Gevel N-O Nieuwbouw

Gevel N-W Sint-Bernardsesteenweg

Gevel Z-O Richard Baseleerstraat

Gevel Z-W Richard Baseleerstraat

Begane grond

eerste verdieping

Snede AA

Snede BB

Gevel N-O Nieuwbouw

Gevel N-W Sint-Bernardsesteenweg

Gevel Z-O Richard Baseleerstraat

Gevel Z-W Richard Baseleerstraat

Begane grond

eerste verdieping

Snede AA

Snede BB

Antwerpse feestzaal met moderne serre uitgebreid tot jeugdcentrum

24 januari 2022, 13:07

Een bestaande feestzaal in Het Kiel, een wijk in Antwerpen, is door awg architecten getransformeerd tot Jeugdcentrum Kiel. Door renovatie van het vroeg-20^e-eeuwse gebouw en uitbreiding met ingetogen vormgegeven nieuwbouw is een flexibel te gebruiken ontmoetingsplek voor de jeugd gecreëerd, zonder het karakter van de plek te verliezen.

Het Kiel ligt iets ten zuiden van de R1, de ringweg die driekwart van het Antwerpse stadscentrum omcirkelt. Het Jeugdcentrum Kiel in deze wijk heeft als doel om kinderen, tieners en jongeren met een breed aanbod aan vrijetijdsactiviteiten een stimulerende en positieve omgeving te bieden voor hun ontwikkeling.

Het jeugdcentrum is ontstaan vanuit de bestaande feestzaal, die weer was gehuisvest in een voormalige oranjerie. Het langgerekte pand, opgetrokken uit baksteen en blauwe hardsteen, is oorspronkelijk gebouwd in 1912 naar ontwerp van stadsarchitect E. van Averbeke; in 1951-1952 onderging het een verbouwing tot stadsfeestzaal.

Renovatie en nieuwbouw
Om plek te creëren voor een ruim aanbod aan culturele en educatieve activiteiten is de bestaande feestzaal uitgebreid met compacte nieuwbouw. Die is tegen de noordgevel van de feestzaal gebouwd; hier is een niet-originele achterbouw afgebroken om plaats te maken voor de nieuwe uitbreiding. De renovatie als geheel heeft het oorspronkelijke gebouw een functionele en esthetische opwaardering gegeven.

De gevelopeningen in de historische noordgevel werden in de jaren vijftig dichtgemetseld om geluidsoverlast naar het achterliggende bouwblok te bepreken. Door deze openingen te herstellen valt weer voldoende daglicht in de zaal. Tevens creëert dit een visuele verbinding tussen de voormalige oranjerie en de nieuwbouw, en daarmee een open en dynamische omgeving.

Door de nieuwbouw direct tegen de feestzaal te bouwen fungeert de uitbreiding als een akoestische buffer en vormt ze één brandcompartiment met het bestaande volume. “Zo ontstond de mogelijkheid om de originele raamopeningen te herstellen met een beperkte investering in akoestisch en brandwerende beglazing”, legt awg architecten uit.

Moderne oranjerie met foyer
Het architectenbureau heeft de nieuwbouw ontworpen als een ‘moderne oranjerie’, een ingetogen volume volgens het archetype van een serre. De uitbreiding kenmerkt zich door een repetitieve glazen gevel, waarin een kleine verspringing zorgt voor geleding van plint en bovenbouw.

De nieuwbouw is vormgegeven als een aaneenschakeling van open en multifunctionele ruimten, en gesloten en facilitaire ruimten. De facilitaire ruimten zijn te beschouwen als stijve dozen voor ‘donker programma’ als sanitair, kleedkamers, opslag en techniek, legt het architectenbureau uit. Het ruimtelijke en constructieve concept maken het Jeugdcentrum Kiel een zeer flexibel gebouw.

