Gevel N-O Nieuwbouw

Gevel N-W Sint-Bernardsesteenweg

Gevel Z-O Richard Baseleerstraat

Gevel Z-W Richard Baseleerstraat

Begane grond

eerste verdieping

Snede AA

Snede BB

Gevel N-O Nieuwbouw

Gevel N-W Sint-Bernardsesteenweg

Gevel Z-O Richard Baseleerstraat

Gevel Z-W Richard Baseleerstraat

Begane grond

eerste verdieping

Snede AA

Snede BB

Antwerpse feestzaal met moderne serre uitgebreid tot jeugdcentrum

24 januari 2022, 13:07

Een bestaande feestzaal in Het Kiel, een wijk in Antwerpen, is door awg architecten getransformeerd tot Jeugdcentrum Kiel. Door renovatie van het vroeg-20^e-eeuwse gebouw en uitbreiding met ingetogen vormgegeven nieuwbouw is een flexibel te gebruiken ontmoetingsplek voor de jeugd gecreëerd, zonder het karakter van de plek te verliezen.

Het Kiel ligt iets ten zuiden van de R1, de ringweg die driekwart van het Antwerpse stadscentrum omcirkelt. Het Jeugdcentrum Kiel in deze wijk heeft als doel om kinderen, tieners en jongeren met een breed aanbod aan vrijetijdsactiviteiten een stimulerende en positieve omgeving te bieden voor hun ontwikkeling.

Het jeugdcentrum is ontstaan vanuit de bestaande feestzaal, die weer was gehuisvest in een voormalige oranjerie. Het langgerekte pand, opgetrokken uit baksteen en blauwe hardsteen, is oorspronkelijk gebouwd in 1912 naar ontwerp van stadsarchitect E. van Averbeke; in 1951-1952 onderging het een verbouwing tot stadsfeestzaal.

Renovatie en nieuwbouw
Om plek te creëren voor een ruim aanbod aan culturele en educatieve activiteiten is de bestaande feestzaal uitgebreid met compacte nieuwbouw. Die is tegen de noordgevel van de feestzaal gebouwd; hier is een niet-originele achterbouw afgebroken om plaats te maken voor de nieuwe uitbreiding. De renovatie als geheel heeft het oorspronkelijke gebouw een functionele en esthetische opwaardering gegeven.

De gevelopeningen in de historische noordgevel werden in de jaren vijftig dichtgemetseld om geluidsoverlast naar het achterliggende bouwblok te bepreken. Door deze openingen te herstellen valt weer voldoende daglicht in de zaal. Tevens creëert dit een visuele verbinding tussen de voormalige oranjerie en de nieuwbouw, en daarmee een open en dynamische omgeving.

Door de nieuwbouw direct tegen de feestzaal te bouwen fungeert de uitbreiding als een akoestische buffer en vormt ze één brandcompartiment met het bestaande volume. “Zo ontstond de mogelijkheid om de originele raamopeningen te herstellen met een beperkte investering in akoestisch en brandwerende beglazing”, legt awg architecten uit.

Moderne oranjerie met foyer
Het architectenbureau heeft de nieuwbouw ontworpen als een ‘moderne oranjerie’, een ingetogen volume volgens het archetype van een serre. De uitbreiding kenmerkt zich door een repetitieve glazen gevel, waarin een kleine verspringing zorgt voor geleding van plint en bovenbouw.

De nieuwbouw is vormgegeven als een aaneenschakeling van open en multifunctionele ruimten, en gesloten en facilitaire ruimten. De facilitaire ruimten zijn te beschouwen als stijve dozen voor ‘donker programma’ als sanitair, kleedkamers, opslag en techniek, legt het architectenbureau uit. Het ruimtelijke en constructieve concept maken het Jeugdcentrum Kiel een zeer flexibel gebouw.

