Projecten
Producten
Bedrijven
Vacatures
Agenda
Awards
Podcasts
more_horiz
Video's
Magazine
Thema's
Favorieten
Profiel
Uitloggen
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Alle projecten
Het Open Venster Rotterdam
BDG Architecten
Houten strandhuisjes
Houthandel van Dam
Raadzaal Stadhuis Leiden
deMunnik-deJong architecten
The Gallery, Canada
SofSurfaces
Fridtjof Nansenschool Rotterdam
BDG Architecten
Wolkenkrabber 100 hoog Rotterdam
Houthandel van Dam
Recreatiewoning op een privé eiland
Houthandel van Dam
Orange Architects over winnend project 'Jonas'
KUBUS | Specialist in BIM-software
De Boezem
De Zwarte Hond
Stadhuis Den Helder
EUROLACKE
Architectuur
Woningbouw
Zorg
Hotels
Restaurants en café’s
Winkels
Sportgebouwen
Culturele gebouwen
Overheidsgebouwen
Scholen
Kantoren
Bedrijfsgebouwen
Paviljoens en kunst
Overig
Mobiliteit en infrastructuur
Trein- en metrostations
Luchthavens
Busstations
Parkeergarages
Fietsparkeren
Wegen
Bruggen
Water
Energie
Tankstations en laadstations
Waterzuivering en afvalverwerking
Overig
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Regionale visies
Gebiedsvisies
Plannen stedelijk weefsel
Amusementsparken en dierentuinen
Lichtontwerpen
Openbare ruimte
Pleinen
Parken
Tuinen
Speelplaatsen
Uitkijktorens
Overige (bijv. begraafplaatsen)
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Alle producten
Design boxprofiel sch-B20/60-720
SCH Holland bv
ArchiTalk: Van den Berg Groep over Projectsoftware YVI Ruby
YVI Application Family
Herculan MB Blue One
Herculan
SlimFix RenoPro
IsoBouw Systems bv
Dé daglichtprofessional
Techcomlight B.V.
Witkleurige Keramische Dakpannen
BH KERAMIEK BV
Extreem krasvaste gietvloer Lavasteen
Stucco Lusso
SpeeTherm 15mm droogbouw vloerverwarming/koeling
WARP Systems
Styrock | gevelplinten
Ravago Building Solutions Netherlands B.V.
Duurzame scheidingswanden van vlas
Faay Vianen B.V.
Gevels
Gevelbekleding
Vliesgevels
Zonwering buiten
Isolatie
Gevelconstructies
Signing
Overig
Daken
Dakafwerkingen
Dakisolatie
Dakconstructies
Dakranden, dakgoten en HWA's
Dakramen
Lichtkoepels
Lichtstraten
Schoorstenen
Overig
Ramen en deuren
Raam- en deursystemen / kozijnen
Vliesgevels
Hang- en sluitwerk
Beveiliging en luiken
Dorpels en vensterbanken
Lateien
Roosters
Glas
Dakramen
Dakkoepels
Lichtstraten
Zonwering buiten
Zonwering binnen
Buitendeuren
Binnendeuren
Postvakken en brievenbussen
Overig
Trappen, liften en balustrades
Trappen
Roltrappen
Liften
Balustrades en hekwerken
Galerijen
Binnenwanden
Binnenwanden
Wandafwerking
Vloeren
Constructieve vloeren
Verhoogde vloeren
Vloerafwerkingen
Overig
Plafonds
Tegels
Lineair
Grill
Open en roosters
Naadloos
Eilanden en baffles
Plafondafwerkingen
Ophangsystemen
Overig
Klimaatplafonds
Verlichting
Binnenverlichting
Buitenverlichting
Sanitair
Kranen en douchesets
Wastafels
Douchewanden en douchebakken
Baden
Waterclosets
Accessoires
Overig
Projectinrichting
Stoelen
Banken
Tafels
Kasten
Balies
Vrijstaande wanden
Keukens
Accessoires
Overig
Cabines
Interieurbeplanting
Stoffering
Installaties
Verwarming, koeling en ventilatie
Elektrotechnische installaties
Schakelmateriaal
Domotica
Deurcommunicatie
Beveiliging
