Projecten
Producten
Bedrijven
Vacatures
Agenda
Awards
Podcasts
more_horiz
Videos
Magazine
Thema's
Favorieten
Profiel
Uitloggen
Nieuw
Populair
Toon alles
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #11
Scholen
Architectenweb magazine #10
Zorg
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #10
Zorg
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #6
Transformatie en Renovatie
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Architectenweb Awards 2024
Architectenweb Awards 2023
Architectenweb Awards 2022
Architectenweb Awards 2021
Architectenweb Awards 2020
Architectenweb Awards 2019
Architectenweb Awards 2018
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Renovatie van sociale woningbouw
Symposium
Jonas
Orange Architects
Uitreiking Architectenweb Awards 2023
Sfeerimpressie van een feestelijke avond
Ontwerpen in analogie met het bestaande
Symposium
Nieuw elan voor sociale woningbouw
Symposium
Marjolein van Eig
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2023
Renovatie van sociale woningbouw
Symposium
Amare
Een gestapelde wereld vol cultuur
Triodos Bank
RAU
Cedar / Hoofdkantoor ING
Benthem Crouwel Architects met HofmanDujardin
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Furns
Street Furniture
HOH Architecten
STUDIO Draft
concept | ontwerp | advies
EASYfelt
Specialist in PET-vilt
ardor-studio
Interieurarchitectuur
Broekhof Schuit architecten
Amsterdam / Rotterdam
HOH Architecten
Noordwestzes architecten BV
Studio for New Realities
Artimo textiles
Dijkman Coating
Omdat het altijd beter kan!
Furns
Street Furniture
Architecten
Architectuur
Mobiliteit en infrastructuur
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Leveranciers
Gevels
Daken
Ramen en deuren
Trappen, liften en balustrades
Binnenwanden
Vloeren
Plafonds
Verlichting
Sanitair
Projectinrichting
Installaties
Constructies
Buitenruimte
Software
Adviseurs
Bestekschrijvers
Bouwmanagement
Installatie adviseurs E
Bouwfysica
Calculators
Installatie adviseurs G/W
Bouwkundig tekenwerk
Constructeurs
Lichtadviseurs
Adviseur beveiliging
Juristen
Intermediairs, Payrolling
Aannemers
Overig
Presentatie
Instellingen / onderwijs
Overig
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Gesprek met Felix Claus over hoe je je bij ieder project op één ding moet concentreren
Gesprek met Carolien Schippers over hoogbouw in New York
Gesprek met Tobias Verhoeven over duurzame stedelijke verdichting
Gesprek met Cécilia Gross over het nieuwe Olympisch zwembad in Parijs
Gesprek met Oana Bogdan en Jan Peter Wingender over de lage honoraria in België en de wankele cao in Nederland
Gesprek met Felix Claus over hoe je je bij ieder project op één ding moet concentreren
Gesprek met Cécilia Gross over het nieuwe Olympisch zwembad in Parijs
Gesprek met Carolien Schippers over hoogbouw in New York
Gesprek met Jeroen Zuidgeest over de Oostflank van Rotterdam
Gesprek met Nathalie de Vries over multipliciteit in hoogbouw
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Bewegingscentrum voor Ipse de Bruggen
Campus biofarmaceut Byondis
Dakvlak afgedicht m.b.v. Triflex SAM
Wonen in Wiele
The Library at St. Mary's Calne School
Dakluik op oude V&D gebouw In het centrum van Oss
Verbouwing boerderij
Startblock: betaalbare en duurzame prefab-woningen
Wonen in Wiele
Parkrand Zestienhoven, Rotterdam
Architectuur
Woningbouw
Zorg
Hotels
Restaurants en café’s
Winkels
Sportgebouwen
Culturele gebouwen
Overheidsgebouwen
Scholen
Kantoren
Bedrijfsgebouwen
Paviljoens en kunst
