Geen Nazomerdagdroom

6 september 2016, 11:45

In Kijkduin en het Belgische Lillo hebben ze het geweten: deze dorpen werden afgelopen zomer belegerd door grote groepen bezoekers op jacht naar zeldzame Pokémon. Overal speurden mensen via hun smartphone naar deze eigenaardige schepsels. Het was een onschuldige zomerrage en belangrijke mijlpaal tegelijk: de definitieve grootschalige doorbraak van augmented reality.

Sommigen, in wie het kind volledig verdwenen is, zagen het vol ongeloof aan. Wat bezielt mensen om stad en land af te rijden en zelfs gevaarlijke situaties te veroorzaken bij hun onzinnige jacht naar niet bestaande wezentjes? Ik zie er de humor wel van in, sterker nog: het fascineert me enorm.

Want wat is realiteit? Vijfhonderd kilometer onder Kijkduin verdrongen ook deze zomer elke dag weer duizenden mensen elkaar om Mona Lisa te zien. Dichtbij komen is onmogelijk, aanraken ondenkbaar. Is het trouwens wel ‘de echte’, daar in het Louvre? Toch leggen mensen ook hiervoor enorme afstanden af. Terwijl ze thuis online moeiteloos de haarscheurtjes zouden kunnen tellen op een high-res versie van het schilderij.

Ons begrip van realiteit evolueert. Want waar Pokémon ons nog weten te verbazen, daar kijkt niemand ervan op om Bowie te horen zingen of om historische sportmomenten te zien. We betreden momenteel een nieuwe fase. Woorden als ‘augmented’ of ‘virtual’ hebben een brugfunctie gehad en zullen nu snel overbodig worden. Het is allemaal simpelweg informatie die via techniek ontsloten wordt. Een nieuwe laag dus, niet meer of minder reëel dan de lagen die we al kenden. Even wennen, dat is alles.

Natuurlijk zijn er verschillen. Want deze laag is vluchtiger, persoonlijker, interactiever en complexer verbonden aan plaats en tijd, en daardoor sterker met de ‘traditionele’ realiteit verweven. Dat verklaart misschien de weerstand bij sommigen: het wordt steeds moeilijker om de verschillende realiteitslagen te scheiden. Het zal ongetwijfeld even desoriënterend zijn om binnenkort met onze relaties in/uit de hele wereld aan één vergadertafel te zitten die op meerdere plekken tegelijk staat. Juist ja. Voer voor ontologen.

Tot nu toe gebruiken architecten virtual reality en augmented reality met name als praktische visualisatietools. Dat betekent feitelijk: als nieuwe methoden voor het bereiken van een bestaand doel. Zo gaat het aanvankelijk altijd met nieuwe techniek. Écht interessant wordt het wanneer we gaan nadenken over nieuwe toepassingen. De nieuwe realiteitslaag vormt een compleet nieuw register in het architectonisch instrumentarium waar we voor kunnen componeren, met als gevolg meer gemak én een intensere architectonische beleving.

De nuttige toepassingen daarvan zijn niet moeilijk te bedenken. De nieuwe laag kan een gebruiksaanwijzing van een ruimte zijn, of een routeplanner binnen een gebouw of gebouwcomplex. Het kan ons vertellen wie we waar kunnen vinden of waar nog een werkplek vrij is, waar het warmer of juist net wat koeler is. Voor een deel bestaan deze toepassingen al en ze zullen de komende jaren alomtegenwoordig worden.

Praktisch, op een niveau dat meer tot de verbeelding spreekt, is de mogelijkheid om ‘personages’ toe te voegen. Misschien ontwerpen we straks ook de receptionist(e) in een nieuw verzamelkantoor of de butler die ons wegwijs maakt in een gehuurde vergaderzaal of hotelkamer. Of gezelschap voor bewoners van een verzorgingshuis, of een gids in een museum. Interessant, zeker omdat onderzoek aantoont dat relaties tussen mensen en techniek – of dat nou robots zijn of ‘verschijningen’ – hechter kunnen worden dan we dachten.

Nog even écht wegdromen. Oneindige ruimte, kijken door muren en vloeren, terug in het verleden, fictieve verhalen verweven in en met het hier en nu, een kamer vol vlinders, een huiself, doorkijkjes naar andere plaatsen en tijden. Architectuur kan verhalender worden dan ooit. Als we tenminste nu de uitdaging aangaan om deze uitbreiding van ons ambacht te omarmen en die nieuwe verhalen te willen leren schrijven.

