Adolfo Natalini

Il Monumento continuo, New York van Superstudio

Het Waagstraatcomplex in Groningen

Muzenplein Den Haag, onderdeel van De Resident

Kasteel Zwaenenstede in Haverleij, Den Bosch

Natalini-Toren in Roermond

Adolfo Natalini

Il Monumento continuo, New York van Superstudio

Het Waagstraatcomplex in Groningen

Muzenplein Den Haag, onderdeel van De Resident

Kasteel Zwaenenstede in Haverleij, Den Bosch

Natalini-Toren in Roermond

Architect Adolfo Natalini (78) overleden

27 januari 2020, 13:46

De Italiaanse architect Adolfo Natalini is op 78-jarige leeftijd overleden. Natalini is medeoprichter van de invloedrijke experimentele architectuurgroep Superstudio en ontwierp in Nederland onder meer het Waagstraatcomplex in Groningen en een deel van De Resident in Den Haag.

Natalini studeerde architectuur aan de universiteit van Florence, de stad waar hij vlakbij is geboren en zijn hele leven heeft gewoond en gewerkt. In 1966, het jaar van zijn afstuderen, richtte hij samen met zijn studiegenoot Cristiano Toraldo di Francia (1941-2019) Superstudio op. Dit collectief, waarbij later Gian Piero Frassinelli en de broers Roberto en Alessandro Magris zich aansloten, groeide uit tot een van de invloedrijkste avant-gardegroepen van de jaren zestig en zeventig.

Superstudio opereerde op het snijvlak van architectuur en beeldende kunst (Natalini had tevens een voorliefde voor schilderen) en bekritiseerde het naoorlogse modernisme. De groep gebruikte hierbij niet-realiseerbare ontwerpen als metafoor, met als bekendste voorbeeld Il Monumento continuo uit 1969. Dit eindeloze, rasterachtige en licht spiegelende monument dat de hele aarde bestrijkt, vormt een commentaar op de abstracte en ‘wrede’ planningsdrift uit de jaren zestig.

Na twaalf jaar hield Superstudio het voor gezien en richtte Natalini zijn eigen architectenbureau op. In vroege werken als het Huis op de Römerberg in Frankfurt am Main (1980-1989) bleven sporen van de ideeën van Superstudio zichtbaar, in latere werken toonde hij zich vooral een traditionalist. Zijn bekendste Nederlandse project, het Waagstraatcomplex in Groningen (1991-1996), is hier een goed voorbeeld van.

Naast het Groningse stadhuis ontwierp Natalini een uit meerdere delen bestaand complex, waarin ook het zeventiende-eeuwse Goudkantoor is opgenomen. Traditionele Nederlandse materialen en vormen worden gecombineerd met ‘Italiaanse’ motieven binnen een fijnmazig ensemble, waarin de structuur en ritmiek van de Groningse binnenstad worden voortgezet. Binnen vakkringen werd het ontwerp fel bekritiseerd (de vakjury van de prijsvraag had ook voor dat van Gunnar Daan gekozen), maar inwoners van de stad vielen er massaal voor. Bovendien bleek Natalini’s plan als enige binnen het beschikbare budget te realiseren.

Binnen het stedenbouwkundig plan De Resident in Den Haag ontwierp Natalini woningen en winkels aan het Muzenplein, terwijl ook in steden als ’s-Hertogenbosch, Roermond en Helmond gebouwen van zijn hand verrezen. Natalini is vorige week donderdag overleden.

Trefwoorden

superstudio overlijden waagstraatcomplex adolfo natalini waagstraatgebouw groningen

1	Zeven architectenbureaus ontwerpen eerste woningen De Suikerzijde maandag, 15 april
2	‘Stoere dame op hoge hakken’ model voor gevel pand P.C. Hooftstraat woensdag, 17 april
3	Een sereen samenspel van villa’s in een groen landschap woensdag, 17 april
4	Kunstmanifestaties tonen ongeziene kant van Brugge en de Belgische kust dinsdag, 16 april
5	Woontoren Nova in De Binckhorst rondt de transformatie Maanplein af woensdag, 17 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Architectuur van Bofill tussen monumentaal en intiem

17 januari 2022

Forum Groningen trekt ruim 400.000 bezoekers in openingsmaand

6 januari 2020

Alessandro Mendini (87) overleden

18 februari 2019

Bouwstart sluitstuk van oostwand Grote Markt Groningen

20 juni 2018

'Merckt' winnend plan hoekpand Grote Markt

23 november 2016

Raad komt 'op zolder' in verbouwd stadhuis Groningen

19 februari 2020

Boek toont mooie en lelijke kanten postmoderne architectuur

9 april 2020

Eerste editie Groninger Architectuurmaand gaat door

26 mei 2020

'Prijzen-hattrick' in thuisstad voor Forum Groningen

22 september 2020

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Nominaties Gouden Piramide 2024 bekend

Gisteren, 15:46

Er zijn vijf projecten genomineerd voor de Rijksprijs voor inspirerend opdrachtgeverschap. Dat heeft Atelier Rijksbouwmeester donderdag bekendgemaakt.

Een appartementengebouw met acht verschillende woningen

Gisteren, 14:50

OPEN architects + planners en Solid architecture ontwierpen voor een collectief van particulieren in Delft een woongebouw met bijzondere ruimtelijk kwaliteit.

'Gat' naast Hulstkampgebouw op Noordereiland opgevuld met woningbouw

Gisteren, 13:57

Naar ontwerp van V8 Architects is er een gebouw met vier luxe appartementen neergezet. Aan de achterkant van dit pand, waar voorheen een parkeerplaats lag, heeft het bureau nog eens een blok met 24 appartementen gerealiseerd.

HOH Architecten maakt tentoonstelling in Shibaura House Tokio

Gisteren, 11:35

De tentoonstelling toont het werk en de werkwijze van HOH en reflecteert op de Japanse verhouding tot sloop-nieuwbouw. Ze omvat een presentatie op de begane grond, alsook een interventie in de gevel van het Shibaura House.

Zeeland investeert miljoenen in wonen, wegen en leefbaarheid

Gisteren, 16:31

Zo komt er van 2025 tot en met 2027 jaarlijks 3 miljoen euro beschikbaar voor het verbeteren van de bestaande woningvoorraad en het versnellen van de woningbouw.

De Jonge: invoering Omgevingswet tot nu toe ‘rustig en stabiel’

Gisteren, 12:28

Bijna vierhonderd tekortkomingen zijn gemeld, die ‘(enige) hinder’ voor gebruikers opleverden.

Amsterdam verbiedt bouw nieuwe hotels

Gisteren, 09:14

Met deze aanscherping verdwijnen de laatste uitzonderingen waardoor het nog mogelijk was om een nieuw hotel te bouwen in de stad.

Gelderland steekt 17 miljoen in verbeteren leefbaarheid dorpen

17 april, 3:27

Met name dorpen hebben volgens de provincie te maken met vergrijzing, jongeren die wegtrekken en daarmee samenhangend verdwijnende voorzieningen.

TU Delft heeft spijt van actie tegen journalistiek platform

17 april, 9:21

Delta zag zich genoodzaakt een stuk van de eigen site te halen, nadat onder meer de juridische afdeling van de universiteit had gedreigd met gerechtelijke stappen.