Overig
Mobiliteit en infrastructuur
Trein- en metrostations
Luchthavens
Busstations
Parkeergarages
Fietsparkeren
Wegen
Bruggen
Water
Energie
Tankstations en laadstations
Waterzuivering en afvalverwerking
Overig
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Regionale visies
Gebiedsvisies
Plannen stedelijk weefsel
Amusementsparken en dierentuinen
Lichtontwerpen
Openbare ruimte
Pleinen
Parken
Tuinen
Speelplaatsen
Uitkijktorens
Overige (bijv. begraafplaatsen)
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Zenith A1
Sterke en flexibele beveiligingsoplossing
Natuurlijke luxe in hoogwaardige interieurs
Vescom introduceert 10 nieuwe dessins zijden wandbekleding
Vergelijking Houten vloer en PVC vloer
Eerlijke vergelijking tussen Houten vloeren en PVC vloeren
Re:Furbish
Een nieuw leven voor oude armaturen
LAMILUX F100 Glass Skylight circular
functioneel en kwalitatief daglicht
Modern aluminium allround LED vluchtrouteaanduiding armatuur
Plat ontwerp, efficiënt en homogeen uitgelicht pictogram met veelzijdige toepassingsmogelijkheden
Elegant decentraal compact design buiten noodverlichting
Sterk vernieuwde armatuur t.b.v. vluchtwegverlichting aan de buitenzijde van elke finale nooduitgang
LS 1912 met cilinder in Les Couleurs® Le Corbusier
Puur design in alle kleuren
Profiled Window
Dakraam gootstukken voor sandwichdakpanelen
Varia-Click voor decoratieve gevelbekleding
Klikbare kokers voor stijlvolle gevels
Gevels
Gevelbekleding
Vliesgevels
Zonwering buiten
Isolatie
Gevelconstructies
Signing
Overig
Daken
Dakafwerkingen
Dakisolatie
Dakconstructies
Dakranden, dakgoten en HWA's
Dakramen
Lichtkoepels
Lichtstraten
Schoorstenen
Overig
Dakluiken
Ramen en deuren
Raam- en deursystemen / kozijnen
Vliesgevels
Hang- en sluitwerk
Beveiliging en luiken
Dorpels en vensterbanken
Lateien
Roosters
Glas
Dakramen
Dakkoepels
Lichtstraten
Zonwering buiten
Zonwering binnen
Buitendeuren
Binnendeuren
Postvakken en brievenbussen
Overig
Dakluiken
Trappen, liften en balustrades
Trappen
Roltrappen
Liften
Balustrades en hekwerken
Galerijen
Binnenwanden
Binnenwanden
Wandafwerking
Vloeren
Constructieve vloeren
Verhoogde vloeren
Vloerafwerkingen
Overig
Plafonds
Tegels
Lineair
Grill
Open en roosters
Naadloos
Eilanden en baffles
Plafondafwerkingen
Ophangsystemen
Overig
Klimaatplafonds
Verlichting
Binnenverlichting
Buitenverlichting
Sanitair
Kranen en douchesets
Wastafels
Douchewanden en douchebakken
Baden
Waterclosets
Accessoires
Overig
Projectinrichting
Stoelen
Banken
Tafels
Kasten
Balies
Vrijstaande wanden
Keukens
Accessoires
Overig
Cabines
Interieurbeplanting
Stoffering
Installaties
Verwarming, koeling en ventilatie
Elektrotechnische installaties
Schakelmateriaal
Domotica
Deurcommunicatie
Beveiliging
Liften
Onderhoudsinstallaties
Overig
Brandbeveiliging
Constructies
Draagconstructies
Funderingen en kelders
Overig
Brandbeveiliging
Buitenruimte
Bestratingen en verhardingen
Afwateringen
Terreinafscheidingen en geluidsschermen
Buitenmeubilair
Fietsparkeren
Terrassen
Terrasoverkappingen
Bruggen
Accessoires
Overig
Beplanting
Speeltoestellen
Software
Tekenen 2D
Modelleren 3D / BIM
Visualisatie / rendering
Parametrisch ontwerpen
Bouwfysica
Draagconstructie
Overig
Virtual Reality
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Basiscursus IFC - exclusief voor Archicad gebruikers
Paris Proof: ‘Ontwerpen met milieu-impact en restwaarde’
Stadsschouwburg Utrecht, Lucasbolwerk 24, 3512 EJ Utrecht
Kenniscongres: spreek jij de taal van de Omgevingswet al?
