Een proeftuin voor nieuw stedelijk leven

2 november 2017, 2:48

Voor de herontwikkeling van een gebied in de Utrechtse Merwedekanaalzone ligt een schetsontwerp klaar. Een ontwerpteam met onder meer marco.broekman en OKRA Landschapsarchitecten heeft een plan gemaakt voor een gezonde, duurzame stadswijk met nadrukkelijk ruimte voor innovaties.

Tussen grofweg het Merwedekanaal en Park Transwijk moet de komende jaren een gezonde, duurzame en groene stadswijk verrijzen. De gemeente Utrecht wil binnen bestaand stedelijk gebied nieuwbouw realiseren en zo de natuurgebieden rond de stad ontzien.

Deelgebied 5 in de Merwedekanaalzone is circa 24 hectare grote bedrijfsstrook. Met de geplande realisatie van zes- tot tienduizend woningen is het de belangrijkste plek waar Utrecht haar groei wil opvangen.

Samen met zes private eigenaren vormt de gemeente het collectief Merwede, dat marco.broekman de opdracht gaf een stedenbouwkundig plan voor het deelgebied te ontwikkelen. Een ontwerpteam, bestaande uit marco.broekman, OKRA Landschapsarchitecten, Stadkwadraat, Goudappel Coffeng, Merosch en Skonk, heeft nu een Schetsontwerp Stedenbouwkundig plan gepresenteerd.

Autovrij karakter en deelcultuur
Het schetsontwerp zet in op een fijnmazig en autovrij stratenpatroon in de stadswijk, die vooralsnog de naam Merwede heeft gekregen. Verder streeft het ontwerpteam naar een hoogwaardige inrichting van de openbare ruimte en naar huisvesting van voorzieningen, bedrijvigheid, creativiteit en winkels in de gebouwplinten.

Parkeren vindt alleen plaats aan de rand van de wijk, in garages. Het autovrije karakter en de aandacht voor voetgangers en fietsers in de wijk, maakt alternatieve vervoerswijzen kansrijker, aldus het ontwerpteam. Daarbij denkt het team aan bijvoorbeeld hoogwaardig openbaar vervoer, deelauto’s en de aanleg van een zogenoemde mobiliteitshub. De aanleg van bruggen over het kanaal, de directe verbinding met Park Transwijk en de aanleg van nieuwe fiets- en wandelroutes opent het nu nog introverte gebied naar de stad.

De wijk moet diverse woningtypen in verschillende prijsklassen bieden. De woningen variëren in hoogte, omvang en architectuur. Collectieve binnentuinen en inspirerende openbare ruimtes fungeren als ontmoetingsplekken voor de bewoners. Naast auto’s delen de bewoners, in de visie van de ontwerpers, ook spullen, voorzieningen en diensten.

Proeftuin en integratie functies
Een van de keuzes is om Merwede te laten functioneren als proeftuin voor het nieuwe stedelijke leven. Daarom is er in het ontwerp nadrukkelijk ruimte voor innovaties op het gebied van mobiliteit, energie, gezondheid, sociale duurzaamheid en milieu, legt het ontwerpteam uit. Doel is het realiseren van een gezonde, energieneutrale en klimaatbestendige wijk.

Het stedenbouwkundig ontwerp houdt rekening met bestaande functies en bijzondere karakteristieken. Het plangebied is immers een locatie met reeds aanwezige gebouwen, functies en gebruikers. De Stadstuin, broedplaats Vechtclub XL en andere (tijdelijke) functies en activiteiten in het gebied zorgen voor creativiteit en levendigheid. Het ontwerpteam onderzoekt hoe deze functies voor de nieuwe wijk behouden kunnen blijven.

Stapsgewijze ontwikkeling
Voor de realisatie van Merwede ligt geen kant-en-klaar blauwdrukplan op tafel, aldus het ontwerpteam. De ontwikkeling van het gebied gaat stapsgewijs en met een hoge mate van flexibiliteit. Het team benadrukt dat het plan, zoals dat nu is gepresenteerd een schetsontwerp, een tussentijds resultaat is.

Het eigenarencollectief werkt het plan met belanghebbenden in de komende maanden verder uit. Ook komt er een klankbordgroep voor belanghebbenden, zoals bedrijven, bewoners en gebruikers van het kanaal .