Direct tegen de gerenoveerde noordgevel van de feestzaal ligt een dubbelhoge foyer, die functioneert als ontsluiting van zowel het bestaande gebouw als de nieuwbouw. De foyer vormt een open en levendige ruimte op zichzelf; daarnaast schept deze ontsluiting mogelijkheden voor een gedeeld gebruik van het jeugdcentrum. De feestzaal kan extern worden verhuurd, terwijl de dagelijkse werking van de nieuwbouw ongehinderd doorgaat.

Economisch en duurzaam
De ruimtelijke organisatie resulteert in een beperking van de gebouwschil, “één van de basisregels voor een duurzaam gebouw”, aldus awg architecten. De royale foyer is een ‘ruimtelijk cadeau’ voor een zeer beperkte kostprijs, mede dankzij de reeds aanwezige karakteristieke gevel, zeggen de architecten.

De gevels van de nieuwbouw zijn vanwege het bouwbudget ontworpen in samenwerking met een serrebouwer. Voor de repetitieve gevel is gekozen voor gevelelementen van 1,2 m. Deze glasmaat is gebruikelijk en economisch, maar sluit ook aan op de maatvoering van de bestaande bouw met een stramienmaat tussen de gevelpenanten van 3,6 m.

“Zodoende voelt de aansluiting en afstemming met de voormalig oranjerie als vanzelfsprekend aan en werd de gevel binnen het vooropgestelde bouwbudget gerealiseerd”, legt het architectenbureau uit. Verder is de nieuwbouw een eenvoudig en weloverwogen ontwerp, zowel wat betreft materialen als techniek. Daarbij heeft het architectenbureau omwille van het beperkte budget en de doelgroep veelal gekozen voor robuuste, economische en eenvoudig te herstellen materialen.

Energetische oplossingen
De verwarmingsinstallatie van de bestaande feestzaal bleek voldoende overcapaciteit te beschikken, zodat die ook de nieuwbouw kan bedienen. Te openen dak- en gevelopeningen zorgen voor natuurlijke ventilatie; de dubbelhoge foyer fungeert als een natuurlijke schoorsteen. Zonwering kan indien nodig in latere instantie worden toegepast.

De wettelijke energieprestatie wordt ruimschoots bereikt, aldus de architecten, zonder de installatie van hernieuwbare energie. Het Jeugdcentrum Kiel is bijgevolg een economisch gebouw, zowel in bouw- als onderhoudskosten, meldt awg architecten.

Trefwoorden

transformatie awg architecten belgië jeugdcentrum multifunctioneel gebouw oranjerie kiel feestzaal orangerie antwerpen

1	‘Stoere dame op hoge hakken’ model voor gevel pand P.C. Hooftstraat woensdag, 17 april
2	Porseleinen Toren in ontwikkelgebied Nieuw Delft officieel geopend vrijdag, 19 april
3	Marc Koehler Architects presenteert ensemble van zes gebouwen in Buiksloterham donderdag, 18 april
4	Woontoren Nova in De Binckhorst rondt de transformatie Maanplein af woensdag, 17 april
5	Een sereen samenspel van villa’s in een groen landschap woensdag, 17 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Vier nieuwe vennoten voor awg architecten