Liften
Onderhoudsinstallaties
Overig
Brandbeveiliging
Constructies
Draagconstructies
Funderingen en kelders
Overig
Brandbeveiliging
Buitenruimte
Bestratingen en verhardingen
Afwateringen
Terreinafscheidingen en geluidsschermen
Buitenmeubilair
Fietsparkeren
Terrassen
Terrasoverkappingen
Bruggen
Accessoires
Overig
Beplanting
Speeltoestellen
Software
Tekenen 2D
Modelleren 3D / BIM
Visualisatie / rendering
Parametrisch ontwerpen
Bouwfysica
Draagconstructie
Overig
Virtual Reality
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Alle video's
Uitreiking Architectenweb Awards 2022
Sfeerimpressie van een feestelijke avond
Werken én wonen in de maakstad
Symposium
Werkstatt
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2022
Team V Architectuur
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2022
Orange Architects
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2022
Hyperion Lyceum
Ector Hoogstad Architecten
Amare
Een gestapelde wereld vol cultuur
Gestapeld wonen voor gezinnen
Symposium
Uitreiking Architectenweb Awards 2021
Sfeerimpressie van een feestelijke avond
Uitreiking Architectenweb Awards 2022
Sfeerimpressie van een feestelijke avond
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Alle podcast's
Gesprek met Gijs en Joost Baks over de publieke dimensie van architectuur
Gesprek met Boris Zeisser over wooncoöperatie De Warren
Gesprek met Paco Bunnik over hoogbouw op de Zuidas
Gesprek met Nanne de Ru over Construction Company
Gesprek met Ellen Schindler over het verder ontwikkelen van een architectenbureau
Gesprek met Nanne de Ru over Construction Company
Gesprek met Paco Bunnik over hoogbouw op de Zuidas
Gesprek met Peter van Assche over circulair bouwen
Gesprek met Boris Zeisser over wooncoöperatie De Warren
Gesprek met Caro van de Venne over hoogbouw en de openbare ruimte
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Partners
Categorieën
Favorieten
Alle bedrijven
Studio RULE
Tuinontwerp, Interieurontwerp & 3D visualisatie
Berkers Vloeren
Woonbeton en gietvloeren Brabant
Blokvorm Architectuur
Altijd uniek en op maat gemaakt
HMVD Architecten
Architecture, Driven by Human Drives
AECOM
Netherlands
Saint-Gobain Solutions
VELUX Commercial
Uw voorkeurspartner voor daglicht- en ventilatieoplossingen.
Foreco Houtproducten
Innovatief in hout
Cembrit B.V.
Saint-Gobain Building Glass Benelux
Wienerberger B.V.
Forster
Systeemprofielen
Architecten
Architectuur
Mobiliteit en infrastructuur
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Leveranciers
Gevels
Daken
Ramen en deuren
Trappen, liften en balustrades
Binnenwanden
Vloeren
Plafonds
Verlichting
Sanitair
Projectinrichting
Installaties
Constructies
Buitenruimte
Software
Adviseurs
Bestekschrijvers
Bouwmanagement
Installatie adviseurs E
Bouwfysica
Calculators
Installatie adviseurs G/W
Bouwkundig tekenwerk
Constructeurs
Lichtadviseurs
Adviseur beveiliging
Juristen
Intermediairs, Payrolling
Aannemers
Overig
Presentatie
Instellingen / onderwijs
Overig
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Alle vacatures
Stage / internship at Marc Koehler Architects Amsterdam
Marc Koehler Architects B.V.
BIM Modelleur in Rotterdam!
