Het 'gewone bouwen'

18 januari 2006, 9:00

Tentoonstelling - 25 januari t/m 4 maart 2006 In de vorige eeuw behoorde het Nederlands leefklimaat, en in het bijzonder de volkshuisvesting, tot de beste van de wereld. Dat is niet alleen de verdienste van de grote namen in het bestuur, de architectuur en de stedenbouw. Hoewel Utrecht er zeker anders zou hebben uitgezien als bijvoorbeeld burgemeester Fockema Andrae, architect en stedenbouwer Berlage en architect Rietveld geen nieuwe visie op architectuur en stedenbouw hadden ontwikkeld, is wat daadwerkelijk tot stand is gekomen veel meer het werk van onbekende, of zelfs naamloos gebleven, mensen. Juist dit gewone dagelijkse bouwen in de periode 1920 – 1960 heeft in de vierde stad van Nederland geleid tot een leefomgeving die nog steeds gewaardeerd wordt.

Hoe deze groei heeft plaatsgevonden en welke stedenbouwkundige beslissingen zijn gemaakt in deze periode wordt in de tentoonstelling aan de hand van vier voorbeelden beschreven. Vanuit een stedenbouwkundig perspectief wordt de stad als geheel geanalyseerd en krijgen de verschillende wijken elk een plek binnen het grotere geheel. Het kader wordt gevormd door een studie naar wat er van het ‘masterplan’, dat H.P. Berlage en ir. L.N. Holsboer in 1924 voor de stad Utrecht hebben opgesteld, terecht is gekomen. Om de snelle groei van Utrecht in goede banen te leiden was er behoefte aan dit plan, maar het kreeg nooit de juridische status van een Uitbreidingsplan conform de Woningwet van 1901. De ruggengraat van het plan Berlage vormde een infrastructuur bestaande uit ringwegen en forse doorbraken in de binnenstad. De Neude werd gezien als verkeers- en stadsplein. De binnenstad zou tot een city uitgroeien. Het hierdoor ontstane netwerk van wegen verbond de oude stad met de nieuwe wijken, waar voor de groeiende bevolking degelijke en aantrekkelijke woningen moesten worden gebouwd . Naast nieuwe wegen moest er een nieuw centraal station en zelfs een vliegveld komen. Grote delen van deze visie zijn pas aan het eind van de bestudeerde periode in gewijzigde vorm tot stand gekomen, of zelfs helemaal niet uitgevoerd. Wel werden de voorziene woonwijken grotendeels gerealiseerd. Deze nieuwe woningen in Oog in Al, Elinkwijk en Tolsteeg zijn vandaag de dag nog immer populair. De traditionelere bouw die toegepast is spreekt ook nu nog tot de verbeelding.

De tentoonstelling toont aan dat de directe invloed van Berlage veel geringer is geweest dan meestal in de literatuur wordt gesteld. Daarnaast wordt een beeld geschapen van de manier waarop 'ons stadsie' geworden is tot wat het nu is, hoe Werkspoor en Demka hun stempel hebben gedrukt op het kleine dorpje Zuilen, hoe Rietveld Tolsteeg heeft beïnvloed, hoe parkwijk Oog in Al tot stand kwam, en waarom er geen stadhuis staat op de Neude. Dit en meer kunt u te weten komen in de tentoonstelling ‘Het gewone bouwen: Utrecht 1920 – 1960’.

De tentoonstelling is gemaakt door studenten van de Universiteit Utrecht in het kader van hun Bachelors Onderzoekswerkgroep onder begeleiding van dr. R. Dettingmeijer en drs M. Damme.

Lezing - 9 februari 20.00 uur
Tijdens de lezing zullen de studenten van de Universiteit Utrecht de tentoonstelling inhoudelijk toelichten. De lezing is gratis. Reservering wordt sterk aanbevolen.

