THEMA: TRANSFORMATIE EN RENOVATIE

‘Meer aandacht voor cultuurhistorie lege kantoren’

13 maart 2013, 17:43

De Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) wil dat er bij de discussie over leegstand in kantoren meer aandacht komt voor de cultuurhistorische waarde van de gebouwen. Om hier een begin mee te maken, heeft de dienst een cultuurhistorische quickscan laten maken van de kantorenvoorraad sinds 1945.

Volgens de laatste officiële metingen bedraagt de kantorenleegstand in Nederland 7,8 miljoen vierkante meter. Dat roept een hoop discussie op, met name over het transformatiepotentieel en de vraag ‘slopen of niet slopen?’ Volgens Erik Kleijn, hoofd gebouwd erfgoed bij de RCE en met het Nationaal Programma Herbestemming opdrachtgever voor de quickscan, ligt de focus in het debat nogal eenzijdig op het financiële rendement van een gebouw. “Er zijn genoeg andere aspecten waarop je waarde kunt toekennen aan een kantoorpand”, zegt Kleijn tegen Architectenweb. “De gebouwen representeren verschillende periodes, waarin allerlei veranderingen plaatsvonden. Bijvoorbeeld op sociaal gebied, maar ook in de manier van werken en de wijze waarop bedrijven en instanties zich aan de omgeving presenteerden. Die context kun je meewegen.” Op die manier krijgen kantoorgebouwen meer betekenis dan de anonieme dozen waarvoor veel mensen ze houden, denkt Kleijn. “Als je de geschiedenis induikt, kun je verklaringen vinden waarom een gebouw er op een bepaalde manier uitziet. Neem bijvoorbeeld de jaren zeventig, toen de energiecrisis veel invloed had op het materiaalgebruik.” Tien jaar
De quickscan is met name gericht op de naoorlogse kantorenbouw, toen het leeuwendeel van de huidige voorraad (tweederde verrees tussen 1980 en 2010) werd gebouwd. De periode sinds 1945 is verdeeld in tijdvakken van tien jaar. Opvallend zijn de grote verschillen per decennium tussen hoe er gedacht werd over bijvoorbeeld de inrichting van kantoren of de bepaling van hun locatie. “Dat weerspiegelt de enorme maatschappelijke en bedrijfskundige veranderingen sinds 1945”, zegt Kleijn. “Dus het lijkt me correct.” “Om de kantoren per decennium te bekijken is een pragmatische keuze en die blijft natuurlijk arbitrair, maar voor een quickscan volstaat die. Wat mij betreft komt er een vervolgstudie, waarbij een universiteit of andere onderzoeksinstelling de zaken verder kan verdiepen.” De RCE heeft met haar initiatief niet de bedoeling om kantoorgebouwen te gaan beschermen, benadrukt Kleijn. “We willen er puur de discussie mee stimuleren. Het zou een enorm winstpunt zijn als er vanuit cultuurhistorisch perspectief naar het leegstandsvraagstuk gekeken wordt.”

Trefwoorden

kantoren rijksdienst voor cultureel erfgoed transformatie herbestemming quickscan historie renovatie

1	Masterplan omvangrijke gebiedsontwikkeling Westland aangenomen dinsdag, 30 mei
2	Architectenweb symposium: ontwerpen met de natuur woensdag, 31 mei
3	Geschakelde woningen Statt geven steeg in Spijkerkwartier een gezicht dinsdag, 30 mei
4	EVA architecten ontwerpt demontabel houten kantoorpand woensdag, 31 mei
5	Eerste bomen geplant bij Wonderwoods in Utrecht vrijdag, 26 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

Rijksbouwmeester: Nederland is uitgebouwd

23 september 2013

Extra subsidie voor herbestemming

18 april 2013

'Nederland bouwt lukraak kantoren'

22 april 2013

Leegstand kantoren verder opgelopen

25 februari 2014

Publicatie onderzoek naar waarde erfgoed

14 maart 2013

PvdA wil afwaardering lege kantoren

5 juni 2013

Geen verplichte afwaardering lege kantoren

6 juni 2013

'Leegstaande gebouwen naar gemeente'

18 november 2013

Kantoorlocatie Hoofddorp wordt woongebied

6 juni 2012

Amsterdam wil af van leegstaande kantoren

15 juni 2011

Studentencomplex voor Sloterdijk-gebied

19 december 2011

Schultz pleit voor rem op kantorenbouw

8 maart 2011

Sylvia Pijnenborg: “Slopen kan altijd nog”

12 maart 2013

Glazen balkons voor transformatie kantoorcomplex

7 september 2012

Den Haag wil woningen in leegstaande kantoren

24 oktober 2012

Rijk zoekt lege kantoren voor woningpilot

15 februari 2012

'Transformatie van kantoren gaat niet vanzelf'

14 oktober 2011

Handleiding voor transformatie kantoren

22 februari 2012

Ontbijten over transformatie kantoren en gebieden

25 februari 2013

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Avond over 'Nieuwe vormentaal in houtarchitectuur’ in Pakhuis De Zwijger

Gisteren, 14:19

Met het toenemend aantal projecten dat in houtbouw wordt gerealiseerd, groeit ook de noodzaak om na te denken over een nieuwe manier van ontwerpen en ontwikkelen van houten gebouwen.

Heldere uitstraling voor herontwikkeld kantoorpand in centrum Utrecht

Gisteren, 12:27

Architectenbureau IDEA en Fokkema & Partners zochten gezamenlijk naar een sterk ruimtelijk concept en gebruikten de beperkingen van het pand voor de identiteit ervan.

EVA architecten ontwerpt demontabel houten kantoorpand

31 mei, 3:44

Voor opdrachtgever PCS heeft EVA architecten een kantoorpand met een vrijwel geheel houten casco ontworpen, dat bovendien circulair en losmaakbaar is.

Architectenweb symposium: ontwerpen met de natuur

31 mei, 10:30

Sprekers zijn Marlies Zuidam (FAAM), Philomene van der Vliet (BOOM!), Steven Delva (DELVA) en Cees van der Veeken (LOLA).

Woningplatform ziet interesse voor schaars huuraanbod stijgen

Gisteren, 09:40

Woningzoekers verdringen zich steeds meer rond de huurwoningen in de vrije sector die beschikbaar zijn, maakt woonplatform Pararius op uit eigen cijfers.

Toezichthouder: zonnepanelen via omvormer makkelijk te hacken

30 mei, 10:51

Veel omvormers voor de panelen, die nodig zijn om zonne-energie om te zetten in te gebruiken elektriciteit, voldoen volgens de RDI niet aan gestelde eisen.

Boek brengt brutalistische gebouwen in Nederland in kaart

25 mei, 3:56

Donderdag is het boek BRUUT - Atlas van het brutalisme in Nederland gepresenteerd.

VDL Groep wil De Meeuw volledig overnemen

25 mei, 2:06

Volgens beide familiebedrijven kan De Meeuw zijn ingezette strategie voor een koppositie in de groeimarkt voor modulaire huisvesting uitvoeren met de investeringskracht van VDL Groep.