Bouw Berlijnse Muur begon 50 jaar geleden

8 augustus 2011, 11:43

Het was een grote schok voor de hele wereld toen Oost-Duitse bouwvakkers op 13 augustus 1961 de eerste betonplaten neerzetten op de grens met West-Duitsland. De betonnen muur deelde de wereldstad Berlijn in een westelijk en een oostelijk deel. Families, vrienden en buren waren tot hun schrik plots gescheiden. De meesten zouden elkaar 28 jaar niet meer zien.

In het voorjaar van 1961 waren nog tienduizenden Oost-Duitsers naar het Westen gevlucht, onder het prikkeldraad en andere afzettingen door. Vooral goedopgeleide jonge werknemers en academici weken uit van de socialistische republiek DDR naar het kapitalistische West-Duitsland. In het voorjaar was de economische situatie in de DDR verslechterd. Door de massale verhuizing liep het land langzaam leeg.

In juni had de Oost-Duitse leider Walter Ulbricht nog verzekerd dat ,,niemand het plan heeft om een muur te bouwen'' op de grens. Maar toen waren de voorbereidingen al in volle gang.

De betonnen kolos werd 4 meter hoog en 43 kilometer lang. Het onderbrak 193 straten en vele tramlijnen. Circa 11.500 militairen begonnen de grenzen te controleren. Vanuit 302 wachttorens speuren militairen naar grensovertreders.

Voor veel Duitsers is de herinnering aan de muur nog levendig. Heel sterk is dat bijvoorbeeld bij Jürgen Litfin. Hij vernam in augustus 1961 op de televisie dat zijn broer Günter had geprobeerd om vanuit Oost-Berlijn via de haven naar het Westen te zwemmen. De vluchter was ontdekt door de bewakers en doodgeschoten. Hij was het eerste slachtoffer van de grenspolitie.

Zijn broer heeft een DDR-wachttoren in Berlijn gekocht en ingericht als museum voor zijn broer. Jürgen heeft er vele toeristen en schoolklassen rondgeleid en verteld over het leven in de DDR. ,,En dat was geen arbeiders- en boerenparadijs’’, zei hij nadrukkelijk in een recent interview.

In totaal probeerden ruim 100.000 mensen te vluchten van Oost- naar West-Duitsland tussen 1961 en 1989. Ruim 600 van hen stierven, minstens 136 bij de Berlijnse muur. Bij de strenge controle bij de grens kwamen 251 mensen om, de meesten door hartaanvallen.

De Oost-Duitse regering beweerde zelf dat de muur nodig was om de eigen bevolking te beschermen tegen het ‘fascistische Westen’. In 1989 bleek de animo van de bevolking voor het westen echter te groot. Na massale protesten beloofde de DDR-regering de grens open te stellen. De eenwording van Duitsland was begonnen.
Bron: ANP

Trefwoorden

berlijnse muur

1	Vernieuwde entree westelijke reizigerstunnel Amsterdam Centraal geopend maandag, 30 juni
2	Is er een alternatief voor altijd dezelfde torenplattegrond? dinsdag, 1 juli
3	Eindhoven presenteert masterplan voor Stadhuisplein en omgeving maandag, 30 juni
4	KAAN Architecten transformeert historische fabriek in Brazilië tot cultureel centrum vrijdag, 27 juni
5	Belgisch-Nederlands team geselecteerd voor ambitieus infrastructuurproject Brussels Airport donderdag, 26 juni

Gerelateerde nieuwsberichten

Satire over gebruik groene gevels

12 juli 2011

Groen licht voor herbouw Berlijns paleis

2 december 2009

Prominenten willen museum over Koude Oorlog

17 juni 2008

Kunstenaar wil deel Berlijnse Muur opnieuw laten verrijzen

24 augustus 2018

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Tech-startups gezocht voor Ruud van Berkel Award 2025

36 minuten geleden

Heembouw roept jonge ondernemers, ontwerpers en vernieuwers op om zich aan te melden voor de Ruud van Berkel Award 2025. De derde editie van deze prijs richt zich specifiek op een schaalbaar tech-idee dat de bouwsector helpt te verduurzamen.

Dijkmagazijn duurzaam herbestemd tot gastenverblijf

Gisteren, 15:38

Bij de renovatie en herbestemming van het cultuurhistorisch erfgoed heeft architectenbureau Common Practice ingezet op behoud van bestaande elementen en sferen, in combinatie met biobased en circulair materiaalgebruik.

Boodschap van de brugpijler

Gisteren, 13:16

Aan een oude brugpijler, in de uiterwaarden bij Hattem, is een verrassend object geklemd. Een futuristische zender? Een constructivistisch baken? Het is in elk geval een kunstwerk van Frank Havermans, gerealiseerd in het kader van de IJsselbiënnale.

Boek belicht ruimtelijke geschiedenis van Den Haag door de eeuwen heen

Gisteren, 10:17

Van het onbeduidende dorp Die Haghe tot de welbekende wereldhoofdstad van vrede en recht. In het boek het Haagse stadsbeeld wordt de ruimtelijke en cultuurhistorische geschiedenis van Den Haag verteld.

Gelderland roept op tot snellere procedures voor vol stroomnet

Gisteren, 09:42

Onlangs werd duidelijk dat de uitbreiding van het net in grote delen van het land, waaronder Gelderland, forse vertraging oploopt.

Zuid-Holland kijkt langs A4 en N11 naar ruimte voor zonnepanelen

1 juli, 4:31

De provincie, Rijkswaterstaat, ProRail, het Hoogheemraadschap van Rijnland en betrokken gemeenten hebben afgesproken de mogelijkheden te onderzoeken.

MVRDV benoemt Floris Overheul tot nieuwe algemeen directeur

1 juli, 2:17

Met ingang van 1 juli 2025 volgt hij Sigrid Baas op; zij bekleedde de functie sinds november 2023 op interim-basis. Overheul werkte hiervoor bij Mecanoo.

Meer hypotheekaanvragen voor verbouwing en verduurzaming huis

1 juli, 12:09

De Hypotheker wijt de stijging aan een tekort aan geschikte seniorenwoningen, waardoor 55-plussers vaker kiezen voor het levensloopbestendig maken van de huidige woning in plaats van verhuizen.