Projecten
Producten
Bedrijven
Vacatures
Agenda
Awards
Podcasts
more_horiz
Video's
Magazine
Thema's
Favorieten
Profiel
Uitloggen
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Alle projecten
Maquette 1:20 Museum Markiezenhof Bergen op Zoom
Studio Kaltofen maquettebouw
Uitbreiding Humboldtgymnasium, Keulen
Hagemeister GmbH & Co. KG
Maquette 1:100 Pompgebouwen Schutterspark Brunssum
Studio Kaltofen maquettebouw
Primeur met beleefhotel Stilwerk
Bette GmbH & Co. KG NL
Herinrichting Molenstraat Zundert
[delacourt][vanbeek]
Moderne villa met grote glaspartijen
Metaglas
Nieuwbouw woonhuis in Soest
MAAS ARCHITECTEN zeist
PREFAB BETONWONING - Moderne villa
IHC architects
Glaspark Leerdam
Storax
Verbouwing boerderij
MAAS ARCHITECTEN lochem
Architectuur
Woningbouw
Zorg
Hotels
Restaurants en cafĆ©ās
Winkels
Sportgebouwen
Culturele gebouwen
Overheidsgebouwen
Scholen
Kantoren
Bedrijfsgebouwen
Paviljoens en kunst
Overig
Vervoer en infrastructuur
Trein- en metrostations
Luchthavens
Busstations
Parkeergarages
Fietsparkeren
Wegen
Bruggen
Water
Energie
Tankstations en laadstations
Waterzuivering en afvalverwerking
OV/Infrastructuur
Overig
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Regionale visies
Gebiedsvisies
Plannen stedelijk weefsel
Amusementsparken en dierentuinen
Lichtontwerpen
Openbare ruimte
Pleinen
Parken
Tuinen
Speelplaatsen
Uitkijktorens
Overige (bijv. begraafplaatsen)
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Alle producten
Raw Ignis
Bandalux
Houten vloer
Fairwood
Nifty
Moods
Sea Planet
Bandalux
Baden in mat zwart
Bette GmbH & Co. KG NL
Koekoek, kelderlichtschacht en ventilatieschacht
Tilmar BV
Extreem krasvaste gietvloer Lavasteen
Stucco Lusso
Mato Aluminium Gevelbekleding
Alu-Coating bvba
GeoStylistix, de unieke lange slanke gevelsteen
MBI BV
Moderne glazen harmonicadeur of vouwdeur Rimadesio Siparium
Noctum Interieurdesign
Gevels
Gevelbekleding
Vliesgevels
Zonwering buiten
Isolatie
Gevelconstructies
Signing
Overig
Daken
Dakafwerkingen
Dakisolatie
Dakconstructies
Dakranden, dakgoten en HWA's
Dakramen
Lichtkoepels
Lichtstraten
Schoorstenen
Overig
Ramen en deuren
Raam- en deursystemen / kozijnen
Vliesgevels
Hang- en sluitwerk
Beveiliging en luiken
Dorpels en vensterbanken
Lateien
Roosters
Glas
Dakramen
Dakkoepels
Lichtstraten
Zonwering buiten
Zonwering binnen
Buitendeuren
Binnendeuren
Postvakken en brievenbussen
Overig
Trappen, liften en balustrades
Trappen
Roltrappen
Liften
Balustrades en hekwerken
Binnenwanden
Binnenwanden
Wandafwerking
Vloeren
Constructieve vloeren
Verhoogde vloeren
Vloerafwerkingen
Overig
Plafonds
Tegels
Lineair
Grill
Open en roosters
Naadloos
Eilanden en baffles
Plafondafwerkingen
Ophangsystemen
Overig
Klimaatplafonds
Verlichting
Binnenverlichting
Buitenverlichting
Sanitair
Kranen en douchesets
Wastafels
Douchewanden en douchebakken
Baden
Waterclosets
Accessoires
Overig
Projectinrichting
Stoelen
Banken
Tafels
Kasten
Balies
Vrijstaande wanden
Keukens
Accessoires
Overig
Cabines
Interieurbeplanting
Stoffering
Installaties
Verwarming, koeling en ventilatie
Elektrotechnische installaties
Schakelmateriaal
Domotica
Deurcommunicatie
Beveiliging
Liften
Onderhoudsinstallaties
Overig
Constructies
Draagconstructies
Funderingen en kelders
Overig
Buitenruimte
Bestratingen en verhardingen
Afwateringen
Terreinafscheidingen en geluidsschermen
Buitenmeubilair
Fietsparkeren
Terrassen
Terrasoverkappingen
Bruggen
Accessoires
Overig
Beplanting
Speeltoestellen
Software
Tekenen 2D
Modelleren 3D / BIM
Visualisatie / rendering
Parametrisch ontwerpen
Bouwfysica
Draagconstructie
Overig
Virtual Reality
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Alle video's
Uitreiking van Architectenweb Awards 2020
Impressie van de prijsuitreiking via Zoom