Locatie:
Architectuurcentrum Aorta
Aanvang:
20.00 uur
Toegang:
gratis
Aanmelden:
Wegens een beperkt aantal plaatsen wordt u verzocht van tevoren te reserveren via architectuurcentrum Aorta: tours@aorta.nu of tel: 030 2321686.

Trefwoorden

berlage tentoonstelling oog kader

1	Team van vijf architectenbureaus maakt winnend ontwerp voor Havenstraat Amsterdam donderdag, 11 april
2	Zeven architectenbureaus ontwerpen eerste woningen De Suikerzijde maandag, 15 april
3	De architect is op zoek naar liefde woensdag, 10 april
4	Boijmans weer even open tijdens Rotterdam Architectuur Maand donderdag, 11 april
5	ING Research verwacht krimp in bouwsector, woningmarkt trekt aan donderdag, 11 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Woningen en bedrijven in Parkwijk Utrecht

24 maart 2009

Andere nieuwsberichten

Een compact schoolgebouw met korte lijnen en clubhuizen

Vandaag, 16:14

Een nieuw schoolgebouw voor Het Element in Amersfoort, ontworpen door De Zwarte Hond, brengt twee vmbo-vestigingen, drie sportzalen, een dojo en een talencentrum samen onder een dak.

Tangram organiseert expositie over AI en de zachte waarden van architectuur

Vandaag, 11:51

De tentoonstelling ‘Onmetelijk belangrijk’ gaat in op kunstmatige intelligentie bij architectonisch ontwerp, met ruime aandacht voor de plaats van niet-meetbare waarden daarin. De tentoonstelling opent op 1 mei met een lezing.

Nederland als vegan-land heeft vele positieve effecten

Gisteren, 16:24

Ontwerpend onderzoek door Strootman Landschapsarchitecten en Universiteit Leiden laat zien dat minder vlees en zuivel resulteert in meer ruimte voor natuur, biodiversiteit en recreatie, meer rechtvaardigheid en in positieve effecten voor de economie.

BurtonHamfelt verzorgt aanpassing en uitbreiding van modulair schoolgebouw

Gisteren, 12:59

Een bestaand, tijdelijk schoolgebouw in Amsterdam Zuidoost, eerder door BurtonHamfelt Urban Architecture modulair en aanpasbaar ontworpen, is door hetzelfde architectenbureau gerenoveerd en uitgebreid voor een nieuwe gebruiker.

Renovatiekosten Binnenhof lopen op naar circa 2 miljard

Vandaag, 16:48

De gebouwen van de Tweede en Eerste Kamer, het ministerie van Algemene Zaken en de Raad van State zijn er veel slechter aan toe dan verwacht.

Commissie vindt kabinetsplannen voor landelijk gebied onvoldoende

Vandaag, 15:10

Het adviesorgaan mist in de grootschalige plannen vooral “een duurzaam toekomstperspectief voor de landbouw”.

Gasthuiskwartier Den Bosch nadert voltooiing met bouwstart fase vier

Vandaag, 14:20

De laatste fase bestaat uit een ensemble van negen gebouwen met onder meer appartementen en commerciële ruimte, naar een ontwerp van HilberinkBosch architecten en Mulleners + Mulleners Architecten.

Kabinet trekt 11 miljoen euro extra uit voor bibliotheken

Gisteren, 16:49

Gemeentes hebben al twee rondes de kans gehad om een aanvraag in te dienen. Toch zijn 63 aanvragen van 44 gemeentes afgewezen.

D66 wil dat zonnepanelen kunnen ‘meebewegen’ met stroompieken

Gisteren, 10:31

Installaties met zonnepanelen moeten als het aan D66 ligt zo worden afgesteld, dat ze bij stroompieken tijdelijk minder stroom kunnen doorgeven aan het net.

Instanties gaan samenwerken bij aanpak woningen aardbevingsgebied

11 april, 4:37

Bij woningen die voor beide in aanmerking komen, worden de versterkingswerkzaamheden gecombineerd met het herstel van bijvoorbeeld fundering of dakconstructie.

Ga naar het nieuws-archief