Milaan 2017: kleine verrassingen tussen de klassiekers
10 april 2017, 9:00
De sfeer was goed en de gangpaden waren gevuld, net als de stands op de Salone Internazionale del Mobile in Milaan, die gisteravond na zeven dagen werd afgesloten. Er was veel levendigheid en veel nieuws; grote verrassingen waren spaarzaam, maar de verrassingen zaten soms in de details.
Tussen alle grote en – zoals die van Kartell, Poltrona Frau en Molteni – extra grote stands viel er een op door zijn ruimtelijkheid: die van Knoll. De stand was vormgegeven door OMA en geïnspireerd op het Barcelona-paviljoen van Ludwig Mies van der Rohe. Het open, ‘ge-update’ paviljoen was ingedeeld door los in de ruimte geplaatste wanden van marmer, glas of metaalgaas als omgeving voor een presentatie van oud en nieuw.
Klassiekers
Zo zagen we klassiekers van Mies van der Rohe, Eero Saarinen en Harry Bertoia – de tafels uitgevoerd met marmeren bladen – naast een aantal nieuwe ontwerpen van Piero Lissoni. Van de laatste was bijvoorbeeld de Grasshopper, een serie minimalistische tafels met afgeronde (hier marmeren) bladen en stalen buispoten. Lissoni’s Matrioska was een kastsysteem dat bestaat uit open en gesloten vakken van diverse afmetingen, die – de naam deed het al vermoeden – in elkaar kunnen worden geplaatst.
Klassiekers doken overal op, zoals bijvoorbeeld ook op de stands van Vitra en Established & Sons. “We toonden tot nu toe steeds elk nieuw ontwerp op zichzelf”, vertelde marketing directeur Tamasin Fisher van Established & Sons. “Nu wilden we laten zien dat, hoewel ontwerpers bij ons altijd de vrije hand krijgen, al die uiteenlopende resultaten toch een eenheid vormen.” Dat was inderdaad te zien, met bijna louter blikvangers, zoals de stoel Quilt van de broers Bouroullec, de gestapelde laden Stack van Raw Edges en de grote, golvende Aqua Table van Zaha Hadid.
Landschappelijke meubels
De erfenis van Hadid was ook te zien bij Sawaya & Moroni, een onderneming die lange tijd met de architect heeft samengewerkt. Ze presenteerde onder meer de houten stoel Tippy, die Hadid in 2011 voor de onderneming ontwierp maar nooit werd uitgevoerd. Toch mooi dat het complexe ontwerp alsnog is opgepakt, want de vormgeving is aan elke zijde fascinerend. Studio Zaha Hadid heeft dit jaar voor Sawaya & Moroni de Trie ontworpen, een tafel met twee bladen op verschillend niveau en een organisch gevormd onderstel in de stijl van de overleden architect.
Ook introduceerde de onderneming een meubelontwerp van Ma Yansong (Studio MAD): de eveneens organisch ogende, ‘landschappelijke’ stoel Mógu sluit duidelijk aan bij de architectuurprojecten van MAD. Landschappelijk oogden ook de zachte gestoffeerde zitelementen Arktika naar ontwerp van William Sawaya. Als ijsschotsen pasten twee elementen in elkaar.
Modulair
Blå Station introduceerde een aantal slimme meubelontwerpen. “Cutu Mazuelos (van Stone Designs) houdt van sporten en hij vond het vervelend dat hij na het skieën altijd met zijn handschoenen en helm voor zich op de tafel zat”, vertelde Mimi Lindau van het Zweedse meubelmerk. “Daarop bedacht hij de Pocket-stoel.” Aan de rugleuning is het niet te zien, maar de Pocket heeft een opbergvak onder de zitting. Niemand kan erbij, behalve de stoelgebruiker. Het duo Borselius en Bernstrand ontwierp het modulaire zitelement Bob, dat bestaat uit een aantal verschillende zittingen-met-rugleuning van zo’n 26 centimeter breed. Door het koppelen van de elementen kunnen zowel fauteuils als banken van verschillende lengtes en in diverse (rechte, slingerende en gebogen) vormen worden gecreëerd.
De Spaanse ontwerper Jaime Hayon heeft voor Viccarbe een modulaire stoelenserie ontworpen, die zowel klassiek als modern oogt en geschikt is voor publieke ruimtes als restaurants, hotels en kantoren. De vloeiende vorm van de zitting is geïnspireerd op, aldus Hayon, “de beweging van haaien”; de serie heet Aleta, Spaans voor ‘vin’. De zitting is er in twee verschillende dieptes, de rugleuning in twee hoogtes en er zijn zes verschillende onderstellen, zoals houten en stalen poten, draaivoeten en wielen; zo vormt Aleta met een beperkt aantal elementen een ruime familie stoelen en krukken.
Bij Kristalia domineerde het nieuwe ontwerp Holo de stand: een blok met een ovale uitsparing, dat multifunctioneel inzetbaar blijkt te zijn. Het object van de jonge Japanse ontwerper Kensaku Oshiro wordt vervaardigd uit metaal of brons. Staand – solo of in tweetal – fungeert het als onderstel voor tafel- en bureaubladen; liggend en afgedekt met helder of geel getint glas vormt het een salontafel. Op de stand was uit gestapelde Holo-elementen bovendien een scheidingswand gemaakt, die massief en toch open oogde.
Lokaal en ambachtelijk
Kleine verrassingen kenmerkte een flink aantal nieuwe meubels bij Swedese. Zo heeft Monica Förster het bijzettafeltje Coffee Bean ontworpen, waarvan het ovale blad uit twee helften op verschillende hoogtes bestaat. Ook van Förster is de stoel Guest, met houten steunen ter hoogte van de zitting. Ze zijn duidelijk niet om de armen op te laten rusten, maar wel om de handen op te plaatsen als steun bij het opstaan. De stoel Mino van Thomas Sandell is speciaal ontworpen voor ouderen; hij combineert design met functionele, naar achteren doorlopende armleuningen, waaraan de stoel kan worden opgetild om te verzetten.
Het team van Front is verantwoordelijk voor de bank Button; de stoffering is gecapitonneerd met, inderdaad, grote knopen. Daarmee kunnen tegelijkertijd diverse accessoires worden vastgemaakt, zoals een hoofdkussen, een tafelblad of een gevlochten mandje bij de armleuning. Het mandje is overigens handwerk volgens een eeuw oude traditie, gevlochten door een kleine gemeenschap in midden-Zweden.
Ook gemaakt door handwerkslieden zijn de natuurstenen bladen voor het tafeltje Pond, ontworpen door Förster. Het organische gevormde blad heeft een opstaand randje en rust op een minimalistisch stalen onderstel. Een mooi gegeven is daarbij dat de verschillende soorten natuursteen afkomstig zijn van een Zweeds eilandje en feitelijk restmateriaal zijn van de vervaardiging van keukenbladen.
Deze week verschijnt op Architectenweb nog een aantal verslagen van de Salone Internazionale del Mobile en andere evenementen tijdens de Milan Design Week.