Labgebouw O|2 nadert voltooiing

25 september 2014, 12:05

Het nieuwe onderzoeks- en onderwijsgebouw van de Vrije Universiteit Amsterdam (VU) is nagenoeg klaar. Op uitnodiging van EGM architecten, Arcadis en de VU heeft Architectenweb labgebouw O|2 bezocht.

door Robert Muis

Het O|2-gebouw heeft zijn vorm gekregen door "een inverse", zo legt architect Pieter Walraad van EGM uit. "We hebben de hoogte, lengte en breedte van de bouwenvelop genomen en daar massa uitgesneden om daglicht diep in het gebouw te laten dringen, en openheid en zichtbaarheid te creëren."

Mikado
De markante uitsneden tonen een constructief kunstje: de dragende kolommen zijn – schijnbaar willekeurig – schuin geplaatst, maar op zo'n manier dat op de verdiepingen onder en boven de uitsneden een regelmatige kolomstructuur mogelijk blijft. Daarmee behouden deze verdiepingen ook hun flexibele indeelbaarheid. De 'mikadokolommen', zoals de architect ze noemt, worden 's avonds aangelicht, wat het labgebouw een herkenningspunt op de campus zal maken.

De kubus met inhammen heeft een vloeroppervlak van 33.000 vierkante meter, een tweelaagse ondergrondse parkeergarage en dertien verdiepingen. Alle verdiepingen zijn gegroepeerd rondom het atrium. Volgens de architect draagt dit niet alleen bij aan een optimale daglichttoetreding, maar ook aan de oriëntatie. Ramen op de kopse kanten van het atrium en de gangen dragen verder bij aan binnenvallend daglicht.

Het gebouw is op de verdiepingen ingedeeld in drie zones: de laboratoria aan de west- en oostkant, de kantoren aan de boord- en zuidkant en de facilitaire, laboratoria ondersteunende en overlegruimtes in de middenzones.

Ook verticaal is het gebouw functioneel ingedeeld: een verdieping onder en een verdieping boven de uitsneden zijn gereserveerd voor de techniek en luchtbehandelingskasten, zodat de afstanden naar de verdiepingen met laboratoria kort zijn.

Verbindingen
Op de begane grond is ruimte voor winkels, horeca, een informatiecentrum, conferentie- en onderwijszalen. Zo werkt de begane grond als een plein op de VU-campus, een idee dat nog wordt versterkt door de hoge glazen deuren en de natuurstenen vloer die van buiten naar binnen doorloopt. Gedurende de openingstijden van het gebouw biedt de begane grond een doorgang en een verbinding met het naastgelegen ACTA-gebouw en De Boelelaan.

In het atrium worden verspringende terrassen ingericht als verblijfsgebieden, waarmee ze een uitbreiding van de publieke functie van de begane grond vormen. Trappen verbinden de terrassen en bieden een informele route. De binnengevel heeft een warme uitstraling door de langwerpige Abet-panelen met houtprint in drie tinten.

"De gevelbekleding verwijst naar een geabstraheerde dna-patroon", zegt Walraad. "Dat wordt nog sterker als 's avonds licht door de ramen schijnt en die daarmee vlakken in weer een andere tint vormen." De houtuitstraling contrasteert met de lichtgetinte buitengevel. De gevelbekleding bestaat uit stenen met een zachte parelmoerachtige glans en een licht gestructureerd oppervlak.

Samenwerking en flexibiliteit
De realisatie van het labgebouw O|2 is een volgende stap in de ontwikkeling van de VU-campus. Bij die ontwikkeling is, voor zowel de opzet van de campus als de afzonderlijke – gemoderniseerde en nieuw te realiseren gebouwen – samenwerking en ontmoeting leidend in het ontwerp, zo vertelt Josja van der Veer, directeur Facilitaire Campus Organisatie.

Een concreet voorbeeld daarvan is dat O|2 niet alleen gebruikt zal worden door de VU en het VU medisch centrum (VUmc), maar ook door Universiteit van Amsterdam (UvA) en mogelijk ook het Academisch Medisch Centrum (AMC). Die samenwerking in onderzoek vraagt om flexibiliteit in het interieur, om aan de steeds veranderende onderzoeksprogramma's tegemoet te komen.

O|2 is – als eerste academisch gebouw in Nederland – niet opgezet volgens wetenschappelijke discipline maar naar onderzoeksthema. EGM architecten heeft rekening gehouden met de steeds veranderende onderzoeksprogramma's door universele laboratoriummodules in een vast stramien te ontwerpen, die naar wens zijn te schakelen. Binnen het stramien van 3,60 meter komen voor elke module de benodigde leidingen binnen, zodat scheidingswanden overal kunnen worden geplaatst.

