Zicht op het plangebied in het noordwesten van Frankfurt

Vogelvlucht van het plangebied; 75% van het onderzochte gebied blijft onontwikkeld

Om zoveel mogelijk van het landschap te beschermen, worden de wijken op compact bebouwd terrein gebouwd

Zicht op het plangebied in het noordwesten van Frankfurt

Vogelvlucht van het plangebied; 75% van het onderzochte gebied blijft onontwikkeld

Om zoveel mogelijk van het landschap te beschermen, worden de wijken op compact bebouwd terrein gebouwd

Cityförster wint internationale prijsvraag voor stadsuitbreiding Frankfurt am Main

19 november, 15:45

Het internationale partnerschap Cityförster architecture + urbanism is unaniem geselecteerd voor het ontwerp van het zogenoemde ‘Stadtteil der Quartiere’ in Frankfurt am Main. Het concept vat het bureau combineert stedelijke groei met circulariteit, waarbij opvallend 75% van het plangebied onontwikkeld blijft.

Het studiegebied beslaat 425 hectare en betreft het agrarische gebied aan de noordwestrand van Frankfurt, meldt Cityförster, het internationaal en interdisciplinair partnerschap van architecten, ingenieurs en stedenbouwkundigen. Het heeft het winnende plan ontwikkeld in samenwerking met het Keulse bureau urbanegestalt.

Kern van de opgave was de vraag hoe hier tot 10.000 appartementen en 8.000 nieuwe banen kunnen worden gecreëerd zonder de landschappelijke kwaliteiten van dit gebied te verliezen. Daarbij moest het ontwerp rekening houden met nog een aantal verschillende uitdagingen.

Zo kent het gebied meerdere bestaande gemeenschappen, elk met een eigen karakter, die zich willen blijven onderscheiden van de stad Frankfurt. Daarnaast wordt het gebied, zoals veel randgebieden rond grote steden, doorsneden door infrastructuur. Daarvan heeft de zesbaans Autobahn A5, die het plangebied effectief in tweeën deelt, de grootste impact.

Workshops
“Het is een opgave die niet exclusief is voor Frankfurt of zelfs Duitsland, maar ook in Nederland regelmatig speelt”, aldus Cityförster, dat ook een vestiging heeft in Rotterdam. Het bureau en urbanegestalt hebben een intensief workshop-traject georganiseerd, waarbij gedurende ruim een maand een groot aantal inwoners van het gebied werd betrokken.

Een uitkomst hiervan is dat in het plan van Cityförster en urbanegestalt het merendeel van de nieuwe appartementen en werkplekken langs de snelweg richting Frankfurt is gepland. Drie van de vier nieuwe wijken – Lachgraben-Quartier, Produktives Praunheim en Neu-West-Stadt – moeten hier verrijzen.

Behoud van landschap
Een belangrijk aspect is daarbij dat 75% van het plangebied onontwikkeld blijft. Hiermee blijven het landschap en de verbinding met de rivier de Taunus behouden. Het ontwerp, zo legt Cityförster uit, wordt consequent ontwikkeld vanuit de mogelijkheden die het landschap en de open ruimte bieden.

In het noordwesten van het plangebied bevindt zich een 'coproductief landschap', dat ook als voorbeeld kan dienen voor nieuwe vormen van landbouwontwikkeling. Deze ‘agro-hub’ is de centrale plek voor landschapsbeheer, voor milieueducatie, en voor productie en verkoop van streekproducten.

De valleien van drie stroompjes - de Urselbach, de Lachgraben en de Steinbach – geven richting aan de nieuwe wijken. Deze wijken vormen belangrijke verbindingen in oost-westrichting en verzachten op die manier de barrièrewerking van de snelweg. De oevers van de Steinbach worden daarbij ook ingezet als een natuurpark voor recreatie.

Compact bebouwd gebied
Om het landschap zoveel mogelijk te beschermen wijst het ontwerpconcept compacte gebieden aan die tot ontwikkeling kunnen worden gebracht. Dit betekent dat er minder wordt ingezet op eengezinswoningen en meer op verdichtte appartementencomplexen van vijf tot zes verdiepingen, soms zelfs hoger, legt Cityförster uit. Het plan voorziet in vijf scholen en twintig kinderdagverblijven. Binnen de wijken komt in totaal zo’n 47 hectare openbaar groen.

De metro en S-Bahn vormen de ruggengraat van de nieuwe wijken. Het uitbreidingsgebied Steinbach-Ost is direct verbonden met de bestaande S-Bahn; in de wijken ten oosten van de Autobahn wordt het metronetwerk uitgebreid. Een aantal van de wijken wordt autovrij. Werkplekken, winkels, haltes van het openbaar vervoer, scholen en parken moeten alle te voet, binnen 5 minuten bereikbaar zijn.

Bovendien zien Cityförster en urbanegestalt een circulaire opzet van aantal van de wijken voor zich. Deze wijken leveren een belangrijke bijdrage aan waterbeheer, energie en voedselvoorziening op een circulaire wijze; ze bevorderen milieuvriendelijke mobiliteit en versterken de biodiversiteit . Daarbij bieden deze circulaire wijken “uiteraard ruimte voor sociale uitwisseling” en “een thuis aan de gemeenschap.”

