Projecten
Producten
Bedrijven
Vacatures
Agenda
Awards
Podcasts
more_horiz
Video's
Magazine
Thema's
Favorieten
Profiel
Uitloggen
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Alle projecten
Padel Next Amsterdam
BALK Architects
KOMO kozijnrenovatie - 164 woningen Den Haag
INNODEEN
Vormgeven aan het huis van je dromen
VANDELUNE
Witte daken bij distributiecentrum in Beilen
Triflex bv
Geestwater | Lisse
DELVA
Herinrichting Amstelkerk Amsterdam
OTH architecten
Transformatie kapel
JYB architecten
Prefab betonwoning - Moderne villa
STATE
Villa Veluwe
Studio Mariska Jagt
Trudo Toren, Strijp-S Eindhoven
Reynaers Aluminium Nederland
Architectuur
Woningbouw
Zorg
Hotels
Restaurants en café’s
Winkels
Sportgebouwen
Culturele gebouwen
Overheidsgebouwen
Scholen
Kantoren
Bedrijfsgebouwen
Paviljoens en kunst
Overig
Mobiliteit en infrastructuur
Trein- en metrostations
Luchthavens
Busstations
Parkeergarages
Fietsparkeren
Wegen
Bruggen
Water
Energie
Tankstations en laadstations
Waterzuivering en afvalverwerking
Overig
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Regionale visies
Gebiedsvisies
Plannen stedelijk weefsel
Amusementsparken en dierentuinen
Lichtontwerpen
Openbare ruimte
Pleinen
Parken
Tuinen
Speelplaatsen
Uitkijktorens
Overige (bijv. begraafplaatsen)
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Alle producten
Zehnder World of Colours
Zehnder
Cool³
RENOLIT ALKORPLAN Roofing Products
Autolift Traffico combineert esthetiek en functie
Lödige Industries
Compacte en efficiënte planning van goederenliften
Lödige Industries
Cedral Click Smooth
Cedral
Witkleurige Keramische Dakpannen
BH KERAMIEK BV
Stalen Forster profielen voor luxe villa's
Forster
TG Lining Cortenstaal Klanktegels
TG Lining bv
Woodlife HL50
Leegwater Houtbereiding B.V.
Extreem krasvaste gietvloer Lavasteen
Stucco Lusso
Gevels
Gevelbekleding
Vliesgevels
Zonwering buiten
Isolatie
Gevelconstructies
Signing
Overig
Daken
Dakafwerkingen
Dakisolatie
Dakconstructies
Dakranden, dakgoten en HWA's
Dakramen
Lichtkoepels
Lichtstraten
Schoorstenen
Overig
Ramen en deuren
Raam- en deursystemen / kozijnen
Vliesgevels
Hang- en sluitwerk
Beveiliging en luiken
Dorpels en vensterbanken
Lateien
Roosters
Glas
Dakramen
Dakkoepels
Lichtstraten
Zonwering buiten
Zonwering binnen
Buitendeuren
Binnendeuren
Postvakken en brievenbussen
Overig
Trappen, liften en balustrades
Trappen
Roltrappen
Liften
Balustrades en hekwerken
Galerijen
Binnenwanden
Binnenwanden
Wandafwerking
Vloeren
Constructieve vloeren
Verhoogde vloeren
Vloerafwerkingen
Overig
Plafonds
Tegels
Lineair
Grill
Open en roosters
Naadloos
Eilanden en baffles
Plafondafwerkingen
Ophangsystemen
Overig
Klimaatplafonds
Verlichting
Binnenverlichting
Buitenverlichting
Sanitair
Kranen en douchesets
Wastafels
Douchewanden en douchebakken
Baden
Waterclosets
Accessoires
Overig
Projectinrichting
Stoelen
Banken
Tafels
Kasten
Balies
Vrijstaande wanden
Keukens
Accessoires
Overig
Cabines
Interieurbeplanting
Stoffering
Installaties
Verwarming, koeling en ventilatie
Elektrotechnische installaties
Schakelmateriaal
Domotica
Deurcommunicatie
Beveiliging
Liften
Onderhoudsinstallaties
Overig
Brandbeveiliging
Constructies
Draagconstructies
Funderingen en kelders
Overig
Brandbeveiliging
Buitenruimte
Bestratingen en verhardingen
Afwateringen
Terreinafscheidingen en geluidsschermen
Buitenmeubilair
Fietsparkeren
Terrassen
Terrasoverkappingen
Bruggen
Accessoires
Overig
Beplanting
Speeltoestellen
Software
Tekenen 2D
Modelleren 3D / BIM
Visualisatie / rendering
Parametrisch ontwerpen
Bouwfysica
Draagconstructie
Overig
Virtual Reality
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Alle video's
Par'Course
MoederscheimMoonen Architects