Bouw- & Infrapark Harderwijk – Ceintuurbaan 2, 3847 LG Harderwijk
BNO Interieurzaken: Slimme ruimtes, slimmer leren
Mosa Design Studio, Pedro de Medinalaan 1a, Amsterdam
Lezingen en expo: ‘Vrouwen van het AUP’
Noordzijde 31, 1064 GV Amsterdam
Cradle to Cradle Café - AI en Architectuur: duurzame(re) gebouwen ontwerpen met AI, hoe dan?
Mindlabs, Locomotiefboulevard 101, Tilburg
Ventilatieve koeling en zonwering
Safari Meeting Centre in Burgers’ Zoo, Antoon van Hooffplein 1, Arnhem
BNO Interieurzaken: Slimme ruimtes, slimmer leren
Mosa Design Studio, Pedro de Medinalaan 1a, Amsterdam
Paris Proof: ‘Ontwerpen met milieu-impact en restwaarde’
Stadsschouwburg Utrecht, Lucasbolwerk 24, 3512 EJ Utrecht
A-Imagination in Architectuur
Groot Heiligland 47, 2011 EP Haarlem
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Toon alles
Design
Duurzaamheid
Gevel
Infrastructuur
Interieur
Kantoren
Leisure
Openbare ruimte
Publieke gebouwen
Scholen
Transformatie en Renovatie
Woningbouw
Zorg
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Toon alles
Projectmanager houtbouw projecten (uitbreiding team)
Architect (met affiniteit met stedenbouw)
Architect
BiermanHenket zoekt een: technisch ontwerper/ BIM modelleur
Senior architect / stedenbouwkundige
Technisch Ontwerper
Architect – Compagnon
junior architect
Allround architect (medior)
Junior Architect
Projectarchitect Renovatieprojecten (32 - 40 uur per week)
Architect
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Abonneer je nu op onze nieuwsbrieven!
Abonneren
Nee, bedankt
Ja, denk met me mee rond de
materialisering van mijn project
Copyright: Ronald Tilleman
Copyright: Ronald Tilleman
Copyright: Ronald Tilleman
Copyright: Ronald Tilleman
Schoonheid als drijfveer voor 3D-printen
11 februari 2013, 16:11
Tijdens Material Xperience in de Utrechtse Jaarbeurs gaf Enrico Dini, pionier op het gebied van 3D-printen in de bouw, een lezing. Architectenweb sprak hem na afloop van zijn drukbezochte lezing, donderdag 7 februari
.
De Italiaanse civiel ingenieur en ondernemer heeft in de afgelopen tien jaar gewerkt aan een printmachine die vormen van zes bij zes meter kan opbouwen in kunstmatige steen.
