewijd aan het thema architectuur en veiligheid.
Vanstiphout behandelt in zijn essay de voorgeschiedenis en gevolgen van de
banlieue-rellen in 2005
. Hij zet zich onder meer af tegen critici als schrijver Theodore Dalrymple, die de schuld voor de onlusten grotendeels leggen bij de modernistische principes waarmee de wijken zijn ontworpen.
Vanstiphout wijst als oorzaak op de Franse wet op de stadsvernieuwing uit 2003, die een rigoureuze sloop en nieuwbouw in de wijken tot gevolg had. Daarnaast werd er bezuinigd op maatschappelijk werk en veranderde rol van de politie van ‘buurtagent’ tot bewaker van de veiligheid en bestrijder van misdaad.
“Enkele jaren vóór de rellen waren de Grands Ensembles en Cités begonnen te veranderen in bouwplaatsen, en waren de buurtagenten verdwenen ten gunste van paramilitair aandoende patrouilles”, schrijft de bureaupartner van
Crimson Architectural Historians
.
Harde cijfers
Volgens Vanstiphout wordt er bij transformatie van de doorgaans als problematisch bekendstaande moderne woonwijken te veel naar harde cijfers gekeken. De transformatieprojecten zijn in veel gevallen ‘gebaseerd op abstracte en kwantitatieve normen, die de gemiddelde huisprijzen, inkomensniveaus, oppervlaktes, afstanden en criminaliteitscijfers beschrijven, en ze afzet tegen universeel toegepaste normen van wat als aanvaardbaar wordt gezien’.
Een ‘treurig bijverschijnsel’ van deze manier van denken en handelen is dat, zowel in Frankrijk als Nederland (denk aan de Bijlmer), ‘met de sloop van de problematische structuren ook de door de bewoners geïmproviseerde invullingen en gebruiken verdwijnen, en dat met de herdistributie van de bewonersgroepen ook de prille sociale en economische netwerken uit elkaar worden gerukt’.
Vanstiphout schrijft dat de moderne wijken in een fase van volwassenwording verkeren. “In dit proces beginnen de sociale structuren te ontstaan, lokale rituelen geaccepteerd te worden, bijzondere plekken en plaatselijke symbolen te ontstaan. Het ruimtegebruik begint zich volgens zijn eigen wetmatigheden in plaats van volgens het plan te voltrekken, en de wijk begint zijn eigen elites, pioniers, voortrekkers en netwerken te krijgen.”
Specifiek en lokaal
“Waar de stedelijke transformatieprojecten in Nederland noch in Frankrijk voldoende in slagen, is om deze plekken te zien als specifiek en lokaal, en dus om ze te transformeren vanuit die eigenschappen die ze zelf hebben ontwikkeld, ondanks hun uniforme begin (
de modernistische principes
, red.) en hun tegenslagen.”
“Ondanks allerlei experimenten, theoretische oefeningen en zelfs enkele effectieve uitgevoerde projecten op dit gebied blijkt het heel moeilijk te zijn om een echte verandering door te voeren in de wijze waarop dergelijke wijken worden aangepakt. De reden hiervoor is dat het probleem op een bijna ontastbaar niveau ligt, en dus vrijwel onmogelijk uit te leggen in termen van ontwerp of van beleid.”
“We hebben hier te maken met een probleem van de verbeelding. Kunnen de specialisten, of het nu gaat om bestuurders, ontwikkelaars of architecten, voorbij de overeenkomsten kijken en de verschillen tussen deze wijken zien? Kunnen zij voorbij hun eigen oprechte afschuw over de blokken en schijven kijken, en zien hoe de bewoners in de kieren en gaten hun eigen stad hebben gecreëerd?”
“En ten slotte: kunnen zij voorbij hun eigen modernistische beginselen kijken en accepteren dat ‘de’ goede stad niet bestaat?”
