Re-settle (A Hone away from Home), van René van Zuuk e.a.

2016: woningbouw kent veel ambities

23 december 2016, 21:56

In het begin van het jaar heeft het Economisch Bureau van ABN AMRO gesteld dat de woningbouw in 2016 de sterkst groeiende branche binnen de bouwsector zou zijn. De harde cijfers over 2016 moeten we nog even afwachten, maar het jaar liet vooral veel ambities op het vlak van woningbouw zien.

Tekst Robert Muis

Een nieuwe ontwikkelvisie op het oostelijke gedeelte van Almere Poort voorziet in een nieuwe, groene wijk met 3.500 woningen. In het stedenbouwkundig plan voor de tweede fase van het Amsterdamse Amstelkwartier staan achthonderd woningen gepland.

Het terrein van de voormalige Bijlmerbajes in Amsterdam moet plek gaan bieden aan minimaal duizend woningen en voorzieningen als een middelbare school. Een internationale combinatie met de architectenbureaus Bjarke Ingels Group (BIG) en Barcode Architects heeft de tender voor het project Sluishuis op IJburg in Amsterdam gewonnen. Dit wooncomplex moet 380 woningen gaan omvatten.

Woningcorporatie Staedion en ontwikkelaar Loostad hebben een contract getekend voor de realisatie van 244 sociale huurwoningen in de Haagse wijk Morgenstond. Architect van het plan is De Zwarte Hond. In Utrecht is een akkoord bereikt over de realisatie van 235 woningen in de wijk Kanaleneiland - waar al De Verkenner van Mei architects and planners is opgeleverd - en eindelijk zijn de eerste appartementen van Leidsche Rijn Centrum in de verkoop gegaan.

Rotterdam gaat op de Lloydpier en aan de Hudsonstraat 240 woningen bouwen. VMX Architects heeft de ontwerpprijsvraag voor een woningbouwproject op Katendrecht in Rotterdam gewonnen; Powerhouse Company is de architect van het winnende plan Parkstad, wat voorziet in 250 woningen.

Op voormalige sportvelden in het Schiedamse Hargapark ontwikkelt VolkerWessels Vastgoed 156 woningen voor een brede doelgroep. Arnhem heeft een energieneutrale modelwijk, Vlijmen een wijk met 205 nul-op-de-meterwoningen aangekondigd. ‘Groen’ en ‘energieneutraal’ zijn bij veel ontwikkelingsplannen voor wijken het bijvoeglijke naamwoord

De hoogte in
Opvallend zijn ook de vele aangekondigde woontorens. In Overhoeks komen vier torens, waarvan de hoogste 110 meter wordt. Een toren is gegund aan OZ (OeverZaaijer), de torens naar ontwerp van Paul de Ruiter Architects en Team V Architectuur zijn al in aanbouw. Daarmee wordt de wijk in Amsterdam-Noord, waar ook de A’dam Tower als kantoor- en vermaakstoren dit jaar de deuren opende, een cluster van hoogbouw.

‘Het hoogste houten gebouw’ moet HAUT (mooie Frans-Nederlandse woordspeling) worden; het is ontworpen door Team V Architectuur en Arup en zal verrijzen in het Amstelkwartier. Deze maand is de bouw van de door KENK Architecten ontworpen toren Xavier op de Amsterdamse Zuidas gestart.

Ook Rotterdam heeft veel plannen voor woontorens: Bright van Tangram Architekten (70 meter), The Muse van Barcode Architects (75 meter), Baan Tower van Powerhouse Company (150 meter), Cooltoren van V8 architects (150 meter) en de Zalmhaventoren van Dam & Partners (220 meter) maakt een complex met twee lagere torens van KAAN Architecten.

Het is niet alleen maar nieuwbouw: ook staat een redelijk aantal voormalige kantoorcomplexen op de nominatie te worden getransformeerd naar woningen. Zo wordt een oud-kantoor van Rijkswaterstaat in Den Bosch getransformeerd naar ontwerp van Houben & Van Mierlo Architecten, zijn er ontwerpen voor drie- tot vierhonderd woningen in het voormalige KPMG-kantoor te Amstelveen en is in maart 2016 gestart met de transformatie van een oud-Shellkantoor in Den Haag tot wooncomplex naar ontwerp van cepezed.

