‘Ik zou graag eens in Nederland bouwen’

23 maart 2012, 15:48

Donderdag was de Deense toparchitect Bjarke Ingels in Nederland voor een presentatie in De Doelen. Architectenweb sprak met hem over zijn werk, visie op duurzaamheid en relatie met Nederland. “Bij OMA heb ik leren denken met mijn handen.”

Tekst Ronnie Weessies

Twee jaar na Peter Zumthor sprak donderdag opnieuw een architect voor een volle Grote Zaal in het Rotterdamse concertgebouw De Doelen. Op zich al een indrukwekkend gegeven, maar Bjarke Ingels maakte de hooggespannen verwachtingen ook nog volledig waar.

Hij staafde zijn inspirerende visie aan de hand van projecten, die qua schaal en vormambitie van voor de crisis lijken te komen, maar tegelijkertijd bijzonder actueel en vooruitstrevend zijn.‘Hedonistic sustainability’, heette de presentatie. Ingels wil een duurzame manier van leven genietbaar maken, zodat mensen het gemakkelijker omarmen.

“Duurzaamheid wordt te vaak gezien als een compromis`, zegt de 37-jarige architect. “Of iets dat de kwaliteit van leven naar beneden haalt. Maar goed doen hoeft geen pijn te doen. In Kopenhagen verplaatst bijvoorbeeld veertig procent van de inwoners zich per fiets. Puur vanwege de praktische voordelen: dankzij speciale blauwe fietsbanen ben je bijvoorbeeld veel sneller op je plek van bestemming.”

Skihelling
Een sprekend voorbeeld uit zijn eigen praktijk is de toekomstige afvalverbrandingsinstallatie in de Deense hoofdstad. Geïnspireerd door de vorm van een afvalberg en het feit dat Denen naar het buitenland moeten om te kunnen skiën, fungeert het dak als skihelling. Ingels' bureau BIG won vorig jaar de prijsvraag met deze zelfbedachte toevoeging aan het programma.

“Wij constateerden dat met publiek geld enorme investeringen in dit soort centrales wordt gedaan. Tegelijkertijd vormen deze gebouwen grijze gebieden, of zelfs zwarte gaten op de stadskaart. Door het dak toegankelijk te maken, verandert de centrale in een levendige plek en kunnen mensen genieten van hun geld dat er in is geïnvesteerd”, vertelt de architect.

In de centrale wordt vanaf 2016 afval verbrand om energie op te wekken voor de stad. Het overtollige CO2 wordt in niet-giftige ringen van rook opgelaten vanuit de schoorsteen. Dat levert volgens BIG een haast rustgevend schouwspel op, en het maakt een abstract fenomeen als duurzaamheid zichtbaar. Tien ringen zijn goed voor één ton kooldioxide.

Denken met je handen
Voor zijn lezing in De Doelen keerde Ingels terug naar de stad waar hij twee jaar gewerkt heeft. Hij liep een half jaar stage en begon vervolgens als architect bij OMA. “Ik heb daar het belang van denken met je handen ingezien”, zegt de Deen, “Van glashelder ogende gebouwen zou je verwachten dat ook het realisatieproces zo gladjes verloopt. Er gaat echter een zeer rommelig proces van doen, trial and error, succes en mislukking aan vooraf.”

Juist op die manier ontstaan ook de ontwerpen van BIG. Buiten de concrete opdrachten en prijsvragen werkt het bureau aan zelf geïnitieerde projecten. “We zien het als onderdeel van een Darwinistische evolutie. Goede ideeën overleven, net als sterke individuen in de natuur, en krijgen navolging”, zegt Ingels.

“Als je voor een prijsvraag twee maanden aan een ontwerp werkt en je wint niet, kun je ermee stoppen. Wanneer je echter continu doorgaat met het ontwikkelen van ideeën, doe je ontzettend veel kennis op. Bovendien kun je eerder niet-gerealiseerde goede ideeën misschien weer toepassen in andere projecten.”

Opdrachtgevers blijken zeer gevoelig voor de visie van BIG, want ook het vorig jaar geopende filiaal in New York oogst succes. Het bureau heeft in de VS verschillende opdrachten verworven, waaronder diens grootste project ooit.

“We gaan een Rockefeller Center bouwen in China, in opdracht van de familie Rockefeller zelf”, zegt een trotse Ingels. “Wat het New Yorkse Rockefeller Center voor de Amerikaanse stad heeft betekend, moet het Rose Rock Centre (de officiële naam, rw) voor de hedendaagse Chinese stad gaan betekenen. Binnenkort maken we meer bekend.”

Smetje
Gek genoeg ontbreekt het land waar Ingels twee jaar heeft gewoond en gewerkt op zijn cv. Zelfs bij OMA heeft de architect geen Nederlands project gedaan, want hij ontwierp mee aan de bibliotheek van Seattle. Een smetje, vindt ook Ingels zelf.

“Ik kom graag in Nederland, want het is een geweldige plek om te bezoeken. Vanochtend nog heb ik Borneo-Sporenburg en Het Funen in Amsterdam bezocht, werkelijk prachtige plaatsen. We zouden hier graag eens werken, maar hebben alleen nooit een opdracht gekregen. Weet jij iets voor ons?”

Hij hoort de oratie over de bestaande Nederlandse situatie, met de huidige focus op de bestaande gebouwenvoorraad, aan en zegt: “Ik weet wat: een speculaasfabriek!”