MoederscheimMoonen Architects
Stagiair /Intern (Amsterdam)
Site Practice
Junior Architect | Rudy Uytenhaak + Partners Architecten
rudy uytenhaak + partners architecten
Veelzijdige stageplek | Rudy Uytenhaak + Partners Architecten
rudy uytenhaak + partners architecten
Planoloog met stedenbouwkundige feeling
De Zwarte Hond
Architect
Gortemaker Algra Feenstra architects
TANK zoekt ambitieuze interieur ontwerper (mid)
TANK
Elephant zoekt architecten
Elephant
Studio Nauta zoekt gelatalenteerde junior architect
Studio Nauta
Architect (Medior)
EGM architecten
Architect
Atelier van Berlo
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Alle magazines
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #11
Architectenweb magazine #10
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #10
Architectenweb magazine #11
Nieuw
Populair
Favorieten
Alle events
Architectenweb symposium: ontwerpen met de natuur
Het drijvende festivalhart (Maashaven Zuidzijde 1-2, 3081 AE Rotterdam).
ONGEZOUTEN Waterland
Zeedijk Uitdam
Bouwen aan de toekomst met BIM
Online
Een gezonde leefomgeving is cruciaal voor welzijn van de mens
The Natural Pavilion, Floriade Expo 2022, Archerpad 6, Almere
Van schets naar gebouw in Archicad met Dok architecten
Online
Escher – Andere wereld in Kunstmuseum Den Haag
Stadhouderslaan 41 2517 HV, Den Haag
Expositie ‘Utrecht stad voor iedereen’
Stadhuis, Stadhuisbrug 1 Utrecht
Inspirerende Eurocol-webinar surface finishing
online
Van schets naar gebouw in Archicad met Dok architecten
Online
Architectenweb organiseert Avond met Bedaux de Brouwer
Pakhuis de Zwijger, Piet Heinkade 179, 1019 HC Amsterdam
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Categorieën
Alle thema's
Design
Duurzaamheid
Gevel
Infrastructuur
Interieur
Kantoren
Leisure
Openbare ruimte
Publieke gebouwen
Scholen
Transformatie en Renovatie
Woningbouw
Zorg
Awards
Architectenweb Awards 2023
Architectenweb Awards 2022
Architectenweb Awards 2021
Architectenweb Awards 2020
Architectenweb Awards 2019
Architectenweb Awards 2018
Het einde van de starchitect - wie gelooft dat?
22 januari 2013, 14:10
Heeft ‘starchitecture’
zijn langste tijd gehad, zoals werd gesuggereerd tijdens de afgelopen Architectuurbiënnale van Venetië? Onderzoeker en journalist
Roel Griffioen
zet hier zijn vraagtekens bij. “Juist starchitects landen elke twee jaar in Venetië om aanbeden te worden door een grote schare volgelingen.”
Tekst Roel Griffioen
Het is gedaan met
starchitecture
. Dat constateerde architectuurjournaliste Tracy Metz onlangs tevreden in de Groene Amsterdammer. Op de Architectuurbiënnale in Venetië, die eind november sloot, had zij gezien dat de sterrencultus rond architecten plaats maakt voor gemeenschapszin en burgerinitiatief. “Nooit eerder heeft de biënnale zo'n sterke politieke en sociale insteek gehad; nooit eerder is er hier, in het hart van het vak, zo'n sterk mea culpa uitgesproken.”
Het mea culpa waar Metz van spreekt is dat architecten bekennen dat ze te lang in een wolk van zelfgenoegzaamheid hebben verkeerd. Gastcurator David Chipperfield stelt dat de professie en de maatschappij uit elkaar zijn gegroeid. Architecten worden gezien als “zichzelf promotende, autobiografische dieren.”
Dat moet maar eens voorbij zijn, stelt de curator. ‘Zijn’
biënnale, getiteld ‘Common Ground’, wil daarom geen verzameling van ‘individuele spektakels’ zijn. De projecten die Chipperfield bijeenbracht, zijn volgens hem ‘manifestaties van gemeenschappelijke waarden’. Architectuur die niet ingezet wordt ter meerdere eer en glorie van de bedenker, maar dienstbaar is aan de publieke zaak.