Direct tegen de gerenoveerde noordgevel van de feestzaal ligt een dubbelhoge foyer, die functioneert als ontsluiting van zowel het bestaande gebouw als de nieuwbouw. De foyer vormt een open en levendige ruimte op zichzelf; daarnaast schept deze ontsluiting mogelijkheden voor een gedeeld gebruik van het jeugdcentrum. De feestzaal kan extern worden verhuurd, terwijl de dagelijkse werking van de nieuwbouw ongehinderd doorgaat.

Economisch en duurzaam
De ruimtelijke organisatie resulteert in een beperking van de gebouwschil, “één van de basisregels voor een duurzaam gebouw”, aldus awg architecten. De royale foyer is een ‘ruimtelijk cadeau’ voor een zeer beperkte kostprijs, mede dankzij de reeds aanwezige karakteristieke gevel, zeggen de architecten.

De gevels van de nieuwbouw zijn vanwege het bouwbudget ontworpen in samenwerking met een serrebouwer. Voor de repetitieve gevel is gekozen voor gevelelementen van 1,2 m. Deze glasmaat is gebruikelijk en economisch, maar sluit ook aan op de maatvoering van de bestaande bouw met een stramienmaat tussen de gevelpenanten van 3,6 m.

“Zodoende voelt de aansluiting en afstemming met de voormalig oranjerie als vanzelfsprekend aan en werd de gevel binnen het vooropgestelde bouwbudget gerealiseerd”, legt het architectenbureau uit. Verder is de nieuwbouw een eenvoudig en weloverwogen ontwerp, zowel wat betreft materialen als techniek. Daarbij heeft het architectenbureau omwille van het beperkte budget en de doelgroep veelal gekozen voor robuuste, economische en eenvoudig te herstellen materialen.

Energetische oplossingen
De verwarmingsinstallatie van de bestaande feestzaal bleek voldoende overcapaciteit te beschikken, zodat die ook de nieuwbouw kan bedienen. Te openen dak- en gevelopeningen zorgen voor natuurlijke ventilatie; de dubbelhoge foyer fungeert als een natuurlijke schoorsteen. Zonwering kan indien nodig in latere instantie worden toegepast.

De wettelijke energieprestatie wordt ruimschoots bereikt, aldus de architecten, zonder de installatie van hernieuwbare energie. Het Jeugdcentrum Kiel is bijgevolg een economisch gebouw, zowel in bouw- als onderhoudskosten, meldt awg architecten.

Trefwoorden

transformatie awg architecten belgië jeugdcentrum multifunctioneel gebouw oranjerie kiel feestzaal orangerie antwerpen

1	Gebiedsontwikkelaar AM en Wageningen University & Research onderzoeken mogelijkheden voor versnelling natuurinclusief bouwen maandag, 5 juni
2	Nieuwe stappen richting realisatie Hotel De Veste in Schiedam woensdag, 7 juni
3	Rijssen-Holten heeft bijzonder energiezuinig nieuw zwembadcomplex dinsdag, 6 juni
4	Dubbel woongebouw Space Encounters op Oostenburg opgeleverd maandag, 5 juni
5	Ontwerp Nederlands paviljoen Expo 2025 Osaka onthuld maandag, 5 juni

