SO-IL – 450 Warren, New York

SO-IL – 144 Vanderbilt, New York

SO-IL – Grondgebonden woning, New York

SO-IL – Sociale woningbouw, Léon

SO-IL – Grondgebonden woning, New York

In boek over wonen pleit SO-IL voor openbreken corridorontsluiting

26 november, 10:00

In de gestapelde woningbouw in New York is de double loaded corridor, de ontsluiting via een middengang, al heel lang de standaard. Het is een model dat financieel interessant is, maar woningen beperkte kwaliteit biedt en bewoners ook niet nader tot elkaar brengt. In zijn eigen woningbouwprojecten zet SO-IL er daarom op in die corridorontsluiting open te breken. In zijn nieuwe boek In Depth: Urban Domesticities Today reflecteert het bureau op die eigen woningbouwprojecten.

Hoe komen we voorbij die standaard ontsluiting via een middengang?, vraagt architect Jing Liu van SO-IL zich aan het begin van het boek af. Hoe kunnen we het wonen weer meer kwaliteit geven? Want met een rug-aan-rug situering zijn bijna alle woningen enkelzijdig georiënteerd, kunnen de woningen niet natuurlijk geventileerd worden, en zonder daglicht in de gangen hebben ze geen verblijfskwaliteit en leeft iedereen dus letterlijk met de rug naar elkaar toe.

In New York, waar SO-IL gevestigd is, is de double loaded corridor al heel lang de standaard. En met de opkomst van kleinere woningen in Nederland is die typologie nu ook hier aan een snelle opmars bezig. Maar juist in Nederland ziet SO-IL er ook een interessant alternatief voor: de straat in de lucht, oftewel de galerij. Wanneer goed ontworpen, levert dat woningen op met veel meer kwaliteit, stelt het bureau.

In de Mexicaanse stad Léon heeft SO-IL een gesloten bouwblok ontworpen waarin de appartementen via elegant gekromde galerijen ontsloten worden. Zo kunnen de woningen natuurlijk worden geventileerd en is tegelijkertijd een gestapelde buurt gerealiseerd.

Voor het openbreken van de corridorontsluiting kijkt SO-IL niet alleen naar de Nederlandse woningbouw, maar ook naar de galerijen die in traditionele Japanse woningen een tussenruimte vormden tussen binnen en buiten, en naar de traditionele hutongs in Chinese steden, waarin Liu ook opgroeide. Rond die hutongs, die hofjes vormen, leefden families samen die samen weer gemeenschappen vormden. In de neoliberale woningbouw met haar ontsluiting via middengangen is dat allemaal verdwenen, constateert ze.

Dat het echt anders kan toont SO-IL aan met zijn ontwerp voor 450 Warren in Brooklyn, New York. In dit ontwerp is het standaard Amerikaanse woongebouw vrij letterlijk opengebroken: de appartementen zijn los van elkaar getrokken en ontsloten door een hybride van galerij, hof en hal. In die tussenruimte valt daglicht binnen, circuleert de lucht, is er groen… maar bovenal is er ruimte voor ontmoeting, voor gemeenschap. 450 Warren is enkele jaren geleden opgeleverd en is een succes. Het project heeft het debat rond de beperkingen van de corridorontsluiting in New York heropend.

Samen met de opdrachtgever van 450 Warren heeft SO-IL in Brooklyn nu nog een aantal vervolgprojecten ontworpen. Daarbij zie je dat iedere locatie een ander antwoord vraagt, omdat de kavel een andere vorm heeft, omdat de dichtheid hoger is, omdat er in de plint meer publiek programma een plek moet krijgen. In een nieuw hoogbouwproject koppelt SO-IL de opengebroken gang op strategische plekken aan gezamenlijke dakterrassen.

Het boek is een gelaagde en geslaagde reflectie op de zoektocht naar een andere gestapelde woningbouw. Het wonen in de verschillende projecten is door architectuurfotograaf Iwan Baan vastgelegd in verschillende beeldrapportages. Er zijn verschillende essays in het boek opgenomen, plus uitgebreide projectdocumentatie. Naast de gestapelde woningbouw gaat SO-IL daarbij ook in op de laagbouw die het ook in New York heeft ontworpen, bijzondere projecten waarin de relatie tussen binnen en buiten onderzocht wordt. Het boek In Depth: Urban Domesticities Today is uitgegeven door Lars Müller Publishers en te koop voor 50 euro.

Trefwoorden

corridorontsluiting boek woningbouw so-il double loaded corridor corridor brooklyn 450 warren middengang new york

1	Definitief ontwerp voor vernieuwing Centrale Bibliotheek Rotterdam is klaar dinsdag, 26 november
2	OMA ontwerpt woontoren The Martin in Bajeskwartier als 'Japanse puzzel' donderdag, 28 november
3	Bouw EDGE Coolsingel in Rotterdam officieel gestart maandag, 25 november
4	Team met MoederscheimMoonen en Felixx wint aanbesteding Insulindestraat Rotterdam dinsdag, 26 november
5	Woongebouw MO*town Track 8 nabij station Sloterdijk opgeleverd dinsdag, 26 november

