Portret van Victor Horta door François Schuiten

Victor Horta, lantaarn van het hotel Solvay, 1895

Florian Thiry, reconstrutieontwerp van de eetkamer op de Louizalaan 136, heringericht door Victor Horta

Victor Horta, groots en harmonieus project voor de aanleg van het huidige Poelaertplein, Ca 1932

Portret van Victor Horta door François Schuiten

Portret van Alphonse Balat door François Schuiten

Portret van Joseph Poelaert door François Schuiten

Portret van Victor Horta door François Schuiten

Victor Horta, lantaarn van het hotel Solvay, 1895

Florian Thiry, reconstrutieontwerp van de eetkamer op de Louizalaan 136, heringericht door Victor Horta

Victor Horta, groots en harmonieus project voor de aanleg van het huidige Poelaertplein, Ca 1932

Portret van Victor Horta door François Schuiten

Portret van Alphonse Balat door François Schuiten

Portret van Joseph Poelaert door François Schuiten

Victor Horta versus Art Nouveau - Horta’s vocabulary

Amerikastraat 27, 1060 Brussel, België

Van 24 maart 2023 tot 8 januari 2024 presenteert het Hortamuseum (Sint-Gillis, Brussel) een nieuwe tentoonstelling in het kader van het art nouveau-jaar. Getiteld Victor Horta Versus Art Nouveau. Horta’s vocabulary wil een andere kant van Horta laten zien. Laten we de stijlkwesties en stereotiepe beeldvorming over deze architect even vergeten. Laten we zelfs proberen afstand te nemen van de art nouveau, een zinvol maar soms beperkend label. Als we Horta nu eens zonder tunnelvisie bekijken en nagaan wat hij ons vertelt (en wat hij voor ons verbergt): de rol van zijn vrouw, Pauline Heyse en zijn leermeesters Balat en Viollet-le-Duc; zijn inspiratie die ook uitging naar Egypte, Griekenland en de 18de eeuw. Om nog maar te zwijgen van zijn bewondering voor de Opera Garnier en het Justitiepaleis van Brussel. Horta, een eclectische architect?

Horta, architect in eclectisme
Horta heeft in totaal acht jaren opleiding genoten (Academies van Gent en Brussel, verblijf in Brussel). Daar bestudeerde hij de architectuur van het verleden en het kopiëren van ornamenten uit vroegere stijlen. Vanaf 1892 bevrijdde hij zich van de slaafse herhaling van motieven uit het verleden om zijn kunst een persoonlijke dimensie te geven.

In het interieur en de ornamenten vinden we sporen van de inspiratiebronnen van zijn vocabularium: het oude Egypte, de gotiek en de Louis XV- of rococostijl zijn een repertoire van vormen die Horta zich toe-eigende, ontleedde en op zijn eigen manier transformeerde. Een verzameling van tien nooit eerder aan het publiek getoonde gipsmodellen, die de stijlen van het verleden en Horta’s werk weerspiegelen, wordt tentoongesteld in een gedurfde setting.

Horta versus Poelaert
Bijna niemand weet dat Horta gefascineerd was door het Justitiepaleis, in die mate dat hij een ontwerp voor de toegangsportiek voorstelde (1892) en dat hij deelnam aan een wedstrijd voor de aanleg van het Poelaertplein, waarbij twee gebouwen door Horta in de stijl van Poelaert werden ontworpen.

Horta zou zichzelf waarschijnlijk nooit hebben omschreven als een art nouveau-architect; in plaats daarvan definieerde hij zijn eigen stijl als “moderne gotiek”. De tentoonstelling doet vragen rijzen over de banden tussen Horta en Viollet le Duc. Deze lagen immers aan de basis van het ontstaan van een vernieuwende architecturale taal. Zowel Japan als de natuur waren al elementen die Viollet le Duc gebruikte om de architectuur te vernieuwen en haar een samenhang en een ongeziene richtinggevende identiteit te geven.

Nieuwe opslagruimten voor het Hortamuseum
Deze tentoonstelling geeft het Hortamuseum ook de gelegenheid om nieuwe opslagruimten voor meubilair aan te schaffen die aan de hoogste normen voldoen. Dankzij de steun van het Fonds Baillet Latour en de vindingrijkheid van ijzerhandelaar Luc Reuse beschikt het museum over een moderne opslagreserve die door middel van een innovatief vitrinedeursysteem kan worden aangepast voor tentoonstellingen. Op die manier kunnen de opslagruimten op vraag worden omgevormd tot vitrinekasten. Voor de inhuldiging van dit modulaire systeem wil het museum een selectie van grote stoelen tentoonstellen.

Horta, architect in art deco
Om de vooroordelen over Horta te ontkrachten, bestudeert de expositie zijn creaties voor en na de art nouveau-beweging. Hierdoor kunnen we het belang van Balat in zijn vorming en identiteit beter begrijpen. In deze context worden de originele maquette van het Paleis voor Schone Kunsten en een maquette van het Paviljoen van de Menselijke Driften, gerealiseerd door de studenten van Saint-Luc, tegenover elkaar geplaatst.

Reconstructie van verdwenen projecten.
Om het vocabularium van Horta na 1918 te begrijpen, presenteert het museum ook 3D-reconstructies van twee verloren gegane realisaties: het huis aan de Louizalaan 136 dat Victor Horta opknapte en restaureerde maar dat werd verwoest, en de muziekkamer van het Paleis voor Schone Kunsten die helaas zo’n veertig jaar geleden definitief werd vernield. Deze twee reconstructies werden uitgevoerd door het laboratorium AIICe van de faculteit Architectuur van La Cambre-Horta.

bron: Hortamuseum

Trefwoorden

victor horta art nouveau hortamuseum joseph poelaert art deco

Organisator Hortamuseum

Type Expositie

Locatie Amerikastraat 27, 1060 Brussel, België

Website hortamuseum.be

Kosten Tentoonstelling gratis, bezoek museum is betalend, diverse tarieven

Andere evenementen

7 feb

Renoveren en verduurzamen met respect van woningen uit jaren 70 en 80

Forum / bibliotheek, Podium. Stadhuisplein 1, Zoetermeer

Lezing

Veel woningen uit de jaren 1970 en 1980 zijn toe aan renovatie en verduurzaming. Tijdens deze lezing vertellen Lidwine Spoormans en Maaike Waaldijk op welke manier deze grote en diverse woningvoorraad een duurzame toekomst gegeven kan worden.

23 jan

De straat is van ons!

IJzaal, Pakhuis de Zwijger

Lezing

Op maandag 23 januari vindt in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam de bijeenkomst De straat is van ons! plaats. Centraal staat het vraagstuk van de eerlijke ruimteverdeling in Amsterdam, zeker nu de ruimte in de stad steeds schaarser wordt.

6 feb — 10 feb

Samen bouwen aan de toekomst van Nederland op BouwBeurs 2023

Koninklijke Jaarbeurs, Utrecht

Evenement

Van maandag 6 tot en met vrijdag 10 februari vindt BouwBeurs 2023 in Koninklijke Jaarbeurs plaats. Centraal staat de transitie in de bouw met als thema’s circulariteit, industrialisering en digitalisering.

25 jan

Startbijeenkomst Wegen naar welzijn; een gezonde kijk op mobiliteit

Saxion, Handelskade 75, Deventer

Debat

Architectuurcentrum Rondeel en het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie organiseren 25 januari aanstaande de startbijeenkomst ‘Wegen naar welzijn’ in het kader van de gelijknamige Open Oproep.