Windturbine biedt mogelijkheid ontwerpintegratie

9 juni 2005, 15:36

Kleinschalige windturbines voor de gebouwde omgeving staan in het middelpunt van de belangstelling. De verwachting is dat deze turbines over enkele jaren op een rendabele manier elektriciteit op kunnen wekken. Naast dit duurzaamheidsaspect bieden enkele typen kleine windturbines de mogelijkheid tot integratie in het bouwkundig ontwerp. Gert Harm ten Bolscher en Hans Vingerling vragen zich af of deze ontwikkeling een nieuwe uitdaging voor ontwerpteams vormt.

Iedereen kent de grote windturbines die elektriciteit opwekken. Nadeel van deze grote windturbines is dat het draagvlak voor plaatsing op het land minder wordt; het bekende 'not in my backyard syndroom' of ‘nimby-syndroom’. Verschillende eigenschappen zijn hieraan debet, zoals geluidsbelasting, beschaduwing, zichtbare aanwezigheid en visuele aantasting van het vrije landschap.

Opmerkelijk is dat er toch verschillende Nederlandse producenten bezig zijn met de ontwikkeling van kleinschalige windturbines voor de gebouwde omgeving. Moet de benaming 'kleinschalige windturbines voor de gebouwde omgeving' daarom gekarakteriseerd worden als een contradictio in terminis?

Samenspel
In het verleden was windenergie geïntegreerd in de samenleving. Denk maar aan de karakteristieke oude stads- of dorpsgezichten van enkele eeuwen geleden. Naast kerktorens bepaalden windmolens de contouren van de stad of het dorp. Op stadswallen stonden vaak meerdere exemplaren. Terwijl her en der verspreid tussen de woningen ook windmolens geplaatst waren.

Hadden onze voorouders geen last van het ‘nimby-syndroom’? Ze stonden er en begrippen als inspraakprocedures en bestemmingsplanwijzigingen moesten nog uitgevonden worden. Zonder de geschiedenis geweld aan te doen mogen we stellen dat benutting van windenergie algemeen geaccepteerd was. Misschien wel omdat de windmolens een direct nut hadden voor de omwonenden en de windmolens de maat van de gebouwde omgeving niet overschreden. Dankzij de windmolens konden allerlei agrarische producten bewerkt worden tot nuttige grondstoffen of hield men droge voeten.

In de tweede helft van de vorige eeuw werden links en rechts windturbines geplaatst. Vervolgens werden de windturbinefabrikanten gedwongen om mee te gaan in de ontwikkeling van groot, groter, grootst, oftewel van kiloWatts (kW) naar MegaWatts (MW). Een gevolg daarvan was dat het nauwelijks meer mogelijk was om de windturbines te laten exploiteren door de bewoners van het betreffende gebied; ze overschreden de ‘maat-van-de-omgeving’. Het is wellicht (te) kort-door-de-bocht geformuleerd, maar zouden deze ontwikkelingen niet een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan het ontstaan van het ‘nimby-syndroom’? Kleinschalige windturbines bieden de mogelijkheid om windenergie weer een eigen plaats te geven in de omgeving waar mensen wonen en werken. Voorwaarde is dan wel dat de kleinschalige windturbines op een verantwoorde wijze geïntegreerd worden in de omgeving waar ze geplaatst worden. Dat vereist samenspel tussen planologen, stedenbouwkundigen, architecten en installatieadviseurs. In vergelijking met grote windturbines leveren de kleine windturbines voor de gebouwde omgeving weinig energie. De nieuwe grote windturbines hebben een vermogen in de ordegrootte van 1 tot 2 MW en een opbrengst van ca 2 tot 3 GWh per jaar.
Bron: cobouw

1	Nieuwe fietsenstalling aan voorzijde station Amsterdam CS officieel geopend woensdag, 25 januari
2	Nieuwe woontoren voor Almere Duin naar ontwerp Zecc donderdag, 26 januari
3	Bouw houten kantoorgebouw op Zuidas opgeschort donderdag, 26 januari
4	OMA verbouwt museum voor Egyptische oudheden in Turijn vrijdag, 27 januari
5	Nieuwe gebouwen met 243 woningen op kop Schipholweg Haarlem maandag, 30 januari

Gerelateerde nieuwsberichten

‘Strandhuisjes’ voor windenergie

Nieuwbouw windmolens groeit ondanks crisis

Andere nieuwsberichten

De Zwarte Hond presenteert transformatieplan voor Spuiboulevard Dordrecht

3 uur geleden

Dordrecht krijgt aan de zuidelijke rand van de binnenstad een nieuw stedelijk woonmilieu met 500 woningen, verdeeld over drie bouwblokken in een groene omgeving.

Hendrick de Keyser verwerft modern landhuis uit 1956

Vandaag, 15:48

Het gezin van textielfabrikant Van Gelderen heeft zijn voormalige woonhuis in Enschede, ontworpen door architect Hein Salomonson, geschonken aan Hendrick de Keyser Monumenten.

BouwBeurs 2023 start maandag 6 februari

Vandaag, 12:22

In de Jaarbeurs in Utrecht vindt van 6 tot en met 10 februari BouwBeurs 2023 plaats. Centraal thema is de transitie in de bouw, met onderwerpen als circulair bouwen, natuurinclusief ontwerpen en digitalisering.

Oosterhout stap dichter bij nieuwe stadswijk Voltkwartier

Vandaag, 10:40

Voor het voormalige bedrijventerrein hebben Grosfeld Bekkers van der Velde Architecten, DELVA Landscape Architecture | Urbanism en De essentie een plan opgesteld.

Houweling Architecten breidt managementteam uit

Vandaag, 14:11

Sinds 1 januari vormen Wouter-Jan van Wezel en Marco Moretti samen met directeur en eigenaar Jan Houweling de leiding van het bureau uit Bleiswijk.

Grote steden bezorgd over omstandigheden nieuwbouw

Vandaag, 12:17

De huidige omstandigheden in de nieuwbouwsector leiden tot zorgen in de grote steden, die vanwege de woningnood grote ambities hebben.

Praag locatie voor 7e Iconic Houses Congres met excursies

Gisteren, 11:40

Het Iconic Houses Netwerk presenteert van 22 tot en met 26 mei zijn zevende internationale congres in Praag, met onder meer lezingen en een groot aantal bezoeken aan Tsjechische museumwoningen.

Woningcorporatie Ymere wil meer regie minister tegen bouwimpasse

Gisteren, 09:47

Directievoorzitter Erik Gerritsen zegt dat 'corporaties' staan te trappelen om de wooncrisis te helpen oplossen, maar ze kunnen het niet alleen.

Staatssecretaris na rapport PBL: strengere regels voor kringloopeconomie

27 januari, 2:30

Volgens het planbureau heeft het kabinet tot nu toe nauwelijks vooruitgang geboekt om toe te werken naar een circulaire economie.

Historische groei aantal zonnepanelen op woningdaken in 2022

27 januari, 11:22

Belangrijke aanjager van de populariteit van zonnepanelen onder woningbezitters is de salderingsregeling, meldt branchevereniging Netbeheer Nederland.

Ga naar het nieuws-archief