Opgeleverd
Het is maar een kleine greep uit de ambities, afspraken en bouwstarts, maar er is ook een en ander gerealiseerd. Zo heeft KENK Architecten in Zwolle het woongebouw De Stelling opgeleverd. Op het voormalige defensie-eiland in Woerden, dat wordt getransformeerd, is de eerste fase afgerond met woongebouwen naar ontwerp van Groosman en Scala. In de Tuinstadwijk in Leiden zijn 84 woningen naar ontwerp van hp architecten gerealiseerd.

Op de Amsterdamse Kop van Zuid is het door LEVS architecten ontworpen wooncomplex Square opgeleverd. Van bureau ML_A is het project IJ4you op twee aaneengesloten kavels in de Amsterdamse Houthaven voltooid, in Buiksloterham realiseerde ANA architects zijn ‘Houtlofts’.

Zeeburgereiland in Amsterdam krijgt allengs meer vorm, met als een van de eerste woongebouwen een transparant appartementencomplex van XML. Ook het woningbouwproject Windkracht 9 van Inbo en Bureau Rowin Petersma is er opgeleverd, net als het studentenwooncomplex Smiley van Studioninedots.

Gebouw Smiley is een voorbeeld hoe hard gewerkt wordt aan het lenigen van de kamernood onder studenten. Ook is in Wageningen – op het campusterrein van de universiteit – een wooncomplex met 440 studentenwoningen opgeleverd. SVP Architectuur en Stedenbouw ontwierp het gebouw, maar ook het interieur en het terrein. Op het NDSM-terrein in Amsterdam-Noord is NieuwDok opgeleverd. Het gebouw omvat 380 studentenwoningen, onderwijs- en maatschappelijke functies, en is ontworpen door Moke Architecten.

Alternatieven
Het afgelopen jaar liet een grote interesse in alternatieve woningen zien. Nederland ging mee in de wereldwijde belangstelling voor Tiny Houses, huizen die uitdrukking geven aan de overtuiging dat we best met minder bezit toekunnen. Heymans heeft in mei zijn eerste tien verplaatsbare woningen opgesteld in Weert. Leiden en Steenbergen hebben besloten woningen te bouwen met de houten Finch-modules, die architect Jurriaan Knijtijzer eerder dit jaar presenteerde op FabCity.

De Finch-module was ook een van de zes winnende projecten bij de prijsvraag A Home away from Home, voor huisvesting van asielzoekers. Ze worden door Leiden en Steenbergen inderdaad deels ingezet voor de opvang van statushouders. Woonruimte voor vluchtelingen en statushouders is uiteraard een pregnant vraagstuk. Veel gemeentes en corporaties hebben moeite de grote toestroom op te vangen. Utrecht wil in Leidsche Rijn worden 510 tijdelijke woonstudio’s (en acht Skaeve Huse) bouwen, voor statushouders, andere ‘sociale huurders’ en studenten. In Amsterdam verbouwt Dura Vermeer een kantoorpand voor statushouders en starters op de woningmarkt.

Te weinig
Wat gerealiseerd wordt aan woningen is volgens de vereniging voor ontwikkelaars en bouwondernemers NVB niet voldoende. De vraag naar woonruimte overstijgt het aanbod sterk en de vereniging voorspelt een ‘droogkoken’ van de nieuwbouwmarkt. In november meldde de NVB dat de vraag naar (en het tekort aan) huizen met name groot is buiten de grote steden. Volgens ING is een probleem dat de verlening van bouwvergunningen achterblijft. Hopelijk gaan al de gepresenteerde plannen in 2017 en daarna verlichting brengen.

Trefwoorden

woontoren zeeburgereiland barcode architects kanaleneiland scala bureau rowin petersma jurrian knijtijzer leidsche rijn vmx architects 2016 v8 architects big finch buildings svp architectuur en stedenbouw jaaroverzicht transformatie sluishuis overhoeks inbo moke architecten powerhouse company kaan architecten paul de ruiter architects woningbouw tangram architecten houben & van mierlo architecten cepezed oeverzaaijer studioninedots mei architects & planners groosman xml arup de zwarte hond ml_a team v architectuur tiny house levs architecten kenk architecten ana architecten a home away from home heymans dam & partners hp architecten

1	Woonbuurtje op plek voormalig zwembad in Capelle donderdag, 21 januari
2	Utrecht wordt 'tienminutenstad' met vier nieuwe centra vrijdag, 22 januari
3	Nieuwe gezichten: Unknown Architects donderdag, 21 januari
4	TNO: bouwen in hout veel gunstiger voor klimaat dan aangenomen donderdag, 21 januari
5	Intentieovereenkomst voor nieuw gebouw naast hoofdkantoor ING vrijdag, 22 januari