The Garage
Rijnboutt
Zecc
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2020
Office Winhov
Nominatie voor Architect van het Jaar 2020
Korteknie Stuhlmacher Architecten
Nominatie voor Architect van het Jaar 2020
Winy Maas
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2018
Triodos Bank
RAU
Cedar / Hoofdkantoor ING
Benthem Crouwel Architects met HofmanDujardin
The Garage
Rijnboutt
Zecc
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2020
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Alle podcast's
Gesprek met Maarten Polkamp over hoe Virtual Reality het ontwerpproces leuker maakt
Gesprek met Paul Ketelaars en Ellen van der Wal over het Vakwerkhuis
Gesprek met Lennaert van Capelleveen over parametrisch ontwerpen
Gesprek met Nanne de Ru over het tegelijkertijd ontwikkelen en ontwerpen van projecten
Gesprek met Femke Feenstra over de coronacrisis in relatie tot de zorg
Gesprek met David Gianotten over de nieuwe koers van OMA en hun actuele projecten in Nederland
Gesprek met Maarten Polkamp over hoe Virtual Reality het ontwerpproces leuker maakt
Gesprek met Nanne de Ru over het tegelijkertijd ontwikkelen en ontwerpen van projecten
Gesprek met Lennaert van Capelleveen over parametrisch ontwerpen
Gesprek met Marc Koehler over woningbouw waarin de wensen van bewoners centraal staat
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Partners
Categorieën
Favorieten
Alle bedrijven
Bouw Werk
Abelen Architectuur
Site Practice
Atom Retail
Studio Inside Out
Interieurarchitectuur
Studio Kaltofen maquettebouw
Werkplaats voor architectuurmaquettes
Wicona
Technik für Ideen
ALUCOBOND®
Foreco Dalfsen
Innovatief in hout
Rockfon (ROCKWOOL B.V.)
GEZE Benelux B.V.
Forbo Eurocol Nederland B.V.
Architecten
Architectuur
Vervoer en infrastructuur
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Leveranciers
Gevels
Daken
Ramen en deuren
Trappen, liften en balustrades
Binnenwanden
Vloeren
Plafonds
Verlichting
Sanitair
Projectinrichting
Installaties
Constructies
Buitenruimte
Software
Adviseurs
Bestekschrijvers
Bouwmanagement
Installatie adviseurs E
Bouwfysica
Calculators
Installatie adviseurs G/W
Bouwkundig tekenwerk
Constructeurs
Lichtadviseurs
Adviseur beveiliging
Juristen
Intermediairs, Payrolling
Aannemers
Overig
Presentatie
Instellingen / onderwijs
Overig
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Alle vacatures
Manager Visualisations - with 5 years experience
KCAP Architects&Planners
Landschapsarchitect - met minimaal 5 jaar ervaring
KCAP Architects&Planners
Landscape architect - with 5 years+ experience
KCAP Architects&Planners
Junior visualisations - with 2 years+ experience
KCAP Architects&Planners
Leuke vacature voor bouwkundig tekenaar / technisch ontwerper!
Kraal architecten BV
Architecte expérimenté(e)
VenhoevenCS architecture+urbanism
SHIFT ZOEKT RECHTERHAND
Shift architecture urbanism
TOP ARCHITECT
Personal Architecture
KOLENIK zoekt een projectmanager/inkoper
KOLENIK Design
Junior Architect | rudy uytenhaak + partners architecten
rudy uytenhaak + partners architecten
Junior Architect met Revit-ervaring
Gortemaker Algra Feenstra architects
Conceptontwikkelaar gezocht!
De Mannen Van Schuim
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Alle magazines
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #11
Architectenweb magazine #10
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #4
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #8
Architectenweb magazine #6
Nieuw
Populair
Favorieten
Alle events
Cochius en de architecten, brieven van Frank Lloyd Wright, De Bazel en Berlage
Lingedijk 28-30 4142 LD Leerdam
Gedachtespinsels | Dutch Design door Kiki van Eijk
Goirkestraat 96 5046 GN Tilburg
Victor Papanek: The Politics of Design!