Gerelateerde nieuwsberichten

Een New Yorks woongebouw met licht, lucht, privacy en collectiviteit

14 maart 2023

Bouw The CubeHouse op Amsterdamse Zuidas gestart

8 januari

Eerste project van SO-IL in Mexico opgeleverd

7 mei 2021

Zes teams geselecteerd met ontwerpvoorstel voor nieuw MuHKA

7 mei

SO-IL transformeert jachthaven tot kunstcampus in Detroit

10 mei

Kunstmanifestaties tonen ongeziene kant van Brugge en de Belgische kust

16 april

SO-IL presenteert ontwerp Williams College Museum of Art

8 maart

SO-IL geeft cultureel ensemble de ruimte in oude glasfabriek

20 maart 2023

Cultureel ensemble door SO-IL in Brooklyn

10 juni 2022

SO-IL ontwerpt museumgebouw voor Williams College Museum of Art

3 juni 2022

SO-IL transformeert voormalige kerk tot Harlem Artist Studio

13 april 2021

Woongebouw met door SO-IL zelf ontwikkelde bouwsteen krijgt vorm

4 september 2020

SO-IL ontwerpt installatie als een ‘zwerm’ in Atlanta

11 augustus 2020

Interventie van SO-IL maakt van MAAT in Lissabon een publiekere plek

18 juni 2020

SO-IL en West 8 geselecteerd voor vernieuwing Artpark bij Niagara Falls

15 mei 2019

SO-IL benadert bibliotheek als gemeenschapstafel

12 juli 2018

Video: L'atelier de l´arsenal (SO-IL)

28 juli 2017

Presentatie monografie SO-IL met debat over museumarchitectuur

9 juni 2017

SO-IL en MeesVisser verbouwen Frans Hals Museum en De Hallen

2 juni 2017

Amerikaans museum van SO-IL voltooid

26 juli 2016

Semitransparante woning voor kleine kavels

5 april 2017

Galerie SO-IL 'zachte' dissonant in Brooklyn

31 augustus 2015

Galerie SO-IL nieuwe 'laag' in gebouw

9 juni 2015

Florian Idenburg te gast bij TALKS

7 april 2015

SO-IL transformeert glascentrum Meisenthal

20 februari 2015

SO-IL pakt gevel in voor expositie Blueprint

30 januari 2015

Ontwerpen Kunstencluster Arta gepresenteerd

18 februari 2014

'Blauwdrukken' van architecten in KaDE

4 februari 2014

Kunstgalerie met 'maliënkoldergevel' geopend

7 juni 2012

Kunstbeurs in tent SO-IL afgesloten

7 mei 2012

SO-IL laat tent kunstbeurs Frieze kronkelen

9 maart 2012

SO-IL ontwerpt ruimtelijke façade

19 december 2011

SO-IL ontwerpt buurthuis Wulpen

26 september 2011

SO-IL ‘verstoort’ kijk op Meissen-porselein

30 mei 2011

Paviljoens SO-IL in Beijing en New York open

27 september 2010

Installatie Pole Dance (SO-IL) geopend

29 juni 2010

Toon alles

Gerelateerde podcasts

Gesprek met Florian Idenburg over tijden van crisis, actuele projecten en een vestiging in Nederland

14 juli 2021

Gesprek met Florian Idenburg over zijn wereldwijde ontwerppraktijk

19 december 2019

Andere nieuwsberichten

Architect@Work strijkt in 2025 neer in De Kromhouthal in Amsterdam-Noord

29 minuten geleden

Op donderdag 30 en vrijdag 31 oktober 2025 vindt Architect@Work plaats in De Kromhouthal in Amsterdam-Noord. Het wordt de tweede editie van het event in de metropoolregio Amsterdam.

Krijn Geevers en Katrien van Dijk benoemd tot associate bij Architectuur Maken

1 uur geleden

Architectuur Maken heeft twee associates benoemd. Vanwege het toenemende aantal projecten krijgen Krijn Geevers en Katrien van Dijk deze leidinggevende rollen bij het Rotterdamse bureau.

Bouw van landschappelijke woonbuurt in Nijmegen-Noord gestart

Gisteren, 16:58

Aan de rand van het dorp Lent breidt de gemeente Nijmegen uit met een nieuwe buurt. Lents Buiten Oost bestaat uit 33 woningen, ontworpen door MIX architectuur, die zorgvuldig in het landschap zijn ingepast.

Amsterdam Light Festival in teken van thema 'rituals'

Gisteren, 16:23

Donderdag gaat de dertiende editie van het Amsterdam Light Festival van start. Tot en met 19 januari zijn op verschillend plekken in de stad 27 lichtkunstwerken te zien, die refereren aan het festivalthema ‘rituals’.

Kabinet zet streep door verplichte nestvoorziening bij nieuwbouw

2 uur geleden

Volgens Vogelbescherming Nederland zijn vogels en de natuur de dupe van het besluit door minister Keijzer.

KAW en BuurtBoost starten samenwerking voor snelle buurtverbetering

Gisteren, 11:32

De ondertekening van een samenwerkingsovereenkomst is volgens beide partijen een belangrijke stap in hun gedeelde missie: “het creëren van buurten waarin iedereen woongeluk kan ervaren.”

RIVM: klimaatverandering raakt mensen in bestaansonzekerheid hard

Gisteren, 09:18

Het RIVM ziet niet alleen problemen opdoemen, maar ook ‘kansen om de leefomgeving en gezondheid te verbeteren’ door klimaatmaatregelen.

Nieuwbouw bij woningzoekers populairder dan bestaande bouw

27 november, 12:40

Nieuwbouw is bij woningzoekers populairder dan bestaande bouw, zowel wat betreft wijk als woning. De aanschaf van een nieuwbouwwoning kost wel veel tijd en energie.

Makelaars: impact bankroeten op leegstand in winkelstraat beperkt

26 november, 1:40

Het toenemende aantal faillissementen in de detailhandel zorgt vooralsnog niet voor een explosieve toename van de leegstand in de Nederlandse winkelstraat.