Hoofdingang

Bestaande situatie hoofdentree

Piazza Centrale

Bestaande situatie Piazza Centrale

Piazza Centrale, werkplaatsen

Bestaande situatie werkplaatsen

Boulevard

Bestaande situatie boulevard

Binnenplaats hotel

Bestaande situatie binnenplaats hotel

Hotelterras

Bestaande situatie hotelterras

Birrificio

Bestaande situatie birrificio

Makersstraat

Bestaande situatie makersstraat

Piazza dell'orologio

Bestaande situatie Piazza dell'Orologio

Giardino Puccini

Bestaande situatie Giradino Puccini

Bewonerstuin

Bestaande situatie bewonerstuin

Binnenplaats studentencomplex

Bestaande situatie binnenplaats studentencomplex

Manifattura Tabacchi masterplan

Manifattura Tabacchi vogelperspectief

Manifattura Tabacchi maquette

Hoofdingang

Bestaande situatie hoofdentree

Piazza Centrale

Bestaande situatie Piazza Centrale

Piazza Centrale, werkplaatsen

Bestaande situatie werkplaatsen

Boulevard

Bestaande situatie boulevard

Binnenplaats hotel

Bestaande situatie binnenplaats hotel

Hotelterras

Bestaande situatie hotelterras

Birrificio

Bestaande situatie birrificio

Makersstraat

Bestaande situatie makersstraat

Piazza dell'orologio

Bestaande situatie Piazza dell'Orologio

Giardino Puccini

Bestaande situatie Giradino Puccini

Bewonerstuin

Bestaande situatie bewonerstuin

Binnenplaats studentencomplex

Bestaande situatie binnenplaats studentencomplex

Manifattura Tabacchi masterplan

Manifattura Tabacchi vogelperspectief

Manifattura Tabacchi maquette

Concrete transformeert voormalige tabaksfabriek in Florence

27 juni 2018, 13:32

Ten noordwesten van het stadscentrum van Florence, Italië, ligt een verlaten grootschalig fabriekscomplex. Naar een masterplan van concrete wordt de Manifattura Tabacchi nieuw leven ingeblazen als creatieve en culturele buurt, inclusief woonruimtes en hotels.

De Manifattura Tabacchi is gebouwd tussen 1932 en 1940 en bestaat uit vijftien gebouwen, verspreid gelegen over een gebied van 100.000 m². Concrete noemt het industriële complex een indrukwekkend voorbeeld van de Rationele Architectuur (Architettura Razionale), een Italiaanse modernistische stroming.

Traditie en vernieuwing
In het masterplan van het Amsterdamse architectenbureau blijft veel van de bebouwing behouden; echter, concrete heeft in de benadering van de opgave niet de gebouwen als uitgangspunt genomen, maar de vraag hoe er ‘leven’ zou kunnen worden gebracht.

Het uitgangspunt is de piazza: eeuwenlang was het plein de plek in Italiaanse stadjes en steden waar alles samenkomt convergentie in een Italiaanse stad of stad. Hoewel die functie volgens concrete min of meer is verdwenen, wil het bureau levendigheid in de Manifattura Tabacchi creëren door de ‘ piazza-esthetiek’ terug te brengen.

Daarnaast wil concrete traditie en technologie samenbrengen. Florence is wereldwijd bekend om zijn rijke erfgoed aan kunst en kunstnijverheid, aldus concrete. Het architectenbureau schept in het complex ruimte voor jonge kunstenaars en ambachtslieden; daarbij wil concrete hun stimuleren de traditionele technieken te laten versmelten met nieuwe technologieën.

Piazza Centrale
In het hart van het monumentale complex creëert het architectenbureau Piazza Centrale, waar verschillende functies worden samengebracht onder één dak van glas en staal. Hierdoor kan het complex het hele jaar door worden geactiveerd. Het wordt de enige nieuwe constructie; hij zal de bestaande architectuur niet overschaduwen, aldus concrete, maar versterken.

De Piazza Centrale biedt in de eerste plaats een openlucht food hall, die aan drie zijden wordt omzoomd door ambachts- en modewinkels. Het dak van het lagere centrale gebouw fungeert als een mezzanine en biedt ruimtes voor co-working. De eerste verdieping is verbonden met hoge ateliers en gemeenschappelijke ruimtes voor apparatuur (denk aan gedeelde lasersnijders en 3D-printers), gesitueerd in de vleugels aan weerszijden. Deze indeling wordt herhaald op de tweede verdieping.

Een belangrijk element voor dit levendige trefpunt is een royale evenementenruimte. Met een strategisch programmeren van modeshows, optredens, conventies, en dergelijke, moet een divers publiek worden getrokken.

Werken, wonen, ontspannen
Langs een ‘makersstraat’, ten noorden van het centrale plein, komen aan weerszijden ateliers. Hier kunnen de kunstenaars en ambachtslieden werken en exposeren. In een voormalig generatorhuis moet een birrificio, een bierbrouwerij, komen. Een voormalig tabakspakhuis wordt getransformeerd tot een vier- of vijfsterrenhotel met zwembad en binnentuin.

