'De Floriade is aan een fundamentele update toe'

10 oktober 2012, 11:02

Het concept van de Floriade is aan een update toe. Dat zegt architect Jaakko van ’t Spijker, die het evenement tijdens de slotweek in Venlo heeft bezocht. “Ambitieuze paviljoens als dat van Nederland hadden weinig te melden.”

Tekst Jaakko van ’t Spijker

Afgelopen zondag sloot de Floriade in Venlo haar deuren, maar niet voordat een paar weken eerder de locatie en het ontwerp voor de volgende editie bekend werden gemaakt. De Floriade 2012 was een groot en succesvol infotainmentpark, maar lijkt ook enigszins onder de publieksradar te hebben gevlogen, voor een evenement van die schaal. Was het wel tastbaar en begrijpelijk genoeg?

We lijken al bijna meer te weten van de volgende editie, binnengesleept door de winnende combinatie MVRDV/Almere, dan van de editie Venlo, die een half jaar open is geweest en daarbij het streven van twee miljoen bezoekers precies heeft gehaald, zoals zondag bekend werd gemaakt. Wat is de erfenis die wordt doorgegeven aan Almere?

Verwondering
Als je er na een dagbezoek uitloopt, via de glazen gegolfde hal, langs de witte kantorenpoort en over de designbrug, is naast bewondering over de grote schaal van de expositie ook sprake van verwondering. Wat hield een dagje Floriade Venlo 2012 nou precies in? Het is moeilijk om in deze editie, ontworpen door Copijn en Arcadis, het overkoepelende kader goed te herkennen.

Nu is een Floriade op zichzelf natuurlijk al een tamelijk ongrijpbaar fenomeen. Het is landgoed noch pretpark; tuincentrum noch leerplein, jaarmarkt noch winkelboulevard en tegelijkertijd een beetje van allemaal. Dit draagt het risico in zich dat bezoekers een beetje van veel krijgen voorgeschoteld, zonder herkenbaar totaalbeeld.

Dat speelde in Venlo, waar zowel de overkoepelende thematiek (Cradle to Cradle) als het verbindende publieke ruimte-ontwerp nogal gefragmenteerd zijn uitgepakt. Prachtige concepten op papier, maar moeilijk te ervaren vanuit het bezoekersperspectief.

Natuurlijk waren er, zoals in elk mega-evenement, vele hoogstandjes te vinden en was er een breed paviljoenaanbod variërend van subliem (het ingegraven BCB-paviljoen) tot sneu (huurcontainers ‘vertegenwoordigden’ landen als Nepal en Pakistan). Echter, rondwandelend op het evenement, ontstond gaandeweg het gevoel dat de Floriade-formule als geheel op fundamentele punten een update kan gebruiken.

Massale showcase
De Floriade is historisch gezien in de eerste plaats een massale showcase voor de Nederlandse land- en tuinbouw. In 1960 betekende dit een dagje uit voor de familie, in een tijd waarin informatie schaars en nationale trots overvloedig voorhanden was. Een tas met folders en een rit in een kabelbaantje waren een mooi einddoel.

Vijftig jaar later leven we in een onvergelijkbare tijd en opeenvolgende Floriades hebben zich daar van editie op editie op aangepast. Het jaren '60-concept van degelijke informatie is langzamerhand gemengd met de vraag naar snelle behapbare pret en levensechte ervaringen die de internetgeneratie moeten aanspreken, een generatie die voor informatie alleen z’n bed niet uit zal komen.

Dit spanningsveld tussen informatie en pret was goed voelbaar in Venlo. De kabelbaan doet nog steeds goede zaken. Maar ambitieuze bouwwerken als de paviljoens van Nederland, China, Italië en Azerbeidzjan hadden weinig te melden als je eenmaal binnen was. België spande de kroon met een megapaviljoen waarin alleen een winkeltje was ondergebracht.

Informatie was vaak oppervlakkig, op het banale af, of juist zo gedetailleerd dat je niet redelijkerwijs die video van een kwartier of ellenlange teksten kon gaan lezen. De vraag hoe om te gaan met informatie, die schuurde.

Geen wonder, zo bezien, dat het Huis van de Smaak, waarin bezoekers 'meesterwerken van moeder natuur' konden proeven, uiteindelijk de prijs voor het beste paviljoen heeft gewonnen. Daarin worden de zintuigen bediend en proeven kun je niet thuis achter de computer. Over het geheel bezien had deze Floriade niet dezelfde fijnzinnige oriëntatie op zintuiglijke kwaliteit.

Evolueren
Voor de toekomst is het de vraag of en hoe de Floriade door kan evolueren in het informatietijdperk. Moet een nieuw concept of zelfs een vernieuwde typologie voor dit soort expositie worden ontwikkeld? Wat voor overkoepelende ruimtelijke ervaring kan alle ervaringsfragmenten bij elkaar houden, zodat een dagbezoek begrijpelijk is?