Pragmatisch en economisch
Afgezien van de Autobahn wordt het plangebied ook doorkruist door bijvoorbeeld hoogspanningskabel. Het ontwerpteam wil hier op een pragmatische en economische manier mee omgaan. Naast groene dijken en muren dienen ook bedrijfsgebouwen als geluids- en uitstootwal voor de bewoners. Door de landschappelijke opzet blijven de woonwijken op voldoende afstand van de hoogspanningskabels, die dan ook niet hoeven te worden verlegd.

Volgens de jury bezit het winnende concept “grote kwaliteiten”. Het stedenbouwkundig concept van Cityförster en urbanegestalt biedt realistische oplossingen voor de bestaande beperkingen “zonder alles binnenstebuiten te keren” en is daarbij ook economisch haalbaar, concludeert de jury. Ook de inwoners van Frankfurt hebben volgens het ontwerpteam de plannen enthousiast ontvangen.

Vervolg
Het stedenbouwkundig concept dient nu als basis voor vervolgstappen. Op basis van de aanbevelingen van de jury wordt er gewerkt aan een eindrapport dat in 2021 klaar is, en dat weer de basis vormt voor de daadwerkelijke ontwikkeling van het gebied.

Trefwoorden

cityförster duitsland stedenbouwkundig- en landschapsontwerp frankfurt am main gebiedsontwikkeling urbanegestalt stedenbouw

1	MAD Architects toont nieuwe beelden Fenix II in Rotterdam donderdag, 19 november
2	Rotterdam wil 1.300 woningen bouwen aan Hofplein dinsdag, 17 november
3	Gebiedsontwikkelaar AM start presale van markant woongebouw Babel woensdag, 18 november
4	Ruimtelijk en representatief woongebouw door Atelier Kempe Thill woensdag, 18 november
5	Nieuw complex met kantoren en woningen nabij station Eindhoven dinsdag, 17 november

Gerelateerde nieuwsberichten

KCAP en Cityförster vernieuwen cultureel gebouw en district in Bratislava

KCAP en Cityförster winnen prijsvraag cultuurdistrict Bratislava

Architectuurprijs voor 'Nederlands' project in Albanië

Team van Cityförster en Felixx geselecteerd voor ontwikkeling district Freiburg

NL Architects wint met terrassengebouw competitie in Frankfurt

Mecanoo wint prijsvraag voor woontoren in Frankfurt am Main

UNStudio presenteert ontwerp torens Frankfurt

KCAP wint competitie in Frankfurt Riedberg

Andere nieuwsberichten

KAAN Architecten presenteert bezoekerscentrum Amerikaanse Begraafplaats Margraten

Gisteren, 17:13

Volgend jaar wordt gestart met de bouw van een bezoekerscentrum voor de Amerikaanse Begraafplaats in Margraten.

HilberinkBosch voegt prominent woongebouw toe aan Bossche Paleiskwartier

Gisteren, 16:34

In het Paleiskwartier in ‘s-Hertogenbosch is een woongebouw met gedraaide verdiepingen naar ontwerp van HilberinkBosch Architecten verrezen.

Compacte uitbreiding scholencomplex met ruimte voor groen

Gisteren, 15:04

Na de fusie van een aantal scholengroepen in Lokeren maakte Abscis Architecten het masterplan en ontwierp een uitbreiding en nieuwbouw.

Vernieuwde publiekhal van gemeentehuis Moerdijk is groen en gastvrij

Gisteren, 11:56

In opdracht van Moerdijk heeft Ibelings van Tilburg architecten voor de bestaande publiekshal van het gemeentehuis een nieuw ontwerp gemaakt.

Museum Arnhem schuift nieuwe vleugel over stuwwal

Gisteren, 17:28

De aannemer gebruikt voor de bijzondere operatie een techniek die bekend is uit de bruggenbouw, maar die nooit eerder is toegepast bij de bouw van panden.

Gaasperdammertunnel volledig open voor verkeer

Gisteren, 16:00

Met een lengte van drie kilometer is de tunnel in de vernieuwde snelweg A9 de langste landtunnel van Nederland. Op het dak wordt een park aangelegd.

Foto's + video: lichtfestival GLOW 2020

20 november, 4:57

Vanwege corona had het lichtfestival dit jaar een andere opzet. Eindhoven werd drie dagen lang in een blauw licht gedompeld.

'Lichtvervuiling in Nederland beter onder controle'

20 november, 9:55

Beleid om de lichtvervuiling terug te dringen lijkt aan te slaan, blijkt uit nieuw onderzoek.

Advies: vijf nationale landschapsparken in Nederland

20 november, 9:18

Het Waddengebied, de Hollandse vastelandsduinen, de Zuidwestelijke Delta, de Veluwe en de IJsseldelta en Weerribben-Wieden zijn aangewezen als gebieden die internationaal onderscheidend zijn op het vlak van natuur, landschap en cultuurhistorie.

Amsterdamse haven moet 'duurzame batterij' worden

19 november, 1:26

"Een plek waar duurzame energie op industriële schaal opgewekt, geproduceerd, omgezet, opgeslagen en gedistribueerd wordt naar de eindgebruiker", zegt wethouder Marieke van Doorninck.

Ga naar het nieuws-archief