Hoogbouw - Intro

4 januari 2008, 12:41

Het bouwen van hoge kantoor- en woongebouwen werd ruim een eeuw geleden mogelijk gemaakt door de toepassing van dragende ijzeren skeletconstructies in combinatie met personenliften. Vanaf het eind van de 19e eeuw werd binnen een aantal Noord-Amerikaanse steden geconcurreerd om de hoogste skyscraper (wolkenkrabber) van de stad. Het in 1931 voltooide Empire State Building in New York won de slag en bleef lange tijd het hoogste gebouw ter wereld.

Het in 1897 in Rotterdam gerealiseerde hoge Witte Huis was lang tijd het hoogste kantoorgebouw van Europa. Merkwaardig genoeg heeft dit 45 meter hoge gebouw massieve dragende buitenmuren. Dat geldt niet voor de in 1932 aan het Victorieplein in Amsterdam gebouwde Wolkenkrabber naar ontwerp van J.F. Staal, waar wel werd gekozen voor nieuwe bouwtechnieken en bouwmaterialen. Voor de Tweede Wereldoorlog was hoogbouw bijna uitsluitend voorbehouden aan steden in het noorden van de Verenigde Staten en West-Europa. Na 1945 werden ook in de Sovjet-Unie en andere communistische landen wolkenkrabbers gebouwd. Tot begin jaren zeventig voerden de Amerikanen echter de boventoon. De Twin Towers van het World Trade Center in New York waren (zij het voor korte tijd) niet alleen de hoogste gebouwen ter wereld, ze vormden tevens het symbool van de economische machtspositie.

Vanaf de jaren tachtig wordt ook in het sterk in opkomst zijnde Azië gekozen voor hoogbouw. Zo kreeg Hongkong een skyline die nauwelijks onderdoet voor Manhattan. Na Signapore en diverse Japanse steden volgde in de jaren negentig ook Maleisië.

Aan het begin van de 21e eeuw werd in de Aziatische landen de wereld-hoogtelat verlegd. In Taipei in Taiwan werd voor de eerste maal de 500 meter overschreden. Tegenwoordig laat China zien hoe hoogbouw een uitdrukking vormt van economische groei. Inmiddels is ook in het Midden-Oosten hoogbouw sterk in opkomst. De meest opvallende stad in dit opzicht is Dubai, waar het hoogste gebouw ter wereld zal worden gebouwd. In Europa wordt in de vele historische binnensteden in het algemeen voorzichtiger met hoogbouw omgegaan. Het is dan ook geen toeval dat in Rotterdam – stad zonder historische kern – nadrukkelijk wordt gekozen voor intensief grondgebruik in de toekomst, terwijl in Amsterdam de hoogbouw wordt geconcentreerd aan de decentrale Zuidas. Met deze spectaculaire ontwikkeling krijgt ook de hoofdstad een skyline van Europese betekenis. Steden als Den Haag, Utrecht, Eindhoven en Leeuwarden volgen.

Hoogbouw zal voor veel bestuurders en planologen onvermijdelijk zijn. De trek naar de stad op mondiaal niveau is groter dan ooit. Naar verwachting zal tweederde van de snel groeiende wereldbevolking rond 2050 in een stad of binnen een stedelijke agglomeratie wonen.

Vorm en hoogte van een wolkenkrabber worden bepaald door de draagconstructie, de geveltechniek en de technische installaties, maar ook door veiligheidsvoorschriften, die aanzienlijk strenger werden na de aanslagen in New York op 11 september 2001. Gezien deze ontwikkelingen en de vooruitgang van de bouwtechniek zijn er nog een aantal spectaculaire hoogbouwprojecten te verwachten.