Duurzaamheid
Naast flexibel diende het gebouw ook duurzaam te zijn. O|2 is voorzien van een retentiedak, grotendeels bedekt met sedum, dat bovendien isolerend werkt. Koeling wordt verzorgd met water uit de Nieuwe Meer. Het binnenklimaat wordt verder beheerst met een WKO-systeem.

De bouwkundige oplevering van het labgebouw staat gepland voor het eerste kwartaal van 2015.

Trefwoorden

campus laboratorium egm architecten arcadis vu vu campus onderzoeksgebouw onderwijs

1	Zeven architectenbureaus ontwerpen eerste woningen De Suikerzijde maandag, 15 april
2	‘Stoere dame op hoge hakken’ model voor gevel pand P.C. Hooftstraat woensdag, 17 april
3	Woontoren Nova in De Binckhorst rondt de transformatie Maanplein af woensdag, 17 april
4	Marc Koehler Architects presenteert ensemble van zes gebouwen in Buiksloterham donderdag, 18 april
5	Een sereen samenspel van villa’s in een groen landschap woensdag, 17 april

Gerelateerde nieuwsberichten

O|2-gebouw VU Amsterdam is opgeleverd

4 juni 2015

Project van EGM genomineerd voor MIPIM Award

31 januari 2018

Bouw Woonzorgcentrum Heerjansdam van start

25 maart 2015

OLVG opent bijzonder moeder- en kindcentrum

8 april 2015

EGM wint aanbesteding 'eigen' CMH

22 december 2014

Bouw Nieuwe Universiteitsgebouw van start

17 september 2014

Nieuwbouw INHolland en VU op campus Zuidas

3 juni 2010

Eerste steen voor onderzoeksgebouw VU

22 januari 2013

Nieuwbouw ACTA officieel geopend

23 november 2010

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Nieuw gebouw met laboratoria en kantoren voor Leiden Bio Science Park

Gisteren, 15:55

Naar verwachting wordt op het Leiden Bio Science Park eind deze maand gestart met de bouw van Nexus Labs & Offices. Ector Hoogstad Architecten is verantwoordelijk voor het ontwerp.

Mecanoo transformeert voormalig concertgebouw in Schotse Perth tot museum

Gisteren, 14:41

Het Perth Museum, dat is gericht op de lokale en Schotse historie in brede zin, biedt onder meer onderdak aan de Stone of Scone. De belangrijkste steen uit de geschiedenis van Schotland is ondergebracht in een beeldbepalend eiken meubel.

Porseleinen Toren in ontwikkelgebied Nieuw Delft officieel geopend

Gisteren, 11:35

De door Orange Architects ontworpen toren markeert de entree van de nieuwbouwwijk Nieuw Delft vanaf de westzijde. De toren biedt plek aan 85 woningen en een 200 vierkante meter omvattende horecaruimte.

MoederscheimMoonen ontwerpt nieuw bewegingscentrum voor zorglandgoed

Gisteren, 09:25

In opdracht van zorginstelling Ipse de Bruggen heeft MoederscheimMoonen Architects een nieuw bewegingscentrum ontworpen voor landgoed Hooge Burch in Zwammerdam. Bio-based materiaalgebruik en energieneutraliteit zijn uitgangspunten bij het ontwerp.

Amsterdam gaat meer woningen voor ouderen geschikt maken

Gisteren, 13:49

De gemeente past bestaande seniorenflats op verschillende manieren aan om ouderen langer zelfstandig te laten wonen.

FNV: minister moet ingrijpen na censuur door bestuur TU Delft

Gisteren, 12:12

Volgens de vakbond ‘rommelt het aan alle kanten’ bij de universiteit, nu het bestuur daar ‘censuur toepast om een kritisch artikel in het eigen universiteitsblad Delta onder het tapijt te vegen’.

Gelderland wil 12.000 huizen bouwen bovenop bestaande daken

Gisteren, 10:03

De provincie Gelderland denkt dat er komende vijf jaar 12.000 huur- en koopwoningen bijgebouwd kunnen worden door optoppen.

Zeeland investeert miljoenen in wonen, wegen en leefbaarheid

18 april, 4:31

Zo komt er van 2025 tot en met 2027 jaarlijks 3 miljoen euro beschikbaar voor het verbeteren van de bestaande woningvoorraad en het versnellen van de woningbouw.