Roosenburg: Bevlogen en bovenal realistisch architect

22 februari 2005, 10:08

Op zijn dertiende woonde hij een jaar lang bij zijn grootouders in. Zijn opa leerde hem in die tijd golfen en hielp hem met zijn huiswerk. Hij heeft dan ook recht van spreken als hij zegt: „Het was veel meer iemand van het object dan van grote weidse ideeën. Maar tegelijkertijd moet je hem niet onderschatten, want die gebouwen zijn behoorlijk intens.“ Aldus architect Rem Koolhaas over zijn grootvader Dirk Roosenburg (1887-1962).

Koolhaas ontving gisteren, samen met Dirk Roosenburg -een andere kleinzoon van de architect- het eerste exemplaar van het boek over zijn opa uit handen van de auteur Dorine van Hoogstraten. Dat gebeurde in het gebouw van het ministerie van Verkeer en Waterstaat in Den Haag; het voormalige, door Roosenburg ontworpen hoofdkantoor van de KLM. Een passende omgeving voor de presentatie van een boek over een ietwat vergeten architect die desondanks enorm veel heeft gebouwd in Nederland. Hoogstraten heeft er een gedegen en goed leesbare publicatie van gemaakt.

Vakman
Gedegen is ook een kwalificatie die geldt voor het werk van Roosenburg. Tijdgenoot van meer bekende collega’s als Dudok, Oud en Rietveld, ontwikkelde de in Den Haag geboren en getogen Roosenburg zich tot een vakman; een die nieuwe technieken niet uit de weg ging; esthetiek minder belangrijk vond dan de functionaliteit van een gebouw. Bovendien maakt het boek duidelijk dat hij er bijzonder goed in slaagde vele opdrachten binnen te halen. Koolhaas, aan het woord in het inleidend hoofdstuk: „Het is zeldzaam dat je de grootste corporations van Nederland als opdrachtgever hebt en dan ook nog Rijkswaterstaat. Dat is een verbluffend succes. Ik denk dat dat met zijn persoonlijkheid te maken had.“ De directeur van OMA doelt daarbij waarschijnlijk op de alom geprezen charme en loyaliteit van zijn opa.

Want Roosenburg heeft inderdaad veel, heel veel gebouwd. Alleen al voor Philips noteerde hij tussen 1919 en 1962 maar liefst veertig opdrachten op de werkenlijst van zijn bureau. Variërend van een reclamebord tot en met het hoofdkantoor van de multinational. En ook voor een ander groot bedrijf, de KLM bouwt hij diverse complexen, waaronder eveneens het hoofdkantoor in Den Haag.

Vooruitstrevend
De basis voor die opdrachten legde Roosenburg in zijn studententijd tijdens welke hij veel contacten onderhield met studiegenoten die later op de een of andere manier met zijn opdrachtgevers van doen hadden. Maar ook zijn vakkennis en het vermogen om de wens van de opdrachtgever wèrkelijk te doorgronden, maakten hem vlak voor en vlak na de Tweede Oorlog tot een van de meest gevraagde architecten. Daar komt bij dat hij -ooit begonnen aan de studie civiele techniek voor hij bouwkunde koos- vooral in technisch opzicht vooruitstrevend genoemd mag worden. Goed voorbeeld is dat hij -in 1920 gevraagd om een gevel te ontwerpen van het door het Philips-bouwbureau getekende plattegrond voor het natuurkundig laboratorium in Eindhoven- nog tijdens de bespreking een geheel nieuwe plattegrond en indeling bedacht die veel logischer en ook nog eens veel goedkoper bleek te zijn.

Overigens wordt ook in dit boek niet duidelijk of Roosenburg nu werkelijk de architect is van een ander toonaangevend gebouw in Eindhoven; de Lichttoren. Hoogstraten houdt het erop dat Roosenburg de grote lijnen en het bouwvolume heeft aangegeven en dat diens collega Scheffer het Lichttorencomplex heeft uitgewerkt. Kortom: dat moet nog eens goed worden uitgezocht...

’Dirk Roosenburg, architect 1887-1962’. Dorine van Hoogstraten. 224 pag. 230 ill. Uitgeverij 010 Rotterdam. 34,50 Euro.
Bron: Eindhovens Dagblad

1	Nominaties Schoolgebouw van het Jaar 2023 bekend maandag, 18 september
2	Architectenweb symposium: ontwerpen in analogie met het bestaande woensdag, 20 september
3	Echte architecten dinsdag, 19 september
4	Voormalig garagepand aan Scheldeplein Amsterdam gerenoveerd en uitgebreid dinsdag, 19 september
5	Een terughoudende opbouw voor een jaren 60-bungalow maandag, 18 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Dirk Roosenburgprijs voor SPACE-S

15 november 2017

Nominaties Dirk Roosenburgprijs bekend

15 juni 2009

Twee winnaars Dirk Roosenburgprijs

29 juni 2009

Andere nieuwsberichten

Benthem Crouwel wint prijsvraag voor herontwikkeling deel Praags plein

Gisteren, 15:41

Op het zogeheten vierde kwadrant van Vítezné Námestí (wat in het Nederlands valt te vertalen als Victorieplein) verrijst voor 100.000 vierkante meter aan nieuwe functies, waaronder woningen, kantoren en een cultuurcentrum.

'Reis naar Nieuw Zeeland' beloond met tweede Eo Wijers-regioprijs

Gisteren, 14:32

Het ontwerpteam van Bureau B+B urbanism and landscape architecture, RO&AD Architecten en Buiting Advies is gekozen tot regiowinnaar Midden-Zeeland van de Eo Wijersprijs.

Hoogwaardig blok met sociale huurwoningen voor Leidsche Rijn Centrum

Gisteren, 12:14

Dankzij een prefab bouwsysteem, een basisopzet vanuit drie plattegronden en extra aandacht voor de geveldetaillering wisten BureauVanEig en Zecc Architecten een hoogwaardig blok met betaalbare woningen te realiseren.