Bouw Berlijnse Muur begon 50 jaar geleden

8 augustus 2011, 11:43

Het was een grote schok voor de hele wereld toen Oost-Duitse bouwvakkers op 13 augustus 1961 de eerste betonplaten neerzetten op de grens met West-Duitsland. De betonnen muur deelde de wereldstad Berlijn in een westelijk en een oostelijk deel. Families, vrienden en buren waren tot hun schrik plots gescheiden. De meesten zouden elkaar 28 jaar niet meer zien.

In het voorjaar van 1961 waren nog tienduizenden Oost-Duitsers naar het Westen gevlucht, onder het prikkeldraad en andere afzettingen door. Vooral goedopgeleide jonge werknemers en academici weken uit van de socialistische republiek DDR naar het kapitalistische West-Duitsland. In het voorjaar was de economische situatie in de DDR verslechterd. Door de massale verhuizing liep het land langzaam leeg.

In juni had de Oost-Duitse leider Walter Ulbricht nog verzekerd dat ,,niemand het plan heeft om een muur te bouwen'' op de grens. Maar toen waren de voorbereidingen al in volle gang.

De betonnen kolos werd 4 meter hoog en 43 kilometer lang. Het onderbrak 193 straten en vele tramlijnen. Circa 11.500 militairen begonnen de grenzen te controleren. Vanuit 302 wachttorens speuren militairen naar grensovertreders.

Voor veel Duitsers is de herinnering aan de muur nog levendig. Heel sterk is dat bijvoorbeeld bij Jürgen Litfin. Hij vernam in augustus 1961 op de televisie dat zijn broer Günter had geprobeerd om vanuit Oost-Berlijn via de haven naar het Westen te zwemmen. De vluchter was ontdekt door de bewakers en doodgeschoten. Hij was het eerste slachtoffer van de grenspolitie.

Zijn broer heeft een DDR-wachttoren in Berlijn gekocht en ingericht als museum voor zijn broer. Jürgen heeft er vele toeristen en schoolklassen rondgeleid en verteld over het leven in de DDR. ,,En dat was geen arbeiders- en boerenparadijs’’, zei hij nadrukkelijk in een recent interview.

In totaal probeerden ruim 100.000 mensen te vluchten van Oost- naar West-Duitsland tussen 1961 en 1989. Ruim 600 van hen stierven, minstens 136 bij de Berlijnse muur. Bij de strenge controle bij de grens kwamen 251 mensen om, de meesten door hartaanvallen.

De Oost-Duitse regering beweerde zelf dat de muur nodig was om de eigen bevolking te beschermen tegen het ‘fascistische Westen’. In 1989 bleek de animo van de bevolking voor het westen echter te groot. Na massale protesten beloofde de DDR-regering de grens open te stellen. De eenwording van Duitsland was begonnen.
Bron: ANP

Trefwoorden

berlijnse muur

1	Porseleinen Toren in ontwikkelgebied Nieuw Delft officieel geopend vrijdag, 19 april
2	Marc Koehler Architects presenteert ensemble van zes gebouwen in Buiksloterham donderdag, 18 april
3	NOAHH presenteert opgeleverde Villa Vaartjes in Almere Oosterwold dinsdag, 23 april
4	Rijksmonumentaal Jachtslot Mookerheide heropend na restauratie door 1meter98 maandag, 22 april
5	Een appartementengebouw met acht verschillende woningen donderdag, 18 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Satire over gebruik groene gevels

12 juli 2011

Groen licht voor herbouw Berlijns paleis

2 december 2009

Prominenten willen museum over Koude Oorlog

17 juni 2008

Kunstenaar wil deel Berlijnse Muur opnieuw laten verrijzen

24 augustus 2018

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Archello introduceert ‘de meest visuele podcastserie over architectuur’

Gisteren, 15:30

In elke Archello Podcast spreekt hoofdredacteur Collin Anderson met prominente architecten over hun vak en hun projecten; de afleveringen worden op de site rijkelijk geïllustreerd met beeldmateriaal, direct gelinkt aan het verhaal.

Bamboe paviljoen bij Brusselse triomfboog door bkvv architecten

Gisteren, 13:29

Met het paviljoen bij de triomfboog van het Jubelpark wilde het bureau bezoekers de schoonheid van het materiaal laten ervaren en een lans breken voor bamboe als bouwmateriaal voor Europese gebouwen.

Studio Modijefsky ontwerpt koekmakerij als wonderwinkel

Gisteren, 12:24

Door de populariteit van de koekmakerij Van Stapele verhuist ze naar een groter pand. Aan Studio Modijefsky was de opdracht om het nieuwe interieur te ontwerpen, waarbij de sfeer van de voormalige winkel moest terugkeren.

Café of restaurant in de plint? Houd in het ontwerp rekening met eisen rond geluid en vooral rond muziek

Gisteren, 09:00

Woongebouwen met cafés of restaurants in de plint: in stedelijke gebieden zien we ze steeds meer. Maar bij het ontwerp hiervan wordt niet altijd voldoende rekening gehouden met het geluid dat de functies in de plint genereren.

Terugluisteren: Violette Schönberger in Nooit Meer Slapen

Gisteren, 16:09

Maandag was architect, stedenbouwkundige en Architectenweb-columnist Violette Schönberger te gast in het radioprogramma Nooit Meer Slapen.

‘Nieuw kabinet moet daadkrachtig mobiliteitsbeleid voeren’

Gisteren, 10:52

Als het komende kabinet niet met daadkrachtig mobiliteitsbeleid komt, slibt het land dicht, stellen onder meer provincies en gemeenten.

Limburg maakt plannen voor 30.000 woningen nabij stations

Gisteren, 09:42

De woningen zijn bedoeld voor zowel woningzoekenden uit Limburg als van verder, laat de provincie weten.

ASML wil grote vestiging op Brainport Industries Campus

23 april, 11:34

Chipmachinefabrikant ASML wil in de regio Eindhoven uitbreiden met het oog op de toekomst.

Organisaties werken aan praktijktoets aangescherpte MPG-eisen

22 april, 2:27

Veertien organisaties uit onder meer de ontwerp- en bouwsector gaan onderzoeken hoe de aangescherpte MPG-eisen voor 2025 kunnen worden geïmplementeerd in de praktijk.