Tekst: Robert Muis
Momenteel is Dini betrokken bij de plannen voor de 3D-printwoning Landscape House, een ontwerp van de Nederlandse architect Janjaap Ruijssenaars (Universe Architecture). Ook neemt hij deel aan het onderzoek van de Europese ruimtevaartorganisatie naar de haalbaarheid van
3D-geprinte gebouwen op de maan. Dini heeft inmiddels aangetoond dat met een heel basale machine complexe vormen van groot formaat kunnen worden ‘geprint’. De methode die Dini met zijn onderneming
D-Shape
hanteert is vergelijkbaar met inkjetprinten. Bij een eerste horizontale beweging van een printarm in de metalen constructie wordt een laag zand gedeponeerd; bij de volgende plaatst de printkop een verhardingsmiddel op de gewenste plekken. “De printkop krijgt via software eenvoudig de instructie ‘open’ of ‘dicht’”, legt Dini uit. Daarna verschuift de arm verticaal en wordt een volgende laag zand en verharder uitgestreken. Zo wordt het product in lagen van vijf millimeter opgebouwd. Een gepatenteerde methode zorgt voor druk bij het verharden. Dini vindt nog veel facetten voor verbetering vatbaar. Dini: “Het kunstmatige steen is nog enigszins broos. We onderzoeken mogelijke additieven; ik wil daarbij wel dat die ecologische verantwoord zijn. Verder is onze techniek groot en grof. Het 3D-ontwerp wordt vertaald in grove voxels (driedimensionale pixels, RM), anders wordt het printproces te traag. Vooralsnog zitten we vast aan een relatief lage resolutie en een vrij grof resultaat.”
Dat is een consequentie van de keuze voor het printen van grote objecten. Waarom heeft u van meet af aan daarvoor gekozen?
“Toen ik met 3D-printen in aanraking kwam, wilde ik bruikbare producten printen. Toen we eens een maquette moesten printen, zei ik bij wijze van grap dat het een kwestie van opschalen was en we konden complete huizen printen. Ik had het beeld van een rij huizen, die allemaal net anders zijn. Met Gaudí-achtige organische vormen. Zo’n rij huizen die net niet hetzelfde zijn maar variëren op een thema is mogelijk met 3D-printen. Zoals je de noten op een muziekblad ziet: samen vormen ze een muziekstuk. Een algoritme en een muzikaal thema zijn vergelijkbaar.” “Schoonheid was de drijfveer. We kunnen duurzaam materiaal en duurzame technieken gebruiken, we kunnen ervoor zorgen dat iets lang meegaat, geen nadelige invloed heeft op het milieu en dat het voor de bewoner een gezond gebouw is. Maar ik vind dat bij een duurzamere wereld ook hoort, dat mensen schoonheid ervaren. Ik denk dat er een gedeelde notie van schoonheid bestaat.”
U ziet 3D-printen van gebouwen als ‘mass customization for a reasonable prize’?
“Nou, mijn techniek is niet goedkoop, maar de potentie om elke vorm, ook complexe geometrieën te kunnen realiseren speelt wel een rol voor me. Dat spreekt me ook aan bij het
Landscape House
van Janjaap Ruijssenaars. De bedoeling is om dat gebouw, met de vorm van een soort Möbius-ring waar binnen- en buitenkant in elkaar overgaan, in delen op locatie te printen.” “Het Landscape House vind ik ook interessant om hoe we het willen construeren. Bij de verbetering van het 3D-printen denken we na over het printmateriaal en de techniek, maar we kunnen ook nadenken over de constructiemethoden. We willen als het ware de bekisting printen, en die volstorten met vezelversterkt beton.”
Hoe lang duurt het printen van gebouwdelen?
Dini: “Het duurt nu zes minuten voor dertig vierkante meter en vijf millimeter hoogte. Eigenlijk is mijn proces meer ‘inkdrop printen’: het materiaal wordt meer op de drager gedruppeld dan gespoten. Als we die techniek kunnen verbeteren zou het proces twee, drie keer zo snel kunnen. De printer zoals we die nu hebben is heel goed wat betreft de software, de printerkop en de matrix." "We moeten nog het nodige verbeteren op het gebied van de hydrauliek en de reservoirs. We hebben geld nodig om dat verder te kunnen ontwikkelen. Maar dan nog: er wordt een enorme hoeveelheid zand heen en weer geschoven en er moet restzand worden verwijderd. Dat is tijdrovend en arbeidsintensief. Dat laatste vind ik trouwens niet eens zo erg.”
