Ligging A12-zone

Van versnippering naar geheel

Bekende andere landschapsparken

Ligging A12-zone

Van versnippering naar geheel

Bekende andere landschapsparken

Flux presenteert plan met landschapspark voor metropoolregio Utrecht

18 januari 2021, 12:57

Het gebied tussen Nieuwegein, Houten en Utrecht – de A12-zone – wordt overwogen als woningbouwlocatie. Flux landscape architecture komt met een alternatief plan, dat woningbouw combineert met de aanleg van een landschapspark als groene long voor metropoolregio Utrecht.

Het bureau presenteert het plan via de nieuwsbrief van de Utrechtse Provinciaal Adviseur Ruimtelijke Kwaliteit, Paul Roncken. Flux wil met het alternatieve – en zelf geïnitieerde plan – plan de openheid en kwaliteit van kwetsbare landschappen behouden, legt het bureau uit. Flux heeft een benadering willen zoeken, die verder gaat dan een stedenbouwkundige verkaveling van het buitengebied.

Metropoolregio
Momenteel werken de gemeenten Utrecht, Nieuwegein en Houten aan plannen voor woningbouw in de A12-zone. De inwonersaantallen en bijgevolg de woningbouwwensen van de gemeenten blijven stijgen. De nadruk ligt weliswaar op binnenstedelijke verdichting, maar van compacte steden en dorpen in een open landschap is geen sprake meer, aldus Flux.

“Samen met de omliggende kernen zoals Nieuwegein, Houten en Bilthoven zal de stad Utrecht zich steeds meer ontwikkelen tot een ware metropoolregio”, stelt het bureau. “De relatie tussen stad en landschap verandert daarin volledig. Dit vraagt om een nieuwe benadering met een sterkere duiding van de Utrechtse buitengebieden en de kwaliteiten ervan.”

Flux stelt voor om de zogenoemde A12-zone te ontwikkelen als ‘landschapspark’, waarbij woningbouw in een hoge dichtheid wordt gecombineerd met een productief landschap. Het nieuwe landschapspark voor metropoolregio Utrecht noemt het bureau Park Laagraven (naar de naam van een deel van dit gebied). De ontwikkelingsstrategie bestaat uit vijf onderdelen.

Identiteit en bestemming
Ten eerste pleit Flux voor een benadering van de A12-zone als een gebied met een sterk eigen identiteit. Het verrommelde landschap, met willekeurig toegekende functies en grootschalige infrastructuur, manifestreet zich nu als een ‘achterkant’. Door het niet langer als restruimte te benaderen, kan verdere versnippering – en uiteindelijke verdwijning – worden voorkomen. Er kan juist een groengebied ontstaan, als long voor de omliggende stedelijke gebieden.

Het gebied moet, ten tweede, worden gezien als een werkelijke bestemming. Flux stelt een landschapspark voor met een sterke identiteit, een gevarieerd gebruik en een grote aantrekkingskracht op inwoners van de omliggende gemeenten. De inwoners van Utrecht, Nieuwegein en Houten kunnen er op verschillende manieren recreëren; tegelijkertijd vormt het park de toegangspoort tot de uiteenlopende grotere landschappen rondom.

Zuiverend en producerend
Het park heeft ten derde een belangrijke rol in het zuiveren van huishoudelijk afvalwater, het vasthouden van regenwater, het leveren van schoon drinkwater, het produceren van groente en fruit en het leveren van energie. “Er is ruimte voor zo’n 190 hectare voedselproductie, 12 windturbines en 150 hectare bos voor de opslag van CO₂ en de productie van circulair bouwmateriaal”, meldt Flux.

In het plan van Flux wordt het park “op een circulaire wijze” gerealiseerd. Zo wordt afgegraven grond hergebruikt voor de gedeeltelijke overkapping van de A12, stelt het bureau voor. Door de diverse functies en programma’s in het landschapspark te concentreren, kunnen gevoelige landschappen in de regio bespaard blijven van deze ruimteclaims.

Woningbouw als motor
Een vierde strategie is om de woningbouwopgave als integraal onderdeel en motor voor de ontwikkeling van het landschapspark te gebruiken. Een deel van de opbrengsten uit de circa 15.000 woningen gaat daartoe in een parkfonds. Door woningbouw met grote dichtheid in de randen van het park kunnen de gemeenten uitbreiden met aantrekkelijke adressen aan nieuw groen.

Daarnaast ziet Flux mogelijkheden voor kleinschalige, zelfvoorzienende clusters van natuur-inclusieve woningbouw. Overkappingen van de A12 breken de huidige barrière, creëren maaiveld voor woningbouw en zorgen voor betere verbinding met de buitengebieden.

Nieuwe verbindingen
Ten vijfde heeft Flux in het ontwerp veel aandacht voor optimale verbindingen tussen stad en park. “Er zijn bruggen over infrastructuur en markante entrees bieden toegang tot het park”, schrijft het bureau. Er is een rijkdom aan routes voor uiteenlopende gebruikers, terwijl ook de grotere landschappen als het Groene Hart, het rivierengebied of de Utrechtse Heuvelrug per voet of fiets bereikbaar worden.