Voor de volgende editie is met MVRDV in ieder geval een bureau geselecteerd dat de conceptuele kracht en ambitie zal hebben om de Floriade ook als idee door te ontwikkelen. De eerste gepubliceerde impressies laten een compacte en gevarieerde opzet zien op een prominente en centrale locatie.

Een mediageniek Hollands ‘magic carpet’ dat in één oogopslag voor iedereen te begrijpen is en daarmee een sterke basis legt voor de volgende ronde. Het stokje is zondag definitief doorgegeven aan een nieuwe (Floriade-)generatie.

Trefwoorden

floriade 2012 jaakko van 't spijker venlo

1	Zeven architectenbureaus ontwerpen eerste woningen De Suikerzijde maandag, 15 april
2	‘Stoere dame op hoge hakken’ model voor gevel pand P.C. Hooftstraat woensdag, 17 april
3	Woontoren Nova in De Binckhorst rondt de transformatie Maanplein af woensdag, 17 april
4	Marc Koehler Architects presenteert ensemble van zes gebouwen in Buiksloterham donderdag, 18 april
5	Een sereen samenspel van villa’s in een groen landschap woensdag, 17 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Venlo krijgt kabelbaan over de Maas

27 mei 2016

Gemeenten hadden geen grip op Floriade

21 november 2013

Fundament van nieuwe Erasmus-campus klaar

13 maart 2013

Burgerinitiatief Floriade goede citymarketing

28 januari 2013

Seinen op groen voor Floriade 2022

3 september 2015

Almere krijgt Floriade 2022

24 september 2012

Floriade trok ruim twee miljoen bezoekers

8 oktober 2012

‘Biënnale: wel vragen, geen antwoorden’

3 september 2012

Gemeenten voorkomen faillissement Floriade

21 december 2012

Almere plant eerste groen voor Floriade 2022

30 november 2017

Tussenstand Floriade: negen miljoen in het rood

4 december 2012

Winy Maas supervisor Floriade 2022

19 juli 2017

Rotterdamse bureaus winnen prijsvraag Reykjavik

28 januari 2014

Almere schrijft prijsvraag Upcycle City uit

20 januari 2017

Floriade 2022 kan doorgaan na 'ja' van de ChristenUnie

10 juni 2020

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Nieuw gebouw met laboratoria en kantoren voor Leiden Bio Science Park

Gisteren, 15:55

Naar verwachting wordt op het Leiden Bio Science Park eind deze maand gestart met de bouw van Nexus Labs & Offices. Ector Hoogstad Architecten is verantwoordelijk voor het ontwerp.

Mecanoo transformeert voormalig concertgebouw in Schotse Perth tot museum

Gisteren, 14:41

Het Perth Museum, dat is gericht op de lokale en Schotse historie in brede zin, biedt onder meer onderdak aan de Stone of Scone. De belangrijkste steen uit de geschiedenis van Schotland is ondergebracht in een beeldbepalend eiken meubel.

Porseleinen Toren in ontwikkelgebied Nieuw Delft officieel geopend

Gisteren, 11:35

De door Orange Architects ontworpen toren markeert de entree van de nieuwbouwwijk Nieuw Delft vanaf de westzijde. De toren biedt plek aan 85 woningen en een 200 vierkante meter omvattende horecaruimte.

MoederscheimMoonen ontwerpt nieuw bewegingscentrum voor zorglandgoed

Gisteren, 09:25

In opdracht van zorginstelling Ipse de Bruggen heeft MoederscheimMoonen Architects een nieuw bewegingscentrum ontworpen voor landgoed Hooge Burch in Zwammerdam. Bio-based materiaalgebruik en energieneutraliteit zijn uitgangspunten bij het ontwerp.

Amsterdam gaat meer woningen voor ouderen geschikt maken

Gisteren, 13:49

De gemeente past bestaande seniorenflats op verschillende manieren aan om ouderen langer zelfstandig te laten wonen.

FNV: minister moet ingrijpen na censuur door bestuur TU Delft

Gisteren, 12:12

Volgens de vakbond ‘rommelt het aan alle kanten’ bij de universiteit, nu het bestuur daar ‘censuur toepast om een kritisch artikel in het eigen universiteitsblad Delta onder het tapijt te vegen’.

Gelderland wil 12.000 huizen bouwen bovenop bestaande daken

Gisteren, 10:03

De provincie Gelderland denkt dat er komende vijf jaar 12.000 huur- en koopwoningen bijgebouwd kunnen worden door optoppen.

Zeeland investeert miljoenen in wonen, wegen en leefbaarheid

18 april, 4:31

Zo komt er van 2025 tot en met 2027 jaarlijks 3 miljoen euro beschikbaar voor het verbeteren van de bestaande woningvoorraad en het versnellen van de woningbouw.