Trefwoorden
modernisme
banlieue
wouter vanstiphout
Best gelezen
1
Woongebouwen door VdpArchitecten vormen nieuwe 'voorkant' Groningse Oosterparkwijk
vrijdag, 17 oktober
2
Gedetailleerde 3D-geprinte maquette toont ruimtelijke ontwikkeling Amsterdam
vrijdag, 17 oktober
3
Buikslotermeerplein in Amsterdam-Noord krijgt zeventig meter hoge woontoren
woensdag, 22 oktober
4
Nieuw woongebouw op plek befaamde elektronicazaak Rotterdam-Noord
maandag, 20 oktober
5
De Louise van De Zwarte Hond combineert sociale woningbouw met kwaliteit en duurzaamheid
maandag, 20 oktober
Gerelateerde nieuwsberichten
Ontwerpteams aandachtswijken gaan door
9 februari 2012
Pierre Bayleprijs voor Wouter Vanstiphout
3 november 2014
'No-goareas zonder investering in wijken'
8 maart 2012
Vogelaarwijken niet beter dan andere wijken
30 juli 2013
‘Laatste Bijlmerflat is cultureel erfgoed’
6 januari 2011
'Politiek en ontwerp kunnen niet zonder elkaar’
3 juni 2010
Vanstiphout hoogleraar ontwerp en politiek
22 oktober 2009
Ontwerpteams aandachtswijken gaan door
9 februari 2012
Pierre Bayleprijs voor Wouter Vanstiphout
3 november 2014
'No-goareas zonder investering in wijken'
8 maart 2012
Vogelaarwijken niet beter dan andere wijken
30 juli 2013
‘Laatste Bijlmerflat is cultureel erfgoed’
6 januari 2011
'Politiek en ontwerp kunnen niet zonder elkaar’
3 juni 2010
Vanstiphout hoogleraar ontwerp en politiek
22 oktober 2009
Toon alles
Andere nieuwsberichten
Schimmelstraat Amsterdam loopt niet langer dood dankzij woongebouw voor 55-plussers
Gisteren, 16:36
Aan de Tweede Kostverlorenkade in Amsterdam-West is deze zomer een appartementengebouw voor 55-plussers opgeleverd. Het gebouw met 38 sociale huurwoningen is in opdracht van Rochdale ontworpen door INBO.
Vormingsjaren van het Nieuwe Bouwen centraal in boek
Gisteren, 15:30
Bij uitgeverij Wbooks is een boek verschenen over wat je de vormingsjaren van Het Nieuwe Bouwen kunt noemen. Centraal staat de periode 1910-1940, toen architecen als J.J.P. Oud en jan Duiker op zoek gingen naar een nieuwe architectuur.
Suikerbrug in Veurne voert gebruikers over hellingbanen langs werelderfgoed
Gisteren, 11:56
In het West-Vlaamse Veurne is onlangs de door ZJA Architects & Engineers ontworpen Suikerbrug geopend. De gebruikers fietsen of wandelen er over het kanaal door tussen de boomtoppen en langs Unesco Werelderfgoed.
Buikslotermeerplein in Amsterdam-Noord krijgt zeventig meter hoge woontoren
Gisteren, 10:57
VORM, VMX Architects en Arup hebben een tender gewonnen voor een zeventig hoge woontoren aan het Buikslotermeerplein in Amsterdam-Noord. Hartje Noord bestaat uit 114 woningen van elk zestig vierkante meter, met flexibele plattegronden.
Provincies zetten in op natuurherstel tegen stikstofimpasse
Gisteren, 13:27
In 2030 moet zeventig procent van die natuurgebieden op orde zijn, vijf jaar later moet dat voor negentig procent gelden.
Renovatie Prinsenhof Delft kost negen miljoen meer dan eerder begroot
Gisteren, 09:33
Dat komt onder meer doordat bouwmaterialen en energie duurder zijn geworden en door ‘schaarste aan gespecialiseerd vakmanschap’, meldt de gemeente.
Oproep aan nieuw kabinet: maak topprioriteit van schoon water
21 oktober, 12:26
De Unie van Waterschappen vindt dat het volgende kabinet hiervoor moet zorgen om de Europese doelen voor schoon en gezond water te halen.
Zuid-Holland draagt elf locaties Groene Hart aan voor windturbines
21 oktober, 10:45
Uit een verkennend onderzoek bleek al dat in het open polderlandschap ruimte is voor maximaal 67 turbines van 240 meter.
Advocaten waarschuwen voor beperken bezwaar bij bouw
20 oktober, 11:54
Het inperken van de mogelijkheden om in bezwaar te gaan tegen bouwplannen is een risico voor de rechtsstaat, stelt de Nederlandse orde van advocaten.
Controle na asbestsanering schiet in derde van gevallen tekort
20 oktober, 9:31
Daardoor worden gebouwen schoon verklaard terwijl er nog asbestresten aanwezig zijn, waarschuwt de Arbeidsinspectie.
Ga naar het nieuws-archief
0
0
0
0
Voor een optimale gebruikservaring plaatst Architectenweb functionele cookies. Wat de verschillende cookies precies doen leggen we uit in een
overzicht
. Cookies van social media kun je optioneel
aanzetten
.
Akkoord
Instellingen
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan
Feedback
Feedback
Wij horen graag jouw feedback. Laat je reactie achter en eventueel jouw e-mail adres.
Reactie
Verstuur