Reikwijdte
Het plan voor Park Laagraven heeft een grotere reikwijdte dan de A12-zone. Flux ziet het plan ook als een strategie om andere, kwetsbare en kwalitatief hoogwaardige landschappen vrij te houden van grootschalige woningbouw. Bovendien kan het plan als een alternatief worden gezien in meer situaties dan de A12-zone.

Ook andere landschappen in Utrecht en heel Nederland staan onder sterke druk door ruimteclaims voor bedrijventerreinen, energielandschappen en woningbouw. Dit plan voegt een benadering toe die bouwen in hoge dichtheid en ontwikkelingen van nieuwe productieve landschappen dichtbij de stad combineert.

Trefwoorden

flux landscape architecture nieuwegein stedenbouw houten a12-zone landschapspark landschap laagraven utrecht

1	Terraced Tower: ongebruikelijke toren met oog voor de omgeving woensdag, 12 januari
2	Barcode Architects toont definitief ontwerp The Orchard II voor Rijswijk dinsdag, 11 januari
3	MoederscheimMoonen presenteert definitief ontwerp woontoren Riva donderdag, 13 januari
4	Meubels maken de ruimte in stadswoning met B&B woensdag, 12 januari
5	Mecanoo benoemt drie nieuwe partners vrijdag, 14 januari

Gerelateerde nieuwsberichten

Kamer wil dat minister Utrecht dwingt tot woningbouw in polders

Utrecht bouwt vooral binnenstedelijk en rond ov-knooppunten

D66: laatste woord over Ringweg-besluit minister nog niet gezegd

Raad Utrecht stemt voor omstreden windmolens in groene polders

Gemeente Utrecht geeft plannen stadswijk Merwede vrij voor inspraak

Ring Utrecht mag niet worden verbreed

Advies: vijf nationale landschapsparken in Nederland

'Helft provincies snijdt in stiltegebieden'

Duurzame woonbuurt voor Leidsche Rijn met ‘Utrechts karakter’

Bouw gestart drie woonblokken in Leidsche Rijn Centrum

Terrassengebouw markeert entree Leidsche Rijn

Archipelontwerpers realiseert energie-genererend Kulturhus

Utrecht wordt 'tienminutenstad' met vier nieuwe centra

Plan voor groot klimcentrum in Nieuwegein

Park Zomerhuis geeft publieke ruimte terug aan Stekene, België

Een op vijf nieuwe woningen in Metropoolregio Amsterdam in 2025 van hout

Andere nieuwsberichten

Kindcentrum in Hellevoetsluis met open vloeren en veel onderwijsruimte

4 uur geleden

De Zwarte Hond heeft kindcentrum De Samenstroom ontworpen met een onderwijsdeel zonder klaslokalen, een flexibele opzet en een zo klein mogelijke voetafdruk.

NEXT architects en Juurlink+Geluk presenteren woningbouwproject HOOF

4 uur geleden

Mogelijk wordt nog dit jaar gestart met de bouw van woningbouwproject HOOF in Amsterdam Sloterdijk. Het project behelst vier blokken met in totaal 255 appartementen rond een groen ingericht binnengebied.

Architectuur van Bofill tussen monumentaal en intiem

Vandaag, 12:25

De Spaanse architect Ricardo Bofill is vrijdag 14 januari overleden op 82-jarige leeftijd.

Boek belicht hedendaagse sloopwoede in Amsterdam

14 januari, 2:43

Hoewel er minder controverse over lijkt te bestaan dan in de roerige jaren van de Amsterdamse stadsvernieuwing, wordt in de hoofdstad veel gesloopt. Het gaat niet zelden om monumentale panden en zelfs complete huizenblokken.

Oude Heineken Hoek aan Leidseplein in Amsterdam gesloopt

2 uur geleden

Dat heeft bouwbedrijf J.P. van Eesteren vandaag gemeld. De nieuwbouw, die onderdak gaat bieden aan een hotel en andere horeca, is een opvallend ontwerp van MVSA Architects.

Johan Remkes gaat Nationaal Programma Groningen leiden

Vandaag, 14:33

Vanaf 31 januari neemt hij het stokje over van huidig voorzitter René Paas.

'Rijk besteedt minder aan infrastructuur, in plaats van meer'

Vandaag, 11:42

Onder premier Rutte is er jaarlijks vele honderden miljoenen euro’s minder besteed aan nieuwe wegen, spoor en onderhoud van onze infrastructuur.

'Gemeenten willen regels zonnepanelen in beschermd gebied versoepelen'

Vandaag, 09:37

Een op de vijf gemeenten is van plan om de regels voor zonnepanelen binnen beschermde stads- en dorpsgezichten te versoepelen, meldt het onderzoeksjournalistieke platform Pointer

Onderzoek: nog steeds veel kantoren onvoldoende duurzaam

14 januari, 9:59

Vanaf 1 januari volgend jaar wordt het energielabel C of hoger verplicht.

EGM Architecten benoemt Arno van Schaik tot associate

14 januari, 9:26

Van Schaik werkt sinds 2007 bij het Dordtse bureau en heeft in die periode veel ervaring opgebouwd in met name complexe woningbouw en justitiële projecten.

Ga naar het nieuws-archief