Gouden Piramide 2016 voor Stichting Xenia

28 november 2016, 10:18

Stichting Xenia heeft de Gouden Piramide gekregen voor het Xenia hospice in Leiden. De opdrachtgever adresseert onder meer de vraag hoe de zorg kan worden terug gebracht van de grote instituten naar de stad en de woonwijken, volgens de jury.

Op zaterdag 26 november heeft minister Stef Blok de rijksprijs voor inspirerend opdrachtgeverschap overhandigd aan opdrachtgever en directeur Jacqueline Bouts. Het Xenia hospice in Leiden is een zorgvoorziening voor jongeren in de laatste fase van hun ziekte of met langdurige behandeling of pijnbestrijding.

Verpleegkundige Bouts ontdekte dat er in Nederland geen voorziening bestond voor jongvolwassenen met een beperkte levensverwachting. Zij besloot deze leemte op te vullen en liet zelf een hospice voor jonge mensen bouwen, gesteund en geholpen door haar echtgenoot, architect Piet van Veen.

Ontspannen sfeer
Het Xenia-huis staat op een binnenterrein in het oude centrum van Leiden. De locatie en het ontwerp stellen de bewoners in staat om het normale leven van een jongvolwassene zoveel mogelijk voort te zetten.

Er is een frisse en ontspannen sfeer gecreëerd, onder meer door de lichte kleurstelling die tot in het meubilair is doorgevoerd. Ramen lopen door tot aan de vloer en bieden bewoners ruim uitzicht op de tuin en het openbare binnenterrein, ook als zij op bed liggen. De tuin heeft een intiem karakter, mede dankzij de subtiele knik in de gevel en de bank die rondom een oude bruine beuk is geplaatst.

Samenwerking
Bij de ontwikkeling werkten Bouts en Van Veen samen met onder meer het architectenbureau Mulder Van Tussenbroek. Het gebouw is eigendom van studentenhuisvester DUWO, die het verhuurt aan Xenia.

De kosten voor de inrichting en de exploitatie worden voor een belangrijk deel opgebracht met donaties en sponsorbijdragen die de stichting Vrienden van Xenia werft. Bijzonder is ook de samenwerking met Leidse studenten, bijvoorbeeld geneeskunde en psychologie, die als vrijwilliger bij Xenia betrokken zijn.

Verrijking samenleving
“De jury is zwaar onder de indruk van Xenia”, zei rijksbouwmeester en juryvoorzitter Floris Alkemade. “De opdrachtgever adresseert op eigen initiatief een aantal punten waar wij als maatschappij voor staan: de grote veranderingen die zich afspelen in de zorg en de vraag hoe we de zorg terugbrengen van de grote instituten naar de stad en de woonwijken.”

De jury stelde dat Xenia een weliswaar zwaar op een bijna vanzelfsprekende wijze een plek in de stad geeft. “De stichting weet daarmee de stedelijke samenleving te verrijken en te raken”, aldus de jury. “Het Xenia-huis ademt de onnadrukkelijkheid van een opdrachtgever en een architect die begaan zijn met hun missie, zonder zelf het podium te zoeken.”

Eerder dit jaar won het jongerenhospice de Hedy d’Ancona-prijs voor excellente zorgarchitectuur. De Gouden Piramide, die daar nu bijkomt, bestaat uit een geldbedrag van 50.000 euro en een architectuurplaquette. De prijs wordt sinds 2003 jaarlijks uitgereikt – in oneven jaren voor gebiedsontwikkeling en in even jaren voor architectuurprojecten.

Publicatie en documentaire
De beste inzendingen van de Gouden Piramide 2016 voor Architectuur worden beschreven in de publicatie ‘Hart en Ziel’, verschenen bij uitgeverij nai010. Op de website van de Gouden Piramide is een documentaire over de vijf genomineerde opdrachtgevers te vinden. Avrotros zendt op 4 december in Kunstuur een reportage uit over de winnende opdrachtgever.