Overzicht projecten:

- Kantoor Hearst Building, New York (Norman Foster, 2004-2006)

- Moscow City Tower, Moskou, Rusland (Norman Foster and partners)

- Turning Torso, Malmö, Zweden (Santiago Calatrava, 2007)

- Burj Dubai, Dubai, Verenigde Arabische Emiraten (Skidmore Owings and Merril)

- Petronas Towers, Kuala Lumpur, Maleisië (Cesar Pelli)

- Magic Mountains, Chongqing, China (COBE architecten / Chongging universiteit, 2007)

- multifunctioneel gebouw, Chongqing, China (Ken Yeang)

- Jin Mao Toren, Shanghai, China (Skidmore Owings and Merrill)

- Freedom Towers, New York, Verenigde Staten (diverse architecten)

- Millenium Tower, Tokyo, Japan (Norman Foster and Partners)

- Taipei 101, Taipei, Taiwan (CY Lee & Partners architect, 2004)

1	Van boven- en benedenhuis naar een architectenwoning dinsdag, 12 oktober
2	Vijf nominaties voor Abe Bonnema Architectuurprijs 2021 woensdag, 13 oktober
3	Markante woontoren van TPDVSP in Sloterdijk opgeleverd dinsdag, 12 oktober
4	Benthem Crouwel transformeert 17e-eeuws wevershuis tot eigentijdse stadswoning donderdag, 14 oktober
5	Atelier Kempe Thill presenteert opgeleverde Infrabel Academy maandag, 11 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

Parkeerterrein in plaats van supertoren

Wolkenkrabber Foster afgelast door crisis

Voormalige hoogste toren wil 'groen' worden

Bureau architect World Trade Center failliet

Andere nieuwsberichten

Nieuwe naam en associate partners voor jvantspijker & partners

15 oktober, 2:36

Architectenbureau jvantspijker & partners heeft een nieuwe naam: JVST. Aan de vooravond van diens tienjarig jubileum heeft het Rotterdamse bureau bovendien drie associate partners benoemd.

Wiegerinck ontwerpt nieuwbouw SInt Jans Gasthuis Weert

15 oktober, 1:29

Het bestaande ziekenhuiscomplex wordt in twee fases vervangen door nieuwbouw. De eerste fase behelst een 11.550 vierkante meter groot gebouw rond een patio.

Bouw cpo-project Jenga House op Oostenburgereiland van start

15 oktober, 11:47

Het door arons en gelauff architecten ontworpen complex biedt plaats aan vijftien woningen, die zijn gestapeld als blokken in het spel Jenga. Bijna elke woning is uniek in opzet en uitwerking.

Dirk Roosenburgprijs 2021 voor multifunctioneel centrum 't Karregat

15 oktober, 10:34

De verbouwing van multifunctioneel centrum ’t Karregat in Eindhoven is bekroond met de Dirk Roosenburgprijs 2021.

Einde dreigt voor Warmtebedrijf Rotterdam

15 oktober, 9:52

De gemeente ziet af van deelname aan een project dat het Warmtebedrijf van een faillissement zou moeten redden.

Coalitie van steden aan nieuw kabinet: los wooncrisis nu op

15 oktober, 9:21

Een coalitie van zestien grote steden vraagt om meer geld en minder regels.

TNO: ondergrondse energieopslag onmisbaar voor duurzame toekomst

14 oktober, 10:10

Om de overstap op duurzame energie te laten slagen, moet Nederland niet alleen inzetten op de opwekking daarvan, maar ook op het ondergronds opslaan van energie.

RLi: benut Nationaal Groeifonds voor verduurzaming economie

14 oktober, 9:43

Door een fixatie op economische groei dreigt het investeringsfonds een vehikel te worden voor projecten die de 'oude economie' laten groeien.

Nieuw managementteam voor Ruimtevolk

13 oktober, 2:54

Sinds 1 oktober wordt het ruimtelijk adviesbureau geleid door Anne Seghers, Caroline Bégin, Janneke Rutgers en oprichter Sjors de Vries.

Samsom: echte oplossing hoge energieprijs is snel verduurzamen

12 oktober, 3:17

De kabinetschef van eurocommissaris Frans Timmermans benadrukt het belang van isolatie, energiebesparing en het ontwikkelen van alternatieven voor aardgas.

Ga naar het nieuws-archief