Alternatieve trekpleisters (slot): Olympiastadion
9 augustus 2012, 15:44
Naar Rome ga je voor het Colosseum, in Barcelona is de Sagrada Familia vaste prik. Toch zijn er ook andere, iets minder bekende gebouwen in de grote Europese steden die veel (architectuur)toeristen trekken. Deze week belicht Architectenweb er een aantal.
Deel 3: Olympiastadion Berlijn / tekst Ronnie Weessies
Het Olympiastadion is gebouwd voor de Olympische Spelen van 1936, die vijf jaar eerder aan Berlijn waren toegewezen. Het bouwwerk verrees op de plaats van het Grünewaldstadion, dat weer was opgericht voor de afgelaste Spelen van 1916. Architect van het Olympisch stadion is Werner March, zoon van de architect van het Grünewaldstadion (Otto March).
Berlijn had de Spelen op 13 mei 1931 binnengesleept, met een plan waarbij het bestaande stadion verbouwd zou worden. Nadat de nazi’s amper twee jaar later de macht hadden gegrepen, besloot Hitler eigenhandig dat er een nieuw stadion zou komen. In dit bouwwerk, en het gebied er omheen, wilden de nieuwe machthebbers zich presenteren aan de wereld.
Het gekozen plan, dat net als het ontwerp voor de afgeblazen verbouwing door Werner en zijn broer Walter March was gemaakt, bevatte in principe alle elementen die het tot Reichssportfeld omgedoopte terrein typeren. Behalve het half ingegraven stadion voorzag het in het Olympisch plein, het Maifeld (voor naziparades), het zwemstadion en de klokkentoren.
Hoewel het Reichssportfeld in slechts twee jaar is gerealiseerd, lag de bouw een tijd achter op schema. Staatssecretaris Hans Pfundtner van Binnenlandse Zaken besloot daarop de bedrijven die hier verantwoordelijk voor waren te vervangen en het aantal medewerkers drastisch op te voeren tot op het hoogtepunt 2600 man.
Ook Albert Speer, de ‘architect van het Derde Rijk’, heeft een stempel gedrukt op het stadion. Aanvankelijk zag hij op de bouw toe, maar Hitler besloot Werner March uiteindelijk door Speer te vervangen. Op zijn advies hebben onder meer de colonnades, die bestaan uit ranke pilaren, een zwaarder uiterlijk gekregen dankzij de massieve sierlijsten.
Militair terrein
Tijdens de Tweede Wereldoorlog fungeerde het Reichssportfeld als militair terrein, daar was het van tevoren al op ingericht. Na de Duitse overgave waren het stadion en de vele andere onderdelen van het terrein dan ook zwaar beschadigd of verwoest. Alleen het zwemstadion bleef vrij ongeschonden en werd in 1945 kortstondig opengesteld voor publiek gebruik.
Na de oorlog werden het stadion en het omringend terrein langzamerhand weer opgebouwd en benut voor sportieve doeleinden. Voor het WK van 1974 onderging het Olympiastadion een grote verbouwing, het kreeg daarbij aan twee zijden een overkapping. Ruim 25 jaar later werd het startsein gegeven voor de ingreep die het stadion zijn huidige uiterlijk heeft gegeven.
Al in 1989 waren er plannen voor een verbouwing, maar kwamen wegens Berlijns mislukte kandidaatstelling voor de Spelen van 2000 niet tot uitvoering. Pas in het Millenniumjaar zelf ging de grootscheepse facelift, naar ontwerp van gmp architekten, van start. Het stadion kreeg onder meer een spectaculair nieuw dak.
Het Olympiastadion, waar in 2006 de finale van het WK tussen Italië en Frankrijk werd gehouden, heeft een capaciteit van ruim 75.000 plaatsen.