Trefwoorden

gouden piramide 2016 xenia hospice zorgarchitectuur jongerenhospice zorg gouden piramide leiden

1	Nijmegen hoeft plannen voor westelijke entree station niet aan te passen donderdag, 30 november
2	Tien Nederlandse bureaus vallen in de prijzen bij Archello Awards maandag, 4 december
3	Jonas donderdag, 30 november
4	AM gaat Ritmeesterlocatie in Veenendaal herontwikkelen maandag, 4 december
5	Koschuch Architects ontwerpt woontoren in Haarlem Schalkwijk woensdag, 6 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Jongeren met progressieve spierziekte kunnen zelfstandig wonen in centrum Leiden

3 augustus

Ingetogen transformatie en uitbreiding van boerderij naar hospice

27 juli 2020

Jongerenhospice Xenia wint Hedy d’Ancona-prijs 2016

21 juni 2016

Genomineerden Gouden Piramide bekend

11 mei 2016

Video: jongerenhospice Xenia

24 juni 2016

Opening inschrijftermijn vernieuwde Gouden Piramide

18 oktober 2017

Architectuur als verzachtende factor

21 maart 2017

Gouden Piramide 2018 toegekend aan Patch22

28 september 2018

Architect van het Jaar Alkemade doneert aan Namenmonument

16 november 2018

Inschrijving voor Gouden Piramide 2020 gestart

1 november 2019

Nieuwe podcast-reeks rond Gouden Piramide

12 november 2019

Nominaties Gouden Piramide 2020 bekend

11 juni 2020

Foto's: nominaties Gouden Piramide 2020

1 oktober 2021

Gouden Piramide 2020 voor gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum

8 oktober 2021

Inschrijving Gouden Piramide 2022 geopend

3 januari 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Het Cultuurfonds kent €100.000 toe aan project ontworpen door Common Practice in gemeente Koggenland

Gisteren, 18:01

Op 6 december ontvingen gemeente Koggenland en architectenbureau Common Practice bij het Cultuurfonds de eerste toekenning van €100.000 euro voor de realisatie van hun project ‘Panorama Scharwoude’. Dit geldbedrag wordt jaarlijks beschikbaar gesteld.

MIX architectuur ontwerpt blok met woningen en supermarkten in Crooswijk

Gisteren, 13:00

Naar verwachting wordt in het tweede kwartaal van volgend jaar gestart de bouw van een blok met 135 woningen en twee supermarkten in het Rotterdamse Crooswijk. Het blok komt op de plek van een aantal gesloopte panden tegenover het Schuttersveld.

Winnaars prijsvraag Europan 17 bekend

Gisteren, 12:08

Op 4 december werden de winnaars bekend van de prijsvraag Europan 17 met het thema Living Cities/2, reimagining architectures by caring for inhabited milieus.

Koschuch Architects ontwerpt woontoren in Haarlem Schalkwijk

Gisteren, 09:48

Het naar binnen gekeerde en verouderde winkelcentrum in Haarlem Schalkwijk wordt volgens een masterplan van Jo Coenen getransformeerd tot gemengd stedelijk gebied waarin de gebouwen weer klassieke pleinen en straten vormen.

Resultaten ontwerpmanifestatie Bouw Anders gebundeld in boek

Gisteren, 14:57

Vorig jaar organiseerde architectuurcentrum GRAS op initiatief van de gemeente Groningen de ontwerpmanifestatie Bouw Anders.

IMF-bewindvoerder: landen denken heel verschillend over klimaat

Gisteren, 10:14

“Het besef dat er iets moet gebeuren is er overal wel, maar de neuzen staan nog niet allemaal dezelfde kant op”, constateert Paul Hilbers.

Zuid-Holland: deadline landelijk gebied niet haalbaar, Rijk moet bewegen

Gisteren, 09:08

De deadline is weliswaar pas over een kleine tien maanden, maar de provinciezegt nu al dat het niet gaat lukken om de definitieve versie van het PPLG op tijd af te hebben.

Waterbeheerders gaan drinkwater maken van gezuiverd rioolwater

5 december, 2:34

Waterschappen, drinkwaterbedrijven en twee kennisinstellingen gaan de komende jaren onderzoeken hoe gezuiverd rioolwater ingezet kan worden als drinkwater.