Dat lijkt tegenstrijdig. Alle technische en technologische ontwikkelingen lijken erop gericht sneller, nauwkeuriger en grootschaliger te produceren en ons zoveel mogelijk zwaar werk uit handen te nemen.
“Ik zie geen tegenstelling tussen een technologische vooruitgang als 3D-printen en handwerk. Ik stel me voor dat mensen in gebieden waar niet alles voorhanden is, waar wij wel over kunnen beschikken, een eenvoudige 3D-printmachine hebben. Ze bouwen zelf hun huis uit onderdelen die ze zelf printen, met het lokale zand dat ze in de machine scheppen en met een bindmateriaal dat ze zelf verbouwen. Het gaat me erom dat men ook daar de beschikking krijgt over een machine en een programma om te printen en het recept om het materiaal te maken. Met zonne-energie kunnen ze hun eigen stroom opwekken.” "Ik denk dat technologie goed kan helpen om mensen onafhankelijker te maken, ook in de westerse maatschappijen. Je ziet dat al gebeuren: door internet en mobiele telefoon hoeven mensen minder te reizen om elkaar te ontmoeten, mensen richten zich op hun directe omgeving en kleinere gemeenschappen, gaan zichzelf meer bedruipen, zorgen voor eigen energie en voedsel uit de buurt. Technologische ontwikkeling kan leiden naar een ander economisch model.”
Nieuwe technologie moet worden ingezet voor een nieuwe manier van leven, die juist een tragere pas neemt?
“Ja, we moeten breken met de richting die is ingezet met de industriële revolutie. We moeten naar een industriële devolutie”
Trefwoorden
universe architecture
material xperience
enrico dini
3d printen
technologie
bouw
janjaap ruijssenaars
landscape house
Best gelezen
1
Woontorens The Grace worden lager dan gepland
vrijdag, 26 april
2
Mecanoo en De Urbanisten presenteren masterplan voor De Kaai in Rotterdam
woensdag, 1 mei
3
Wageningen Campus krijgt verzamelgebouw met houten constructie
dinsdag, 30 april
4
Nieuw Museumpark Vonk in Eindhoven krijgt biobased museumgebouw
dinsdag, 30 april
5
Pauwert Architectuur vestigt zich in historische boerderij aan rondweg Eindhoven
donderdag, 25 april
Gerelateerde nieuwsberichten
Architectenweb netwerkevent: impact 3D-printen op bouw
20 juni 2014
Material Xperience trekt meer bezoekers
12 februari 2013
Video: tien huizen 3D-geprint in 24 uur
25 april 2014
Aboutaleb opent World Food Festival
20 september 2013
Ken Yeang topspreker Material Xperience
6 januari 2014
'Markt 3D-printen groeit snel'
27 mei 2013
TU/e neemt 'kingsize' 3D-betonprinter in gebruik
22 oktober 2015
Bouw 3D-geprint 'grachtenpand' aanstaande
18 april 2013
3D-geprint Landscape House wordt expositieruimte
12 juni 2014
Video: TEDx-talk Janjaap Ruijssenaars
7 november 2014
Eerste 3D-geprinte stadsbankje in Amsterdam
8 februari 2016
Onderzoek naar 3D-geprinte basis op de maan
1 februari 2013
Materia Inspiration Center toont '3D printing'
19 augustus 2011
Universe Architecture ontwerpt 3D-printhuis
15 januari 2013
Architectenweb netwerkevent: impact 3D-printen op bouw
20 juni 2014
Material Xperience trekt meer bezoekers
12 februari 2013
Video: tien huizen 3D-geprint in 24 uur
25 april 2014
Aboutaleb opent World Food Festival
20 september 2013
Ken Yeang topspreker Material Xperience
6 januari 2014
'Markt 3D-printen groeit snel'
27 mei 2013
TU/e neemt 'kingsize' 3D-betonprinter in gebruik
22 oktober 2015
Bouw 3D-geprint 'grachtenpand' aanstaande
18 april 2013
3D-geprint Landscape House wordt expositieruimte
12 juni 2014
Video: TEDx-talk Janjaap Ruijssenaars
7 november 2014
Eerste 3D-geprinte stadsbankje in Amsterdam
8 februari 2016
Onderzoek naar 3D-geprinte basis op de maan
1 februari 2013
Materia Inspiration Center toont '3D printing'
19 augustus 2011
Universe Architecture ontwerpt 3D-printhuis
15 januari 2013
Toon alles
Andere nieuwsberichten
Mecanoo en De Urbanisten presenteren masterplan voor De Kaai in Rotterdam
Gisteren, 11:35
De gemeente Rotterdam heeft groen licht gegeven voor het masterplan voor gebiedsontwikkeling De Kaai in stadsdeel Zuid. Het terrein van de voormalige margarinefabriek wordt omgevormd tot een buurt met ongeveer duizend woningen en andere functies.