De Mortel 4 5211 HV ās-Hertogenbosch
Lithium - expositie over de eeuwige menselijke zoektocht naar energie
Museumpark 25 3015CB Rotterdam
Architectuur van het onzichtbare
Lasondersingel 129-131, 7514 BP Enschede
The Garden of Earthly Worries van Daniel Libeskind in Paleis Het Loo
Paleis Het Loo, Koninklijk Park 1, Apeldoorn
Cochius en de architecten, brieven van Frank Lloyd Wright, De Bazel en Berlage
Lingedijk 28-30 4142 LD Leerdam
Gedachtespinsels | Dutch Design door Kiki van Eijk
Goirkestraat 96 5046 GN Tilburg
Haarlemse Hoogbouw - over het veranderende silhouet van de stad
Groot Heiligland 47 2011 EP Haarlem
Architectuur van het onzichtbare
Lasondersingel 129-131, 7514 BP Enschede
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Categorieën
Alle thema's
Design
Duurzaamheid
Gevel
Infrastructuur
Interieur
Kantoren
Leisure
Openbare ruimte
Publieke gebouwen
Scholen
Transformatie en Renovatie
Woningbouw
Zorg
Awards
Architectenweb Awards 2020
Architectenweb Awards 2019
Architectenweb Awards 2018
Zelfbouw aan de Klaprozenweg in Amsterdam Noord
Copyright: Hans van der Heijden
Zelfbouw aan de Klaprozenweg in Amsterdam Noord
Copyright: Hans van der Heijden
Het Timmermansoog: Zelfdoen
10 november 2020, 9:15
In het Rijksmuseum hangt het schilderij Gezicht op de Gouden Bocht in de Herengracht, geschilderd door Gerrit Berckheyde. De kunstenaar gaf de Herengracht weer zoals die in 1672 was. In het schelle licht staan geen bomen en er wordt nog gebouwd. Er staan steigers en op de kaden ligt bouwmateĀriaal. Die details brachten Adri Duivesteijn er misschien toe om dit tafereel per tweet als voorbeeld van particulier opdrachtĀgeverĀschap te stellen: āVoor de sceptici over het zelfbouwen, de buurt staat er nog!ā
Zelf kom ik elke dag langs het zelfĀbouwĀwalhalla aan de Klaprozenweg in Amsterdam Noord. Er staat een deftig rijtje van drie huizen met grijs pleisterwerk waarvan alle ramen precies vierkant zijn. Een ander huis is afgewerkt met roestende damwandprofielen en weer een volgende met stopĀverfkleurige betonplaten. Alsof ze bedacht zijn door kinderen, āik zĆ©lf doen!ā Er staan een hardroze gevel en een giroblauwe gevel. Om de hoek staan bouwsels met vergrijsd hout en vergeeld plastic. Het ligt er dik op, dit is ongeremd bevrijd wonen, beĀvroren in kijk-eens-pappa-zonder-handen-architectuur. Het valt te betwijfelen of een eigentijdse Gerrit BerckĀheyde hier inspiraĀtie uit zou putten. Mooi idee, twijfelachtig proces, hysterisch resultaat, zo komt het mij voor. Een welstandsvrij proces resulteerde in een welĀstandsloos buurtje. En ik behoor geeneens tot de āsceptici over het zelfbouwenā, integendeel.
Je ziet het vaker, die verwarring van idee, proces en resultaat. De bouwheren van de Gouden Bocht voelden zich gerechtigd om hun rijkdom te etaleren, maar hadden ook te maken met de begrenzing door de regionale beschikbaarheid van materialen, technieken en vakmanschap. Men onderĀscheidde zich binnen die realiteit door de fijnzinnigheid van de ornamentiek of door de proporties van het gezuiverde classicisme dat toen in zwang raakte.
Een ander soort verwarring tussen proces en resultaat treedt op wanneer de controledrift van de archiĀtect van een gebouw af spat en de architectuur overheerst. Recent
schreef de criticus Bernard Hulsman
over een woongeĀbouw aan de Amsterdamse Fokke SimonszĀstraat. Het betreffende āmeeĀdogenloze skeĀletĀtenkolosā is slechts bewerkt door de betonnen kolommen in de hoogte te verĀjongen en de kozijnen er scheef in te plaatsen. Kundig zijn alle hokjes afgevinkt die de minimalistische kijk-eens-pappa-zonder-handentrend verlangt. Demonstratief schijnt het gebouw, althans de voorgevel ervan, zijn eigen overwinning op de stugge bouwĀpraktijk van alledag te vieren en lijkt het voorbij te gaan aan het Amsterdamse wonen, dat zoals wij weten nogal gewoontĀjes is. Hulsman verwijt de architect dat het ontwerp niet heel veel tijd heeft geĀkost. Het kan niet anders, aan het skelettenkolos ging een lui ontwerpĀproces vooraf. Mij kan het niet zoveel schelen hoe lang de architect erover deed om tot dit staaltje van architectoĀnisch
can-do
te komen ā en voor mijn part schilderde Berckheyde zijn Bocht in een kwartiertje. De verĀbeten bouwĀkundige controledrift van het project en de tirade van Hulsman illustreren elk op hun eigen manier dat processen er bij de beoordeling van architectuur niet zo toe doen. Het is een van de redenen waarom ontwerp en kritiek het slecht met elkaar kunnen vinden.