Uitreiking Architectenweb Awards 2021
Sfeerimpressie van een feestelijke avond
Delva Landscape Architecture & Urbanism
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2021
Afaina de Jong
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2021
Nanne de Ru
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2021
Hyperion Lyceum
Ector Hoogstad Architecten
Nanne de Ru
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2021
Triodos Bank
RAU
Benthem Crouwel Architects
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2019
Adriaan Geuze
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2018
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Alle podcast's
Gesprek met Mathew Vola over de engineering van hoogbouw
Gesprek met Menno Kooistra over innovatie bij transformatie van gebouwen
Gesprek met Anjelica Cicilia over beleggen in hoogbouw
Gesprek met Wilco Scheffer en Gert Jan Samsom over duurzaam ontwerpen en bouwen
Gesprek met Diederik Dam over innovatie in hoogbouw
Gesprek met Diederik Dam over innovatie in hoogbouw
Gesprek met Wilco Scheffer en Gert Jan Samsom over duurzaam ontwerpen en bouwen
Gesprek met Anjelica Cicilia over beleggen in hoogbouw
Gesprek met Menno Kooistra over innovatie bij transformatie van gebouwen
Gesprek met Mathew Vola over de engineering van hoogbouw
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Partners
Categorieën
Favorieten
Alle bedrijven
buro vanDaan
Ontwerp bureau
Zink24.nl
Regenpijp, dakgoot, deklijst, EPDM en meer.
PEX Real Estate - Joshua Camera
Gemeente Barneveld
Pirnar Nederland
Buitengewone handgemaakte entreedeuren
1001 Ontwerpen
Architectuur voor duurzaam erfgoed
ROCKWOOL B.V.
Kawneer
De bedenker van modulaire façade systemen
Holonite B.V.
IsoBouw Systems bv
Innovatie in isolatie
Triflex bv
Tata Steel Colorcoat®
Duurzame esthetiek
Architecten
Architectuur
Mobiliteit en infrastructuur
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Leveranciers
Gevels
Daken
Ramen en deuren
Trappen, liften en balustrades
Binnenwanden
Vloeren
Plafonds
Verlichting
Sanitair
Projectinrichting
Installaties
Constructies
Buitenruimte
Software
Adviseurs
Bestekschrijvers
Bouwmanagement
Installatie adviseurs E
Bouwfysica
Calculators
Installatie adviseurs G/W
Bouwkundig tekenwerk
Constructeurs
Lichtadviseurs
Adviseur beveiliging
Juristen
Intermediairs, Payrolling
Aannemers
Overig
Presentatie
Instellingen / onderwijs
Overig
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Alle vacatures
FARO zoekt een modelleur
FARO architecten bv
Stadmakers zoeken bouwkundig modelleur
Groosman
Stage / Internship bij Theo Kupers Architecten
Theo Kupers Architecten bv
Mulderblauw zoekt een projectarchitect
Mulderblauw architecten
Mulderblauw zoekt bouwkundig tekenaars
Mulderblauw architecten
Junior/Medior/Senior Modelleur
DigiBase
(Interieur) Architect met een missie
Studio id+ B.V.
XML is op zoek naar een getalenteerde assistent ontwerper.
XML
architect/assistent ontwerper
19 het atelier architecten B.V.
Junior Architect | Aankomend Projectleider
Tekton Architekten
Architect
WRK Architecten BV
Architect
Studio RAP
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Alle magazines
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #11
Architectenweb magazine #10
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #10
Architectenweb magazine #11
Nieuw
Populair
Favorieten
Alle events
Polyclose 2022: 31 augustus, 1 en 2 september
Flanders Expo (hal 1, 4 & 6) Maaltekouter 1 B-9051 Gent (België)
It's Our F***ing Backyard
Museumplein 10, 1071 DJ Amsterdam
Rotterdam Architectuur Maand 2022
Verschillende locaties in Rotterdam
Welk gebouw verdient de publieksprijs in 2022?