Gerelateerde nieuwsberichten

2016: belangrijkste nieuws

2016: belangrijkste projecten

2016: belangrijkste prijzen

Prettige feestdagen en een succesvol 2017

Dok en KCAP ontwerpen woongebouwen Zuidas

Bouw appartementengebouw DAM3 gestart

'Woningmarkt stoomt in 2017 verder op'

DP6 ontwerpt appartementengebouw Overhoeks

Bouw Lorentz naast station Leiden van start

Aantal hypotheekaanvragen fors gestegen

Ontwikkelaars klagen over woningaanbod

Zeventig meter hoge woontoren voor Den Haag

Zwolle wil duizenden woningen bouwen

Hoogste aantal nieuwbouwwoningen in vijf jaar

Bouw kende sterk jaar

900 Mahler geïnspireerd op New Yorkse architectuur

Amsterdam tendert nieuwe bouwkavels

Vijf kandidaten voor herontwikkeling Bijlmerbajes

Woonbond hoopt op ‘radicale breuk’ huurbeleid

Transparante uitbreiding voor KPN Toren op Zuid

Gering aanbod drukt woningverkopen

NVB: werk aan de winkel in woningbouw

KCAP ontwerpt multifunctioneel woongebouw Katendrecht

Arons en Gelauff & Architectuur Maken ontwerpen woonblok Lloydpier

Video: Dafne Schippersbrug

Leidsche Rijn krijgt hogere toren dan de Dom

Paul de Ruiter levert energieneutrale houten villa op

Bouw Blok 26 Zeeburgereiland gestart

FARO ontwerpt Laurierkwartier in Hoge Weide

Huis VT op Zeeburgereiland opgeleverd

Overeenkomst voor herontwikkeling Eindhovense Bunker getekend

Video: Sluishuis

Oud tijdelijk stadskantoor Arnhem wordt woongebouw

Blok met 178 sociale huurwoningen voor Leidsche Rijn Centrum

Boek belicht Tiny Houses in Almere

Kanaleneiland en Hoog Catharijne: droomprojecten ingehaald door de werkelijkheid

Bouw Y-Towers Amsterdam volgende maand hervat

Jubilerend LEVS architecten presenteert boek

Terrassengebouw markeert entree Leidsche Rijn

Werkzaamheden voor appartementen naast Hulstkampgebouw gestart

Amsterdam wil vijfduizend extra woningen in Buiksloterham

Avond over klein wonen in Het Nieuwe Instituut

Gebouw Copijn voorzien van nieuwe uitstraling en 'spatie'

KAAN Architecten presenteert The Stack op Overhoeks

Gerard van Hoorn stopt als zakelijk directeur Team V

Mecanoo ontwerpt negentig meter hoge woontoren op Overhoeks

Barcode Architects: ‘Van Rotterdam een wandelstad maken’

Rotterdam start pilot voor tiny houses

Nieuw schoolgebouw voor Academie Tien aan Berlijnplein Utrecht

De knik maakt het verschil in woontoren The Muse

2016: belangrijkste prijzen

2016: belangrijkste nieuws

2016: belangrijkste projecten

Andere nieuwsberichten

Onderzoeksvoorstel BURA en Civic wint Highrise Innovation Award

Gisteren, 15:09

Het onderzoeksvoorstel ‘Thuis op hoogte’ van BURA urbanism en Civic Architects heeft de Highrise Innovation Award gewonnen, zo maakte Stichting Hoogbouw gisteren bekend.

Mecanoo presenteert ontwikkelvisie voor Dordtse Spoorzone

Gisteren, 13:01

Het bureau schetst een toekomstbeeld waarin een parkachtig platform woonwijken over het spoor verbindt, de Stadsbrug een park is en langs de rivier woonwijken uit hout zijn opgetrokken.

New Norfolk in Scheveningen van KAW 'intensief en betaalbaar'

Gisteren, 11:17

Het architectenbureau noemt de wijk een voorbeeld van inbreiden in combinatie met klimaatbestendig bouwen op een relatief betaalbare manier.

Team GROUP A bekijkt mogelijkheden nooit gebruikte metrostations Antwerpen

25 januari, 5:12

Een multidisciplinair team met onder meer GROUP A gaat onderzoeken hoe enkele metrotunnels in Antwerpen die nooit in gebruik zijn genomen, alsnog leven kan worden ingeblazen.