Hoofdingang

Bestaande situatie hoofdentree

Piazza Centrale

Bestaande situatie Piazza Centrale

Piazza Centrale, werkplaatsen

Bestaande situatie werkplaatsen

Boulevard

Bestaande situatie boulevard

Binnenplaats hotel

Bestaande situatie binnenplaats hotel

Hotelterras

Bestaande situatie hotelterras

Birrificio

Bestaande situatie birrificio

Makersstraat

Bestaande situatie makersstraat

Piazza dell'orologio

Bestaande situatie Piazza dell'Orologio

Giardino Puccini

Bestaande situatie Giradino Puccini

Bewonerstuin

Bestaande situatie bewonerstuin

Binnenplaats studentencomplex

Bestaande situatie binnenplaats studentencomplex

Manifattura Tabacchi masterplan

Manifattura Tabacchi vogelperspectief

Manifattura Tabacchi maquette

Hoofdingang

Bestaande situatie hoofdentree

Piazza Centrale

Bestaande situatie Piazza Centrale

Piazza Centrale, werkplaatsen

Bestaande situatie werkplaatsen

Boulevard

Bestaande situatie boulevard

Binnenplaats hotel

Bestaande situatie binnenplaats hotel

Hotelterras

Bestaande situatie hotelterras

Birrificio

Bestaande situatie birrificio

Makersstraat

Bestaande situatie makersstraat

Piazza dell'orologio

Bestaande situatie Piazza dell'Orologio

Giardino Puccini

Bestaande situatie Giradino Puccini

Bewonerstuin

Bestaande situatie bewonerstuin

Binnenplaats studentencomplex

Bestaande situatie binnenplaats studentencomplex

Manifattura Tabacchi masterplan

Manifattura Tabacchi vogelperspectief

Manifattura Tabacchi maquette

Concrete transformeert voormalige tabaksfabriek in Florence

27 juni 2018, 13:32

Ten noordwesten van het stadscentrum van Florence, Italië, ligt een verlaten grootschalig fabriekscomplex. Naar een masterplan van concrete wordt de Manifattura Tabacchi nieuw leven ingeblazen als creatieve en culturele buurt, inclusief woonruimtes en hotels.

De Manifattura Tabacchi is gebouwd tussen 1932 en 1940 en bestaat uit vijftien gebouwen, verspreid gelegen over een gebied van 100.000 m². Concrete noemt het industriële complex een indrukwekkend voorbeeld van de Rationele Architectuur (Architettura Razionale), een Italiaanse modernistische stroming.

Traditie en vernieuwing
In het masterplan van het Amsterdamse architectenbureau blijft veel van de bebouwing behouden; echter, concrete heeft in de benadering van de opgave niet de gebouwen als uitgangspunt genomen, maar de vraag hoe er ‘leven’ zou kunnen worden gebracht.

Het uitgangspunt is de piazza: eeuwenlang was het plein de plek in Italiaanse stadjes en steden waar alles samenkomt convergentie in een Italiaanse stad of stad. Hoewel die functie volgens concrete min of meer is verdwenen, wil het bureau levendigheid in de Manifattura Tabacchi creëren door de ‘ piazza-esthetiek’ terug te brengen.

Daarnaast wil concrete traditie en technologie samenbrengen. Florence is wereldwijd bekend om zijn rijke erfgoed aan kunst en kunstnijverheid, aldus concrete. Het architectenbureau schept in het complex ruimte voor jonge kunstenaars en ambachtslieden; daarbij wil concrete hun stimuleren de traditionele technieken te laten versmelten met nieuwe technologieën.

Piazza Centrale
In het hart van het monumentale complex creëert het architectenbureau Piazza Centrale, waar verschillende functies worden samengebracht onder één dak van glas en staal. Hierdoor kan het complex het hele jaar door worden geactiveerd. Het wordt de enige nieuwe constructie; hij zal de bestaande architectuur niet overschaduwen, aldus concrete, maar versterken.

