Glazen kasteel De Keverberg rijst op uit ruïne

21 maart 2016, 13:53

DMV Architecten heeft kasteel de Keverberg in het Limburgse Kessel herbouwd. Niet door een reconstructie van het bouwwerk in een bepaalde periode, maar door verder te bouwen op de ‘scherven uit het verleden’.

In de loop van zijn historie heeft het gebouw verschillende veranderingen van uiterlijk en functie ondergaan: van vroegmiddeleeuws verdedigingswerk tot burcht met woonfunctie en uiteindelijk kasteel. Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog heeft de Duitse bezetter het kasteel opgeblazen.

De ruïne die na de oorlog achterbleef is door de monumentendienst, zo legt Edwin Meyer Viol van DMV Architecten uit, volgens de toen heersende opvatting teruggebracht in de 'oorspronkelijke staat'. Het beschadigde kasteel werd weer omgebouwd tot burcht, compleet met weergang, kantelen en schietgaten, “zonder enige vorm van historische onderbouwing”, aldus de Meyer Viol.

Scherven
“De scherven werden weer bij elkaar gelegd en – passend of niet – aan elkaar gelijmd tot een ‘geconsolideerde’ burcht”, zegt de architect. Aan DMV Architecten was de opdracht om de ruïne van de burcht – een “impliciet introvert, gesloten en moeilijk toegankelijk” gebouw – om te vormen tot een toegankelijk, eigentijds en bruikbaar gebouw.

Het karakter van de burcht, waar de inwoners van Kessel al decennia mee leven, moest behouden blijven. Tegelijkertijd is die burcht volgens Meyer Viol een collage van ‘scherven uit het verleden’, waardoor herbouw altijd een willekeurige keuze voor het bouwwerk in een bepaalde periode zou zijn.

De architect heeft ervoor gekozen de bijeen gemetselde scherven onaangetast te laten en te conserveren, en vervolgens op een eigentijdse en transparante manier verder te bouwen. Bij de nieuwbouw heeft hij wel de contouren van het vooroorlogse kasteel gevolgd.

Glazen muren
Met behulp van stalen kolommen en palen is in de ruïne een zelfstandige constructie gerealiseerd, die de verdiepingsvloer, zoldervloer en het dak draagt. De gevels zijn vanaf de weergang van de ruïne tot de zoldervloer uitgevoerd in glas, wat de ruïne en de nieuwe toevoeging als zelfstandige eenheden zichtbaar maakt.

De binnenplaats had als buitenruimte weinig functie; door de gesloten omwalling was er niets te zien van de omgeving. De binnenplaats is voorzien van een glazen overkapping, zodat deze ruimte voor feesten en bijeenkomsten bruikbaar is geworden.

Ook zijn op deze bouwlaag een vergaderruimte, een keuken en een receptie gesitueerd. De weergang blijft buitenruimte, zodat bezoekers de ervaring van de verdedigers van de burcht kunnen herbeleven. Op de tweede verdieping liggen twee zalen met uitzicht, over de burchtmuren heen, op het omliggende landschap.

Het thema ‘scherven uit het verleden’ laat het architectenbureau ook terugkomen in het dak. De onregelmatige kromming heeft hij opgelost door het dak op te delen in ‘scherven’. De onderliggende stalen dakconstructie volgt deze vormen. Enkele ‘scherven’ zijn in glas uitgevoerd voor een bijzonder uitzicht.

Techniek
In het glasdak geïntegreerde zonnecellen zorgen voor opwekking van energie, maar ook voor filtering van het zonlicht, zodat de binnenplaats niet te warm wordt.

Het nieuwe kasteel wordt verwarmd via vloerverwarming, aangesloten op een warmtepomp, en via lucht-naverwarming. Om onaantrekkelijke pijpen te vermijden is de toe- en afvoer van lucht verwerkt in de op het dak staande ui.

Trefwoorden

kessel transformatie zonnecellen herbouw kasteel kasteel de keverberg burcht dmv architecten

1	Voormalig V&D-pand in Maastricht wordt woon- en winkelcomplex maandag, 9 december
2	Woongebouwen met houten modules vervangen verouderde portiekflats Schalkwijk vrijdag, 6 december
3	Schiphol zoekt architecten om luchthaven consistentere uitstraling te geven vrijdag, 6 december
4	Maarten van Kesteren ontvangt Abe Bonnema Prijs voor Jonge Architecten 2024 zaterdag, 7 december
5	Een kantoorinterieur dat historische waarde en een duurzame toekomst verbindt donderdag, 5 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Limburgs Kasteel Arcen krijgt bijdrage van Cultuurfonds

25 juni 2018

'Utrechtse kastelen moeten luiken openen'

3 december 2013

Eerste Green Building Awards uitgereikt

14 september 2012

Groen kinderdagverblijf Diemen geopend

17 januari 2012

Eeuwenoud kasteel mag niet wijken voor A15

10 oktober 2013

DMV Architecten ontwerpt Brede school

4 augustus 2009

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Een monumentale telefooncentrale herbestemd als verborgen woongebouw

Vandaag, 17:01

Een voormalige PTT-telefooncentrale, gelegen binnen een gesloten bouwblok in Amsterdam-West, is naar een ontwerp van Rijnboutt getransformeerd tot woongebouw.

Deal woontop: sneller en meer bouwen, eis betaalbare bouw blijft

Vandaag, 16:40

De komende jaren gaat sneller gebouwd worden, en op meer plekken. Ook blijft de eis overeind dat twee derde van de nieuwbouw betaalbaar moet zijn.

Getransformeerde boerderij Maarhuizen grote winnaar eerste Bronzen Havik

Vandaag, 16:15

Zowel de vak- als publieksjury kende Enne Jans Heerd en Maarhuizen de eerste prijs bij de nieuwe Groningse provinciale architectuurprijs toe.

Architectuur Overal: laat data en regelgeving niet bepalen wat fijne leefomgeving is

Vandaag, 12:26

Het samenwerkingsverband Architectuur Overal heeft naar aanleiding van de woensdag georganiseerde Woontop negen aanbevelingen naar woonminister Keijzer gestuurd.