Expositie Cubic 3 Design (1981-1995) in Kunstmuseum Den Haag
Stadhouderslaan 41, 2517 HV Den Haag
Expositie Cubic 3 Design (1981-1995) in Kunstmuseum Den Haag
Stadhouderslaan 41, 2517 HV Den Haag
Welk gebouw verdient de publieksprijs in 2022?
20e editie Polyclose op 31 augustus, 1 en 2 september 2022
Flanders Expo (hal 1, 4 & 6), Maaltekouter 1, B-9051, Gent (België)
It's Our F***ing Backyard
Museumplein 10, 1071 DJ Amsterdam
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Categorieën
Alle thema's
Design
Duurzaamheid
Gevel
Infrastructuur
Interieur
Kantoren
Leisure
Openbare ruimte
Publieke gebouwen
Scholen
Transformatie en Renovatie
Woningbouw
Zorg
Awards
Architectenweb Awards 2022
Architectenweb Awards 2021
Architectenweb Awards 2020
Architectenweb Awards 2019
Architectenweb Awards 2018
Copyright: Ronald Tilleman
Copyright: Ronald Tilleman
Copyright: Ronald Tilleman
Copyright: Ronald Tilleman
Schoonheid als drijfveer voor 3D-printen
11 februari 2013, 16:11
Tijdens Material Xperience in de Utrechtse Jaarbeurs gaf Enrico Dini, pionier op het gebied van 3D-printen in de bouw, een lezing. Architectenweb sprak hem na afloop van zijn drukbezochte lezing, donderdag 7 februari
.
De Italiaanse civiel ingenieur en ondernemer heeft in de afgelopen tien jaar gewerkt aan een printmachine die vormen van zes bij zes meter kan opbouwen in kunstmatige steen.
Tekst: Robert Muis
Momenteel is Dini betrokken bij de plannen voor de 3D-printwoning Landscape House, een ontwerp van de Nederlandse architect Janjaap Ruijssenaars (Universe Architecture). Ook neemt hij deel aan het onderzoek van de Europese ruimtevaartorganisatie naar de haalbaarheid van
3D-geprinte gebouwen op de maan. Dini heeft inmiddels aangetoond dat met een heel basale machine complexe vormen van groot formaat kunnen worden ‘geprint’. De methode die Dini met zijn onderneming
D-Shape
hanteert is vergelijkbaar met inkjetprinten. Bij een eerste horizontale beweging van een printarm in de metalen constructie wordt een laag zand gedeponeerd; bij de volgende plaatst de printkop een verhardingsmiddel op de gewenste plekken. “De printkop krijgt via software eenvoudig de instructie ‘open’ of ‘dicht’”, legt Dini uit. Daarna verschuift de arm verticaal en wordt een volgende laag zand en verharder uitgestreken. Zo wordt het product in lagen van vijf millimeter opgebouwd. Een gepatenteerde methode zorgt voor druk bij het verharden. Dini vindt nog veel facetten voor verbetering vatbaar. Dini: “Het kunstmatige steen is nog enigszins broos. We onderzoeken mogelijke additieven; ik wil daarbij wel dat die ecologische verantwoord zijn. Verder is onze techniek groot en grof. Het 3D-ontwerp wordt vertaald in grove voxels (driedimensionale pixels, RM), anders wordt het printproces te traag. Vooralsnog zitten we vast aan een relatief lage resolutie en een vrij grof resultaat.”
Dat is een consequentie van de keuze voor het printen van grote objecten. Waarom heeft u van meet af aan daarvoor gekozen?
“Toen ik met 3D-printen in aanraking kwam, wilde ik bruikbare producten printen. Toen we eens een maquette moesten printen, zei ik bij wijze van grap dat het een kwestie van opschalen was en we konden complete huizen printen. Ik had het beeld van een rij huizen, die allemaal net anders zijn. Met Gaudí-achtige organische vormen. Zo’n rij huizen die net niet hetzelfde zijn maar variëren op een thema is mogelijk met 3D-printen. Zoals je de noten op een muziekblad ziet: samen vormen ze een muziekstuk. Een algoritme en een muzikaal thema zijn vergelijkbaar.” “Schoonheid was de drijfveer. We kunnen duurzaam materiaal en duurzame technieken gebruiken, we kunnen ervoor zorgen dat iets lang meegaat, geen nadelige invloed heeft op het milieu en dat het voor de bewoner een gezond gebouw is. Maar ik vind dat bij een duurzamere wereld ook hoort, dat mensen schoonheid ervaren. Ik denk dat er een gedeelde notie van schoonheid bestaat.”
