Kulturhus De Spil
22 maart 2019
Een aantal enthousiaste partijen en de gemeente Dalfsen kwamen in 2014 met een plan voor het zogenoemde ‘WOC Campus Nieuwleusen’, een plan om het Kulturhusconcept te realiseren, dat nu bekend is als De Spil. Een centrum voor cultuur, onderwijs, kunst, sport en welzijn. Na een grondige transformatie is het oude kantoor van de Rabobank verdwenen en is Kulturhus De Spil het nieuwe hart van het dorp.
Het gebouw bestaat uit een bibliotheek, grand café, muziekschool, middelbare school en diverse sporthallen. Het multifunctionele karakter opent de deur naar samenwerking tussen de organisaties die gevestigd zijn in het Kulturhus. Dat is ook te zien in de ruimteverdeling van het gebouw. Verschillende ruimtes werden opgedeeld en door de vele ramen komen de gebruikers van het gebouw elkaar tegen. Contact en verbinding staan daarin centraal.
Verbinding als uitgangspunt
Voelbaar in en rondom het Kulturhus is de connectie die is gemaakt tussen de wensen van de gebruikers en de uitstraling van het gebouw. De belangrijkste visie van architect Ronald Olthof van LSKVDD Architecten uit Enschede is om mensen onderdeel te laten zijn én voelen. “Het mooiste zou zijn dat jong en oud hier elkaar ontmoeten en het gesprek met elkaar aan durven te gaan”, zegt Olthof. “We hebben met elkaar te maken, niet alleen met de functie van het gebouw. Het zou mooi zijn als we dat op deze plek kunnen realiseren”. De architect keek niet alleen naar het gebruik van het gebouw, maar hield ‘verbinding’ ook als thema in de materialisatie van het gebouw. Door het gebruik van diverse patronen en ritmiek in interieur en exterieur, kwam de kracht van het centrale thema beter tot haar recht. “Een voorbeeld daarvan is hoe de gevel is bekleed met een vlechtwerk. Afhankelijk van het zonlicht en de inval daarvan realiseert het een ander gevelbeeld. Dat komt door de textuur die in de Sto-Ecoshapes is aangebracht”. Andere patronen zijn teruggebracht in het tegelwerk en op vloeren.
Het gebouw is in het interieur voorzien van een mix aan kleuren. Interieurarchitectenbureau OdV koos voor een tweetal belangrijke accentkleuren: chique goud en denimblauw. Door de combinatie van deze kleuren legt het de verbinding tussen oud en jong. Leuk accent is in de aula van de middelbare school, waarbij oude jeans van de jongeren zijn vermalen en verwerkt tot vezels, die meegestuct zijn op een lange blauwe muur. Verder is het gebruik van hout aan binnen- en buitenzijde regelmatig toegepast. Het gebouw heeft door de vaste kleurstellingen en materialisaties een open en huiselijke sfeer en omgeving.
Duurzame transformatie
Kulturhus De Spil is energieneutraal gebouwd. Mede door een grote hoeveelheid zonnepanelen op het dak en goede isolatie werd de hoge duurzaamheidsambitie behaald. Daarnaast is het gebouw compleet gasloos, op één van de lokalen van het Agnieten College na: het scheikundelokaal. Ook wordt gebruik gemaakt van bodemwarmte om het gebouw te verwarmen. Bijzonder is de zogenaamde ‘windboom’, die behalve een kunstwerk ook windenergie zal leveren.
Een uitdaging was dat het voormalige gebouw, het oude Rabobank kantoor, in esthetisch opzicht niet duurzaam was. Het pand had een versleten en gedateerd karakter, dat weinig uitnodigend was voor de bezoeker. Daarnaast werd met oog op de demografische ontwikkelingen in Nieuwleusen gekeken naar het op peil houden van de leefbaarheid op langere termijn. Meerdere voorzieningen op één plek, zoals in het nieuwe Kulturhus, drukken niet alleen de kosten en maar draagt bij aan het bij elkaar brengen en verbinden van de lokale bevolking.
Sto-Ecoshapes
De Sto-Ecoshapes waarmee Kulthurhus De Spil is getransformeerd zijn prefab stucvormen op basis van minerale componenten. Ze sluiten naadloos aan op de wens om duurzaam en verantwoord te ontwerpen. In combinatie met een buitengevelisolatie systeem is dit één van de meest duurzame geveloplossingen. De vormen zijn toepasbaar op diverse isolatiematerialen, zoals polystyreen, minerale wol, resol hardschuim of houtvezelisolatie.
Dankzij een custom-made productieproces zijn Sto-Ecoshapes naar eigen wens te ontwerpen. Het resultaat is een persoonlijke vormgeving op het gebied van kleur, oppervlaktestructuur, formaat en toevoegingstechniek. Dit geeft architecten de mogelijkheid om een gepersonaliseerde gevelbekleding te ontwikkelen dat aansluit bij de vraag in het gevelontwerp.