Windturbine biedt mogelijkheid ontwerpintegratie

9 juni 2005, 15:36

Kleinschalige windturbines voor de gebouwde omgeving staan in het middelpunt van de belangstelling. De verwachting is dat deze turbines over enkele jaren op een rendabele manier elektriciteit op kunnen wekken. Naast dit duurzaamheidsaspect bieden enkele typen kleine windturbines de mogelijkheid tot integratie in het bouwkundig ontwerp. Gert Harm ten Bolscher en Hans Vingerling vragen zich af of deze ontwikkeling een nieuwe uitdaging voor ontwerpteams vormt.

Iedereen kent de grote windturbines die elektriciteit opwekken. Nadeel van deze grote windturbines is dat het draagvlak voor plaatsing op het land minder wordt; het bekende 'not in my backyard syndroom' of ‘nimby-syndroom’. Verschillende eigenschappen zijn hieraan debet, zoals geluidsbelasting, beschaduwing, zichtbare aanwezigheid en visuele aantasting van het vrije landschap.

Opmerkelijk is dat er toch verschillende Nederlandse producenten bezig zijn met de ontwikkeling van kleinschalige windturbines voor de gebouwde omgeving. Moet de benaming 'kleinschalige windturbines voor de gebouwde omgeving' daarom gekarakteriseerd worden als een contradictio in terminis?

Samenspel
In het verleden was windenergie geïntegreerd in de samenleving. Denk maar aan de karakteristieke oude stads- of dorpsgezichten van enkele eeuwen geleden. Naast kerktorens bepaalden windmolens de contouren van de stad of het dorp. Op stadswallen stonden vaak meerdere exemplaren. Terwijl her en der verspreid tussen de woningen ook windmolens geplaatst waren.

Hadden onze voorouders geen last van het ‘nimby-syndroom’? Ze stonden er en begrippen als inspraakprocedures en bestemmingsplanwijzigingen moesten nog uitgevonden worden. Zonder de geschiedenis geweld aan te doen mogen we stellen dat benutting van windenergie algemeen geaccepteerd was. Misschien wel omdat de windmolens een direct nut hadden voor de omwonenden en de windmolens de maat van de gebouwde omgeving niet overschreden. Dankzij de windmolens konden allerlei agrarische producten bewerkt worden tot nuttige grondstoffen of hield men droge voeten.

In de tweede helft van de vorige eeuw werden links en rechts windturbines geplaatst. Vervolgens werden de windturbinefabrikanten gedwongen om mee te gaan in de ontwikkeling van groot, groter, grootst, oftewel van kiloWatts (kW) naar MegaWatts (MW). Een gevolg daarvan was dat het nauwelijks meer mogelijk was om de windturbines te laten exploiteren door de bewoners van het betreffende gebied; ze overschreden de ‘maat-van-de-omgeving’. Het is wellicht (te) kort-door-de-bocht geformuleerd, maar zouden deze ontwikkelingen niet een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan het ontstaan van het ‘nimby-syndroom’? Kleinschalige windturbines bieden de mogelijkheid om windenergie weer een eigen plaats te geven in de omgeving waar mensen wonen en werken. Voorwaarde is dan wel dat de kleinschalige windturbines op een verantwoorde wijze geïntegreerd worden in de omgeving waar ze geplaatst worden. Dat vereist samenspel tussen planologen, stedenbouwkundigen, architecten en installatieadviseurs. In vergelijking met grote windturbines leveren de kleine windturbines voor de gebouwde omgeving weinig energie. De nieuwe grote windturbines hebben een vermogen in de ordegrootte van 1 tot 2 MW en een opbrengst van ca 2 tot 3 GWh per jaar.
Bron: cobouw

1	Woningbouwproject The Hudsons naast het Dakpark opgeleverd woensdag, 22 maart
2	Nominaties Gouden A.A.P. 2023 bekend zaterdag, 18 maart
3	Studio AAAN realiseert 'terpwoning' in polderlandschap nabij Rotterdam woensdag, 22 maart
4	SO-IL geeft cultureel ensemble de ruimte in oude glasfabriek maandag, 20 maart
5	Door MVRDV ontworpen NIO House in Rotterdam geopend donderdag, 23 maart

Gerelateerde nieuwsberichten

‘Strandhuisjes’ voor windenergie

Nieuwbouw windmolens groeit ondanks crisis

Andere nieuwsberichten

Boskalis en De Vries & van de Wiel realiseren contouren Buiteneiland

Gisteren, 16:41

Het eiland, dat gaat functioneren als natuur- en recreatiegebied, vormt het sluitstuk van de Amsterdamse wijk IJburg.

Door MVRDV ontworpen NIO House in Rotterdam geopend

Gisteren, 15:34

In Rotterdam is donderdag een multifunctionele showroom voor het elektrische automerk NIO geopend. De eerste Nederlandse vestiging van het Chinese automerk aan de Meent is ontworpen door MVRDV.

Expositie over dertigjarig Droog Design in het Nieuwe Instituut

Gisteren, 13:39

Dit jaar viert Droog Design zijn dertigjarig jubileum. Het Nieuwe Instituut zet deze mijlpaal luister bij met een tentoonstelling in diens onderkomen in Rotterdam en een expositie vooraf in Milaan.

Willem Hein Schenk stopt als stadsarchitect Haarlem

Gisteren, 10:27

Als reden geeft Schenk dat de stad zich momenteel sterk richt op de uitvoering van plannen, hetgeen niet geheel aansluit bij de ambitie en opdracht die de stadsarchitect voor zichzelf zag toen hij aantrad.

VolkerWessels haalt hogere winst over 2022

21 minuten geleden

Bouwbedrijf VolkerWessels is er ondanks de sterk gestegen kosten voor materiaal en lonen in geslaagd 2022 met een hogere winst af te sluiten.

Kabinet wil sneller en meer klimaatbestendig laten bouwen

1 uur geleden

Overheden, vastgoedeigenaren en de bouwsector moeten bij nieuwbouw van huizen en gebouwen zo veel mogelijk rekening houden met klimaatverandering in de toekomst.