Afgelopen maand kwam
een monografie over het architectenbureau Modersohn & Freiesleben
uit. Dit bureau werd 25 jaar geleden opgericht tijdens de Kritische Reconstructie van Berlijn. Hoewel ik symĀpathiseer met die beweging, geef ik grif toe dat de tektonisch hoogstandjes uit die tijd niet allemaal licht verĀteerĀbaar waren. Er stond dan ook het nodige op het spel. Men zocht naar niets minder dan een archiĀtecĀtuur die de fysieke eenheid van Berlijn bevorderde en de nieuwe culturele eenheid symboliĀseerde. Het was plotseling mogelijk, maar ook noodzakelijk, om zich te meten aan de klasĀsieken van de Duitse 19
e
-eeuwse architectuur van K.F. Schinkel.
Johannes Modersohn en Antje Freiesleben lieten de verbetenheid uit die tijd achter zich. Toen de deelĀnemende architecten van een modelĀwijk van de Werkbund in 2016 allemaal drie ontwerpen presenĀteerĀden, waren zij een weinigen die gebouwen presenteerden waarvan ik mij kon voorstellen dat die tezamen een ontspanĀnen, comforĀtabel stuk stad konden vormen.
In mijn tekstbijdrage aan hun monografie betoog ik dat Johannes en Antje in hun ontwerpen de bal het werk laten doen. Nauwkeurig richten zij het ontwerpproces in op het te bouwen resultaat. Zonder verwarring van proces en resultaat, maar ook zonder hun schatplichtigheid aan het programma van de Kritische ReconĀstructie te verhullen, optimaliseren zij gangbare technieken. Hun ontwerpen zijn syntheses, conĀsistente bundelingen van proĀducten, noodzakeĀlijkheden, ideeĆ«n, ambities en verlangens binnen de cultuĀrele werkelijkheid van Berlijn.
Zelf doen? Kijk-eens-pappa-zonder-handen? Minzaam demonstreren Johannes en Antje dat waagĀstukjes op de fiets in het circus thuishoren. NĆet in de woningbouw. Niet als die eeuwenlang blijft staan en helemaal niet als je ook nog vindt dat de stad van iedereen is en niet van een enkele verlichte zelfbouwer.
De Bocht van Berckheyde is prikkelend, zeker. Duivesteijn projecteert een actuele doctrine op de bouwpraktijk van weleer. Zulke naĆÆviteit ontneemt het zicht op de getoonde fysieke werkelijkheid als resultaat van bloed, zweet en tranen. Er bestaat een verschil tussen zelfbouw en zelfdoen. De Gouden Bocht ontĀleende haar fysieke kwaliteit aan de continuering van een cultureel idee gedurende het hele realiseringsĀproces. Berckheyde schilderde een weldadige stad voor zelfbouwers Ć©n het stedelijke publiek.
Hans van der Heijden is architect en werkt daarnaast als publicist en docent. Over het werk van zijn bureau,
Hans van der Heijden Architect
, is vorig jaar het boek
Street Architecture
verschenen. Hij is honorary visiting professor aan de University of Liverpool en geeft les aan de Academie van Bouwkunst in Rotterdam.