Eredivisiearchitectuur
De diagnose van Common Ground is juist: we zijn geobsedeerd door de namen van Bekende Architecten. Eredivisiearchitectuur - zeg maar de architectuur die je aantreft in koffietafelboeken - wordt voorgesteld als een wereld die geregeerd wordt door zelfverzekerde, hypercreatieve architecten.
Besprekingen in architectuurbladen vertellen dat die-en-die architect dat-en-dat ontwerpprobleem zus-en-zo opgelost heeft. De architectuurhistorische canon is een lange litanie van Belangwekkende Namen. Luxe uitgegeven monografieën staan bij architectuurliefhebbers in de woonkamer als altaarstukken opgesteld.
Ten grondslag hieraan ligt een geloof in architectuur als een schepping. Of dat architectuur, zoals Le Corbusier stelde, een pure creatie van de geest is. Architectuur komt in deze visie tot stand in een soort onbevlekte ontvangenis, niet in een lang, moeizaam en duur proces van handjeklap met de aannemer, eindeloos lang durende vergaderingen met cliënten, gepieker over bestemmingsplannen, financiële tegenvallers en papierbakken vol afgekeurde schetsen.
Dat is natuurlijk een fabel. Gebouwen ontstaan niet simpelweg in de pen van een ontwerper. Architectuur is een diep synthetisch vak. Verschillende partijen met verschillende agenda’s zijn samen verantwoordelijk voor het eindresultaat. Ontwerpbureaus zijn plekken met een ingewikkelde topografie van macht, taken, verantwoordelijkheden en vaardigheden.
En zelfs in het geval dat een project opgepakt wordt door één architect met totale ontwerpvrijheid, dan blijft het de vraag hoe ‘origineel’, ‘authentiek’, of ‘autonoom’ het eindresultaat is. Elke ontwerper draagt een immense catalogus met zich mee van beelden, opgebouwd tijdens een leven van blootstelling aan de architectuur van anderen, tijdens uren van grasduinen in architectuurtijdschriften en ettelijke excursies naar canonieke bouwwerken.
Zuidas
Projectontwikkelaars, opgewonden over de reikwijdte van de naam van een sterarchitect, doen alles dat in hun macht ligt om de naam van de architect samen te laten vallen met het gebouw. Op de Amsterdamse Zuidas zijn de kantoortorens zelfs naar hun makers vernoemd: Ito, Viñoly, SOM, Graves.
De beroepsgroep zelf doet weinig moeite om uit deze fuik te ontsnappen. Namen worden gevoerd als merken, en architecten – of de grote bedrijven die achter hun naam schuilgaan – ontwikkelen een
signature style
die gemakkelijk te herkennen en te verkopen is.
Veelzeggend is de recente naamwijziging van het kantoor van Erick van Egeraat, een typische exponent van handtekeningarchitectuur. Het bureau heette tot voorkort EEA, Erick van Egeraat Architects, maar ging na een doorstart verder onder de naam designed by erick van egeraat, met een logo vormgegeven als handtekening. Zo wordt elk gebouw, elke creatie, verzegeld met een handtekening. Erick de Auteur.
Is er dan niets veranderd? Is het einde van starchitecture dan niet bijna voorbij, zoals ons beloofd is? Misschien staat er inderdaad, zoals vaak wordt gesuggereerd, een nieuwe generatie pragmatische architecten klaar, door de crisis gestaald en het gewend om in coalities te werken.
Lang niet verlost
Toch, als er één boodschap is die de Biënnale (onbedoeld)
uitdraagt, dan is het dat we nog lang niet verlost zijn van de architectonische ijdeltuiterijen van de afgelopen decennia. Starchitecture is een term die verwijst naar een exclusieve, internationale jetset van architecten. Precies die jetset landt in elke twee jaar in Venetië om tijdens de Biënnale door een grote schare volgelingen aanbeden te worden.