6 mei 2021

Team met awg architecten transformeert steenbakkerijterrein in Rijkevorsel

2 februari 2022

Pakhuismeesteren in Rotterdam herbestemd als hotel

4 juni 2018

deWerf aan Tilburgse Piushaven opgeleverd

11 maart 2014

Museum van afwezigheid in Mechelen

8 juli 2013

Gouden kubus voor Groninger kerk

13 mei 2013

Nieuw wooncomplex voor haven Scheveningen

29 maart 2012

Architecten oostwand Grote Markt bekend

16 december 2011

awg en OKRA winnen prijsvraag Wetteren

16 november 2011

Awg presenteert ontwerp Technische School

2 september 2011

Lichttoren voor Antwerpen

29 juli 2011

Awg en biq winnen Architectuurprijs Nijmegen

27 juni 2011

Groen licht voor Stadswerven Dordrecht

16 mei 2011

Antwerpen op zoek naar architect voor nieuw te bouwen Collectie Centrum

14 juli 2023

Team Atelier Kempe Thill mag Droogdokkensite Antwerpen herontwikkelen

25 januari 2022

Ontwerp onafgebouwde premetrostations Antwerpen gepresenteerd

18 februari 2022

Beyond Space realiseert een ruimtelijk interieur in oude Puntloodsen

12 mei 2022

Glazen wand verbindt woontorens langs Antwerpse Ring

30 augustus 2022

Vijftiende Architectuurboek Vlaanderen houdt vakgebied spiegel voor

13 oktober 2022

Vlaamse overheid verwerft originele plannen KMSKA

4 november 2022

Universiteit Antwerpen bouwt nieuw hart voor Campus Drie Eiken

8 december 2022

Toon alles

Gerelateerde video's

Jonas

Orange Architects

Andere nieuwsberichten

Houten Makers’ KUbe van BIG is “onderwijs gestold in een gebouwde vorm”

4 uur geleden

BIG presenteert samen met uitvoerend architect BNIM en de University of Kansas School of Architecture & Design het ontwerp voor een nieuw onderwijsgebouw met een massief houten diagrid.

Den Haag deelt ontwikkelvisie voor gebied rond centraal station

Vandaag, 14:50

De gemeente Den Haag wil in de komende jaren 2.250 tot 2.500 woningen, betere verbindingen en meer groen realiseren in het gebied rond het centraal station. Ook komt er voor 130.000 m² kantoorruimte en ruim 21.000 m² aan maatschappelijke functies.

DGBC publiceert whitepaper circulair ontwerpen op CO2-uitstoot

Vandaag, 13:49

Aan het begin van een bouwtraject kunnen ontwerpkeuzes bijdragen voor minder CO2-uitstoot. Om architecten te helpen bij deze keuzes maakte DGBC een whitepaper over ontwerpen op CO2-uitstoot en circulair ontwerpen

NOAHH presenteert opgeleverde Villa Vaartjes in Almere Oosterwold

Vandaag, 13:19

De levensloopbestendige woning bestaat drie delen rond een centrale patio, die elk zijn uitwerkt als een paviljoen, gericht op een eigen activiteit als wonen en slapen. Het huis is opgebouwd uit geprefabriceerde gelamineerde houten constructies.

ASML wil grote vestiging op Brainport Industries Campus

Vandaag, 11:34

Chipmachinefabrikant ASML wil in de regio Eindhoven uitbreiden met het oog op de toekomst.

Organisaties werken aan praktijktoets aangescherpte MPG-eisen

Gisteren, 14:27

Veertien organisaties uit onder meer de ontwerp- en bouwsector gaan onderzoeken hoe de aangescherpte MPG-eisen voor 2025 kunnen worden geïmplementeerd in de praktijk.

IMF-bestuurder dringt aan op verdere afbouw hypotheekrenteaftrek

Gisteren, 13:36

Nederland kan fiscale en financiële stimulering van de woningmarkt niet gebruiken nu er een nijpend huizentekort is, stelt Paul Hilbers.

DNB: verduurzaming woningen blijft achter, maar geld geen probleem

Gisteren, 10:01

Verreweg de meeste Nederlanders hebben genoeg spaargeld of leenmogelijkheden om hun koophuis te verduurzamen, maar doen dit toch nog niet in groten getale.

Amsterdam gaat meer woningen voor ouderen geschikt maken

19 april, 1:49

De gemeente past bestaande seniorenflats op verschillende manieren aan om ouderen langer zelfstandig te laten wonen.

FNV: minister moet ingrijpen na censuur door bestuur TU Delft

19 april, 12:12

Volgens de vakbond ‘rommelt het aan alle kanten’ bij de universiteit, nu het bestuur daar ‘censuur toepast om een kritisch artikel in het eigen universiteitsblad Delta onder het tapijt te vegen’.

Ga naar het nieuws-archief