Gerelateerde nieuwsberichten

Vier nieuwe vennoten voor awg architecten

6 mei 2021

Team met awg architecten transformeert steenbakkerijterrein in Rijkevorsel

2 februari 2022

Pakhuismeesteren in Rotterdam herbestemd als hotel

4 juni 2018

deWerf aan Tilburgse Piushaven opgeleverd

11 maart 2014

Museum van afwezigheid in Mechelen

8 juli 2013

Gouden kubus voor Groninger kerk

13 mei 2013

Nieuw wooncomplex voor haven Scheveningen

29 maart 2012

Architecten oostwand Grote Markt bekend

16 december 2011

awg en OKRA winnen prijsvraag Wetteren

16 november 2011

Awg presenteert ontwerp Technische School

2 september 2011

Lichttoren voor Antwerpen

29 juli 2011

Awg en biq winnen Architectuurprijs Nijmegen

27 juni 2011

Groen licht voor Stadswerven Dordrecht

16 mei 2011

Team Atelier Kempe Thill mag Droogdokkensite Antwerpen herontwikkelen

25 januari 2022

Ontwerp onafgebouwde premetrostations Antwerpen gepresenteerd

18 februari 2022

Beyond Space realiseert een ruimtelijk interieur in oude Puntloodsen

12 mei 2022

Glazen wand verbindt woontorens langs Antwerpse Ring

30 augustus 2022

Vijftiende Architectuurboek Vlaanderen houdt vakgebied spiegel voor

13 oktober 2022

Vlaamse overheid verwerft originele plannen KMSKA

4 november 2022

Universiteit Antwerpen bouwt nieuw hart voor Campus Drie Eiken

8 december 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Signature presenteert zich als nieuwe gebieds- en natuurontwikkelaar

1 uur geleden

Onder de naam signature presenteert zich een nieuwe ontwikkelaar, die zich wil richten op woon- en werkomgevingen die “meerwaarde bieden voor mens én natuur”.

Bruisend festivalhart van Rotterdam Architectuur Maand in beeld

Vandaag, 09:51

In het festivalhart van de Rotterdam Architectuur Maand bruist het van de activiteit. Er vinden allerlei bijeenkomsten plaats, er wordt geskatet en gefreerund, de tentoonstelling wordt bezocht…

Met Nudus slaan Caro van de Venne, Albert Dijk en Tim Brans een nieuwe weg in

Vandaag, 09:00

Bij het werk van het bureau zal de natuur een belangrijke inspiratiebron zijn, laten de drie oprichters weten.

Zuider Gymnasium en Fridtjof Nansenschool winnen Rotterdam Architectuurprijs 2023

Gisteren, 18:00

Twee schoolgebouwen zijn vandaag bekroond met de Rotterdam Architectuurprijs. Het Zuider Gymnasium won de vakjuryprijs en de Fridtjof Nansenschool de publieksprijs.

Provincie Utrecht pakt verouderde bedrijventerreinen aan

Gisteren, 16:00

De provincie Utrecht trekt 30 miljoen euro uit voor het opkopen van verouderde kavels op en het vernieuwen en verduurzamen van bedrijventerreinen.

Geen vergoeding vloerenbedrijf ingestorte parkeergarage Eindhoven

6 juni, 4:23

Bouwbedrijf BAM is niet aansprakelijk voor de geleden schade van een vloerenmaker na het instorten van een parkeergarage bij Eindhoven Airport.

Voor het eerst meer energie uit zonnepanelen dan uit biomassa

5 juni, 3:41

Van de totale hoeveelheid hernieuwbare energie die de afgelopen maand werd opgewekt, kwam 39% van zonnepanelen.

Woongebouw in Amsterdam-Oost onbewoonbaar door grote brand

5 juni, 11:19

In een woongebouw van het complex De Enter aan de Joan Muyskenweg in Amsterdam-Oost brak zaterdagavond een zeer grote brand uit. Alle 95 woningen zijn voorlopig onbewoonbaar, meldt de brandweer.

Nederland halverwege doel hernieuwbare energie: 15 procent

2 juni, 2:06

Het gebruik van hernieuwbare energie in Nederland is inmiddels over de helft richting het afgesproken doel voor 2030. In 2022 kwam van alle energie die werd verbruikt (elektriciteit én warmte) 15 procent uit hernieuwbare bronnen.

Woningplatform ziet interesse voor schaars huuraanbod stijgen

1 juni, 9:40

Woningzoekers verdringen zich steeds meer rond de huurwoningen in de vrije sector die beschikbaar zijn, maakt woonplatform Pararius op uit eigen cijfers.

Ga naar het nieuws-archief