Jury nomineert acht inzendingen architectuurprijsvraag Om de Haenen
22 juli 2003, 8:16
De eerste fase van de architectuurprijsvraag voor de Vinexwijk Om de Haenen in Teteringen heeft acht architecten opgeleverd. In totaal leverden 22 van de ruim 200 aangeschreven architecten een essay in. De opdracht luidde: geen beelden, maar woorden. Niet eenvoudig voor veel architecten die hun ideeën liever via beeld dan via tekst vormgeven. Maar omdat de opdrachtgevers nog niet bekend zijn, kan er ook nog niet worden ontworpen.
In totaal komen er zo’n drieduizend nieuwe woningen in Teteringen. Voor de prijsvraag van de gemeente Breda en de Bond van Nederlandse Architecten (BNA) zijn twintig kavels beschikbaar in de wijk Om de Haenen. Er is ruimte voor zes tweekappers en twee vierkappers. Voor de twintig particuliere opdrachtgevers staat de inschrijving nog tot 5 september open. Degenen die ‘ingeloot’ worden kunnen binnen deze blokken een volledig op maat ontworpen woning bouwen, voor een maximumprijs per huis van € 350.000. Dit najaar kiezen zij uit de selectie van de jury ‘hun’ architect.
Jury
De architecten konden meedingen door het indienen van een essay, waaruit hun onderscheidende visie en aanpak moest blijken.Een jury onder onafhankelijk voorzitterschap van mevrouw Bergiet Drummen, directeur Grondbedrijf Economische Zaken en Projectmanagement van de gemeente Breda, heeft alle inzendingen beoordeeld. De essays moesten minimaal de volgende onderwerpen behandelen: visie op de locatie, architectuuropvatting, communicatie met opdrachtgever, conflicthantering, samenwerking met overige architecten en opdrachtgevers, financiële procesbeheersing en tot slot het spanningsveld tussen de opvatting van de architect over kwaliteit en het gegeven dat ‘de klant koning is’. Acht van de 22 inzendingen voldoen hier volledig aan. Opvallend was, dat inzendingen met een duidelijk creatieve of vernieuwende aanpak de procesmatige kant en financiële beheersing vaak onderbelicht laten. En essays die opvallen door hun sterke beschrijving van het proces laten juist weer een steek vallen bij het creatieve verhaal.
Unanieme keuze
Uiteindelijk kwam de jury tot een unanieme keuze van acht architecten. Die gaan dit jaar met hun particuliere opdrachtgever(s) aan de slag om een opvallend woongebied in Teteringen te realiseren:
??P20DH van J.H.C. Derks, dat als een van de weinige inzendingen niet alleen beschrijft wat het resultaat moet zijn, maar ook hoe dat moet worden aangepakt. ??Samen vrij?! van Architectenbureau Snoeren, dat als enige ingaat op de periode na realisatie met ‘beheer en onderhoud’ en de opdrachtgever een stem geeft in verkaveling. ??ODH 2020 van Arjan van Suylekom, dat als eindresultaat geen kakofonie van beelden wil en daarom vooraf duidelijke gezamenlijke afspraken wil maken. ??Geen gepolder in De Haenen van Joost Evers dat een duidelijke en eigenzinnige mening heeft over particulier opdrachtgeverschap: ‘draait om ruimte, esthetiek en geld’. ??Blind date van Florian Eckardt, waaruit oprechtheid naar de opdrachtgever spreekt. De schrijver verwacht ook inspanningen van die opdrachtgever, wat het verloop van het proces een nieuwe wending kan geven. ??Terugblik van Joost Berger: een mooi verhaal geschreven vanuit de opdrachtgever. Het feit dat alle elementen aan bod komen in een originele vorm wil de jury belonen. ??Sumego van Eric Thijssen en Kees Krelage, met aandacht voor de individuele woonwensen van opdrachtgevers zonder de samenhang met buren, buurt en omgeving te vergeten. ??De PlanCaravan van Aerlant Cloïn, dat uitgebreid ingaat op de intensieve persoonlijke relatie tussen opdrachtgever en architect. Originaliteit in het procesdenken was voor de jury doorslaggevend.
Selectie opdrachtgevers
Nu de architecten bekend zijn, gaat de tweede fase van de prijsvraag in: de selectie van twintig particuliere opdrachtgevers. Avontuurlijke woningzoekenden kunnen zich nog tot 5 september 2003 aanmelden. De selectie vindt plaats door loting. Daarna start de derde fase van de prijsvraag: de twintig opdrachtgevers kiezen uit de acht architecten met wie ze willen bouwen. Op 27 september organiseert de gemeente Breda samen met Gebouw F en de BNA hiervoor een zogenaamde ‘architectenmarkt’ in Teteringen. Als alle woningen zijn opgeleverd, uiterlijk 31 maart 2006, maakt de jury het winnende koppel - architect en opdrachtgever – bekend.
Meer particulier initiatief
Een van de doelen van de prijsvraag is om bij nieuwbouw particuliere initiatieven meer ruimte te geven. Het rijk wil dat tussen 2005 en 2010 dertig procent van de woningen wordt gebouwd onder direct zeggenschap van de toekomstige bewoners. Net als voor de hele Vinexlocatie Teteringen is ook voor Om de Haenen een grote voorkeur voor vormgeving die past bij de bijzondere sfeer van het omringende landschap en het gebruik van duurzame materialen en methoden.
Organisatie
De architectuurprijsvraag is uitgeschreven door de gemeente Breda en de Bond van Nederlandse Architecten (BNA), kring West-Brabant. Gebouw F, het lokale architectuurcentrum, levert de organisatorische ondersteuning. De jury telt, naast de onafhankelijke voorzitter, vijf leden: Han Olden van de Dorpsraad Teteringen, Tineke Booi van de Stichting Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting (SEV), architect en bestuurslid van Bond van Nederlandse Architecten Marie-José Rijnvos, architect en bestuurslid Bond van Nederlandse Architecten, Kring West-Brabant Ad Kil en tot slot voorzitter commissie Architectuur en Stedenbouw van de gemeente Breda, Kees Kaan.