Ook dit jaar waren alle Goden van het Pantheon van de Hedendaagse Architectuur weer aanwezig in Venetië. Zaha Hadid, Norman Foster, Alvaro Siza, Bernard Tschumi, Rem Koolhaas, niemand ontbrak in de sterrenshow. Uitgerekend deze godheden, die zich zo lang hebben laten vereren, zeggen nu:
echt waar, wij zijn net als jullie.
Wie kan daarin geloven?
Bovenstaande tekst is een verkorte versie van de rede die Roel Griffioen heeft uitgesproken tijdens een symposium, voorafgaand aan de uitreiking van een eredoctoraat aan Rem Koolhaas door de VU. De volledige tekst staat in
AWM 50
, die afgelopen week is verschenen.
Trefwoorden
tracy metz
rem koolhaas
biënnale van venetië
starchitecture
Best gelezen
1
Gebiedsontwikkelaar AM en Wageningen University & Research onderzoeken mogelijkheden voor versnelling natuurinclusief bouwen
maandag, 5 juni
2
Nieuwe stappen richting realisatie Hotel De Veste in Schiedam
woensdag, 7 juni
3
Rijssen-Holten heeft bijzonder energiezuinig nieuw zwembadcomplex
dinsdag, 6 juni
4
Dubbel woongebouw Space Encounters op Oostenburg opgeleverd
maandag, 5 juni
5
Nieuw regiokantoor Amsterdam van Alliander is circulair en flexibel
woensdag, 7 juni
Gerelateerde nieuwsberichten
Thema Architectuurbiënnale 2014: Fundamentals
25 januari 2013
Architectuurbiënnale trekt 228.000 bezoekers
24 november 2014
Crimson medecurator Brits biënnalepaviljoen 2014
2 augustus 2013
Video: Architectuurbiënnale van Venetië
6 juni 2014
Canadese toren The Bow officieel geopend
10 juni 2013
Bureau Erick van Egeraat opnieuw failliet
30 maart 2016
Neue Nationalgalerie gevuld met 144 bomen
7 oktober 2014
Video: lezing Zaha Hadid op Harvard
9 augustus 2013
Video: Le Corbusier over zijn ideale stad
26 september 2014
2050: architectuurkritiek
24 januari 2013
Gouden Leeuw 2014 voor Phyllis Lambert
21 mei 2014
Tschumi: dit is geen Den Haag, maar Nederland
22 september 2014
Programma Biënnale van Venetië gepresenteerd
12 maart 2014
Video: interview David Chipperfield
22 mei 2015
DDP-gebouw Zaha Hadid officieel geopend
25 maart 2014
Koolhaas curator Architectuurbiënnale Venetië 2014
8 januari 2013
‘Biënnale: wel vragen, geen antwoorden’
3 september 2012
Wolf D. Prix kraakt 'lege' Architectuurbiënnale
29 augustus 2012
Fotografieprijs voor portret Rem Koolhaas
22 januari 2013
Architectuurbiënnale van Venetië van start
28 augustus 2012
Thema Architectuurbiënnale 2014: Fundamentals
25 januari 2013
Architectuurbiënnale trekt 228.000 bezoekers
24 november 2014
Crimson medecurator Brits biënnalepaviljoen 2014
2 augustus 2013
Video: Architectuurbiënnale van Venetië
6 juni 2014
Canadese toren The Bow officieel geopend
10 juni 2013
Bureau Erick van Egeraat opnieuw failliet
30 maart 2016
Neue Nationalgalerie gevuld met 144 bomen
7 oktober 2014
Video: lezing Zaha Hadid op Harvard
9 augustus 2013
Video: Le Corbusier over zijn ideale stad
26 september 2014
2050: architectuurkritiek
24 januari 2013
Gouden Leeuw 2014 voor Phyllis Lambert
21 mei 2014
Tschumi: dit is geen Den Haag, maar Nederland
22 september 2014
Programma Biënnale van Venetië gepresenteerd
12 maart 2014
Video: interview David Chipperfield
22 mei 2015
DDP-gebouw Zaha Hadid officieel geopend
25 maart 2014
Koolhaas curator Architectuurbiënnale Venetië 2014
8 januari 2013
‘Biënnale: wel vragen, geen antwoorden’
3 september 2012
Wolf D. Prix kraakt 'lege' Architectuurbiënnale
29 augustus 2012
Fotografieprijs voor portret Rem Koolhaas
22 januari 2013
Architectuurbiënnale van Venetië van start
28 augustus 2012
Toon alles
Andere nieuwsberichten
Bouw van The Baan Tower van start
Gisteren, 09:00
Zeven jaar na de eerste presentatie van de plannen voor The Baan Tower gaat de bouw van de 159 meter hoge woontoren in september nu echt van start.
