Bestaande situatie

Premier Edi Rama bij de start van de renovatie

Bestaande situatie

Premier Edi Rama bij de start van de renovatie

Monument uit communistisch verleden Albanië wordt door MVRDV radicaal geopend

19 februari, 11:18

De transformatie is gestart van de Pyramid, een van Albanië’s meest brutalistische gebouwen. In het ontwerp van MVRDV wordt dit cruciale erfgoed, ooit het pronkstuk van de communistische dictator Enver Hoxha, drastisch gerenoveerd en aangepakt.

De betonnen structuur wordt hergebruikt en geopend, het atrium en de omgeving worden vergroend. In, op en rondom de structuur komt een klein ‘dorp’ van cafés, studio’s, ateliers en leslokalen waar jongeren gratis les krijgen in verschillende technologievakken. De Pyramid moet daarmee een nieuwe spil in het culturele leven van Tirana worden.

De 11,835 m² tellende Pyramid kent een lange geschiedenis; van mausoleum gewijd aan Enver Hoxha en tijdelijke NAVO-basis tijdens de Balkanoorlog tot club en evenementenruimte. Voor veel Albanezen staat het gebouw ondertussen symbool voor de overwinning op het communistisch regime. In een poging het terug te claimen gebruiken de jongeren van Tirana het momenteel als hangplek, om graffiti op aan te brengen, om het ’s nachts te beklimmen en – niet ongevaarlijk – er vervolgens vanaf te glijden.

Eerdere plannen om het gebouw te revitaliseren zijn nooit of halfslachtig uitgevoerd. In het ontwerp van MVRDV wordt het hermetische gebouw radicaal geopend, waarbij obstakels van eerdere verbouwingen worden verwijderd. Dit levert een aantrekkelijke open structuur op. In het atrium worden vervolgens bomen en ander groen geplant. Door het plaatsen van ‘schuren’ in, op en rondom het gebouw, ontstaat als het ware een nieuw dorp van leslokalen, studio’s, ateliers, cafés en restaurants. Non profit-onderwijsinstelling TUMO Tirana zal als eerste gebruiker van de Pyramid straks gratis naschools onderwijs verzorgen voor 12- tot 18-jarigen in software, robotics, animatie, muziek en film.

De betonnen dakspanten zullen bij de transformatie veiliger worden gemaakt voor bezoekers. De meeste betonnen balken krijgen treden zodat ze veilig kunnen worden beklommen. Eén blijft glad, bezoekers kunnen daar (op eigen risico) vanaf glijden. De trappen kunnen ook worden ingezet bij evenementen, waarmee de Pyramid de potentie heeft om de nieuwe spil te worden van het culturele leven van de stad.

Een 'people's monument'
"Het is een oprechte uitdaging om zo’n brutalistisch monument te mogen transformeren," zegt Winy Maas, mede-oprichter van MVRDV. "Het is opvallend en interessant om te zien hoe het land worstelde met de toekomst van het gebouw, dat enerzijds een zwarte bladzijde uit de geschiedenis is, anderzijds al deels was teruggeclaimd door de bewoners van Tirana. Ik zag meteen de potentie ervan, en dat het mogelijk moest zijn om er nog meer een 'people’s monument' van te maken in plaats van het te slopen. De grote uitdaging was om een nieuwe relatie te leggen tussen het gebouw en zijn omgeving. Ik heb er alle vertrouwen dat dat met dit ontwerp gaat lukken. Ik kijk uit naar jongeren én de eerste ouderen die de trappen naar de top gaan beklimmen!"

De transformatie van de Pyramid laat zien hoe een gebouw geschikt kan worden gemaakt voor een nieuwe tijd, terwijl tegelijk de roemruchte geschiedenis bewaard blijft. Het project voldoet daarnaast aan de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties: de bestaande structuur en delen van de gevelsteen worden hergebruikt voor de nieuwe trappen aan de buitenzijde van het gebouw, dat geopend blijft naar park en stad toe. De reeks geklimatiseerde schuren die worden geplaatst, maken het energiezuinig. Het nieuwe gebruik van de Pyramid maakt het gebouw ook nog eens sociaal duurzaam, dankzij het gratis naschoolse onderwijsprogramma dat gelijke kansen bevordert en de volgende generatie voorbereidt op succes.

Trefwoorden

communisme tirana mvrdv brutalisme piramide albanië

1	Van boven- en benedenhuis naar een architectenwoning dinsdag, 12 oktober
2	Vijf nominaties voor Abe Bonnema Architectuurprijs 2021 woensdag, 13 oktober
3	Benthem Crouwel transformeert 17e-eeuws wevershuis tot eigentijdse stadswoning donderdag, 14 oktober
4	AM wint tender voor woonblokken Vreeswijkpad Amsterdam maandag, 18 oktober
5	Nieuwe naam en associate partners voor jvantspijker & partners vrijdag, 15 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

Bouw woon- en kantoorblok MVRDV in San Francisco gestart

Casanova+Hernandez toont vernieuwd waterfront Albanees vissersdorp

Gebouw als proeftuin voor landbouwtechnologie

MVRDV ontwerpt jubileumpaviljoen voor oudste sociale woningbouwcomplex

MVRDV ontwerpt kunstmatige heuvel naast Marble Arch Londen

Grote Duitse architectuurprijs voor WERK12 van MVRDV

PvdA Rotterdam blaast plan voor overkappen A20 nieuw leven in

Gemeenteraad keurt verdichtingsvisie voor binnenstad Eindhoven goed

Nathalie de Vries nieuwe stadsbouwmeester van Groningen

Hoogste punt voor Radio Tower & Hotel (MVRDV) in New York

Spel van verhulling en onthulling in Haussmann-pand

Beplantingsplan Floriade 2022 vertaald in gevel woontoren

MVRDV ontwerpt complex met 'muurschilderingen' in Detroit

Depot Boijmans van Beuningen klaar voor 'zilveren opening'

Winy Maas: verhuis Museum Rotterdam terug naar Schielandshuis

Depot Boijmans wint Rooftop Award 2020

Ontwerp NIO House Chongqing door MVRDV gericht op beleving

MVRDV transformeert oude fabriek Shenzhen tot If Factory

MVRDV-masterplan voor Karlsruhe met zwevende tuin als blikvanger

MVRDV presenteert zich met expositie in Berlijn

'Janus-gebouw' MVRDV in Poolse stad Wroclaw geopend

MVRDV blaast 'eigen' paviljoen Expo 2000 nieuw leven in

Flexibel café-restaurant voor Depot Boijmans van Beuningen

Almere gaat door met Floriade 2022

Hoogstraat Rotterdam ingericht voor de 1,5 metersamenleving

Rotterdams kantoorpand omgetoverd tot 'mediterrane' patiowoning

Floriade 2022 kan doorgaan na 'ja' van de ChristenUnie

MVRDV: hoofdopzet Valley tot op de millimeter gelijk gebleven

Andere nieuwsberichten

De Nieuwe Verbinding N69 ingepast in natuurlijk landschap

1 uur geleden

Behalve een nieuwe weg zijn bruggen, faunapassages en andere functies gerealiseerd. In het ontwerp van H+N+S Landschapsarchitecten en NEXT architects stond de integratie van infrastructuur, ruimtelijke kwaliteit, landschappelijke inpassing centraal.