Andere bestaande gebouwen worden herbestemd tot Student Hotel, huisvesting van de fameuze modeopleiding Polimoda en appartementen. Het historische Teatro Puccini, dat ooit het vermaak voor de fabrieksarbeiders en hun families verzorgde, wordt voorzien van een beweegbare muur zodat het zich kan openen naar de aangrenzende tuin. Daarmee wordt het theater geschikt voor binnen- en buitenvoorstellingen.

De Piazza dell’Orologio, gelegen tussen de bestaande gebouwen in rationele stijl, wordt een traditioneel Italiaans plein in het oostelijk deel van het complex. Een vrijstaand paviljoen biedt onderdak aan een koffiekiosk, maar het plein behoudt ruimte voor grootschalige evenementen. Die zullen, aldus concrete, ook plaatsvinden gedurende de herontwikkeling van het terrein.

Verbinding
Om het gebied met de stad te verbinden komen er naast de hoofdingang – nu de enige ingang – op verschillende plekken nog eens zes toegangspunten. Tot de plannen behoort ook een fietspad door het voormalige fabriekscomplex, dat de noordelijke wijk Novoli direct verbindt met de universiteit en het Parco delle Cascine, het grootste park van Florence.

De werkzaamheden starten deze zomer. De transformatie verloopt gefaseerd, waarbij de Manifattura Tabacchi steeds levendiger wordt. Terwijl aan de eerste gebouwen wordt gewerkt, zorgt een programma aan evenementen als pop-up bars, kunstenaarsresidenties, workshops en markten voor activiteit op het plein. De afronding van het herbestemmingsproject is gepland voor winter 2022.

Trefwoorden

florence fabriekscomplex industrieel erfgoed concrete italië manifattura tabacchi

1	Little C grote winnaar Rotterdam Architectuurprijs 2021 woensdag, 16 juni
2	‘Wooncoöperaties, zoals Het Rotterdams Woongenootschap, kunnen niet dezelfde grondprijs betalen als beleggers’ maandag, 21 juni
3	Twee nieuwe partners voor LEVS architecten woensdag, 16 juni
4	Nieuwe Gezichten: Namelok donderdag, 17 juni
5	Studio L A verbeeldt kwetsbaarheid Venetië in installatie op Architectuurbiënnale donderdag, 17 juni

Gerelateerde nieuwsberichten

Drie 'Nederlandse' winnaars op Inside World Festival

Hotel bij Kauwgomballenfabriek officieel geopend

citizenM-hotel in oud bankgebouw Amsterdam geopend

Concrete schept Nederlands landschap in KLM Crown Lounge

Oude kunstmestloods herbestemd tot Zeeuws Veilinghuis

Aziatisch streetfood onder rode neon en parasols

Bouwstart twee nieuwe Urby-projecten aanstaande

CitizenM opent eerste hotel aan de westkust van de VS

Shoji-schermen en neonlicht in W Hotel Osaka

Zoku opent vestiging in Kopenhagen

Eten aan open keuken in nieuw restaurant concrete

Derde URL-project concrete in VS van start

Interieur van concrete voor Zwitsers W-hotel

Nieuw Bijenkorf-restaurant van concrete

Hoogste punt voor toren Concrete in New Jersey

Derde Urby van concrete gerealiseerd in Harrison

Concrete breidt wetenschapsmuseum VS uit

Walas herontwikkelt industriegebied Phoenix West in Dortmund

Andere nieuwsberichten

V8 Architects presenteert ontwerp Nederlandse tuinbouwkas Floriade

16 minuten geleden

Onlangs werd bekend dat V8 Architects de tentoonstellingskas voor de Nederlandse tuinbouwsector op de Floriade 2022 in Almere mag ontwerpen.

Groen woongebouw van LEVS voor lege plek in Bijlmermeer

3 uur geleden

In het oostelijke deel van de E-buurt ontwikkelt woningstichting Rochdale nieuwbouw met tachtig sociale-huurwoningen en een maatschappelijk programma in de plint. Het architectonisch ontwerp is van LEVS architecten.

Winnaars Archiprix 'introduceren nieuwe benadering in vakgebied'

3 uur geleden

De winnaars van Archiprix 2021 zijn bekend. De gedeelde eerste prijs werd toegekend aan twee landschapsplannen die volgens de jury beide een spectaculaire nieuwe benadering in het vakgebied introduceren.

Een particuliere villa en metrostations winnen Dutch Daylight Award

Vandaag, 09:00

De winnaars van de Dutch Daylight Award 2020/21 zijn maandagavond bekend gemaakt. De prijzen zijn toegekend aan Buitenhuis van Mirck Architecture en de Stationsrenovaties Metro Oostlijn door Group A.