Zeeuws monument voor verdronken dorpen

1 juli 2009, 10:26

Aan de Oosterscheldedijk op het Zeeuwse eiland Noord-Beveland, tussen het dorp Colijnsplaat en de Zeelandbrug, verrijst dit najaar het Monument voor de Verdronken Dorpen in Zeeland. Het monument vestigt de aandacht op de geschiedenis van minstens 117 verdronken Zeeuwse dorpen.

Het ontwerp is van de hand van beeldend kunstenares Lydia Schouten uit Amsterdam. De officiële oplevering van het monument op dinsdag 13 oktober maakt onderdeel uit van een meerjarig onderzoeksproject naar de verdronken geschiedenis van Zeeland door Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (SCEZ) uit Middelburg. Op de kruin van de dijk wordt een toren geplaatst, die verwijst naar de kerktorens van destijds uit de verdronken dorpen. Deze waren vaak nog zichtbaar, lang nadat de dorpen zelf al waren weggevaagd door het water. Vanaf de toren naar de waterkant kan de bezoeker over treden lopen, opgebouwd uit betonblokken, volgens het systeem Leendertse (een dijkbekleding in 1935 bedacht door M. Leendertse uit Bruinisse).

In de blokken leest de bezoeker de spreuk “Het geldt voor nu, het geldt voor later – Wantrouw de macht van wind en water”, ter herinnering aan de Sint-Elisabethsvloed. Tevens zijn de namen van de 117 verdronken dorpen in Zeeland gezandstraald in de blokken en daarna ingevuld met contrasterende betonverf.

De toren zelf bestaat uit een stalen constructie van 7.40 meter hoog, met aan de buitenzijde gebogen platen transparant acrylaat. Hierop zijn schilderingen aangebracht: watergolven en vaag daarachter schimmen. In de schemertijd wordt de toren gedurende maximaal twee uur van binnenuit verlicht. Daarna wordt het monument opgenomen in de duisternis.

Aan de toren hangen zeven stalen trechters. In vier daarvan zijn speakers aangebracht, waaruit drie maal per dag een geluidscompositie klinkt. Het geluid is gericht op de traptreden aan de zeezijde.

Bezoekers aan het monument horen het geluid van opkomende storm (water en wind), afgewisseld met meerstemmige zang uit de vijftiende eeuw en in de verte Middeleeuwse kerkklokken. Na enkele minuten sterft het geluid weg en is er de stilte om over de verdronken dorpen na te denken. De tijdstippen waarop de geluidscompositie klinkt, verwijzen naar jaren waarin zich enkele van de vele fatale stormvloeden voordeden, welke het Deltalandschap voorgoed veranderden en dorpen deden verdwijnen: 11.34 uur (na de vloed uit 1134 startten de bedijkingactiviteiten), 14.04 uur (Sint- Elisabethsvloed uit 1404) en 15.30 uur (Sint-Felixvloed uit 1530).

De energievoorziening van het Monument voor de Verdronken Dorpen geschiedt door een zonnepaneel, een unieke situatie voor een kunstwerk in Nederland.

Nabij het monument komt een informatiepunt over de verdronken dorpen. Het gaat om kerkdorpen die ruwweg zijn ontstaan in de periode 900 tot 1500, weggevaagd door het water, veelal als gevolg van een stormvloed, soms ook door langer lopende processen.

Sporen in het landschap, bodemvondsten en archiefmateriaal herinneren tot op de dag van vandaag aan het leven van mensen op inmiddels verdwenen plekken.

De feestelijke oplevering van het Monument voor de Verdronken Dorpen in Zeeland vindt plaats op dinsdag 13 oktober. Bij de presentatie en in de dagen daarna wordt een cultureel programma opgevoerd met poëzie, theater en muziek.
Bron: Bron + beelden: Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland

Trefwoorden

verdronken dorpen lydia schouten monument stichting cultureel erfgoed zeeland

1	Porseleinen Toren in ontwikkelgebied Nieuw Delft officieel geopend vrijdag, 19 april
2	Marc Koehler Architects presenteert ensemble van zes gebouwen in Buiksloterham donderdag, 18 april
3	NOAHH presenteert opgeleverde Villa Vaartjes in Almere Oosterwold dinsdag, 23 april
4	Rijksmonumentaal Jachtslot Mookerheide heropend na restauratie door 1meter98 maandag, 22 april
5	Een appartementengebouw met acht verschillende woningen donderdag, 18 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Huis Gandhi mogelijk monument

6 augustus 2009

Winnaars prijsvraag De Verbinding bekend

29 juli 2009

Ontwerpen voor dijkbekleding Oosterschelde

27 april 2010

Geld voor monumenten Antillen en Aruba

3 augustus 2009

Zeelandbrug rijksmonument op 50e verjaardag

15 december 2015

Watersnoodmuseum uitgebreid en verbouwd

22 april 2009

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Archello introduceert ‘de meest visuele podcastserie over architectuur’

Gisteren, 15:30

In elke Archello Podcast spreekt hoofdredacteur Collin Anderson met prominente architecten over hun vak en hun projecten; de afleveringen worden op de site rijkelijk geïllustreerd met beeldmateriaal, direct gelinkt aan het verhaal.

Bamboe paviljoen bij Brusselse triomfboog door bkvv architecten

Gisteren, 13:29

Met het paviljoen bij de triomfboog van het Jubelpark wilde het bureau bezoekers de schoonheid van het materiaal laten ervaren en een lans breken voor bamboe als bouwmateriaal voor Europese gebouwen.

Studio Modijefsky ontwerpt koekmakerij als wonderwinkel

Gisteren, 12:24

Door de populariteit van de koekmakerij Van Stapele verhuist ze naar een groter pand. Aan Studio Modijefsky was de opdracht om het nieuwe interieur te ontwerpen, waarbij de sfeer van de voormalige winkel moest terugkeren.

Café of restaurant in de plint? Houd in het ontwerp rekening met eisen rond geluid en vooral rond muziek

Gisteren, 09:00

Woongebouwen met cafés of restaurants in de plint: in stedelijke gebieden zien we ze steeds meer. Maar bij het ontwerp hiervan wordt niet altijd voldoende rekening gehouden met het geluid dat de functies in de plint genereren.

Terugluisteren: Violette Schönberger in Nooit Meer Slapen

Gisteren, 16:09

Maandag was architect, stedenbouwkundige en Architectenweb-columnist Violette Schönberger te gast in het radioprogramma Nooit Meer Slapen.

‘Nieuw kabinet moet daadkrachtig mobiliteitsbeleid voeren’

Gisteren, 10:52

Als het komende kabinet niet met daadkrachtig mobiliteitsbeleid komt, slibt het land dicht, stellen onder meer provincies en gemeenten.

Limburg maakt plannen voor 30.000 woningen nabij stations

Gisteren, 09:42

De woningen zijn bedoeld voor zowel woningzoekenden uit Limburg als van verder, laat de provincie weten.

ASML wil grote vestiging op Brainport Industries Campus

23 april, 11:34

Chipmachinefabrikant ASML wil in de regio Eindhoven uitbreiden met het oog op de toekomst.

Organisaties werken aan praktijktoets aangescherpte MPG-eisen

22 april, 2:27

Veertien organisaties uit onder meer de ontwerp- en bouwsector gaan onderzoeken hoe de aangescherpte MPG-eisen voor 2025 kunnen worden geïmplementeerd in de praktijk.