U ziet 3D-printen van gebouwen als ‘mass customization for a reasonable prize’?
“Nou, mijn techniek is niet goedkoop, maar de potentie om elke vorm, ook complexe geometrieën te kunnen realiseren speelt wel een rol voor me. Dat spreekt me ook aan bij het
Landscape House
van Janjaap Ruijssenaars. De bedoeling is om dat gebouw, met de vorm van een soort Möbius-ring waar binnen- en buitenkant in elkaar overgaan, in delen op locatie te printen.” “Het Landscape House vind ik ook interessant om hoe we het willen construeren. Bij de verbetering van het 3D-printen denken we na over het printmateriaal en de techniek, maar we kunnen ook nadenken over de constructiemethoden. We willen als het ware de bekisting printen, en die volstorten met vezelversterkt beton.”
Hoe lang duurt het printen van gebouwdelen?
Dini: “Het duurt nu zes minuten voor dertig vierkante meter en vijf millimeter hoogte. Eigenlijk is mijn proces meer ‘inkdrop printen’: het materiaal wordt meer op de drager gedruppeld dan gespoten. Als we die techniek kunnen verbeteren zou het proces twee, drie keer zo snel kunnen. De printer zoals we die nu hebben is heel goed wat betreft de software, de printerkop en de matrix." "We moeten nog het nodige verbeteren op het gebied van de hydrauliek en de reservoirs. We hebben geld nodig om dat verder te kunnen ontwikkelen. Maar dan nog: er wordt een enorme hoeveelheid zand heen en weer geschoven en er moet restzand worden verwijderd. Dat is tijdrovend en arbeidsintensief. Dat laatste vind ik trouwens niet eens zo erg.”
Dat lijkt tegenstrijdig. Alle technische en technologische ontwikkelingen lijken erop gericht sneller, nauwkeuriger en grootschaliger te produceren en ons zoveel mogelijk zwaar werk uit handen te nemen.
“Ik zie geen tegenstelling tussen een technologische vooruitgang als 3D-printen en handwerk. Ik stel me voor dat mensen in gebieden waar niet alles voorhanden is, waar wij wel over kunnen beschikken, een eenvoudige 3D-printmachine hebben. Ze bouwen zelf hun huis uit onderdelen die ze zelf printen, met het lokale zand dat ze in de machine scheppen en met een bindmateriaal dat ze zelf verbouwen. Het gaat me erom dat men ook daar de beschikking krijgt over een machine en een programma om te printen en het recept om het materiaal te maken. Met zonne-energie kunnen ze hun eigen stroom opwekken.” "Ik denk dat technologie goed kan helpen om mensen onafhankelijker te maken, ook in de westerse maatschappijen. Je ziet dat al gebeuren: door internet en mobiele telefoon hoeven mensen minder te reizen om elkaar te ontmoeten, mensen richten zich op hun directe omgeving en kleinere gemeenschappen, gaan zichzelf meer bedruipen, zorgen voor eigen energie en voedsel uit de buurt. Technologische ontwikkeling kan leiden naar een ander economisch model.”
Nieuwe technologie moet worden ingezet voor een nieuwe manier van leven, die juist een tragere pas neemt?