Signature presenteert zich als nieuwe gebieds- en natuurontwikkelaar
8 juni, 4:00
Onder de naam signature presenteert zich een nieuwe ontwikkelaar, die zich wil richten op woon- en werkomgevingen die “meerwaarde bieden voor mens én natuur”.
Bruisend festivalhart van Rotterdam Architectuur Maand in beeld
8 juni, 9:51
In het festivalhart van de Rotterdam Architectuur Maand bruist het van de activiteit. Er vinden allerlei bijeenkomsten plaats, er wordt geskatet en gefreerund, de tentoonstelling wordt bezocht…
Met Nudus slaan Caro van de Venne, Albert Dijk en Tim Brans een nieuwe weg in
8 juni, 9:00
Bij het werk van het bureau zal de natuur een belangrijke inspiratiebron zijn, laten de drie oprichters weten.
Zuid-Holland plaatst informatie over slavernij bij landgoederen
Gisteren, 15:51
De provincie Zuid-Holland gaat informatiebordjes plaatsen bij landgoederen die een link hebben met het slavernijverleden. Op die borden komt bijvoorbeeld te staan hoe de financiering van deze locaties tot stand is gekomen.
Sara van Popta en Marc Eijkelkamp treden toe tot directie 19 het atelier
8 juni, 5:44
Samen met de Rob Moritz en Erik van Scheijndel geven zij leiding aan het jonge architectenbureau uit Zwolle.
Provincie Utrecht pakt verouderde bedrijventerreinen aan
7 juni, 4:00
De provincie Utrecht trekt 30 miljoen euro uit voor het opkopen van verouderde kavels op en het vernieuwen en verduurzamen van bedrijventerreinen.
Geen vergoeding vloerenbedrijf ingestorte parkeergarage Eindhoven
6 juni, 4:23
Bouwbedrijf BAM is niet aansprakelijk voor de geleden schade van een vloerenmaker na het instorten van een parkeergarage bij Eindhoven Airport.
Voor het eerst meer energie uit zonnepanelen dan uit biomassa
5 juni, 3:41
Van de totale hoeveelheid hernieuwbare energie die de afgelopen maand werd opgewekt, kwam 39% van zonnepanelen.
Woongebouw in Amsterdam-Oost onbewoonbaar door grote brand
5 juni, 11:19
In een woongebouw van het complex De Enter aan de Joan Muyskenweg in Amsterdam-Oost brak zaterdagavond een zeer grote brand uit. Alle 95 woningen zijn voorlopig onbewoonbaar, meldt de brandweer.
Ga naar het nieuws-archief
0
0
0
0
Voor een optimale gebruikservaring plaatst Architectenweb functionele cookies. Wat de verschillende cookies precies doen leggen we uit in een
overzicht
. Cookies van social media kun je optioneel
aanzetten
.
Akkoord
Instellingen
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan
Feedback
Feedback
Wij horen graag jouw feedback. Laat je reactie achter en eventueel jouw e-mail adres.
Reactie
Verstuur