Nieuw Museumpark Vonk in Eindhoven krijgt biobased museumgebouw
30 april, 5:31
De opdrachtgever heeft aan Studio Marco Vermeulen onder meer gevraagd om een gebouwontwerp met toepassing van zoveel mogelijk biobased materialen, hergebruik van water en natuurlijke ventilatie.
Herindeling van een vooroorlogse woning creëert een eigentijdse loft
30 april, 2:16
Architectenbureau Kumiki heeft met een aantal rigoureuze maar doordachte ingrepen een vooroorlogse Rotterdamse stadswoning opnieuw ingedeeld.
Afsprakenbrief getekend voor ontwikkeling multifunctioneel complex ArenaPoort West
30 april, 12:06
Het complex nabij de Johan Cruijff ArenA bestaat uit 250 woningen, 40.000 vierkante meter kantoorruimte en andere functies zoals een openbare binnentuin. Het schetsontwerp voor de woningen en kantoren is gemaakt door MVSA Architects en Space&Matter.
Hoogeveen krijgt eerste nieuwbouw met verwarming op waterstof
Gisteren, 17:15
Het gaat om een proef van minimaal vijftien jaar en het is volgens de toezichthouder de eerste keer dat waterstof in nieuwbouw wordt gebruikt.
Branche wil hoger isolatietempo door nieuwe opsporingsmethodes dieren
Gisteren, 10:43
Vorig jaar bepaalde de Raad van State dat isolatiebedrijven te weinig deden om spouwmuren op vleermuizen te controleren.
Zuid-Holland organiseert op 5 september eerste woonconferentie
Gisteren, 09:19
Begin dit jaar riepen de leden van Provinciale Staten gedeputeerde Anne Koning (wonen, GroenLinks-PvdA) op om zo'n conferentie op te zetten.
Een avond met Jeanne Gang in het Nieuwe Instituut
30 april, 3:00
Op donderdag 23 mei is de Amerikaanse architect Jeanne Gang te gast in het Nieuwe Instituut.
Wiegerinck ontwerpt nieuw ziekenhuis in Almelo
30 april, 1:28
De nieuwbouw wordt in fases gerealiseerd op de plek van het huidige ziekenhuis in de Twentse stad.
Gemengde reacties uit vastgoedsector op huurwet De Jonge
30 april, 10:27
Partijen uit de vastgoedsector hebben wisselend gereageerd op de Wet betaalbare huur van minister Hugo de Jonge (Volkshuisvesting).
Ga naar het nieuws-archief
0
0
0
0
Voor een optimale gebruikservaring plaatst Architectenweb functionele cookies. Wat de verschillende cookies precies doen leggen we uit in een
overzicht
. Cookies van social media kun je optioneel
aanzetten
.
Akkoord
Instellingen
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan
Feedback
Feedback
Wij horen graag jouw feedback. Laat je reactie achter en eventueel jouw e-mail adres.
Reactie
Verstuur