Trefwoorden
zelfbouw
hans van der heijden
particulier opdrachtgeverschap
het timmermansoog
grachtengordel
column
Best gelezen
1
Bouw markthal met appartementen in binnenstad Groningen gestart
dinsdag, 12 januari
2
Woongebouwen The Gustav op Amsterdamse Zuidas klaar
donderdag, 14 januari
3
Architect Ben Loerakker (1931-2021) was van de menselijke maat
woensdag, 13 januari
4
Het leven in het trappenhuis
dinsdag, 12 januari
5
Duurzame woonbuurt voor Leidsche Rijn met āUtrechts karakterā
dinsdag, 12 januari
Gerelateerde nieuwsberichten
Nederland, een land vol met Irenestraten (deel 1)
Nederland, een land vol met Irenestraten (deel 2)
Het Timmermansoog: Middenrif
Het Timmermansoog: Folklore
Het Timmermansoog: Mies
Terwijl Van der Heijden en Roggeveen stoppen, starten Van Eig en Schönberger met column
Het Timmermansoog: Vak
Het Timmermansoog: Onheil
Het Timmermansoog: Plasticsoep
Het Timmermansoog: Pathos
Het Timmermansoog: Construeren
Het Timmermansoog: Boijmans
Het Timmermansoog: Castex
Het Timmermansoog: Interieur
Het Timmermansoog: Moveable Feast
Het Timmermansoog: Groot
Het Timmermansoog: Paardenmiddel
Het Timmermansoog: Deur
Het Timmermansoog: Acceptatie
Het Timmermansoog: Brexit
Het Timmermansoog: Vakmanschap
Het Timmermansoog: Niet-stad
Het Timmermansoog: Geloof
Het Timmermansoog: Wonen
Het Timmermansoog: Burgerwezen
Het Timmermansoog: Proeftuin N
Het Timmermansoog: Analogen
Het Timmermansoog: Zivilarchitektur
Het Timmermansoog: Gelegenheidswerk
Het Timmermansoog: Arch-i-Varis
Het Timmermansoog: Stadsbank
Het Timmermansoog: Bajespuin
Andere nieuwsberichten
Team met MVSA en Beyond Space renoveert oud rijkskantoor Haarlem
15 januari, 2:40
Het voormalige rijkskantoor Surinameweg 4 in Haarlem Schalkwijk wordt gerenoveerd en uitgebreid.
Winterlezingen Arcam over wonen in Metropoolregio Amsterdam
15 januari, 11:44
De aftrap wordt verricht met een lezing van architect Marco Broekman over het Hembrugterrein in Zaandam. Later volgen lezingen over onder meer Schalkwijk in Haarlem, Hyde Park in Hoofddorp en het Floriadeterrein in Almere.
Doctor Wibautplein in Schiedam wordt herontwikkeld tot WIJpark
15 januari, 10:39
Op het plein in de Schiedamse wijk Nieuwland worden 132 woningen gebouwd in een parkachtige setting. Een samenwerkingsverband van Kickstad, Bemog Projectontwikkeling, ECHO Urban Design en KOW architecten heeft de tender gewonnen.
Luifeldak Paper Roof refereert aan klassieke Chinese architectuur
14 januari, 4:24
In de Chinese stad Tianjin is het gebouw Paper Roof naar ontwerp van Powerhouse Company opgeleverd.
Video: Charlie Koolhaas over het boek City Lust
15 januari, 4:09
In het boek portretteert ze in tekst en beeld de invloed van globalisering op verschillende wereldsteden.
Derivatendrama nekt Vestia alsnog: corporatie wil opsplitsen
15 januari, 9:43
Ondanks een eerdere reddingsactie blijven de schuldenproblemen zo groot dat de tweede volkshuisvester van Nederland zichzelf in drieën wil splitsen, schrijft het FD.
Werkloze dijk in Hedwigepolder wordt proefobject tegen lekken
15 januari, 9:14
Waterschap Hollandse Delta gaat in de Hedwigepolder een proef doen om de sterkte van dijken met een ondergrond van zand nader te onderzoeken.
Huizenprijzen naar recordhoogten gestegen
14 januari, 11:05
Een bestaand huis wisselde in het afgelopen kwartaal gemiddeld voor 365.000 euro van eigenaar. Daarmee is op jaarbasis sprake van een stijging met 11,6%.
VEH aan DNB: Verhoog niet eigendomslasten maar pak hoge huren aan
14 januari, 10:00
Vereniging Eigen Huis stelt in een brief aan DNB dat de bank de verkeerde benadering kiest om het kostenverschil tussen huur- en koopwoningen kleiner te maken.
'Inspiratieboek' voor fietsparkeren bij stations verschenen
13 januari, 2:37
Het boek niet alleen een geschiedenis van het rijksprogramma Fietsparkeren bij stations, maar toont ook de lessen die er van zijn geleerd.
Ga naar het nieuws-archief
Hans van der Heijden
Architect
0
0
0
0
Voor een optimale gebruikservaring plaatst Architectenweb functionele cookies. Wat de verschillende cookies precies doen leggen we uit in een
overzicht
. Cookies van social media kun je optioneel
aanzetten
.
Akkoord
Instellingen
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan
Feedback
Feedback
Wij horen graag jouw feedback. Laat je reactie achter en eventueel jouw e-mail adres.
Reactie
Verstuur