'Saenredam geeft verkeerd beeld interieur kerk'

25 augustus 2008, 11:48

Kerkenschilder Pieter Saenredam geeft een verkeerd beeld van het interieur van protestantse kerken in de zeventiende eeuw. Die kerken waren lang niet zo sober als hij het voorstelt. De wanden waren vaak beschilderd en de kerk hing vol versieringen als rouwborden, schilden en scheepjes.

Dat zegt Wim Meulenkamp, wetenschappelijk medewerker van de Stichting Kerkelijk Kunstbezit Nederland (SKKN), die honderden interieurs van protestantse kerken heeft onderzocht. Die interieurs zijn voor hem vergelijkbaar met de pronkkamers van grachtenpanden en in kastelen.

Pas in de negentiende eeuw werden de interieurs sober. De witkwast ging over wandschilderingen en andere versieringen gingen de kerk uit. Waarschijnlijk was dat streven naar versobering een reactie op het ontstaan van hervormingsbewegingen als de Afscheiding en het Reveil, die de nadruk legden op de geloofsbeleving.

Saenredam schilderde bijvoorbeeld de Sint Bavo in Haarlem. Het interieur is wit en leeg, maar uit een prent uit dezelfde tijd blijkt dat in de kerk vele rouwborden hingen. Evenmin had de schilder oog voor de zerken op de grond. Vermoedelijk liet de schilder alles weg om de leegte van het gebouw weer te geven.

De protestantse kerk was volgens Meulenkamp in de zeventiende en achttiende eeuw het centrum van het stads- en dorpsleven. Mensen ontmoetten er elkaar, wandelden er rond met hun hond en onderhandelden er. De brandweer moest naar de kerk om de brandspuit te halen. Iedereen, ook rooms-katholieken en doopsgezinden, werd er begraven.

Katholieke kerken hadden die functie van centrum van het dorpsleven niet; die waren uitsluitend bestemd voor de eredienst.
Bron: ANP

Trefwoorden

interieur wim meulenkanmp sint bavo pieter saenredam stichting kerkelijk kunstbezit nederland kerk

1	Zeven architectenbureaus ontwerpen eerste woningen De Suikerzijde maandag, 15 april
2	‘Stoere dame op hoge hakken’ model voor gevel pand P.C. Hooftstraat woensdag, 17 april
3	Woontoren Nova in De Binckhorst rondt de transformatie Maanplein af woensdag, 17 april
4	Marc Koehler Architects presenteert ensemble van zes gebouwen in Buiksloterham donderdag, 18 april
5	Een sereen samenspel van villa’s in een groen landschap woensdag, 17 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Kerk heeft mooiste interieur Haarlemmermeer

25 juni 2007

Boek biedt diepgaand inzicht in (bouw)geschiedenis St.-Bavokerk Haarlem

28 september 2021

Andere nieuwsberichten

Nieuw gebouw met laboratoria en kantoren voor Leiden Bio Science Park

Gisteren, 15:55

Naar verwachting wordt op het Leiden Bio Science Park eind deze maand gestart met de bouw van Nexus Labs & Offices. Ector Hoogstad Architecten is verantwoordelijk voor het ontwerp.

Mecanoo transformeert voormalig concertgebouw in Schotse Perth tot museum

Gisteren, 14:41

Het Perth Museum, dat is gericht op de lokale en Schotse historie in brede zin, biedt onder meer onderdak aan de Stone of Scone. De belangrijkste steen uit de geschiedenis van Schotland is ondergebracht in een beeldbepalend eiken meubel.

Porseleinen Toren in ontwikkelgebied Nieuw Delft officieel geopend

Gisteren, 11:35

De door Orange Architects ontworpen toren markeert de entree van de nieuwbouwwijk Nieuw Delft vanaf de westzijde. De toren biedt plek aan 85 woningen en een 200 vierkante meter omvattende horecaruimte.

MoederscheimMoonen ontwerpt nieuw bewegingscentrum voor zorglandgoed

Gisteren, 09:25

In opdracht van zorginstelling Ipse de Bruggen heeft MoederscheimMoonen Architects een nieuw bewegingscentrum ontworpen voor landgoed Hooge Burch in Zwammerdam. Bio-based materiaalgebruik en energieneutraliteit zijn uitgangspunten bij het ontwerp.

Amsterdam gaat meer woningen voor ouderen geschikt maken

Gisteren, 13:49

De gemeente past bestaande seniorenflats op verschillende manieren aan om ouderen langer zelfstandig te laten wonen.

FNV: minister moet ingrijpen na censuur door bestuur TU Delft

Gisteren, 12:12

Volgens de vakbond ‘rommelt het aan alle kanten’ bij de universiteit, nu het bestuur daar ‘censuur toepast om een kritisch artikel in het eigen universiteitsblad Delta onder het tapijt te vegen’.

Gelderland wil 12.000 huizen bouwen bovenop bestaande daken

Gisteren, 10:03

De provincie Gelderland denkt dat er komende vijf jaar 12.000 huur- en koopwoningen bijgebouwd kunnen worden door optoppen.

Zeeland investeert miljoenen in wonen, wegen en leefbaarheid

18 april, 4:31

Zo komt er van 2025 tot en met 2027 jaarlijks 3 miljoen euro beschikbaar voor het verbeteren van de bestaande woningvoorraad en het versnellen van de woningbouw.