De Piazza Centrale biedt in de eerste plaats een openlucht food hall, die aan drie zijden wordt omzoomd door ambachts- en modewinkels. Het dak van het lagere centrale gebouw fungeert als een mezzanine en biedt ruimtes voor co-working. De eerste verdieping is verbonden met hoge ateliers en gemeenschappelijke ruimtes voor apparatuur (denk aan gedeelde lasersnijders en 3D-printers), gesitueerd in de vleugels aan weerszijden. Deze indeling wordt herhaald op de tweede verdieping.

Een belangrijk element voor dit levendige trefpunt is een royale evenementenruimte. Met een strategisch programmeren van modeshows, optredens, conventies, en dergelijke, moet een divers publiek worden getrokken.

Werken, wonen, ontspannen
Langs een ‘makersstraat’, ten noorden van het centrale plein, komen aan weerszijden ateliers. Hier kunnen de kunstenaars en ambachtslieden werken en exposeren. In een voormalig generatorhuis moet een birrificio, een bierbrouwerij, komen. Een voormalig tabakspakhuis wordt getransformeerd tot een vier- of vijfsterrenhotel met zwembad en binnentuin.

Andere bestaande gebouwen worden herbestemd tot Student Hotel, huisvesting van de fameuze modeopleiding Polimoda en appartementen. Het historische Teatro Puccini, dat ooit het vermaak voor de fabrieksarbeiders en hun families verzorgde, wordt voorzien van een beweegbare muur zodat het zich kan openen naar de aangrenzende tuin. Daarmee wordt het theater geschikt voor binnen- en buitenvoorstellingen.

De Piazza dell’Orologio, gelegen tussen de bestaande gebouwen in rationele stijl, wordt een traditioneel Italiaans plein in het oostelijk deel van het complex. Een vrijstaand paviljoen biedt onderdak aan een koffiekiosk, maar het plein behoudt ruimte voor grootschalige evenementen. Die zullen, aldus concrete, ook plaatsvinden gedurende de herontwikkeling van het terrein.

Verbinding
Om het gebied met de stad te verbinden komen er naast de hoofdingang – nu de enige ingang – op verschillende plekken nog eens zes toegangspunten. Tot de plannen behoort ook een fietspad door het voormalige fabriekscomplex, dat de noordelijke wijk Novoli direct verbindt met de universiteit en het Parco delle Cascine, het grootste park van Florence.

De werkzaamheden starten deze zomer. De transformatie verloopt gefaseerd, waarbij de Manifattura Tabacchi steeds levendiger wordt. Terwijl aan de eerste gebouwen wordt gewerkt, zorgt een programma aan evenementen als pop-up bars, kunstenaarsresidenties, workshops en markten voor activiteit op het plein. De afronding van het herbestemmingsproject is gepland voor winter 2022.

Trefwoorden

florence fabriekscomplex industrieel erfgoed concrete italië manifattura tabacchi

1	Zeven architectenbureaus ontwerpen eerste woningen De Suikerzijde maandag, 15 april
2	‘Stoere dame op hoge hakken’ model voor gevel pand P.C. Hooftstraat woensdag, 17 april
3	Woontoren Nova in De Binckhorst rondt de transformatie Maanplein af woensdag, 17 april
4	Een sereen samenspel van villa’s in een groen landschap woensdag, 17 april
5	Kunstmanifestaties tonen ongeziene kant van Brugge en de Belgische kust dinsdag, 16 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Drie 'Nederlandse' winnaars op Inside World Festival