Een uitgebreid interview met Bjarke Ingels is te lezen in AWM 48 (verschijnt in april)

Trefwoorden

big bjarke ingels

1	Plan voor woon-werkgebouw in M4H-gebied Rotterdam maandag, 03 mei
2	Rotterdam wil achthonderd woningen bouwen aan westzijde Piekstraat maandag, 03 mei
3	Hotel Marina Beach aan boulevard Scheveningen geopend donderdag, 06 mei
4	Bouwkunde-kantine TU Delft wordt geheel vegetarisch dinsdag, 04 mei
5	Bart Mispelblom Beyer: BNA heeft een krachtige en inspirerende voorzitter nodig dinsdag, 04 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

BIG presenteert ontwerp toren Vancouver

BIG ontwerpt woontorens zakendistrict Seoul

BIG ontwerpt cultureel centrum voor Bordeaux

Multicultureel lint voor 'krachtwijk' Kopenhagen

Bouw verdraaide torens BIG in Miami gestart

Architectuurjaar 2012 (1): lezing Bjarke Ingels

BIG ontwerpt uitkijktoren voor Phoenix

NAi trekt 140.000 bezoekers

Bouw van afvalcentrale van BIG gestart

Ingels verbouwt eigen middelbare school

Labyrint in aanloop naar expositie BIG

'Zootopisch' plan BIG voor Deense dierentuin

Bouw toren BIG in Calgary begonnen

Video: test rookringen afvalcentrale BIG

Video: trailer 'Abstract: the art of design'

BIG ontwerpt dorp voor vrouwensport

BIG ontwerpt gebouw energiebedrijf Shenzhen

BIG wint Taiwanese prijsvraag met TED

BIG en Rojkind ontwerpen Mexicaans museum

BIG ontwerpt winterresort met skidak voor Levi

BIG ontwerpt onderzoekscentrum Parijs

Spiraalvormige uitbreiding voor kunstcentrum

8 House van BIG wint Green Roof Award 2010

BIG ontwerpt onderwijsgebouw als draaikolk

BIG wint met cultureel baken voor Groenland

Internationaal succes verhult Deense crisis

BIG wint met skipiste annex energiecentrale

Zigzaggende uitbreiding voor pakhuis Basel

Groen '8-Huis' van BIG in gebruik genomen

BIG ontwerpt eerste Deense moskee

Piramide van BIG in New York

Verbeterd stadhuis Tallinn door BIG architecten

BIG ontwerpt moskee in negatief

BIG richt designlabel KiBiSi op

Modieuze stadsfiets van KiBiSi

BIG viert de liefde met hartinstallatie

Nederlanders richten Deens museum in

Kossmann.dejong toont Maritiem Museum

BIG wint Stockholmsporten met 'energievallei'

BIG ontwerpt nationale bibliotheek Kazachstan

Tallinn kiest voor transparant stadhuis

BIG presenteert plan CO2-neutraal eiland

Gebouw als vitrine voor Koreaanse cultuur

Andere nieuwsberichten

Eerste project van SO-IL in Mexico opgeleverd

Gisteren, 15:36

Het gebouw is bedoeld als pilot voor sociale woningen in het centrum van de snelgroeiende stad. Om snel, efficiënt en tegen lage kosten te kunnen bouwen, hebben SO-IL en woningbouworganisatie IMUVI een speciale betonnen bouwsteen ontwikkeld.

Luxe en duurzame villa aan meer bij Grebbeberg

Gisteren, 14:09

Aan het meer onder aan de Grebbeberg in Rhenen is een villa naar ontwerp van MIX architectuur opgeleverd. Vanaf het water gezien rijst Villa M op vanuit het talud, met een massieve leistenen plint en daarboven een lichtere bouwmassa.

Rotterdam Architectuur Maand in teken van de onderstroom

Gisteren, 09:59

Het festivalhart bevindt zich ondergronds; in de parkeergarage Kruisplein komt een tentoonstelling met plannen en visies voor de toekomst van de stad. De jonge architect Enzo Valerio geeft de expositie vorm.

Ingetogen boetiekinterieur met warme accenten

6 mei, 3:55

Het ontwerp van Studio &Space voor een hooggesegmenteerde modeboetiek combineert een sobere basis met een zowel chique als vrouwelijke touch in het interieur.

Video: rechtbank Amsterdam

Gisteren, 10:46

Consortium NACH vertelt over de opzet van het gebouw, en geeft een rondleiding.

Staat houdt rekening met rechtszaken rond aardbevingsschade

Gisteren, 09:11

Het kabinet zegt te willen zorgen dat alle kosten als gevolg van aardbevingsschade die bij de NAM in rekening kunnen worden gebracht.

Strootman Landschapsarchitecten maakt visie voor passantenhaven Lochem

6 mei, 5:23

Gemeente Lochem en Waterschap Rijn en IJssel hebben Strootman Landschapsarchitecten gevraagd een samenhangende visie en planontwerp te maken.

Vier nieuwe vennoten voor awg architecten

6 mei, 10:07

Met Peter Van doninck, Maarten Verdonschot, Maarten Van Weverberg en Tim van der Wegen heeft het bureau nu negen vennoten.

'Normcommissies brandveiligheid zijn niet onafhankelijk'

6 mei, 9:02

De commissies die in Nederland normen opstellen voor de brandveiligheid van isolatiemateriaal zijn niet onafhankelijk, stellen experts in het programma Zembla.