“Ja, we moeten breken met de richting die is ingezet met de industriële revolutie. We moeten naar een industriële devolutie”
Trefwoorden
universe architecture
material xperience
enrico dini
3d printen
technologie
bouw
janjaap ruijssenaars
landscape house
Best gelezen
1
De Pleinmakers wint tender voor cultuurcluster Berlijnplein Utrecht
donderdag, 19 mei
2
15 getrapte woongebouwen met geweldige terrassen
woensdag, 18 mei
3
Vakwerk Architecten presenteert ontwerp nieuwe huisvesting Aquon
dinsdag, 17 mei
4
Grensverleggend
dinsdag, 17 mei
5
BIG wint prijsvraag voor Vltava Filharmonie in Praag
vrijdag, 20 mei
Gerelateerde nieuwsberichten
Material Xperience trekt meer bezoekers
Bouw 3D-geprint 'grachtenpand' aanstaande
'Markt 3D-printen groeit snel'
Aboutaleb opent World Food Festival
Ken Yeang topspreker Material Xperience
Video: tien huizen 3D-geprint in 24 uur
3D-geprint Landscape House wordt expositieruimte
Architectenweb netwerkevent: impact 3D-printen op bouw
Video: TEDx-talk Janjaap Ruijssenaars
TU/e neemt 'kingsize' 3D-betonprinter in gebruik
Eerste 3D-geprinte stadsbankje in Amsterdam
Universe Architecture ontwerpt 3D-printhuis
Onderzoek naar 3D-geprinte basis op de maan
Materia Inspiration Center toont '3D printing'
Andere nieuwsberichten
Bedrijfsgebouw met open en zachte uitstraling door De Twee Snoeken
Vandaag, 15:24
Een driehoekig gebouw met afgeronde hoeken vormt op bedrijvenpark De Brand in ’s-Hertogenbosch een compact onderkomen met een heldere structuur en een informele, lichte werkomgeving.
J.O.N.G. architecten presenteert houten vakantiewoning Oudemirdum
Vandaag, 12:21
Op een bosrijke plek nabij het Friese Oudemirdum is een vakantiewoning naar ontwerp van J.O.N.G. Architecten opgeleverd. Woning Z-acht is bijna helemaal van hout.
Natuurhuis van architecten|en|en heeft prefab muren met stro
Vandaag, 11:23
De combinatie van architecten|en|en, Strotec en Bouwbedrijf Van Herpen hebben een biobased en energiepositieve rijwoning ontwikkeld. Het concept won een competitie van Ballast Nedam Development.
Stuur nu jullie project in voor de prijs voor Schoolgebouw van het Jaar 2022
Vandaag, 09:00
Hebben jullie een schoolgebouw in Nederland ontworpen dat in de periode van 1 september 2021 tot en met 31 augustus 2022 opgeleverd of voltooid is? Stuur dat dan nu in voor de Architectenweb Awards 2022! Deadline is 24 juni 2022.
META ontwerpt nieuw politiebureau in Torhout
Vandaag, 14:14
In het Vlaamse Torhout wordt een nieuw politiebureau voor het regiokorps Kouter gebouwd.
Rijkswaterstaat schikt geschil Afsluitdijk voor 238 miljoen euro
Vandaag, 10:29
Rijkswaterstaat betaalt het consortium Levvel 238 miljoen euro vergoeding voor extra werkzaamheden aan de Afsluitdijk.
Strengere regels moeten zorgen voor meer zonnepanelen op daken
Vandaag, 09:37
Het kabinet wil regels invoeren om ervoor te zorgen dat meer energie groen wordt opgewekt.
Boek belicht geschiedenis ontwikkeling Grote Markt Oostzijde
20 mei, 1:17
Na ruim twee decennia ideeën verzamelen, visies maken, plannen tekenen en gebouwen realiseren is de transformatie van de Grote Markt Oostzijde in Groningen een feit.
Merendeel delta's zoals Nederland onbeschermd tegen stijging zee
20 mei, 9:48
Wetenschappers melden dat in een nieuw onderzoek naar oplossingen die moeten voorkomen dat rivierdelta's verdrinken.
‘Fouten in opdracht Afsluitdijk waren al jaar voor renovatie bekend’
20 mei, 9:13
De blunder leidde ertoe dat het prestigieuze project honderden miljoenen duurder uitvalt en drie jaar vertraging heeft opgelopen.
Ga naar het nieuws-archief
0
0
0
0
Voor een optimale gebruikservaring plaatst Architectenweb functionele cookies. Wat de verschillende cookies precies doen leggen we uit in een
overzicht
. Cookies van social media kun je optioneel
aanzetten
.
Akkoord
Instellingen
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan
Feedback
Feedback
Wij horen graag jouw feedback. Laat je reactie achter en eventueel jouw e-mail adres.
Reactie
Verstuur