Het lijkt mij geweldig…

Joost Ector is architect-directeur van Ector Hoogstad Architecten en bestuurslid van de BNA. Voor Architectenweb schrijft Joost Ector iedere maand een column, waarin hij ontwikkelingen die van invloed zijn op het architectenvak van duiding voorziet.

Trefwoorden

virtual reality column pokémon augmented reality joost ector

1	Houthavenkade wordt nieuwe woonwijk voor Zaandam woensdag, 26 februari
2	Boijmans kiest Mecanoo voor renovatie museum vrijdag, 21 februari
3	‘Pi de Bruijn had vanaf het begin betrokken moeten worden bij de vernieuwing van het Binnenhof’ maandag, 24 februari
4	Concurrentie voor het vliegtuig dinsdag, 25 februari
5	OMA en Jaspers-Eyers ontwerpen nieuwe hoofdkantoor NMBS maandag, 24 februari

Gerelateerde nieuwsberichten

Ontwerpen in Virtual Reality – negen lessen

De Gele Hesjes tegen de Groene Khmers

Het schaamteloze monument

Het bijna-gelijk van Baudet

Adopteer een leek

Liefde in beton gegoten

De tweede helft

Het ontroerendste gebouw dat ik ken

Bouw goed of bouw niet

Inclusief is het nieuwe exclusief

Ruimte als instrument

Tijdbom

De schijn van duurzaamheid bedriegt

Het moet weer eens gezegd

Waarom springen we niet?

Smart

De Leefbare Stad

Architectuur van bijna niets

Laat je niet gek maken

Het eind van het begin

De erfenis van premier Halsema

Joost Ector start als columnist op Architectenweb.nl

Fantastic Voyage

Omdat het kan!

Dit komt niet vanzelf goed

Schouders onder World Expo Rotterdam 2025!

Help

Een (on)mogelijk overmorgen

Andere nieuwsberichten

Afgeschuinde woning met gedraaide verdieping

Gisteren, 16:34

Voor een particuliere opdrachtgever heeft het Rotterdamse bureau Jade architecten een villa in Berkel en Rodenrijs ontworpen.

Zwembad van VenhoevenCS stimuleert gezondheid in brede zin

Gisteren, 09:49

In opdracht van de gemeente Zaanstad ontwerpt VenhoevenCS het nieuwe zwembad De Slag in Sportpark Hoornseveld.

Tilburg Architectuur Film Festival rond idealen en ruïnes

26 februari, 5:49

'Models and Ruins’ is het thema van het Tilburg Architectuur Film Festival (TIAFF), dat op 17 en 18 april plaatsvindt.

Karres en Brands maakt stedenbouwkundig ontwerp Poort van Hoorn

26 februari, 3:48

De opdracht betreft het volledige stationsgebied, inclusief de Noorderveemarkt, plus het Pelmolenpad en de Prismalocatie.

Tuin rijtjeshuis steeds kleiner, huisoppervlakte juist groter

Gisteren, 16:26

Gemiddeld zijn voor- en achtertuin samen nog maar 87 vierkante meter groot.

Softwarebedrijf voor professionele vastgoedmarkt haalt miljoen euro op

Gisteren, 13:49

Het Rotterdamse SaaS (Software as a Service)-bedrijf hello energy, gericht op de internationale vastgoedmarkt, heeft in een investeringsronde een miljoen euro opgehaald.

Erfgoed Deal selecteert eerste zeven projecten

Gisteren, 11:44

De Erfgoed Deal verleent de komende drie jaar financiële steun voor integratie van erfgoed in plannen rond klimaatadaptatie, energietransitie en omgang met stedelijke groei en krimp.

Plan voor grote waterstoffabriek in Eemshaven

Gisteren, 09:25

Shell, Gasunie en Groningen Seaports hebben plannen om in de Eemshaven in Groningen de grootste groene waterstoffabriek van Europa te bouwen.

3XN toont sculpturale en 'zelflerende' kantoorkubus Berlijn

26 februari, 5:08

Pal tegenover het hoofdstation van Berlijn is een nieuw kantoorgebouw naar ontwerp van 3XN opgeleverd.

Salone del Mobile en Light+Building beide uitgesteld

26 februari, 11:11

De organisatie van de Salone Internazionale del Mobile in Milaan heeft besloten vanwege 'de noodsituatie voor de volksgezondheid' de komende editie uit te stellen.

Ga naar het nieuws-archief