3 december 2018

Concrete ontwerpt nieuwe vakantiewoning voor Center Parcs

10 november 2023

Eten aan open keuken in nieuw restaurant concrete

8 februari 2018

Derde Urby van concrete gerealiseerd in Harrison

10 oktober 2017

Concrete breidt wetenschapsmuseum VS uit

2 maart 2017

Nieuw Bijenkorf-restaurant van concrete

12 januari 2015

Hoogste punt voor toren Concrete in New Jersey

12 februari 2016

Interieur van concrete voor Zwitsers W-hotel

22 januari 2014

Derde URL-project concrete in VS van start

16 februari 2015

Walas herontwikkelt industriegebied Phoenix West in Dortmund

27 augustus 2018

Hotel bij Kauwgomballenfabriek officieel geopend

10 januari 2019

citizenM-hotel in oud bankgebouw Amsterdam geopend

31 juli 2019

Concrete schept Nederlands landschap in KLM Crown Lounge

29 november 2019

Oude kunstmestloods herbestemd tot Zeeuws Veilinghuis

4 maart 2020

Aziatisch streetfood onder rode neon en parasols

17 maart 2020

Bouwstart twee nieuwe Urby-projecten aanstaande

22 juni 2020

CitizenM opent eerste hotel aan de westkust van de VS

18 augustus 2020

Shoji-schermen en neonlicht in W Hotel Osaka

24 maart 2021

Zoku opent vestiging in Kopenhagen

26 april 2021

Toon alles

Gerelateerde podcasts

Gesprek met Erikjan Vermeulen over kleiner wonen in ruil voor meer gemeenschappelijke voorzieningen

22 december 2022

Andere nieuwsberichten

MoederscheimMoonen ontwerpt nieuw bewegingscentrum voor zorglandgoed

2 uur geleden

In opdracht van zorginstelling Ipse de Bruggen heeft MoederscheimMoonen Architects een nieuw bewegingscentrum ontworpen voor landgoed Hooge Burch in Zwammerdam. Bio-based materiaalgebruik en energieneutraliteit zijn uitgangspunten bij het ontwerp.

Nominaties Gouden Piramide 2024 bekend

Gisteren, 15:46

Er zijn vijf projecten genomineerd voor de Rijksprijs voor inspirerend opdrachtgeverschap. Dat heeft Atelier Rijksbouwmeester donderdag bekendgemaakt.

Een appartementengebouw met acht verschillende woningen

Gisteren, 14:50

OPEN architects + planners en Solid architecture ontwierpen voor een collectief van particulieren in Delft een woongebouw met bijzondere ruimtelijk kwaliteit.

'Gat' naast Hulstkampgebouw op Noordereiland opgevuld met woningbouw

Gisteren, 13:57

Naar ontwerp van V8 Architects is er een gebouw met vier luxe appartementen neergezet. Aan de achterkant van dit pand, waar voorheen een parkeerplaats lag, heeft het bureau nog eens een blok met 24 appartementen gerealiseerd.

Gelderland wil 12.000 huizen bouwen bovenop bestaande daken

1 uur geleden

De provincie Gelderland denkt dat er komende vijf jaar 12.000 huur- en koopwoningen bijgebouwd kunnen worden door optoppen.

Zeeland investeert miljoenen in wonen, wegen en leefbaarheid

Gisteren, 16:31

Zo komt er van 2025 tot en met 2027 jaarlijks 3 miljoen euro beschikbaar voor het verbeteren van de bestaande woningvoorraad en het versnellen van de woningbouw.

De Jonge: invoering Omgevingswet tot nu toe ‘rustig en stabiel’

Gisteren, 12:28

Bijna vierhonderd tekortkomingen zijn gemeld, die ‘(enige) hinder’ voor gebruikers opleverden.

Amsterdam verbiedt bouw nieuwe hotels

Gisteren, 09:14

Met deze aanscherping verdwijnen de laatste uitzonderingen waardoor het nog mogelijk was om een nieuw hotel te bouwen in de stad.

Gelderland steekt 17 miljoen in verbeteren leefbaarheid dorpen

17 april, 3:27

Met name dorpen hebben volgens de provincie te maken met vergrijzing, jongeren die wegtrekken en daarmee samenhangend verdwijnende voorzieningen.

TU Delft heeft spijt van actie tegen journalistiek platform

17 april, 9:21

Delta zag zich genoodzaakt een stuk van de eigen site te halen, nadat onder meer de juridische afdeling van de universiteit had gedreigd met gerechtelijke stappen.

Ga naar het nieuws-archief