Regio- en districtsbureau Noord
17 juni 2009
Verhuisbericht
Het nieuwe politiebureau, waarin zowel de districtspolitie, de regiopolitie en de wijkpolitie is gehuisvest, is een markante verschijning in de skyline van Assen. Gelegen op een knooppunt van de A28 en de N33 en centraal tussen het oude stadshart en de stadsuitbreiding Kloosterveen is het gebouw vanuit vrijwel de hele stad en de aanrijdroutes te zien. Deze locatie kwam pas laat in beeld, nadat twee eerdere mogelijke locaties vanwege verschillende redenen hadden afgedaan. Op de tweede locatie, iets ten zuiden van de uiteindelijke plaats op het Nassauterrein, werd de basis gelegd voor de verschijningsvorm. De grondvorm (een wybertje) kwam daar voort uit een optelsom van factoren die door het bestemmingsplan waren bepaald. Het ontwerp voor het bureau was in vergevorderd stadium, toen bleek dat het plan hier niet door kon gaan. Toen de locatie op het Nassauterrein in beeld kwam, en het bestemmingsplan en de stedenbouwkundige randvoorwaarden onderzocht werden, bleek het te bebouwen oppervlak exact dezelfde grondvorm te hebben. AAS koos ervoor het ontwerp grotendeels intact te laten maar het gebouw, symbolisch en in uiterlijk, in stukken te knippen en te verplaatsen. Als metafoor golden hier de Nubische tempels, die ook wel werden afgebroken en elders weer opgebouwd. Deze verwijzing werd vertaald naar de lokale geschiedenis van Assen, en vormt de rode draad voor het ontwerp.
Een wakende Sfinx, aangetast door erosie
Het politiebureau bestaat uit een laagbouwgedeelte (drie lagen) en een toren van veertien lagen plus technische ruimte. Het ontwerp van het gebouw kent verschillende verwijzingen naar de geschiedenis. De hoofdvorm verwijst naar de Egyptische Sfinx, waarvan de kop zich draait. Het leeuwenlichaam wordt gevormd door de laagbouw, de mensenkop is de toren. Het ‘verplaatsen’ van het gebouw wordt gesymboliseerd door de dilatatievoegen. Deze zijn in het ontwerp echt als snijlijnen in het zicht gelaten, terwijl ze doorgaans met kit worden dichtgesmeerd. Een andere verwijzing naar de geschiedenis zit in het materiaal. AAS koos voor een baksteen en metselwijze die doen denken dat het gebouw bestaat uit een verzameling gestapelde turven. Kenmerkend natuurlijk is de kleur steen, maar ook het ontbreken van stootvoegen en het toepassen van een flinterdunne lintvoeg. Staand voor het gebouw blijft zelfs op de veertiende verdieping het beeld van gestapelde turven intact. Een laatste historische referentie is de erosie, die typerend is voor de bekendste Sfinx ter wereld, die van Gizeh. Deze erosie heeft ook in het ontwerp van het politiebureau een belangrijke plaats gekregen. De erosie is hier verbeeld op de plaatsen waar het gebouw het meest te lijden heeft gehad onder de verkeersstromen. Op diverse plaatsen is zichtbaar slijtage opgetreden, met de entree als meest opvallende voorbeeld. Het andere kenmerkende aan het exterieur – het contrast tussen het hout en de steen – komt voort uit de functies van de ruimtes in het gebouw zelf. Daar waar hout is gebruikt zijn de ruimtes daarachter bereikbaar voor het publiek (de meldkamer, de ontvangst en, mocht je daar terecht komen, het cellencomplex). De niet toegankelijke gedeeltes, zoals de kantoren en de werkplekken van recherche, zijn aan de buitenzijde bekleed met baksteen.
Een flexibele werkruimte, met een aantal vaste bestemmingen
De laagbouw biedt ruimte aan de receptie, de stallinggarage, de wijkeenheid, de technische recherche en het cellencomplex. De meeste ruimte in de toren is bestemd voor werkplekken en overleg. Bijzonder aan deze verdiepingen is de manier waar de plattegrond is ingedeeld. AAS is uitgegaan van flexibele werkplekken, waardoor de vloer zo vrij mogelijk werd ingedeeld. In een vast stramien is een aantal units geplaatst, die door AAS met een fabrikant zijn ontwikkeld. De units bestaan in drie varianten: concentratiewerkplek, overlegplek en overleg / werkplek. De units zijn zo vormgegeven dat ze vrij lijken te komen van de vloer en het plafond. Ze ‘hangen dus los in de ruimte’, wat zorgt voor een optimale ruimtelijke beleving van de open werkvloer. Ook andere voorzieningen, zoals de lockers, de pantries, en de printers zijn opgenomen in passend meubilair dat in de vormgeving en het stramien is meegenomen. Daarnaast is per verdieping een hoeveelheid ruimte gereserveerd voor vaste vergader- of andere functies. Deze ruimtes worden de ‘specials’ genoemd, en zijn in vorm en aankleding anders dan de open vloer van de rest van de verdieping. Hierdoor lijkt het alsof deze ruimtes geen onderdeel meer uitmaken van de plattegrond,maar zijn weggewerkt in de spouw van het gebouw.
Het nieuwe politiebureau van Assen is, ondanks of dankzij haar opvallende verschijning en de mythe dat het gebouw scheef staat, door de Assenaren omarmd. Ze noemen het al liefkozend ‘De Pettenflat’. En of het gebouw nu scheef staat of niet, feit is dat het politiebureau met de kenmerkende wybervorm en de draaiing daarin de dynamiek van de locatie kracht bijzet.